Breizh

Breizh
Ger-stur Kentoc’h mervel eget bezañ saotret
Kan broadel Bro gozh ma zadoù
Melestradur
Kêr-benn	Naoned (istorel) Roazhon (melstradurel)
Departamantoù	Aodoù-an-Arvor (22) Il-ha-Gwilen (35) Liger-Atlantel (44, istorel) Mor-Bihan (56) Penn-ar-Bed (29)
Arondisamantoù	15
Kantonioù	201
Kumunioù	1 268
Prezidant	Loïg Chesnais-Girard
Douaroniezh
Gorread	34 023 km² (istorel) 27 208 km²(melestradurel)
Poblañs (2016)	4 687 381 (istorel) 3 306 529 (melestradurel)
Stankted	138 (istorel) 122 (melestradurel)

Breizh hag ar broioù amezek dezhi

Bro-C'hall e 1732
« Breizh, proviñs brudet da vout estren »

« Breizh »
Jean Brunet, 1908
Mirdi an Arzoù-kaer, Kemper

Breizh zo ur vro geltiek e kornôg Europa. Ur vroad eo ivez abaoe an IX^vet kantved, pa oa unanet gant Nevenoe, he roue kentañ. Bretoned a vez graet eus he fobl.

Dizalc'h eo bet Stad Breizh betek ar XVI^vet kantved a-raok bezañ enframmet e rouantelezh Bro-C'hall da-heul koll arme Breizh a-enep an arme c'hall en emgann Sant-Albin-an-Hiliber e 1488. Emren eo chomet Breizh betek dibenn an XVIII^vet kantved a-raok bezañ dispennet ha divodet gant an Dispac'h gall a grouas an departamantoù.

Abaoe krouidigezh ar rannvroioù e Frañs en eil hanterenn an XX^vet kantved ez eus bet savet en-dro ur gwirvoud melestradurel da Vreizh, evit an daou drederenn eus he foblañs.

Ul ledenez vras eo Breizh, lec'hiet e kornôg Europa, etre Bro-C'hall hag an inizi breizhveuriat. War un tiriad strategel emañ, etre Mor Breizh hag ar Meurvor Atlantel, adal da gevandir Amerika. Un hin veurvorel he deus, neuze e vez dous ha gleb he goañvioù ha fresk he hañvioù daoust da vezañ tommoc'h gant tommadur an hin en XXI^vet kantved.

Div rannvro

Evit ar poent eo rannet Breizh etre div rannvro velestradurel :

• Rannvro Breizh, ma kaver peder femvedenn eus ar vro istorel ; Roazhon eo kêr-benn velestradurel ar rannvro ;
• Broioù-al-Liger, m'emañ an departamant breizhek Liger-Atlantel hag an departamantoù gall Sarthe, Maine-et-Loire, Vañde ha Mayenne).

Naoned eo kêr-benn velestradurel ar rannvro – kêr-benn Breizh eo bet keit ha ma oa dizalc'h Breizh diouzh Bro-C'hall.

Unvan eo Breizh evit a sell ouzh ar justis, pa dalvez lez-c'halv Roazhon evit Breizh en he fezh.

Daoust d'ar frankiz kollet ha d'ar frammoù melestradurel a zisrann ar Vretoned e kendalc'h Breizh da vevañ evel un unanenn vroadel. Ar merkoù anatañ eus kement-se eo he sevenadur dibar (sonerezh, kan, lennegezh, keginerezh, dañsoù, c'hoariva, gizioù emwiskañ hag all), he yezhoù (ar brezhoneg hag ar gallaoueg), hec'h armerzh (gant luskadoù evel Produet e Breizh), labour an Emsav (politikel, sevenadurel, yezhel, armerzhel) abaoe daou gantved, al liammoù etrebroadel niverus a vez maget gant pobloù all, ha youl ar Vretoned da vevañ en ur vro unanet en-dro.

Istor

Pennad pennañ : Istor Breizh

Bet eo bet Breizh unan eus ar riezoù koshañ en Europa da vare diskar an Impalaeriezh roman, met kavet ez eus bet roudoù niverus eus obererezhioù mab-den e takadoù tost d'an aodoù ha war an inizi peurvuiañ. Roudoù un tantad ken kozh ha 500 000 a vloavezhioù zo bet kavet e Ploeneg, ar re goshañ kavet en Europa. En enez Eusa ez eus bet meur a vonedonea gant annezidi a bep seurt abaoe hoalad an Neolitik. Etre 4 000 ha 1 200 kent J.K. e savas tud ne anavezer kalz a draoù diwar o fenn meur a savadur mein : peulvanoù, mein sonn, taolioù-maen hag alezioù toet. Sevenadur ar meurvein en em astennas war Europa a-bezh, met e Breizh e tizhas un diorren bras, seul vui m'eo roc'hellek-kenañ an douar.

Douaroniezh

Div bastell-vro vras zo e Breizh : Gorre-Breizh (Breizh-Uhel) ha Goueled-Breizh (Breizh-Izel).

• Argompezenn
• Roll inizi pennañ Breizh
• Roll stêrioù pennañ Breizh

Poblañs

Hervez an niveridigezh ofisiel diwezhañ e oa 4 687 381 a dud o chom e Breizh e 2016 (3 306 529 e Rannvro Breizh hag 1 380 852 Liger-Atlantel), ar pezh a Breizh etre Zeland-Nevez (4 961 460 e 2018) ha Palestina (4 550 368 e 2014).

Kêrioù Breizh

Kêrioù Breizh hervez o foblañs (2016), diazezet war ar gumun
Naoned: 306 694 a dud Roazhon: 222 104 Brest: 142 629 Sant-Nazer: 72 295 Kemper: 66 743 An Oriant: 58 789 Gwened: 55 573 Sant-Maloù: 47 528 Sant-Ervlan : 47 502 Sant-Brieg: 47 058	Felger: 21 028 Lannuon: 20 811 Konk-Kerne: 19 898 Henbont: 15 992 Montroulez: 15 446 Dinan: 14 861 An Alre: 14 100 Dinarzh: 10 711 Redon: 9 820 Penmarc'h: 5 462

Yezhoù

• Galleg (ofisiel)
• Brezhoneg
• Gallaoueg

Rannvro Breizh

Lod eus Breizh zo e rannvro Breizh. Implijout a ra ar rannvro-se an anv "Breizh" eta, met n'eo ket Breizh a-bezh.

Rannvro Broioù al Liger

Al lodenn all eus Breizh zo lec'hiet e rannvro Broioù-al-Liger (departamant al Liger-Atlantel).

Pennadoù kar

• Keginerezh Breizh
• Lennegezh c'hallek Breizh
• Lennegezh vrezhonek
• Roll skrivagnerien Al Liamm
• Roll skrivagnerien Emgleo Breiz
• Roll skrivagnerien Skol Walarn
• Roll yezhourien ar brezhoneg
• Rouaned ha Duged Breizh
• Skol Walarn
• Stêranvadurezh Breizh

Liammoù diavaez

• Tro Breizh gant luc'hskeudennoù
• Bretagne.com

Notennoù

Keltia

Asturies • Bro-Skos • Breizh • Enez-Vanav • Galiza • Iwerzhon • Kembre • Kernev-Veur
Gwelout ivez : Ar Gelted • Ogham • Yezhoù keltiek • Rouantelezhioù brezhon • Enez Vreizh • Galia

Porched Breizh – Adkavit pennadoù ha rummadoù Wikipedia a denn da Vreizh.