Breizh
Breizh | |
---|---|
![]() | |
Ger-stur Kentoc’h mervel eget bezañ saotret | |
Kan broadel Bro gozh ma zadoù | |
Melestradur | |
Kêr-benn | Naoned (istorel) Roazhon (melstradurel) |
Departamantoù | Aodoù-an-Arvor (22) Il-ha-Gwilen (35) Liger-Atlantel (44, istorel) Mor-Bihan (56) Penn-ar-Bed (29) |
Arondisamantoù | 15 |
Kantonioù | 201 |
Kumunioù | 1 268 |
Prezidant | Loïg Chesnais-Girard |
Douaroniezh | |
Gorread | 34 023 km² (istorel) 27 208 km²(melestradurel) |
Poblañs (2016) | 4 687 381 (istorel) 3 306 529 (melestradurel) |
Stankted | 138 (istorel) 122 (melestradurel) |
Breizh zo ur vro geltiek e kornôg Europa. Ur vroad eo ivez abaoe an IXvet kantved, pa oa unanet gant Nevenoe, he roue kentañ. Bretoned a vez graet eus he fobl.
Dizalc'h eo bet Stad Breizh betek ar XVIvet kantved a-raok bezañ enframmet e rouantelezh Bro-C'hall da-heul koll arme Breizh a-enep an arme c'hall en emgann Sant-Albin-an-Hiliber e 1488. Emren eo chomet Breizh betek dibenn an XVIIIvet kantved a-raok bezañ dispennet ha divodet gant an Dispac'h gall a grouas an departamantoù.
Abaoe krouidigezh ar rannvroioù e Frañs en eil hanterenn an XXvet kantved ez eus bet savet en-dro ur gwirvoud melestradurel da Vreizh, evit an daou drederenn eus he foblañs.
Ul ledenez vras eo Breizh, lec'hiet e kornôg Europa, etre Bro-C'hall hag an inizi breizhveuriat. War un tiriad strategel emañ, etre Mor Breizh hag ar Meurvor Atlantel, adal da gevandir Amerika. Un hin veurvorel he deus, neuze e vez dous ha gleb he goañvioù ha fresk he hañvioù daoust da vezañ tommoc'h gant tommadur an hin en XXIvet kantved.
Div rannvro[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Evit ar poent eo rannet Breizh etre div rannvro velestradurel :
- Rannvro Breizh, ma kaver peder femvedenn eus ar vro istorel ; Roazhon eo kêr-benn velestradurel ar rannvro ;
- Broioù-al-Liger, m'emañ an departamant breizhek Liger-Atlantel hag an departamantoù gall Sarthe, Maine-et-Loire, Vañde ha Mayenne).
Naoned eo kêr-benn velestradurel ar rannvro – kêr-benn Breizh eo bet keit ha ma oa dizalc'h Breizh diouzh Bro-C'hall.
Unvan eo Breizh evit a sell ouzh ar justis, pa dalvez lez-c'halv Roazhon evit Breizh en he fezh.
Daoust d'ar frankiz kollet ha d'ar frammoù melestradurel a zisrann ar Vretoned e kendalc'h Breizh da vevañ evel un unanenn vroadel. Ar merkoù anatañ eus kement-se eo he sevenadur dibar (sonerezh, kan, lennegezh, keginerezh, dañsoù, c'hoariva, gizioù emwiskañ hag all), he yezhoù (ar brezhoneg hag ar gallaoueg), hec'h armerzh (gant luskadoù evel Produet e Breizh), labour an Emsav (politikel, sevenadurel, yezhel, armerzhel) abaoe daou gantved, al liammoù etrebroadel niverus a vez maget gant pobloù all, ha youl ar Vretoned da vevañ en ur vro unanet en-dro.
Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Pennad pennañ : Istor Breizh
Bet eo bet Breizh unan eus ar riezoù koshañ en Europa da vare diskar an Impalaeriezh roman, met kavet ez eus bet roudoù niverus eus obererezhioù mab-den e takadoù tost d'an aodoù ha war an inizi peurvuiañ. Roudoù un tantad ken kozh ha 500 000 a vloavezhioù zo bet kavet e Ploeneg, ar re goshañ kavet en Europa. En enez Eusa ez eus bet meur a vonedonea gant annezidi a bep seurt abaoe hoalad an Neolitik. Etre 4 000 ha 1 200 kent J.K. e savas tud ne anavezer kalz a draoù diwar o fenn meur a savadur mein : peulvanoù, mein sonn, taolioù-maen hag alezioù toet. Sevenadur ar meurvein en em astennas war Europa a-bezh, met e Breizh e tizhas un diorren bras, seul vui m'eo roc'hellek-kenañ an douar.
Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Div bastell-vro vras zo e Breizh : Gorre-Breizh (Breizh-Uhel) ha Goueled-Breizh (Breizh-Izel).
Poblañs[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Hervez an niveridigezh ofisiel diwezhañ e oa 4 687 381 a dud o chom e Breizh e 2016 (3 306 529 e Rannvro Breizh hag 1 380 852 Liger-Atlantel)[1], ar pezh a Breizh etre Zeland-Nevez (4 961 460 e 2018) ha Palestina (4 550 368 e 2014).
Kêrioù Breizh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kêrioù Breizh hervez o foblañs (2016), diazezet war ar gumun | |
---|---|
|
|
Yezhoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Rannvro Breizh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Lod eus Breizh zo e rannvro Breizh. Implijout a ra ar rannvro-se an anv "Breizh" eta, met n'eo ket Breizh a-bezh.
Rannvro Broioù al Liger[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Al lodenn all eus Breizh zo lec'hiet e rannvro Broioù-al-Liger (departamant al Liger-Atlantel).
Pennadoù kar[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Keginerezh Breizh
- Lennegezh c'hallek Breizh
- Lennegezh vrezhonek
- Roll skrivagnerien Al Liamm
- Roll skrivagnerien Emgleo Breiz
- Roll skrivagnerien Skol Walarn
- Roll yezhourien ar brezhoneg
- Rouaned ha Duged Breizh
- Skol Walarn
- Stêranvadurezh Breizh
Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Notennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Gwelout ivez : Ar Gelted • Ogham • Yezhoù keltiek • Rouantelezhioù brezhon • Enez Vreizh • Galia
![]() |
Porched Breizh – Adkavit pennadoù ha rummadoù Wikipedia a denn da Vreizh. |