Yezhoù keltiek

Eus Wikipedia
Ar yezhoù keltiek

E-barzh strollad ar yezhoù indezeuropek e kaver rummad ar yezhoù keltiek (pe yezhoù keltek). Renket eo ar rummad-mañ e-barzh kevrenn ar yezhoù italek-keltek hag o deus tresoù heñvel e-giz ar pebeiladur kensonennel etre ar fonem /p/ hag ar fonem /kʷ/ <q>.

Yezhoù keltiek an Henamzer[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Ar c’hengelteg (komzet gant an holl Gelted), pe kentkelteg (a-raok ar c'helteg?) hervez tud zo.

Keltieg ar C’hevandir[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Skourr gouezelek (yezhoù q-keltiek)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Skourr predenek (yezhoù p-keltiek)[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E Bro-Gembre[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E Kernev-Veur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E Breizh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Keñveriadenn a yezh da yezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Listenn Swadesh (yezhoù keltiek):

Niv. Kentkeltiek Brezhoneg Kerneveureg Kembraeg Heniwerzhoneg Iwerzhoneg Skoseg Manaveg
1 *moi me my mi, fi mi mee
2 *tū te ty ti thu oo
3 *em ev ef, fe, fo é e eh
4 *(s)nīs ni ni ni sní sinn, muid sinn shin
5 *swīs c'hwi hwi chwi, chi síi, sib sibh sibh shiu
6 *yoi i, int i hwy, hwynt, nhw é siad iad, 'ad ad
7 *sindo, so-sin, se- an ... mañ an ... ma hwn, y ... yma in ... so an ... seo, an ... so an ... seo yn ... shoh
8 *emo-, *sindo-de an ... se an ... na hwnnw, y ... yna in ... sin, in ... tall an ... sin, an ... siúd an ... sin, an ... siud yn ... shen, yn ... shid
9 *sondo, *uman? amañ omma yma sund anseo an seo ayns-shoh
10 *kei, *anda? eno, aze ena yna tall ansin, ansiúd an sin, an siud ayns-shin, ayns-shid
11 *kʷei piv piw pwy cía quoi
12 *kʷid petra pyth beth cid cad é, céard ciod, dè cre, cre'd, quoid
13 *kʷuts pelec'h ple ble cía airm, cairm, cía dú càite c'raad
14 *kʷan(o) pegoulz, peur, pevare p'eur pryd cuin cathain, cá huair, cén uair cuin cre'n traa, cuin
15 penaos, pegiz, pevod fatell, fatla sut co, cía chruth, cía indas, cindas conas, cén chaoi, cad é mar ciamar, cionnas kys, cre
16 *ne ne ... ket ny dim ní, nícon ní, cha cha cha
17 *ollos holl, tout oll pob, holl uile uile uile ooilley
18 *φilu- kalz, lies (kozh) lies llawer il, imdae, mór a lán, mórán mòran shimmey
19 *nekʷo- bennak, meur a, nebeut neb, nebes rhai, rhyw nach roinnt roinn shiartanse
20 *nekʷo- nebeut nebes ychydig úathad, terc, bec beagán beagan beggan
21 *alyo- all, arall erell arall aile eile eile elley
22 *oino- unan onan un óen aon aon unnane
23 *dwāw daou dew dau daa
24 *trīs tri tri tri trí trí trì tree
25 *kʷetwores pevar peswar pedwar cethair ceathair ceithir kiare
26 *kʷenkʷe pemp pymp pump cóic cúig còig queig
27 *māro- bras, meur (kozh) bras, meur (kozh) mawr mór, oll mór mòr mooar
28 *sīro- hir hir hir fota, sír fada, síor fada foddey
29 *φlitano- ledan ledan llydan lethan, fairsing leathan leathann lhean
30 *tegu- tev tew tew tiug, remor tiubh tiugh çhiu
31 *trummo- pounner poes trwm trom trom trom trome
32 *bekko- bihan bian, byghan bach, bychan bec beag beag beg
33 *birro- berr berr byr gerr, cummair, berr gearr goirid giare
34 *angu- enk, strizh kul, ynn cul cáel, cumung cúng cumhang coon
35 *koilo- moan, tanav moon, tanow tenau tana, séim tanaí tana thanney
36 *bena maouez, plac'h, merc'h, ben (kozh) benyn gwraig, merch, dynes, menyw ben bean bean ben
37 *wiro- gwaz, den, gour gwas, den, gour gŵr, dyn fer fear fear fer
38 *donyo- den den dyn duine duine duine dooinney
39 *mustāko- bugel flogh plentyn lenab, noídiu leanbh, páiste leanabh, pàiste lhiannoo, paitçhey
40 gwreg gwreg gwraig ben, séitig bean chéile bean-phòsda ben-phoost
41 gwaz gour gŵr fer, céile fear céile fear-pòsda dooiney-phoost
42 *mātīr mamm mamm mam máthair máthair màthair moir
43 *φatīr tad tas tad athair athair athair ayr
44 *mīlo- loen, aneval, mil eneval, mil anifail anmandae, míl, robb ainmhí ainmhidh baagh, baaghtagh, bioagh, cretoor
45 *φēsko- pesk pysk pysgodyn íasc iasc iasg eeast
46 *φatar evn, labous edhen aderyn én éan eun ushag
47 *kū ki ki ci cú, matad cú, madra, madadh cù, madadh moddey
48 *luwā laouenn lowen lleuen míl étgudo, míl míol cnis mial meeyl
49 *natrik- naer, sarpant sarf, serpont neidr, sarff nathair nathair nathair aarnieu, ardnieu
50 *kʷrimi- buzhug, preñv pryv, buluk pryf cruim péist, cruimh, cnuimh cnuimh beishteig, beisht
51 *kʷresno- gwezenn gwedhen coeden, colfen, pren crann, fid crann, bile crann, craobh billey
52 *kaito- koad koos, koswik coedwig, fforest caill, fid, fidbad, ruud, ros coill coille keyll
53 *lorgā bazh gwelen, lath ffon maide, flesc bata, maide bata, bioran, maide maidjey
54 *sutu- frouezh frooth ffrwyth mess, torad toradh meas, toradh mess, troar
55 *segeto-, *sīlo- had has had síl síol sìol sheel, rass
56

