Mont d’an endalc’had

Pêr Denez

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Maopreden)
Pêr Denez
Pêr Denez
Pêr Denez e 1972
Anv ofisiel Pierre Denis
Anv pluenn Per Denez
Obererezh Romantour, daneveller, barzh, yezhoniour, troer
Ganedigezh D'an 3 a viz C'hwevrer 1921,
e Roazhon,
Bro-Roazhon Bro-Roazhon, Breizh
Marv D'an 30 a viz Gouere 2011,
e Rovelieg,
Bro-Sant-Maloù,
Breizh
Yezh skrivañ Brezhoneg, galleg
Luskad lennegel "Al Liamm"

Per Denez, evel ma skrive eñ e-unan, pe Pêr Denez, Pierre Denis e anv ofisiel, a zo bet ganet d'an 3 a viz C'hwevrer 1921 e Roazhon, marvet d'an 30 a viz Gouere 2011 e Rovelieg, anavezet eo evit e labour kelenner skol-veur, skrivagner, geriadurouriezh hag emsaver dreist-holl. Skrivet endoe e-barzh Gwalarn gant Maopreden[1], e anv-pluenn.

P'eo marvet Pêr Denez e tisklerias Herri Gourmelen, mouezh aotreet an UDB: « Bet eo bet Per Denez, dreist-holl abaoe ar bloavezhioù dek ha tri-ugent, unan eus ar re o deus graet ar muiañ evit kadarnaat identelezh Breizh hag he nevezadur sevenadurel dre e labourioù, e gelenn, e emouestl a stourmer, dre al levezon en deus bet war ur rummad a-bezh a re yaouank a venne adpiaouañ o yezh hag o sevenadur ».

Buhez, studioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Savet eo bet gant e vamm hec'h-unan, kemenerez e Roazhon, ur gêr e-lec'h e vez komzet nebeut a vrezhoneg. Bet eo bet er skol e skolaj Saint-Martin e Roazhon. Tapet an dorzellegezh ganto e kollas e dad hag e div c'hoar.

Desket en deus brezhoneg e-unan adalek an oad a 13 vloaz gant Skol Ober ha goude e metoù an emsav e-kerzh e studioù er skol-veur e Roazhon e-pad ar brezel. D'ar c'houlz-se eo e krogas da skrivañ danevelloù er gelaouenn Arvor. Nebeud amzer goude an Dieubidigezh e krouas gant Paul Le Gourriérec ur gelaouennig brezhonek, Kened he anv. Eñ a ginnigas ma vije kendeuzet gant Tir-na nÓg ha goude gant Al Liamm evit sevel ar gelaouenn Al Liamm-Tir-na nÓg. Ur c'henlabour eus ar re fonnusañ a reas gant Ronan Huon, ar rener, hag e kemeras ur perzh a-barzh dibab ha prientiñ an embannadennoù.
Pa oa kelenner e Douarnenez e reas anaoudegezh gant e wreg Frañseza Kervendal hag e timezjont e 1949. Tri bugel en deus bet ganti : Morwena, hec'h anv itron o vezañ Morwena Canny, Gwendal ha Herle. Addimezet eo e 2003 gant Monique Macé ha bet ur mab anvet Yann.
Un dezenn a skrivas war brezhoneg pobl Douarnenez hag dre-se e c'hellas mont da genner skol-veur

E red-micher

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kelenner war ar saozneg eo bet da gentañ, e Kemper hag e Douarnenez. Eno e krouas ur bagad. Hervez Bernez an Nail e voe bet harluet e Périgueux e deroù e red-micher abalamour d'e vennozhioù a-du gant an emsav[2]. Eno e teskas buan ar c'hatalaneg.

Kelennet en deus brezhoneg goude-se e skol-veur Breizh-Uhel (Roazhon 2), e-lec'h ma chomas e-pad 21 bloaz. E 1981, a-drugarez dezhañ, e oa krouet an aotreegezh war ar brezhoneg, diwar ziviz prezidant nevez ar Republik c'hall, François Mitterrand e-unan. Lukian Kergoat en doa kemeret e lec'h e penn Rann geltiek skol-veur Roazhon 2 e 1990. Emañ e vab Gwendal Denez o labourat er rann-se hiziv an deiz.

Pêr Denez hag ar yezhoù all : esperanteg, gouezeleg Iwerzhon, kembraeg

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Desket en doa Pêr Denez an esperanteg ivez dre ma 'z eo ur yezh hollvedel, ha krouet kentelioù esperanteg e Skol-Veur Roazhon 2 d'ar c'houlz ma oa e penn ar rann geltiek. Kement-se a ziskoueze e oa digor d'an holl sevenadurioù. Ezhomm en doa bet eus an esperanteg evit komprenn testennoù lennegel polonek hag ouzbek na oant ket bet troet e galleg, met en esperanteg hepken. Embannet en deus e-barzh Hor Yezh meur a bennad diwar-benn an esperanteg. Da heul kentelioù esperanteg Merwen Runpaot ec'h embannas troidigezh "Brezhoneg buan hag aes" en esperanteg dindan an anv "La bretona lingvo ...rapide kaj facile".

Dre ma oa skoazeller war ar galleg e skol-veur Aberdeen, e voe meizet e plije kalz ar broioù keltiek dezhañ. Nebeut amzer war-lerc'h e teskas gouezeleg Iwerzhon ha kembraeg, ha war a seblant e oa helavar en div yezh buan a-walc'h daoust m'en devoa ur pouez-mouezh "charming"[3].

