Kastell Tonkedeg
| Kastell Tonkedeg | |
|---|---|
 Kastell Tonkedeg, gwelet eus an oabl. | |
| Anv gallek | Château de Tonquédec |
| Marevezh pe stil | Krennamzer |
| Doare kastell | Kastell-kreñv |
| Deroù ar savidigezh | XIIvet kantved |
| Perc'henn kentañ | Tiegezh Coëtmen-Penthièvre |
| Perc'henn a-vremañ |
Victoire de Rougé |
| Implij a-vremañ | Annez prevez |
| Gwarez |  Monumant istorel rummet (1862)
|
| Lec'hiadur | |
| Daveennoù lec'hiañ | 48° 40′ 36″ N, 3° 24′ 42″ K |
| Bro |  Breizh
|
| Departamant |  Aodoù-an-Arvor
|
| Bro hengounel |  Bro-Dreger
|
| Lec'hienn ofisiel | tonquedec.com |
kemmañ  |
|
Emañ Kastell Tonkedeg e kumun Tonkedeg, e Bro-Dreger hag e Aodoù-an-Arvor, a-us da draoñienn ar stêr Leger. E-touez ar bravañ ha brasañ savadurioù deus ar Grennamzer eo e Breizh hag e Frañs.
Tu zo da weladenniñ ar c'hastell adalek miz Ebrel betek miz Here ha d'e feurmiñ ivez. Filmet eo bet ar film Que la fête commence... a gont istor irienn Pontkalleg eno.
Rummet eo bet monumant istorel e 1862.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Er XVvet kantved e voe savet ar c'hastell a weler e zismantroù bremañ war re ur c'hastell koshoc'h eus an XIIvet kantved.
E dibenn an XIIvet kantved e tremenas kastell an tiegezh Prigent etre daouarn hini Koetmen, a chomas perc'henn warnañ betek ar XVvet kantved. Tost e oa ar re-mañ da gostezenn Pentevr ha stourmet o doa a-enep kostezenn Moñforzh e-pad Brezel Hêrezh Breizh. Un nebeud bloavezhioù goude trec'h ar re Voñforzh a savas a-nevez Roland II ha Rolland III Koetmen, beskonted Tonkedeg, a-enep an dug Yann IV, a-unan gant Olier Klison, mignon d'ar roue gall Charlez V. Er bloaz 1395 e roas dug Breizh an urzh da zistruj o c'hastell.
Goude bezañ bet savet a-du gant dug Breizh e krogas Roland IV Koetmen da adsevel ar c'hastell adalek 1406. E kerzh ar XVvet kantved e voe brasaet ha modernaet ar c'hastell en ur zerc'hel kont eus ar c'hanolioù a oa armoù nevez. D'ar mare-se oa bet savet ar pep brasañ eus ar pezh a ra ar c'hastell d'an deiz hiziv. Hed-ha-hed an euredoù hag an hêrezhioù e tremenas ar c'hastell etre daouarn familhoù Acigné ha Gouyon de Moussaye da c'houde, er XVIIvet kantved.
Protestanted e oa ar re-mañ, ha pa grogas Brezel ar C'hevre e savas beskonted Tonkedeg a-du gant ar roue Herri IV hag a-enep dug Mercoeur, a oa gouarnour Breizh.
War urzh ar c'hardinal Richelieu e voe diskaret ar c'hastell adarre e 1626.
Adsevel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Goude bezañ bet gwerzhet hag adprenet gant meur a familh nobl, e voe darbet d'ar c'hastell bezañ gwerzhet evit tennañ implij eus ar mein anezhañ e dibenn an XIXvet kantved. Adprenet e voe gant aotrou Kerouarz avat evit reiñ d'he merc'h pa oa o vont da zimeziñ gant Pierre de Rougé, unan eus diskennidi ar familh Koetmen saverien ar c'hastell. Chomet eo abaoe etre daouarn ar familh etre daouarn e ziskennidi ar familh Rougé. Abaoe ar bloavezhioù 1950 ez eus bet graet labourioù da startaat ar rivinoù, gant skoazell an departamant, ar rannvro hag ar stad kreiz.
Lakaet e oa bet ar c'hastell war roll ar monumantoù istorel e 1862. Unan eus ar monumantoù a zesach ar muiañ a douristed e departamant Aodoù-an-Arvor an hini eo.
Tro ar C'hastell
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kas a ra an nor vras d'ur porzh kentañ difennet gant mogerioù uhel, ar porzh izel eo. Diouzh an tu kleiz e kichen an nor e c'heller gwelet ouzh ar mein ger-stur Aotrouien Tonkedeg «e va Doe» (E va Doue). Kizellet eo al lizherennoù gotek gros ouzh ar mein met diaes int da lenn d'an deiz hiziv.
E kichen emañ ar porzh diabarzh. Difennet gant un nor – bolz a oa serret gant ur gael hag ur pont-gwint gwechall. Diaes eo da dremen dre an nor-se d'an deiz hiziv ha kaset e vez ar weladennerien dre un nor vihan a servije gwechall evit an troioù-ged. Er porzh diabarzh pe porzh a-enor e weler c'hoazh restachoù savadurioù distrujet al lojeiz hag ar chapel.
A-dreñv ar porzh-mañ emañ an tour meur, pelloc'h eget ar voger-tro. 4 m a devder e ra e vogerioù.
Savet e oa bet un tamm diwezhatoc'h eget an tourioù all ha difennet e oa an nor gant ur pont-gwint a roe tu da zispartiañ an tour meur eus peurrest ar c'hastell e-kenkaz vefe aloubet. Siminalioù a weler e pep estaj eus an tour ha diouzh an nec'h e taoler ur sell dibar ouzh ar vro a ro da gompren talvoudegezh strategel ar c'hastell gwechall.
Tu zo da weladenniñ rivinoù ar c'hastell adalek miz Ebrel da viz Here. Feurmet e vez a-wechoù evit filmoù, troiadoù luc'hskeudenniñ pe abadennoù all.
.svg){kind=small}