leaf

*dolyā, *dolnyā delienn delen deilen duille duille duilleag duillag
57 *wridā gwrizienn gwreydhen gwreiddyn frém, mecon fréamh freumh fraue
58 *rūsklo- rusk rusk rhisgl coirt, rúsc, croiccenn, crottball coirt rùsg roost
59 *blātu- bleuñv bleujen blodyn bláth, scoth bláth blàth blaa
60 *gʷeltā geot gwels gwellt fér féar feur faiyr
61 *lomanā kordenn lovan rhaff súainem, tét, loman téad ròpa tedd
62 *krokkeno-, *krokno- kroc'hen kroghen croen cnes, croiccenn craiceann craiceann crackan
63 *mīros, *kīkā kig kig cig feóil, cúa feoil feòil feill
64 *krū gwad goos gwaed fuil, crú fuil fuil fuill
65 *knāmi-, *askurno- askorn askorn asgwrn cnáimh cnámh cnàimh craue
66 *gʷered- druzoni blonek saim blonac, béoil, íth, geir blonag saill sahll, blennick
67 *āwyo- vi, ui oy ŵy og ubh ugh ooh
68 *kornu- korn korn corn adarc, benn, corn adharc, corn adharc eairk
69 *lostā lost lost cynffon, llost err, erball eireaball earball famman, arbyl
70 pluñvenn pluven pluen cleitte cleite ite clooie, fedjag
71 *wolto- blev blew blew, gwallt grúac, folt, finna gruaig, folt gruag, falt gruag, folt
72 *kʷenno- penn penn pen cenn ceann ceann kione
73 *ausos-, *kloustā skouarn skovarn clust clúas cluas cluas cleaysh
74 *lukato- lagad lagas llygad súil, rosc súil sùil sooill
75 *srognā fri frigow, tron trwyn srón srón sròn stroin
76 *ās- genoù, beg ganow ceg, genau bél, gin béal beul beeal
77 *dant- dant dans dant dét, fíacail fiacail, déad fiacail feeackle
78 *tangʷat- teod taves tafod tengae teanga teanga çhengey
79 *angʷīnā ivin ewin ewin ingen ionga ìne yngin
80 *φod- troad troos troed traig, cos cos cas cass
81 *koχsā gar garr coes cos cos cas cass
82 *glūnos- glin glin glin, pen-glin glún glúin glùn glioon
83 *φlāmā dorn, (kozh) leñv dorn llaw lám lámh làmh laue
84 *φatanī askell askell asgell, adenydd ette, scíath sciathán, ascaill sgiath skian
85 *bolgo- kof, tor torr, kroth bol, bola brú, bolg bolg brù, broinn bolg
86 bouzelloù kolodhyon perfedd cáelán, inathar inní caolan collane
87 *moni- gouzoug konna gwddf, mwnwgl brága, muin, muinél muineál muineal mwannal
88 kein keyn cefn cúl, druimm droim druim dreeym
89 *bruson-, *kīkā bronn bronn bron cích cíoch, brollach cìoch keeagh
90 *kridyo- kalon kolonn calon cride croí cridhe cree
91 *awV- avu avi afu, iau óa ae adha aane
92 *φib-o- evañ, evet eva yfed ibid ól òl iu
93 *ed-o- debriñ, boueta dybri bwyta ithid ith ith ee
94 *knā-yo- krogiñ, dantañ densel cnoi, brathu benaid, greimm bain greim bìd greimmey
95 *di-na- sunañ sugna, dena sugno súigid, dinid súigh, dúil sùigh soo, jiole
96 skopat trewa, berya poeri dobeir|do•beir saile caith seile tilg smugaid ceau shelley, tilgey shelley
97 *skiy-o- dislonkañ, c'hwedañ hwyja chwydu sceid|sceïd aisig sgeith skeeah, skeay
98 *swizd-o- c'hwezhañ hwytha chwythu séitid, doinfet|do•infet séid sèid sheid
99 *ana- alanat, analañ anella anadlu dobeir|do•beir anál tarraing anáil tarraing anail tayrn ennal