Ar stourmer a youl vat evit ar yezh hag ar vro

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dre ma felle dezhañ stourm evit ar yezh an efedusañ ma c'helle en doe bet atebegezhioù en un toullad a aozadurioù :

ha war an dachenn bolitikel : e voe prezidant bodad skoazell listenn an UDB ivez, e dilennadegoù rannvro 1998.

E miz Meurzh 1999, e roas anvioù Yann-Kel Kernalegenn ha Kristian ar Bihan, emsaverien eus an FLB d'ar gelaouenn Armor Magazine a-benn dilenn ar Breton en deus graet ar muiañ evit Breizh e-doug an tregont vloaz tremenet.

Deskiñ ar yezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Talvoudus eo bet e hentenn brezhoneg, Brezhoneg Buan hag Aes, (troet e saozneg, en alamaneg, e katalaneg, e kembraeg hag en esperanteg), deuet er-maez e 1972, d'ur mare ma ne oa nemet dornlevrioù kozh diamzeret da studiañ ar yezh, hag unan eus an hentennoù kentañ hag a rae gant enrolladurioù da vont da heul. Levrioù all a zo bet da vont a-gevret, evel Brezhoneg bemdez, ha Komzit ha skrivit brezhoneg. Un toullad mat a dud zo bet o teskiñ brezhoneg gant an hentenn-se.

Sevenadur Breizh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Meur a gelaouenn zo bet savet gant Pêr Denez :

Medalennoù, enorioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Graet eo bet Doktor honoris causa eus Skol-veur Vroadel Iwerzhon.
  • Graet eo bet Doktor honoris causa eus Skol-veur Vroadel Kembre. "When the Breton writer and scholar Per Denez was awarded an honorary doctorate by the University of Wales in 1985, he was astonished to hear its chancellor, Prince Charles, say how sorry he was not to be able to address him in his own language. He had never received such courtesy in France and was more used to the insults which the French state habitually flings at those who work on behalf of the Breton language and its culture. The remark remained with him as a sign of the comparatively kinder treatment received by the Welsh, especially from their national university, where the language and literature of Wales have been taught for a hundred years or more." (Pennad Meic Stephens)
  • Dilennet eo bet Breizhad ar bloaz gant skipailh Armor Magazine e 1981.
  • Bet en deus priz Ramon Llull e Katalonia e 1990.
  • Graet eo bet marc'heg Kroaz San Jordi, e Katalonia e 1993.
  • Resevet en deus ivez tro-c'houzoug Urzh an Erminig e 1989 Naoned, ur priz a vez roet bep bloaz da bevar den a vez o labourat evit kreskiñ sked Breizh.

Dibenn e vuhez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 2000 e oa e wreg o vervel gant kleñved Alzheimer, hag ez ae bemdez d'he gwelout. Roet en deus e zielloù hag e levrioù da Levraoueg Vroadel Kembre dre ma n'en doa tamm fiziañs ebet e vefent miret mat e Breizh[4].

D'an 3 a viz Eost 2011, e teuas ouzhpenn evit 500 den da zougen bri dezhañ en iliz Itron Varia e Sant Melani. En o zouez e oa kalz a bolitikerien hag a emsaverien sevenadurel eus Breizh. Lavaret eo bet an oferenn e brezhoneg, Nolwenn Korbell he deus kanet, hag echuet eo al lid o kanañ "Bro Gozh ma Zadoù".

