Penmarc'h
Penmarc'h | ||
---|---|---|
![]() Beg Penmarc'h. | ||
![]() | ||
Anv gallek (ofisiel) | Penmarch | |
Bro istorel | ![]() | |
Melestradurezh | ||
Departamant | Penn-ar-Bed | |
Arondisamant | Kemper | |
Kanton | ar Gelveneg (betek 2015) Pont-'n-Abad (abaoe 2015) |
|
Kod kumun | 29158 | |
Kod post | 29760 | |
Maer Amzer gefridi | Gwénola Le Troadec 2020-2026 | |
Etrekumuniezh | Su ar Vro Vigoudenn | |
Bro velestradurel | Bro Gerne | |
Lec'hienn web | Ti-kêr | |
Poblañsouriezh | ||
Poblañs | 5 139 ann. (2020)[1] | |
Stankter | 314 ann./km² | |
Douaroniezh | ||
Daveennoù lec'hiañ | ||
Uhelderioù | bihanañ -1 m — brasañ 23 m | |
Gorread | 16,39 km² | |
kemmañ ![]() |
Penmarc'h a zo ur gumun eus ar Vro Vigoudenn, e Kerne-Izel, e mervent Breizh. Gwechall e oa anvet Treoultre he bourc'h.
An anv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Dont a rafe an anv "penn marc'h" eus stumm an aodoù. N'eo ken nemet ur vartezeadenn avat. Klotañ a ra an anv brezhonek-se gant an anv "Kab Kaval" a zo e gevatal-rik hag a zo a-orin latin. Kab Kaval a ra dave d'ar rannvro istorel a-bezh a zo un tamm bihan brasoc'h eget ar Vro Vigoudenn a-vremañ.
Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Ar Brezoneg er Skol[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol[2].
Ya d'ar Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- D'an 8 a viz Here 2010 e oa bet votet evit tizhout live 2 ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun.
- D'ar 27 a viz Gwengolo 2013 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg a live 2.
Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Lec'hiet eo ar gumun e penn su bae Gwaien. Unan eus kumunioù pobletañ ar Vro Vigoudenn eo. Plaen hag izel a-walc'h eo tachennad ar gumun-se. Geunioù aod zo, anvet loc'hoù; darn zo bet disec'het da sevel tiez, e Sant-Wennole dreist-holl.
Peder rann a zo er gumun:
- Bourc'h Pennmarc'h, anvet Treoultre gwechall ;
- Sant-Wennole, ar porzh-pesketa bras ;
- Keriti, porzh pesketa bihanoc'h;
- Sant-Pêr, porzh bihan.
Reier[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Ar C'heloù a vez graet eus ar c'herreg a gaver dirak porzh Keriti-Penmarc'h.
Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Dispac'h Gall[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: e penn-kentañ 1791 e voe graet al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant Pochit, person, ha Berrou, kure, hemañ o vout deuet war e c'her, n'oa ket pell[3].
XXvet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Eil brezel-bed[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
![]() |
|
Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Emdroadur ar boblañs abaoe 1793[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Emdroadur ar boblañs adalek 1793 betek 2013

Melestradurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Tud[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Tud ganet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- 1843 : Alan-Vari Drezen, skrivagner brezhonek.
Tud bet ganet ha douaret eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- François Péron, ur pesketour eus Sant-Wennole, bet fuzuilhet gant an Alamaned e 1941.
Tud bet marvet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- 1887 : Yann-Vari Gwilhoù, beleg, bet savet meur a gantik e brezhoneg (Patronez dous ar Folgoad en o zouez) gantañ.
Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Bro | Kêr | Abaoe |
---|---|---|
![]() |
An Sciobairín | 1984 |
![]() |
Eggmühl-Schierling | 1997 |
Arz[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Livourien Penmarc'h[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Meur a livour zo bet deuet da livañ da Benmarc'h.
Lucien Simon : La Récolte des pommes de terre [devant la chapelle Notre-Dame-de-la-Joie] (eoullivadur, 1907, Mirdi an Arzoù, Kemper)
Germain David-Nillet : La Tour carrée
Charles-François Daubigny : La Tour carrée et le calvaire de Saint-Guénolé
Charles-François Daubigny : Le village de Kérity en Bretagne.
Karl Daubigny : Les vanneuses à Kérity (1868, Mirdi an Arzoù, Brest).
Henri Barnoin : Jour de pardon à Saint-Guénolé ( eoulivadur war lien, Patrom:Dunité, dastumad prevez).
Henry Moret : Saint-Guénolé-Penmarch (1898)
Gaston de Latenay : De retour de Saint-Guénolé (1910, dastumad prevez).
Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Notennoù ha daveoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 265, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
- ↑ Kristof Jezegoù, Hor Bro e-pad ar Revolusion, Ti-moullañ Ar Bobl, Karaez, 1915, pajenn 50
- ↑ Ordre de la Libération
- ↑ Pertes Luftwaffe Finistère
- ↑ Pertes USAAF Finistère