Ar Mañs

Ar Mañs
An iliz-veur a-dreñv al liorzhoù Pierre-de-Ronsard.
Anv gallek (ofisiel)	Le Mans
Bro	Maine
Melestradurezh
Stad	Frañs
Rannvro	Broioù al Liger
Departamant	Sarthe (prefeti)
Arondisamant	Ar Mañs (pennlec'h)
Kanton	Pennlec'h nav c'hanton
Kod kumun	72181
Kod post	72000, 72100
Maer Amzer gefridi	Jean-Claude Boulard (PS) 2014-2020
Etrekumuniezh	Le Mans Métropole (sez) Pays du Mans (sez)
Lec'hienn web	www.lemans.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	143 847 ann. (2019)
Stankter	2 724 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 00′ 15″ Norzh 0° 11′ 49″ Reter 48° 00′ 15″ Norzh 0° 11′ 49″ Reter
Uhelderioù	bihanañ 38 m — brasañ 134 m
Gorread	52,81 km²
Lec'hiadur
Ar Mañs

mogerioù gall-ha-roman

Ar Mañs (Le Mans e galleg, distaget /lə mɑ̃/) zo ur gumun e kornôg Bro-C'hall. He froviñs hengounel eo ar Maine hag he rannvro velestradurel eo Broioù-al-Liger. Sez prefeti departamant ar Sarthe eo ivez. Treuzet eo gant ar stêr Sarthe.

Istor

Meneget ez eus bet gant Ptoleme ur gêr eus an Impalaeriezh roman anvet Vindinium, kêr-benn an Aulerci, ur rann-veuriad eus an Aedui. Anvet eo ivez evel Civitas Cenomanorum (Kêr ar Cenomani).

Gregor a Deurgn a veneg ur rann-roue frank Rigomer, lazhet gant Lodwig.

Anavezet eo ar Mañs evel aplud an Impalaerezh Plantagenet. Taliñ ar Saozon diouzh ar C'hallaoued e-pad ar Grennamzer.

XX^vet kantved

Dieubet e oa ar gêr gant 5vet rann-arme Stadoù Unanet Amerika e-pad an Eil Brezel Bed, d'an 8 Eost 1944.

Monumantoù ha traoù heverk

Ar gêr gloz, anvet c'hoazh n'eus ket pell Le Vieux Mans, a zo bet adanvet La Cité Plantagenêt gant an ti-kêr.

• iliz-Veur Sant Julian (eskob c'hentañ Ar Mañs).
• chom a ra mogerioù gall-ha-roman brav e kreiz-kêr.

Touristerezh

Roet eo bet al label Kêrioù ha Broioù Arz hag Istor dezhi.

Poblañsouriezh

293 159 annezad zo er veurgêr hervez niveridigezh 1999, gant 144 500 den er gêr hec'h-unan e 2006. dave : http://www.insee.fr/fr/ffc/docs_ffc/psdc.htm

Sport

• 24 eurvezh ar Mañs, redadeg kirri brudet tro-dro ar bed.
• e-touez ar c'hluboù sport e kaver "Le Mans Sarthe Basket" hag "UC72" e mell-droad.

Boued

Rilhetez (pe kig rous) eo meuz dibar tolead Ar Mañs.

Tud ganet er Mañs

• Geoffrey eus Goreham (?) pe Gorron, deuet da vezañ abad St Albans, e Hertfordshire e Breizh-Veur, ganet e 1119
• Jafrez V, kont Anjev, ganet e 1113, a oa kont Maine ivez,
• Herri II, roue Bro-Saoz, ganet e 1133, mab Jafrez V,
• François Fillon, ganet e 1954, bet kentañ ministr Bro-C'hall.
• Stéphane Le Foll, ganet e 1960, politikour gall.
• Loeiz ar Pelleter, yezhour war ar brezhoneg, ganet e 1663
• Sébastien Bourdais, ganet e 1979, bleiner otoioù
• Gilles-François de Beauvais, ganet e 1693, ur Jezuist.
• Emma Mackey, aktourez, ganet e 1996

Gevelliñ

• Bolton, Rouantelezh-Unanet
• Haouza, Sahara ar C'hornôg
• Paderborn,  Alamagn, en ur mod ofisiel abaoe 1967, met en ur mod hengounel abaoe 836 (ar goshañ darempredoù etre kêrioù en Europa).
• Rostov-war-Don, Rusia
• Suzuka, Japan
• Volos,  Gres

Liammoù diavaez

• Lec'hienn ofisiel ar gêr