Skol, kelenn ar yezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Tonkad 61, Preder, 1961, gant A. Thoravel, Gw. ar Menn, Gourlann, Abanna, Bodmael, Y. Olier, A. Even, A. Heussaff, ha Rikagos
  • Notennoù fonologiezh, e Hor Yezh, niverenn 130.
  • Modern Breton Literature, in Literature in Celtic countries, Cardiff, 1971: 112-140
  • Étude structurale d'un parler breton: Douarnenez, tezenn doktorelezh stad (3 levrenn), skol-veur Roazhon, 1977
  • A structural approach to Breton grammar. The so-called relative pronoun of Breton, Studia Celtica 8/9, Cardiff, University of Wales Press, 1974: 251-267.
  • Geriadur brezhoneg Douarnenez, 4 levrenn, Mouladurioù Hor Yezh, 1980, 1981, 1985
  • The present state of the Celtic languages: Breton, in Gearóid Mac Eoin (ed.), Proceedings of the Sixth International Congress of Celtic Studies, Galway, Dublin Institute of Advanced Studies, 1979: 73-81.
  • Contraintes formelles de la structuration de la phrase bretonne, Philippe Carrer & al. (éd.) Permanence de la langue bretonne, de la linguistique à la psychanalyse, Institut Culturel de Bretagne, Skol Uhel ar Vro, 1986: 19-44.
  • Breizh ha poblou europa. Bretagne et Peuples d'Europe. Brittany and Peoples of Europe,.. MHY, 1999.
    • En a bep seurt kelaouennoù
  • Doujañs da Vreizh, (dwb anvioù-lec'h Breizh], Ar Vro 6, 1960
  • Iwerzhon ha Breizh, Ar Vro 7, 1960:13-18
  • Voyage en Galles, Ar Vro 7, 1960 : 29-45
  • Ar yezhoù keltiek er skingomz, Ar Vro 8, 1960
  • Al levezon iwerzhonat war an emsav breizhat, Ar Vro 28, 1964: 28-34
  • Roger Casement, Ar Vro 30, 1965: 50-56
  • Ar Falz et Yann Sohier, Ar Vro 21, 1963: 18-68
  • Brendan Behan, Ar Vro 35, 1966: 45-61
  • Notes sur l’Histoire de l’Irlande, Ar Vro 33, 1965: 7-18; 34, 1965: 17-38; 35, 1966: 19-38
  • Bro-Norge, Ar Vro nova sèrie 4-5, 1967
  • Niver ar vrezhonegerien e 1940, Hor Yezh, 1987:171-172.
  • Hag adarre an doare-skrivañ !, Hor Yezh 99, 1975
  • An dibersonel, Hor Yezh 15, 1983: 5-29.
  • Wales; Per Denez; 1947; niv 4; p 17; Studi
  • Buhez ar gouezeleg : 1939-1945; D.P., tr Per Denez; 1947; niv 5; p 31; Studi
  • Kembreiz e Patagonia; Per Denez; 1947; niv 5; p 37; Studi
  • Kanaouennoù brezhoneg; Per Denez; 1947; niv 5; p 54; Studi
  • The story of a success; Pádraig Mac Piarais, tr Per Denez; 1948; niv 6; p 38; Studi
  • Ar manaveg; Juan Y Geill, tr Per Denez; 1949; niv 15; p 76; Studi
  • Evit ar wirionez; Per Denez; 1949; niv 16; p 3; Studi
  • Brezhoneg ar bobl; Per Denez; 1949; niv 16; p 80; Studi
  • Ar brezhoneg hag ar skol; Per Denez; 1949; niv 17; p 3; Studi
  • Hor stourm; Per Denez; 1950; niv 18; p 3; Studi
  • Lallans; David Murison, tr Per Denez; 1950; niv 19; p 49; Studi
  • E-touez al levrioù : "Chants de Chouans" gant François Cadic; Per Denez; 1950; niv 19; p 74; Studi
  • Gwalarn; Per Denez; 1950; niv 20; p 24; Studi
  • Gouelioù an hañv; Per Denez; 1950; niv 21; p 3; Studi
  • Evurusted; Thomas Carlyle, tr Per Denez; 1950; niv 21; p 45; Studi
  • Istor; Ceinwen Thomas, tr Per Denez; 1950; niv 22; p 48; Studi
  • Politikerezh; Roy A. Lewis, tr Per Denez; 1950; niv 22; p 51; Studi
  • Arboellerezh; D. J. Davies, tr Per Denez; 1950; niv 22; p 55; Studi
  • Talvoudegezh ha kefridi al lennegezhioù bihan; Dr. Giacomo Prampolini, tr Per Denez; 1950; niv 23; p 72; Studi
  • E-touez al levrioù : "Géographie de la Bretagne" gant Maurice Le Lannou; Yann Boupinod, tr Per Denez; 1950; niv 23; p 80; Studi
  • Ar Vorianed e lennegezh hag arzoù an U.S.A.; Langston Hughes, tr Per Denez; 1951; niv 24; p 12; Studi
  • Stourm; Per Denez; 1951; niv 25; p 3; Studi
  • Yann Sohier; Per Denez; 1951; niv 26; p 3; Studi
  • E-giz rakskrid; Anne Wadman, tr Per Denez; 1951; niv 27; p 5; Studi
  • Lennegezh a-vremañ; P. Kalma, tr Per Denez; 1951; niv 27; p 20; Studi
  • Ar skolioù; W. Kok, tr Per Denez; 1951; niv 27; p 28; Studi
  • Ar yezh'; K. Fokkema, tr Per Denez; 1951; niv 27; p 31; Studi
  • Kudenn an embann'; Per Denez; 1951; niv 27; p 72; Studi
  • Rannyezh Douarnenez; Per Denez; 1952; niv 31; p 48; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1952; niv 35; p 62; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1953; niv 36; p 48; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1953; niv 37; p 63; Studi
  • Tangi Malmanche, Stourmer; Per Denez, Tangi Malmanche; 1953; niv 38; p 13; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1953; niv 38; p 39; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1953; niv 39; p 68; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1953; niv 40; p 50; Studi
  • Hent hor Barzhoniezh; Per Denez; 1953; niv 41; p 7; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1954; niv 42; p 39; Studi
  • Penaos ez adsaver ur yezh : ar stourm evit an Daneg e Schleswig-ar-c'hreisteiz; Ceinwen Thomas, tr Per Denez; 1954; niv 43; p 33; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1954; niv 43; p 39; Studi
  • Notennoù-lenn; Per Denez; 1954; niv 43; p 57; Studi
  • Israhel; Per Denez; 1954; niv 44; p 6; Studi
  • Lennegezh Israhel; J. Shaanan, tr Ronan Huon, tr Per Denez; 1954; niv 44; p 23; Studi