100 *swar-yo- c'hoarzhin hwerthin chwerthin gáirid, tibid bí ag gáire gàir gearey
101 *wel-o- gwelet gweles gweld adcí|ad•cí feic faic faik
102 *klew-o- klevet klywes clywed rocluinethar|ro•cluinethar cluin, clois cluinn clashtyn
103 *wi-n-d-o gouzout godhvos gwybod rofitir|ro•fitir, attá|at•tá a fis|ḟis oc tá a fios|fhios ag tha fios aig cur enney er, ta fys ec
104 *ambi-rād-ī- soñjal, prederiañ prederi meddwl immrádi|imm•rádi, smúainid smaoinigh smaoinich smooinagh
105 klevet blasa, klywes arogli, clywed arogl boltaigidir bolaigh feuch fàileadh soaral
106 *obno- kaout aon, aoniñ perthi own ofni, bod ag ofn adágathar|ad•ágathar, is ómun lawith subject as the object of la, gaibid eclawith subject and object reversed, eclaigid eagla a beith|bheith ort gabh eagal goaill aggle roish
107 *kuφ-sko- kousket koska cysgu contuili|con•tuili codail bi ann do cadal|chadal cadley
108 *biwo- bevañ bywa byw arbeir|ar•beir biuth, attá|at•tá beó, maraid bí beo, mair bi beò bee bio, bee er mayrn
109 *ba-yo- mervel merwel marw atbaill|at•baill, baid|baïd, téit bás, fogaib|fo•gaib bás faigh bás bàsaich geddyn baase
110 *gʷan-o- lazhañ ladha lladd marbaid, gonaid, oirgid marbhaigh, slad marbh marr
111 *wik-o- stourm, gouren omladh ymladd, brwydro fichid, cathaigid troid còmhraig caggey
112 *selgā chaseal helghya hela adclaid|ad•claid, doseinn|do•seinn seilg sealg shelg
113 *bi-na- skoiñ gweskel, skwatya taro benaid, sligid, slaidid, boingid, búailid buail buail bwoalley
114 *skiy-o- troc'hañ treghi torri snaidid, doesc|do•esc, gerraid gearr geàrr giarrey
115 *dlo-n-g-o faoutañ folsa hollti dlongid scoilt sgoilt scoltey, skeiltey
116 goustilhañ, (kozh) gwanañ gwana, pyghya gwanu, trywanu cailgid, tollaid rop sàth seiy
117 *razd-o- skrabat, kravat kravas cosi scrípaid, tochasaid tochais sgròb screebey
118 *klad-o- kleuzañ palas cloddio, palu claidid tochail cladhaich cleigh, reurey
119 *snā- neuñviñ neuvya nofio snáid|snáïd snámh snàmh snaue
120 *φet-o- nijal nijal hedfan foluathar|fo•luathar eitil itealaich etlagh, ettyl
121 *keng-o- kerzhet, bale kerdhes cerdded siblaid, teít siúil coisich shooyl
122 dont dos dod doicc|do•icc, dotét|do•tét tar thig çheet, tar
123 *leg-o- gourvez gorwedhes gorwedd laigid luigh laigh lhie
124 *sed-o- azezañ esedha eistedd saidid suigh suidh soie
125 *sistā- sevel sevel sefyll doairissedar|do•airissedar seas seas shass
126 *suw-o- troiñ treylya troi sóid|sóïd, immsói|imm•sói cas till cassey
127 *ki-yo kouezhañ koedha cwympo, disgyn, syrthio dotuit|do•tuit tit tuit tuitt
128 *dā- reiñ ri rhoi dobeir|do•beir tabhair tabhair toyr
129 *delg-o- dalc'hen, derc'hel synsi, dalghenna dal, dala gaibid coinnigh cùm cumm, cummal
130 stardañ, gwaskañ gwaska, gwrynya, strotha gwasgu tendaid, fáiscid, timsaigid fáisc teannaich çhionney, faastey, craishtey
131 frotañ rutya rhwbio conmeil|con•meil cuimil suath rubbal
