Aogust Brizeug
Julien Pélage Auguste Brizeux, a vez graet Aogust Brizeug anezhañ e brezhoneg, a zo ur barzh romantel breizhat ganet d’an 12 a viz Gwengolo 1803 en Oriant ha marvet d’an 3 a viz Mae 1858 e Montpelhièr, en Okitania.
Yaouankik e oa pa varvas e dad digantañ. Mont a reas war e studi da Wened, da Arras, ha da Bariz. Eno eo ec'h embannas e levr kentañ Marie, ur romant gallek (1831), kaoz ennañ eus e vugaleaj e Breizh e-kreiz ar maezioù hag eus ar garantez a vage ouzh ur plac’hig.
E eil levr Les Ternaires (1841), ma klask c’hoari gant ul lusk nevez, a zo awenet gant Italia, m'en doa beajet gant Auguste Barbier.
Lakaat a reas an Divina Comedia e galleg e 1843.
Goude e teuas ul levr all awenet gant Breizh, Les Bretons (1845), embannet un tamm a-raok e varv.
Brezhoneger a-vihanik e oa, savet e gwenedeg met e rannyezh Leon e skrivas e varzhonegoù abalamour da levezon ar Gonideg.
Adembannet e voe e varzhonegoù brezhonek (Telenn Arvor, 1844) hag e zastumad krennlavaroù (Furnez Breiz) gant Roparz Hemon, gant ti-embann Gwalarn e 1929.
Ur varzhoniezh eeun hogen gwirion a zo en e skridoù.
Oberennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Racine, comédie en 1 acte et en vers, avec Philippe Busoni, Paris, Théâtre-Français, 27 décembre 1827
- Marie, roman, 1832 Texte en ligne
- Les Ternaires, livre lyrique, 1841
- Les Bretons, poème, 1845
- Furnez Breiz, 1845 Texte sur Wikisource
- Histoires poétiques, suivies d'un Essai sur l'art, ou Poétique nouvelle, 1855 Texte en ligne
- Primel et Nola, 1852
- Éditions et traductions d'ouvrages
- Mémoires de Madame de La Vallière, 2 vol., 1829
- La Divine Comédie de Dante Alighieri, traduction nouvelle par A. Brizeux,.avec une notice et des notes par le même, 1841
- Éditions posthumes
- Œuvres complètes, 2 vol., 1860 Texte en ligne 1 2
- Œuvres, 1874 Texte en ligne
- Œuvres, 4 vol., 1879-1884 Texte en ligne 1 : Marie. Télen Arvor. Furnez Breiz. 2 : Les Bretons. 3 : Les Fleurs d'or (Les Ternaires). Histoires poétiques I-III 4 : Histoires poétiques IV-V. Cycle. Poétique nouvelle.
- Marie, poème. Primel et Nola, précédé d'une notice sur Auguste Brizeux par Saint-René Taillandier, illustrations de Henri Pille, 1882
- Œuvres choisies, 1910
- Choix de poésies, 1932
- Telenn Arvor - Furnez Breiz peurreizet hag embannet gant Roparz Hemon, 1932
- Un Poète romantique et ses amis : correspondance 1805-1858. Auguste Brizeux, présentation et notes de Jean-Louis Debauve, Brest, Centre de recherches bretonnes et celtiques, 1989