  • Histadrout «Kevredigezh Labourerien Israhel»; Nathan Bar-Yaacov, tr Per Denez; 1954; niv 44; p 52; Studi
  • Bodañ an harluidi; Haim Yahil, tr Per Denez; 1954; niv 44; p 62; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1954; niv 45; p 60; Studi
  • Ar Gouezeleg; Per Denez; 1954; niv 46; p 48; Studi
  • Jakez Riou; Per Denez, tr Jakez Riou; 1954; niv 47; p 5; Studi
  • Al levrioù : "La Bretagne contemporaine" gant Yann Poupinot; Per Denez; 1956; niv 54; p 70; Studi
  • Strollad broadel Kembre 1925-1955; J. E. Jones, tr Per Denez; 1956; niv 54; p 44; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1956; niv 55; p 65; Studi
  • Al levrioù : "Ben Gourion of Israel" gant Barnet Litvnoff; Per Denez; 1956; niv 56; p 68; Studi
  • Al levrioù : "Theatre in Ireland" gant Michael Mac Liammoir; Per Denez; 1956; niv 57; p 58; Studi
  • In memoriam; Per Denez; 1956; niv 59; p 63; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1956; niv 59; p 65; Studi
  • An Hungareg Nevez; A. Sauvageot, tr Per Denez; 1957; niv 61; p 33; Studi
  • Ur sell war ar vro; Yann Boupinod, Frañsez Kervella, tr Per Denez; 1957; niv 61; p 45; Studi
  • Al levrioù : "No stone unturned" gant Ian Hamilton; Per Denez; 1957; niv 62; p 81; Studi
  • Al levrioù : "D'un château à l'autre" gant Louis-Ferdinand Céline; Per Denez; 1957; niv 63; p 64; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1957; niv 64; p 62; Studi
  • Notennoù diwar-benn istor «Ober»; Per Denez; 1957; niv 65; p 62; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1957; niv 65; p 93; Studi
  • Istor Ober; Per Denez; 1958; niv 66; p 56; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1958; niv 66; p 62; Studi
  • Al levrioù : "The islandman" gant Thomas O Crohan; Per Denez; 1958; niv 70; p 395; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1959; niv 72; p 62; Studi
  • Roperzh ar Mason; Per Denez, Roperzh ar Mason; 1959; niv 72; p 57; Studi
  • Al levrioù : "Preder" gant Abanna; Per Denez; 1959; niv 73; p 147; Studi
  • Al levrioù; Per Denez; 1959; niv 74; p 232; Studi
  • Ar mouezhiadeg e Breizh-Veur; Per Denez; 1959; niv 77; p 429; Studi
  • Al levrioù evit ar vugale; Per Denez; 1960; niv 79; p 108; Studi
  • Levrioù; Per Denez; 1962; niv 92; p 225; Studi
  • Finvez Osian; Per Denez, Fañch Elies; 1963; niv 100; p 355; Studi
  • Broadelouriezh kouerien ha proletared Katalonia; Jordi Ventura, tr Per Denez; 1963; niv 98; p 194; Studi
  • Reolennadur Katalonia; Francesc Macia, tr Per Denez; 1963; niv 98; p 202; Studi
  • Al levrioù : "Histoire de Bretagne" gant Joseph Chardronnet; Per Denez; 1965; niv 108; p 56; Studi
  • Al levrioù : "Tro i'r yswisdir" gant J. E. Jones; Per Denez; 1965; niv 109; p 132; Studi
  • Roje Casement; Per Denez, Roger Casement; 1965; niv 109; p 119; Studi
  • Al levrioù : "The dragon's tongue" gant Gerald Morgan; Per Denez; 1966; niv 119; p 460; Studi
  • Yann Ezel; Per Denez, Yann Ezel; 1967; niv 123; p 305; Studi
  • Emily Dickinson; Per Denez, Emily Dickinson; 1967; niv 125; p 499; Studi
  • Yezh ar bobl : pinvidigezhioù o vont da goll; Per Denez; 1968; niv 126; p 42; Studi
  • Walter Scott, romantour keltiek; Per Denez; 1968; niv 130; p 327; Studi
  • Diskleriadur a-berzh al Labourerien-spered e Tchekoslovakia; Disanv, tr Per Denez; 1969; niv 134; p 207; Studi
  • Diwar-benn Fañch an Uhel; Per Denez, Fañch an Uhel; 1969; niv 136; p 309; Studi
  • Ar skrivagner en ur vro drevadennet; Per Denez; 1970; niv 141; p 290; Studi
  • Arzel Even; Per Denez; 1973; niv 156; p 5; Studi
  • Gwynfor Evans; Per Denez; 1980; niv 201; p 299; Studi
  • Al levrioù : Glas evel daoulagad c'hlas na oant ket ma re; Per Denez; 1980; niv 202; p 376; Studi
  • Hon Ober; Per Denez; 1982; niv 213; p 211; Studi
  • Ar brezhoneg e Roazhon; Per Denez; 1982; niv 213; p 240; Studi
  • Pegoulz ha penaos eur bet kroget da gelenn brezhoneg e Skol-Veur Roazhon; Per Denez; 1991; niv 265; p 101; Studi
  • Levrioù : «Geriadur ar Skrivagnerien ha Yezhourien» (Lukian Raoul); Per Denez; 1992; niv 274; p 413; Studi
  • Skol-Uhel Ar Vro ha Geriadur Frañsez Favereau; Per Denez; 1993; niv 280; p 364; Studi
  • Deiz a gounnar ar seurt devezh; Per Denez; 1993; niv 281; p 432; Studi
  • Yann ar Beg; Per Denez; 1995; niv 293; p 430; Studi
  • E koun Richard Jenkin; Per Denez; 2002; niv 335; p 55; Studi
  • Diwar-benn ur skeudenn bet tennet 40 vloaz zo; Per Denez; 2006; niv 356; p 57; Studi
  • Pet brezel-Spagn?, niv. 40 p. 7)
  • Brendan Behan, niv. 40 p. 22)
  • Kroatia hag an Istor, niv. 61 p. 10)
  • Tremened ha dazont (Niv. 62 p. 17)
  • War hent an ifern (Niv. 63 p. 13)
  • Ar gwir d’an eñvor (Niv. 64 p. 2)
  • Pajennoù mat diwar-benn emled sevenadurel Bro-C’hall (Niv. 69 p. 10)
  • Ar sevenadurezh o tont da Aljeria (Niv. 70/71 p. 25)
  • Tregont vloaz zo e Montreal (Niv. 83 p. 3)
  • Diwar-benn «Bro Gozh ma Zadoù» (Niv. 83 p. 10)
  • In memoriam: J.E. Caerwyn Williams (Niv. 92 p. 40)
  • Un aelig berr ha trubuilhus e vuhez (Niv. 95 p. 5)
  • Keneil Yuzev Roparz Hemon (Niv. 95 p. 7)
  • Gwynfor Evans (Niv.106 p. 25)
  • Lizhiri dwb Brizhkelaouiñ... (Niv. 80 p. 23)
  • Brave new world (Niv. 3 p. 27; Niv. 5 p. 9; Niv. 49/50 p. 7;