132 *nig-yo- gwalc'hiñ golghi golchi nigid, fothraicid, folcaid, indaim|ind•aim nigh nigh niee
133 sec'hañ, torchañ sygha sychu cuimil suath glenney, rubbal
134 sachañ, tennañ tenna tynnu dosrenga|do•srenga, srengaid tarraing tarraing tayrn
135 bountañ herdhya, pokya gwthio adaig|ad•aig brúigh brùth broo
136 *kat-yo- teurel, chetañ tewlel taflu foceird|fo•ceird, sréid|sréïd, doléci|do•léci, caithid, sneidid caith tilg ceau, tilg
137 *wed-o- eren, koulmañ kelmi clymu, rhwymo conrig|con•rig, sníid|sníïd, cenglaid ceangail ceangail kiangley
138 *nē-yo- gwriat gwrias, sewya gwnïo úaigid fuaigh fuaigh whaaley, fuailley
139 *rimā kontañ nivera, akontya, amontya rhifo rímid cuntais cùnnt coontey
140 *labar-o- lavaret leverel siarad asbeir|as•beir, ráidid abair abair abbyr
141 *kan-o- kanañ kana canu canaid can seinn goaill arrane, kiaulley
142 *kon-rig-o-, uφo-rig-o- c'hoari gwari chwarae immbeir|imm•beir, cluichigidir imir cluich cloie
143 neuñviñ neuvella nofio snáid|snáïd snámh bi a' fleòdradh snaue
144 *liy-o- deverañ dinewi, bera llifo snigid, silid, bruinnid, dolin|do•lin snigh ruith stroo, sheeley, shiaulley, thooilley
145 reviñ, skornañ rewi rhewi reódaid, téchtaid reoigh reòdh riojey
146 *swēd-o- c'hwezañ hwythfi chwyddo attaid, bolgaid at at att
147 *sāwūl heol howl haul grían grian grian grian
148 *louχsnā loar loer lleuad, lloer ésca, ré gealach gealach eayst
149 *sterā steredenn, sterenn sterenn seren rétglu, rind réalt rionnag rollage
150 *dubrā, uden-sk-yo dour dowr dŵr uisce, dobur uisce, dobhar uisge ushtey, doour
151 *wolko-, *glawā glav glaw glaw bráen, flechud báisteach, fearthainn frasachd fliaghey
152 *abū, *abonā stêr, rinier, (kozh) aven avon afon ab abhainn abhainn awin
153 *linnā lenn lynn llyn loch, linn loch, linn loch logh
154 *mori mor mor môr muir, fairrge, ler, trethan muir, farraige muir, cuan, fairge mooir, keayn, faarkey
155 *salano- holen hoelan halen salann salann salann sollan
156 *magino- maen men maen, carreg cloch, lía cloch clach clagh
157 *grāwā traezh tewes tywod gainem gaineamh gainmheach geinnagh
158 poultrenn polter, doust llwch lúaithred, lúaith deannach stùr joan
159 *talamū douar dor daear talam, úir talamh talamh thalloo
160 koumoul kommolenn cwmwl nél scamall, néal sgòth, neul bodjal, niaul
161 *kiwo- morenn, nivlenn niwl niwl ceó ceo ceò kay
162 *nemos- oabl, neñv ebrenn wybren nem, aer aer, spéir adhar, speur aer, speyr, niau
163 *winto- avel, gwent gwyns gwynt gáeth gaoth gaoth geay
164 *argyo-, *snigʷyo- erc'h ergh eira snechta sneachta sneachd sniaghtey
165 *yegi- skorn rew aig oighear eighre, eigh, deigh rio
166 *mukV moged mog mwg deatach ceò, toit jaagh
167 *teφnet- tan tan tân teine, daig, áed tine teine aile, çhenney
168 *lowtu- ludu lusow lludu lúaith luaith luath leoie
169 *daw-yo- deviñ, leskiñ leski llosgi bruthnaigidir, teinnid dóigh loisg lostey
170 *sentu- hent fordh ffordd bóthar, rót, conar, slige bóthar rathad raad, bayr, bollan
