Ploermael
| Ploermael | ||
|---|---|---|
 An ti-kêr. | ||
.svg)
| ||
| Anv gallaouek | Ploermaèu | |
| Anv gallek (ofisiel) | Ploërmel | |
| Bro istorel | Bro Sant-Maloù | |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Mor-Bihan | |
| Arondisamant | Pondi | |
| Kanton | Ploermael (pennlec'h) | |
| Kod kumun | 56165 | |
| Kod post | 56800 | |
| Maer Amzer gefridi | Patrick Le Diffon 2014-2020 | |
| Etrekumuniezh | Ploermael Kumuniezh | |
| Bro velestradurel | Bro Ploermael - Kalon Breizh | |
| Lec'hienn web | https://www.ploermel.bzh/ | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 9 785 ann. (2020)[1] | |
| Stankter | 169 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | kreiz-kêr : 75 m bihanañ 19 m — brasañ 106 m | |
| Gorread | 57,82 km² | |
|
||
kemmañ  |
||
Ploermael a zo ur gumun eus Breizh e departamant ar Mor-Bihan. Pennlec'h kanton Ploermael eo.
Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
E-kreiz Breizh emañ Ploermael.
Anv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Erwan Vallerie ː Plebs Arthmael, 835; Plebe Arthmael, 859; Ploirmel, 1082; Arsmel de Plosmela; 1090; Plormer, XIIvet; Ploasmel,1118; Ploermel, 1124; Plormel, 1129; Ploismel, 1130; Plosmel, 1130; Plouearthmael, 1160; Ploarmell, 1239; Ploarmel, 1248; Plormel, 1251; Ploermel, Plermel, 1254; Ploarmel, 1267; Ploermel, 1270; Ploarmel, Ployarzmail, 1272, 1273; Ploynarzmail, 1274; Pluermel, 1280; Ploermel, Plormel, 1285; Ploermel, 1286; Plouarmel, Ploarmel, 1299; Ploermel, Ploarmel, 1288; Pleuarmel, 1290; Ploermel, Ploarmel, 1296; Plormel, 1298; Plermel, 1301; Ploarmel, Plermel, 1304; Ploermel, Plermel, 1306; Ploermoel, 1307; Plermel, 1311; Plermel, Plormel, 1312; Plermel, 1314; Ploearmael, Ploermael, 1315; Ploermel, 1344; Plermel, 1380; Ploermel, 1381; Plouermel, 1392; Plermel, Ploermel, 1394; Plermel, 1395, 1405, 1407; Ploermel, 1420; Plermel, 1424; Ploermel, Plermel, 1425; Plermel, 1437; Plaremel, 1439; Ploermel, 1450; Ploermellum, 1453; Plermel, 1455, 1462, 1481; Plormel, 1498
Ardamezioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
En erminoù e leonparzh leonek en sabel, kurunennet en glazur, o tougen en e bav dehou ur banniel en glazur karget gant pemp brizhenn erminig en argant, 3, 2
Sturienn ː Tenax in fide
D'Hozier, 1696. Froger & Pressensé; 1999
Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Staget eo bet ar gêr ouzh domani an dug e 1148
Dispac'h Gall[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Melestradurezh: krouet e voe ar gumun e 1790 diwar ul lodenn eus parrez katolik Ploermael, he zrev Chapel-Karozh a yeas d'ober ur gumun ivez[2],[3]. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet Ploermael da benn ur c'hanton, hini Ploermael, ha da benn ur bann, hini Ploermael[4], nav c'hanton ennañ: Gwern-Porc'hoed, Kempenieg, Karozh, Loiad, Malastred, Maoron, Neant, Ploermael, Neant ha Serent. Gant Bonreizh Bloaz III (22 a viz Eost 1795) e voe lamet ar bannoù ha bodet e veze kuzulioù-kanton (ne chome tamm emrenerezh ebet gant kumunioù ar c'hanton)[5]. Brasaet e voe Kanton Ploermael e 1801 gant lezenn an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix. Lakaet e oa bet Ploermael da bennlec'h Arondisamant Ploermael krouet e 1800[6],[7].
- Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: embannet e voe bout mennet da nac'h al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant ar person, Vavasseur e anv, tri c'hure, Josse, Dannion, Michel, pemp beleg, Besnard, Berruyer, Maubec, Gougeon ha Laval, ha gant Brouxel, aluzener an Ursulinezed[8].
XXvet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- 255 gwaz eus ar gumun a gollas o buhez abalamour d'ar brezel, d.l.e. 4,74 % eus he foblañs e 1911[9].