Niv. 52 p. 10; Niv. 54 p. 3; Niv. 55 p. 19; Niv. 56 p. 8; Niv. 57 p. 11; Niv. 62 p. 12; Niv. 64 p. 11; Niv. 67/68 p. 5; Niv. 75 p. 8)

  • Tredanavelerezioù ... (Niv. 7 p. 25)
  • Skos (Niv. 9 p. 7)
  • Korsika (Niv. 17 p. 4)
  • Ar chadenn skinwel e kembraeg (Niv. 19 p. 11)
  • Ur mab deomp-holl a zo marv (Niv. 29 p. 18)
  • Marsel Klerg (Niv. 31 p. 31)
  • Broadelourien Kembre o vont war-raok (Niv. 48 p. 3)
  • Bro-Skos dieub (Niv. 48 p. 11)
  • Gouel ar skolioù «kristen» (Niv. 49/50 p. 6)
  • Keleier (Niv. 49/50 p. 17)

' Mouezhiadegoù e Kembre (Niv. 49/50 p. 18)

  • Hag a nevez e Korsika? (Niv. 52 p. 4)
  • Mouezhiadegoù e Breizh-Veur (Niv. 52 p. 11)
  • Warc’hoazh e Korsika? (Niv. 54 p. 9)
  • Ar goukouged (Niv. 54 p. 18)
  • Bro-Skos; Kembre (Niv. 55 p. 22)
  • Kembre (Niv. 56 p. 5)
  • Mouezhiadegoù ar C’huzulioù-Lec’hel e Breizh-Veur (Niv. 57 p. 2)
  • Ar Sinn-Fein e Breizh (Niv. 57 p. 4)
  • Kentel Iwerzhon (Niv. 57 p. 5)
  • Ur barzh Tchouvach e Breizh (Niv. 59/60 p. 22)
  • Trec’h ar Vro (Niv. 61 p. 4)
  • Ar mouezhiadegoù bras e Breizh-Veur (Niv. 61 p. 13)
  • E Korsika (Niv. 62 p. 6)
  • Mouezhiadegoù adarre (Niv. 62 p. 7)
  • Mouezhiadegoù (Niv. 65/66 p. 2)
  • Korsika (Niv. 67/68 p. 10)
  • Katalonia (Niv. 67/68 p. 14)
  • Glenmor (Niv. 79 p. 2)
  • Pevar bloaz eus hor buhez (Niv. 88 p. 4)
  • In memoriam: Delwyn Phillips (Niv. 94 p. 18)
  • Ur Yuzev a-douez re all (Niv. 120 p.28)
  • Ken buan e tremen pep tra (Niv. 121 p.31)
      • Skridvarnerezh
  • Al levrioù (Niv. 99 p. 47)
      • Politikerezh
  • Breizh dirak daoulagad an holl (Niv. 70/71 p. 36)
      • Yezh
  • Dre nerzh al lanv (Niv. 2, p. 7)
  • Istor un emgann n’eo ket bet echuet fall (Niv. 10 p. 3)
  • Stourm! , Niv. 25, p. 3.
  • Stourm ar C’hapes :Niv. 31 p. 12)
  • Stourm ha muioc’h c’hoazh, Niv. 62 p. 15)
  • Esperanteg (Niv. 69 p. 44)
  • Youenn Drezen (1899-1972), Niv. 89, p. 23.
  • Yezh Kernev-Veur (Niv. 100 p. 35)
  • Stourm evit ar garta sevenadurel (Niv. 105 p. 14)
  • An aotreegezh hag ar vestroniezh da Skol-veur Breizh-Uhel e Roazhon (Niv. 108 p.27)
Pennadoù hag arnodadennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
    • E galleg
  • Joseph Ollivier, Les contes de Luzel, kentskrid Per Denez, goudeskrid war gontadennoù Breizh, Pur-Terre de Brume, 1994, Hor Yezh, 1995 [ISBN2-910699-11-0]
  • Bretagne et peuples d'Europe, Mouladurioù Hor Yezh, 1999.
    • E brezhoneg
  • Yezh ha bro, Mouladurioù Hor Yezh, 1998. Dastumad arnodadennoù embannet e kelaouennoù. Pennadoù war ar stourm, prederiadennoù war ar yezh, kelenn ar yezh, Skol Ober, Roparz Hemon, ar bed keltiek, Iwerzhon, chadenn didorr ar brezhoneg...
    • In Al Liamm-Tir-na nÓg
  • Diviz gant ur c'hataloniad; Per Denez; 1963; niv 98; p 205; Diviz
  • En eñvor Jord ar Mée; Per Denez; 1959; niv 73; p 100; Eñvorennoù
  • Pêr ar Bihan; Per Denez; 2007; niv 360; p 70; Eñvorennoù
  • Negro Song; Per Denez; 1961; niv 87; p 224; Kanaouenn