171 *moniyo- menez menydh mynydd slíab, benn sliabh beinn slieau
172 *rowdo-, *kokko- ruz rudh coch, rhudd derg, rúad, flann rua, dearg ruadh, dearg ruy, jiarg
173 *glasto- glas, gwer gwyrdh gwyrdd glas, úaine glas, uaine glas, uaine glass, eayney
174 *bodyo- melen melyn melyn buide buí buidhe buigh
175 *windo-, *bāno- gwenn gwynn gwyn bán, finn bán, fionn geal bane, fynn
176 *dubu- du du du dub dubh dubh doo
177 *noχt- noz nos nos adaig oíche oidhche oie
178 *diy- deiz dydh dydd lá, día laa
179 *blēdnī bloaz, bloavezh blydhen blwyddyn bliadain bliain bliadhna blein
180 *teφsmi- tomm toemm cynnes, twym te te blàth çheh
181 *owgro- yen yeyn oer úar fuar fuar feayr
182 *φlāno- leun leun llawn lán lán làn lane
183 *nowyo- nevez nowydh newydd núa nua, úr ùr, nuadh noa, oor
184 *seno- kozh, (kozh) hen koth, hen hen sen sean sean shenn
185 *dago- mat, (kozh) da da, mas da, mad maith, dag, so- maith, dea- math mie
186 *druko- fall, drouk drog drwg olc, droch- olc, droch-, dona dona, olc olk, drogh
187 *bragno- brein breyn, poder braen, pwdr brén lofa, bréan lobhte loau, breinn
188 *salāko- lous plos brwnt, budr salach salach salach sollagh, broghe, breinnagh
189 * eeun ewn syth díriuch díreach dìreach jeeragh
190 *krundi- ront, krenn krenn crwn cruinn cruinn cruinn cruinn
191 *kerbo- lemm lymm miniog, llym gér, áith géar geur geyre
192 *mailo- dilufr pŵl mael maol maol moal
193 *slimono- lintr, levn leven, gwastas llyfn réid, mín mín mìn meein, rea
194 *wlikʷu- gleb glyb, gwlygh gwlyb fliuch fliuch fliuch fliugh
195 *siskʷo- sec'h sych sych tírim tirim tioram çhirrym
196 *eφino- reizh, eeun ewn iawn, cywir, certh cert, cóir ceart ceart kiart
197 *onko- tost, hogos ogas agos ocus cóngarach, in aice faisg, dlùth faggys, er çheu, er gerrey
198 *kʷeslo, *kēno- pell pell pell cían, i fat fada fada foddey
199 *deχsiwo- dehoù deghow de dess deas deas jesh
200 *klēyo- kleiz kledh chwith clé, túath- clé clì clee, toshtal
201 *onko- da, ouzh orth at, wrth oc ag aig ec
202 *eni e, en, e-barzh yn yn, mewn i i ann ayns
203 *kom, *kantā gant gans â, gan, gyda, efo co, la, i n-arrad le le lesh, marish
204 *-kʷe, *atkʷe, *eti ha, hag ha, hag a, ac ocus agus agus as
205 *smā ma, mar, pe mar os, pe má, día má, dá ma, nan my, ga
206 abalamour ma, peogwir drefenn achos, oherwydd óre óir oir er-yn-oyr
207 *anman anv hanow enw ainmm ainm ainm ennym

Levrioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • (br) EVEN, Arzel. Istor ar Yezhoù Keltiek . Lesneven : Hor Yezh, 1987 (levrenn 1), 1990 (levrenn 2)
  • (la) ZEUSS, J. K. Grammatica celtica. Leipzig, 1853 & Paris, 1871 • En-linenn
(en) O'Donovan, John. Zeuss's "Grammatica celtica". In : Ulster Journal of Archaeology, First Series, Vol. 7 (1859), pp. 11-32 • En-linenn

Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]



Porched ar yezhoù hag ar skriturioù
Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù.