Jeanne Malivel
Reizh pe jener | plac'h |
---|---|
Bro ar geodedouriezh | Frañs |
Anv-bihan | Jeanne |
Anv-familh | Malivel |
Deiziad ganedigezh | 15 Ebr 1895 |
Lec'h ganedigezh | Loudieg |
Deiziad ar marv | 2 Gwe 1926 |
Lec'h ar marv | Roazhon |
Doare mervel | abeg naturel |
Abeg ar marv | Terzhienn-domm, torzhellegezh, paratyphoid fever |
Lec'h douaridigezh | Loudieg |
Yezhoù komzet pe skrivet | galleg, gallaoueg |
Karg | kelenner |
Bet war ar studi e | Beaux-Arts de Paris |
Perzhiad e | International Exhibition of Modern Decorative and Industrial Arts |
Luskad | Unvaniez ar Seiz Breur |
Ezel eus | Unvaniez ar Seiz Breur, Q106540831 |
Deskrivet en URL | http://centredhistoiredebretagne.com/jeanne-malivel-1895-1926-ou-la-renaissance-de-lart-breton/ |
Oberennoù zo en dastumad | Mirdi Breizh |
Statud e wirioù aozer | Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken |
Jeanne Malivel (15 a viz Ebrel 1895 e Loudieg[1] - 2 a viz Gwengolo 1926 e Roazhon) a oa un arzourez vreizhat ha kendiazezerez Unvaniez ar Seiz Breur.
Yaouankiz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Merc'h e oa da Albert Malivel ha da Anne Marie Victorine Hermange, kenwerzhourien anezhe. He zad a voe kuzulier-kêr Loudieg. Pa oa bihan Jeanne Malivel e plije dezhi tresañ. Ken troet war an arzoù e oa ma implije forzh peseurt danvez evit krouiñ : war he c'haieroù-skol e trese ingal ha kistin a gizelle.
Studierez ha klañvdiourez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Merzout a reas he zad hag he mamm he deus Jeanne Malivel un donezon evit an tresañ. Goulenn a reont alioù digant Louise Gicquel, kelennerez war an arzoù e Roazhon. Kinnig a ra-hi dezho reiñ kentelioù da Jeanne Malivel e-pad ar vakañsoù. Heuliañ a ra Jeanne Malivel he studioù en « Immaculée Conception » e Roazhon. Merket eo bet du-se gant he c'helennerez war an arzoù, Louise Gicquel. Mont da arzourez a-vicher a ziviz Jeanne Malivel. A-du oa he zud evit ma'z afe da Bariz da genderc'hel gant he studioù war an arzoù-kaer. Koulskoude pa darzh ar Brezel-bed kentañ e fell dezhi distreiñ da Vreizh da vezañ klañvdiourez en Ospitalioù milourel Loudieg ha Trestraou. Sevel a ra damdresadennoù niverus eus an dud gloazet he deus pareet. E 1916 he doa heuliet kentelioù an Akademiezh Julian e Pariz. Bloaz goude e tremen ar genstrivadeg evit mont e Skol Vroadel Uhel an Arzoù-Kaer. Dipitet e voe abalamour ma'z erru er 14vet plas. Gant ar 4e plas e voe degemeret e 1918 goude bezañ prientet an arnodennoù gant Ferdinand Humbert. Hennezh a roe ar c'hentelioù nemeto digor d'ar merc'hed.
Hiraezh ouzh Breizh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E Pariz he deus tañvaet an aergelc'h arzel e Montparnasse. Kejet he deus ouzh kalz arzourien vreton harluet evel René Quillivic (1879-1969), James Bouillé (1894-1945) ha René-Yves Creston (1898-1964) ha Suzanne Candé-Kreston (1899-1979). Maurice Denis a ginnig dezhi aozañ kentelioù engravañ en "Ateliers d'art sacré", atalieroù savet gantañ. Met ne zeu-hi ket a-benn d'en em gustumiñ gant Pariz. Ken dipitet eo gant buhez kêr-benn Bro-C'hall ma en em laka da zeskiñ brezhoneg. Labourat ha bevañ en he bro he deus c'hoant. E 1923 he doa bet tro da zistreiñ da Vreizh : kelenn a ra koadengravañ e Skol rannvroel an Arzoù-Kaer Roazhon.