  • Kanenn da Vro-Spagn; Joan Maragall, tr Per Denez; 1963; niv 98; p 173; Kanaouenn
  • Lizher d'ar re yaouank; Tamas Barany, tr Per Denez; 1957; niv 61; p 28; Lizher
  • Kenstrivadeg ar goañv; Per Denez; 1949; niv 16; p 78; Pennad-kelaouiñ
  • Ar vro hag ar bed; Per Denez; 1949; niv 16; p 82; Pennad-kelaouiñ
  • Kembre o stourm; Per Denez; 1949; niv 17; p 66; Pennad-kelaouiñ
  • Bro-Skos : ur sell war an emsav; Per Denez; 1949; niv 17; p 68; Pennad-kelaouiñ
  • Keltia; Per Denez; 1950; niv 19; p 71; Pennad-kelaouiñ
  • Ar vro hag ar bed; Per Denez; 1950; niv 20; p 63; Pennad-kelaouiñ
  • Ar vro hag ar bed; Per Denez; 1950; niv 21; p 55; Pennad-kelaouiñ
  • E-touez al levrioù; Per Denez; 1950; niv 21; p 59; Pennad-kelaouiñ
  • Kinnig; Per Denez; 1950; niv 22; p 3; Pennad-kelaouiñ
  • Ar vro hag ar bed; Per Denez; 1950; niv 23; p 78; Pennad-kelaouiñ
  • Digarezit; Per Denez; 1951; niv 24; p 3; Pennad-kelaouiñ
  • Ar bloaz e Kembre; Per Denez; 1951; niv 24; p 63; Pennad-kelaouiñ
  • Pladennoù Breizhat; Per Denez; 1956; niv 55; p 68; Pennad-kelaouiñ
  • Kendalc'h Keltiek 1968 (20-24 a viz Eost); Per Denez; 1968; niv 126; p 47; Pennad-kelaouiñ
  • Kendalc'h Keltiek (20-25 a viz Eost), Foujera; Per Denez; 1968; niv 127; p 142; Pennad-kelaouiñ
  • Kendalc'h Keltiek Foujera; Per Denez; 1968; niv 128; p 205; Pennad-kelaouiñ
  • Kendalc'h Keltiek Bangor; Per Denez; 1972; niv 154; p 385; Pennad-kelaouiñ
  • Petra nevez?; Herve Latimier,Tudual Huon,Malo Bouessel du Bourg, Theodor Storm, Pêr Denez; 2010; niv 383; p 94; Pennad-kelaouiñ
  • Da voulc'hañ an erv...; Per Denez; 1946; niv K; p 3; Pennad-stur
  • D'al lennerien...; Per Denez,Ronan Huon; 1946; niv Tn2; p 3; Pennad-stur
  • Notenn a bouez; Per Denez,Ronan Huon; 1947; niv Tn4; p 3; Pennad-stur
  • Diskleriadurioù; Per Denez; 1953; niv 41; p 15; Pennad-stur
  • Evit ar yezh unvan...; Per Denez; 1954; niv 47; p 3; Pennad-stur
  • Prezegenn Ganv dirak Bezioù ar re Varv, e doare Thukydides; Milan Fust, tr Per Denez; 1957; niv 61; p 26; Prezegenn
  • Ar Skol-Veur hag ar Bobl; R. Tudur Jones, tr Per Denez; 1957; niv 65; p 75; Prezegenn
  • Ar vugale fall (romant... diechu); Per Denez; 1990; niv 258; p 6; Raklavar
  • Ur varzhoneg gant Iwan an Diberder; Per Denez; 1990; niv 262; p 307; Raklavar
  • Rannyezh Douarnenez; Per Denez; 1952; niv 32; p 131; Roll/Renabl
  • Sister Fidelma; Per Denez; 2007; niv 363; p 9; Skrid
  • Roparz Hemon linguiste, Bretagne des livres n. 39 - 05/98, 1998, p. 12-14
  • Berlin 1980 (Niv. 4 p. 3)
  • Enez ar Skorn (Niv. 37 p. 6)
  • Indianed, forzh penaos! (Niv. 41 p. 6)
  • Kontadennoù ar Marv e Breizh-Uhel (Niv. 86 p. 36)
  • TV-Roazhon, Bremañ n. 210, 1999, p. 10-11
  • Reun an Hir, Bremañ, n. 219, 1999, p. 7
  • Kañv, Bremañ, n. 244, 2002, p. 22-23
Romantoù, danevelloù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Danevelloù embannet o-unan
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