- D'an 18 a viz Even 1940 e tegouezhas al lu alaman e Ploermael[10].
- D'an 9 a viz Mae 1944 e kouezhas ur c'harr-nij (Seafire III marilhet LR862) eus aerlu ar Rouantelezh-Unanet (Royal Air Force) e Ploermael; e nijour a voe tapet gant an Alamaned[11].
- 31 den eus ar gumun a varvas pa voe bombezet Ploermael gant ar Re Gevredet d'an 12 a viz Even 1944[12], 150 ti a voe distrujet; d'an 13 e voe bombezet Ploermael en-dro, met an holl annezidi o-doa tec'het an deiz kent; ar Re Gevredet a glaske distrujañ ar memm mirlec'h tireoul alaman er Bignon[13].
- D'ar 4 a viz Eost 1944 ez eas kuit an Alamaned eus Ploermael[14].
- 15 den eus ar gumun a voe fuzuilhet gant an Alamaned e Roazhon[15].
- Mervel a reas 18 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv hollek[16].
Trevadennoù
- Mervel a reas ur gwaz e Maroko e 1922, unan all e Brezel Indez-Sina hag unan e Brezel Aljeria[17].
XXIvet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kresket eo bet ar gumun d'ar 1añ a viz Genver 2019 goude bezañ bodet gant Mousterrin[18].
Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Monumantoù ar re varv: monumant hollek (brezelioù), monumant ar re fuzuilhet e Roazhon e-pad an Eil Brezel-bed ha monumant an dud nann-soudard marvet pa voe bombezet Ploermael gant ar Re Gevredet d'an 12 a viz Even 1944
Emdroadur ar boblañs abaoe 1793[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Melestradurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Klasoù divyezhek (skol publik) a zo eno abaoe 1994.
- E distro-skol 2022 e oa 35 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (3,5 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez). https://www.brezhoneg.bzh/98-kelenn.htm
Tud[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Tud bet ganet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Alphonse Guérin, mezeg ha surjian gall, 9 a viz Eost 1816.
Tud bet marvet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Yann-Vari de Lamennais, diazezour Urzh Frered an deskadurezh kristen a Bloermael, 26 a viz Kerzu 1860.
Ardamezeg ar familhoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
|
Audren,
aotrounez Maleville |
En glazur e dri fenn gadgi en argant |
|
Avril, pe Apuril
Raoul de l'Isle, allouez Ploermael e 1668 |
En argant e gebrenn en gul karget gant teir rozenn en aour, heuliet ouzh kab gant daou penn leon en sabel, hag ouzh beg gant ur steredenn ivez en sabel |
|
de Coëtlogon
Aotrounez la Gaudinaye |
En gul e zri skoedig en erminoù |
Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes du Morbihan. 1999
- Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
- Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
Notennoù ha daveoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 70
- ↑ Cassini - EHESS - Karozh - Fichenn ar gumun
- ↑ Jean-Louis Debauve, La Justice révolutionnaire dans le Morbihan, e ti an aozer, Pariz, 1965, pajenn 36
- ↑ Jean-Louis Debauve, La Justice révolutionnaire dans le Morbihan, e ti an aozer, Pariz, 1965, pajenn 187
- ↑ Cassini - EHESS - Ploermael - Fichenn ar gumun
- ↑ Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 264
- ↑ Adhésion de Messieurs les Recteurs, Curés et autres ecclésiastiques du diocèse de Saint-Malo, en Bretagne, A l'exposition des principes sur la Constitution du Clergé, adressée à MM. les Evêques députés à l'Assemblée nationale, Imprimerie de Crapart, place Saint-Michel, Pariz, Bro-C'hall, pajennoù 14 ha 15
- ↑ memorialgenweb – Monumant ar re varv
- ↑ Archives départementales du Morbihan, Le Morbihan en guerre 1939-1945, 2009
- ↑ Pertes RAF Morbihan
- ↑ René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 99
- ↑ Roger Leroux, Le Morbihan en guerre 1939-1945, Imprimerie de la Manutention, Mayenne, 1991, pajenn 453
- ↑ Roger Leroux, Le Morbihan en guerre 1939-1945, Imprimerie de la Manutention, Mayenne, 1991, pajenn 538
- ↑ René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 103
- ↑ memorialgenweb – Monumant ar re varv
- ↑ memorialgenweb – Monumant ar re varv
- ↑ (fr) Arrêté de création de la commune nouvelle de Ploërmel, 21 Kerzu 2018.
- ↑ Cassini hag EBSSA