Raktres Unvaniez ar Seiz Breur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Obererezh brudetañ Jeanne Malivel eo krouidigezh Unvaniez ar Seiz Breur. Goude bezañ en em gavet gant Reun Kreston (1922) e talc'h Jeanne Malivel da sevel ur strollad mignoned hep skodenn na reolenn, hep prezidant na renkadurezh. Dont a ra anv ar strollad eus ur gontadenn bet dastumet ha troet e gallaoueg gant Jeanne Malivel : Ar Seiz Breur. Un heklev diouzh ar Seiz Sant diazezer eo ivez. Ha diazez an arz a-vremañ e Breizh eo deuet da vezañ luskad arzel ar Seiz Breur. O c'hoant da vodernaat an arzoù breizhat hep treiñ kein diouzh an hengoun a zo bev c'hoazh e Breizh. Pal kentañ ar Seiz Breur a oa sevel ur raktres evit diskouezadeg 1925 Mirdi etrevroadel an arzoù kinklañ hag greantel modern e Pariz. Strollad ar Seiz Breur en doa labouret asambles gant ar priedoù Creston (René-Yves , Pierre-Abadie-Landel (1896-1972) hag artizaned evel Gaston Sébilleau (1894-1957) pe Christian Lepart (1902-1944). E fin 1923 hag e 1924 e oa dreist-holl ul labour a-stroll evit ar raktres. Jeanne Malivel a grou kinkladurioù, arrebeuri, gwiadoù, taolioù ha livañ mogerioù. Treset he doa ivez ur servij ha gwerennoù evit Feilhañserezh Henriot. E 1925 he doa anavezet strollad ar Seiz Breur stegnadurioù. Dibabet he doa Jeanne Malivel mont kuit deus ar strollad. Memestra e oa deuet a-benn ar strollad arzourien vreizhat da c'hounid prizioù kinkladur meur a-wech[2]
Engravadur « La France protégeant la Bretagne », Istor hon Breizh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Engravadur brudetañ Jeanne Malivel a oa bet embannet en Istor hon Breizh, ul levr bet skrivet gant Jeanne Coroller-Danio, ur stourmerez vreizhat. Anaoudegezh o doa graet an eil gant eben en ospital milourel[3]. Savet he deus Jeanne Malivel 74 engravadur war goad evit skeudenniñ levr he mignonez. Burutellet kalz zo bet al levr evit he zestennoù, met an engravadurioù zo bet kavet brav-tre. Koulskoude e oa bet rebechet groñs da Jeanne Malivel bezañ savet un engravadur el lec'h ma vez gwelet Bro-C'hall o laerezh yalc'had Breizh, Union de la Bretagne à la France, hec'h anv pe La France protégeant la Bretagne. Adembannet eo bet al levr goude bezañ tennet engravadurioù Jeanne Malivel. Morse n'he deus dinac'het hec'h engravadur.
Bloaz 1925 : dimeziñ ha marv Jeanne Malivel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Dimeziñ a reas e 1925 gant Maurice Alphonse Hund ha mervel a reas bloaz goude da 31 bloaz digant un derzhienn-alter.
Skeudennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]-
Nominoë triomphant, engravadur war goad evit L'Histoire de notre Bretagne (1922).
-
Engravadur war goad evit L'Histoire de notre Bretagne (1922).
-
L'exécution du marquis de Pontcallec.
-
Bataille de Saint-Aubin-du-Cormier.
-
Sainte Mère de Dieu (war-dro 1925), feilhañs[4], Mirdi ar feilhañs e Kemper.
-
Kador, Roazhon, mirdi Breizh.
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Jeanne Coroller-Danio , Histoire de notre Bretagne, Embannadurioù Elor, Sant-Visant-an-Oud, 1922, adembannet e 1997 ;
- J.R. Rotté, Ar Seiz Breur, Embannadurioù Breizh Hor Bro ;
- Octave-Louis Aubert ha Reun Kreston, Jeanne Malivel, son œuvre et les 7 frères, Embannadurioù Aubert, 1929. Adembannet gant Les Presses Bretonnes e 1995 ;
- Association Mémoire du Pays de Loudéac, Jeanne Malivel, poème des 7 frères.
- Daniel Le Couédic ha Yann-Cheun Veillard, Ar Seiz Breur 1923-1947, Terre de Brume ha Mirdi Breizh, Éditions Palantines, 2000. Embannet al levr kaer-se e galleg ivez.
- Olivier Levasseur, Jeanne Malivel, Coop Breizh, 2013
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (br) Nikolaz Graignic, Jeanne Malivel : Ar Seiz Breur ha Breizh - An Istor Livet, Brezhoweb, 14 a viz C'hwevrer 2024 (pe war YouTube)