in Al Liamm hag Al Liamm-Tir-na nÓg

  • Istor Gunnel; Pelle Molin, tr. Per Denez; 1946; niverenn K; p 21
  • Rozenn diwezhañ an hañv, 1946, niverenn Tn2; p 5
  • Skeud... Parabolenn; Edgar Allan Poe, tr Per Denez; 1948; niv 6; p 24
  • Ar Vran; Edgar Allan Poe, tr Per Denez; 1949; niv 16; p 23
  • Marv ar soudard; Per Denez; 1950; niv 19; p 20
  • E noz an diskar-amzer; Wladyslaw St Reymont, tr Per Denez; 1950; niv 20; p 16
  • An hini moal; Per Denez; 1951; niv 24; p 16
  • An digoll; James Joyce, tr Per Denez; 1951; niv 25; p 22
  • E peoc'h an nevez-hañv; Per Denez; 1951; niv 28; p 37
  • E peoc'h an nevez-hañv; Per Denez; 1951; niv 29; p 18
  • Maronad; Per Denez; 1952; niv 35; p 15
  • Kontadenn-Bobl; Per Denez; 1953; niv 38; p 33
  • An teñzor er park; Disanv, tr Per Denez; 1954; niv 45; p 52
  • Ar c'had hag ar gurlaz-meur; Disanv, tr Per Denez; 1954; niv 45; p 55
  • Agrikola; Takitus, tr Per Denez; 1955; niv 53; 31
  • Kontadenn eus an ugentvet kantved; Per Denez; 1956; niv 57; p 6
  • Tour ar bleiz; Paol Feval, tr Per Denez; 1956; niv 58; p 23
  • Karantez; Tibor Dery, tr Per Denez, *Erwan Bregar; 1957; niv 61; p 11
  • Emskiant; Miklos Hubay, tr Per Denez; 1957; niv. 61; p 23
  • Pa ne varver ket en aner; Joan Catala, tr Per Denez; 1963; niv 98; p 179
  • Daou Voujik Bihan; Nikolaï Schedrin, tr Per Denez; 1964; niv 105; p 296
  • Berenice; Edgar Allan Poe, tr Per Denez; 1965; niv. 108; p 17
  • Daoulagad glas-dinamm; Per Denez; 1966; niv. 119; p 408
  • Pa soñjer an nebeutañ; Per Denez; 1978; niv. 187; p 75
  • Istor Gunnel; Pelle Molin, tr Per Denez; 1979; niv. 193; p 89
  • E klorenn ur sitrouilhezenn; Per Denez; 1981; niv 206; p 143
  • Jenovefa Rustefanovitch; Per Denez; 1982; niv. 214; p 275
  • E-touez an avalenned e bleuñv; Per Denez; 1993; niv. 281; p 393
  • Da rouz an noz e krog ar vuhez; Per Denez; 1994; niv. 287; p 453
  • Bouchig gwenn; Per Denez; 2006; niv. 359; p 46
  • Kenavo Bailhard, En e eñvor...; Per Denez; 2007; niv. 361; p 29
Barzhonegoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Bro an torgennoù, Sir Drefaldwyn; R. S. Thomas, tr. Per Denez; 1947; niv. 4; p. 19
  • Ystrad fflur; Thomas Gwynn Jones, tr. Per Denez; 1948; niv. 6; p. 33
  • Sonedenn LXXI; William Shakespeare, tr. Per Denez; 1948; niv. 6; p. 34
  • Teir barzhoneg; Per Denez; 1949; niv. 15; p. 8
  • Ar rozennig wenn; Hugh Mac Diarmid, tr. Per Denez; 1950; niv. 21; p. 11
  • Ar c'halvar; Disanv, tr. Per Denez; 1950; niv. 21; p. 11
  • Merc'h ar gouezel; Somhairle Mac Ghill Eathain, tr. Per Denez; 1950; niv. 21; p. 11
  • Evit an uheldirioù kozh; Disanv, tr. Per Denez; 1950; niv. 21; p. 12
  • Aisling na h-alba; Douglas Young, tr. Per Denez; 1950; niv. 21; p. 13
  • Daouzek a viz Kerzu; Per Denez; 1950; niv. 23; p. 4
  • Barzhonegoù Hova; Yann-Jozef Rabearivelo, tr. Per Denez; 1951; niv. 24; p. 10
  • Ar c'histin; J. H. Brouwer, tr. Per Denez; 1951; niv. 27; p. 10
  • An den en ti; Johannes D. De Jong, tr. Per Denez; 1951; niv. 27; p. 11
  • Fryske Fiouwerrigel; Obe Postma, tr. Per Denez; 1951; niv. 27; p. 12
  • XXIV; Fedde Schurer, tr. Per Denez; 1951; niv. 27; p. 12
  • Indian summer; Sjoerd Spanninga, tr. Per Denez; 1951; niv. 27; p. 13
  • 3; Per Denez; 1953; niv. 41; p. 137
  • 31 a viz Kerzu; Per Denez; 1953; niv. 41; p. 138
  • N'eus tonkadur ebet...; Juljusz Slowacki, tr. Per Denez; 1954; niv. 43; p. 7
  • Keoded ar marv; H. N. Bialik, tr. Per Denez; 1954; niv. 44; p. 11
  • Ouzh ar Pikerom; Endre Ady, tr. Per Denez; 1957; niv. 61; p. 5
  • Kanoù en nevez-hañv; Per Denez; 1959; niv. 74; p. 163
  • Ma fell dit; Elizabeth Barret Browning, tr. Per Denez; 1961; niv. 84; p. 9
  • Ar bezioù lugernus; Ventura Gassol, tr. Per Denez; 1963; niv. 98; p. 165
  • Spisnotenn; Ventura Gassol, tr. Per Denez; 1963; niv. 98; p. 166
  • Me fell din komz; Isidre Moles i Batllori, tr. Per Denez; 1963; niv. 98; p. 171
  • Ne dremenot ket; Appel.les Mestres, tr. Per Denez; 1963; niv. 98; p. 172
  • La Pell de Brau; Salvador Espriu, tr. Per Denez; 1963; niv. 98; p. 175
  • Annabella; Edgar Allan Poe, tr. Per Denez; 1964; niv. 102; p. 8
  • Douaradur piv ?; Harri Webb, tr. Per Denez; 1965; niv. 109; p. 83
  • Emgav en ur saverez; Vladimir Holan, tr. Per Denez; 1972; niv. 153; p. 319
  • 25 a viz Ebrel e Barselona; Per Denez; 1994; niv. 283; p. 99
  • Evit ur c'heneil 'zo bet; Per Denez; 1994; niv. 286; p. 323
  • Etre Berlin ha Moskov; Per Denez; 1996; niv. 294; p. 3
  • Ne varv ket an envor; Per Denez; 1996; niv. 295; p. 99
  • Glenmor; Per Denez; 1996; niv. 296; p. 195
  • Maouez kozh Tirol; Per Denez; 1996; niv. 298; p. 309
  • A-ruilh e-biou d'ar yaouankiz; Per Denez; 1996; niv. 299; p. 464
  • E kalon an halegi kollet; Per Denez; 1997; niv. 300; p. 6
  • Meulgan d'an nevezvrezhonegerien; Per Denez; 2000; niv. 319; p. 3
  • Mel ar vuhez; Per Denez; 2000; niv. 319; p. 4
  • Kondon an eñvor; Per Denez; 2000; niv. 319; p. 5
  • P'emañ ar mor o regel..., dastumad barzhonegoù, Skrid, Mouladurioù Hor Yezh, 2001
  • Pedennig en tren-noz; Per Denez; 2003; niv. 337; p. 3
  • An eñvor e askilli torret; Per Denez; 2012; niv. 390; p. 6
  • Glenmor; Per Denez; 2012; niv. 390; p. 8
  • Ha gwenn e chomas an erc’h (Niv. 69 p. 17)
  • Evit Trefor (Niv. 70/71 p. 7)
  • Etre Berlin ha Moskov; Ne varv ket an eñvor (Niv. 77 p. 30)
  • A-ruilh e-biou d’ar yaouankiz (Niv. 77 p. 32)
  • Gant kolo hag amzer... (Niv. 81 p. 33)
  • Skeudenn louet va flijadur (Niv. 92 p. 42)
  • Itron Egughi; Disanv, tr. Per Denez; 1949; niv. 15; p. 44
  • Kontadenn e Stumm ur Pezh-c'hoari; Per Denez; 1952; niv. 32; p. 41

Troidigezhioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Kroc'hen Azen, gant Charles Perrault, Embannadurioù Al Liamm, 1961. 24 p. Kontadenn evit ar vugale.
  • Aquis Submersus, gant Theodor Storm, Embannadurioù Al Liamm, 1950
  • Danevelloù Edgar Allan Poe, Hor Yezh, 1995. Brezhoneg gant Per Denez. Heñvel ouzh e vuhez verr – ne oa ket daou-ugent vloaz pa’z eo marv (1811? – 1849) – ez eo danevelloù Edgar Allan Poe: dibaouez war vrañsigell etre furnez hag alkool, etre preder ha follentez. Ur seurt all a skridoù a zo diwar e zorn; istorioù furcherezh hag a ra eus ar skrivagner amerikan, gouez da dud zo, tad ar romantoù-polis. N’eo ket d’an istorioù-se avat eo douget Per Denez: an danevelloù krisañ, follañ ha duañ en deus dibabet treiñ, ken du hag ar c’hazh du a gaso e berc’henn d’ar groug, ken du ha Bran ar varzhoniezh o koagal he “Biken ken!”. Gant Edgar Poe e vez atav ur fin du da bep tra. – Meur a vrezhoneger, moarvat, a gavo spont ha dudi ouzh e lenn.
    • Shadow-A Parabole',Skeud … Parabolenn, gant Edgar Allan Poe
    • Ar Vran, Edgar Allan Poe, Al Liamm , niv. 16
    • Annabella, Edgar Allan Poe, Al Liamm, niv. 102
    • Berenice, Edgar Allan Poe, Al Liamm, niv. 108
  • Sleepy Hollow ha danevelloù all, Washington Irving, diembann.
  • Ar vleiziz, gant Paul Féval, tr asambles gant Ernest Ar Barzhig
  • Ar Bleiz Gwenn, gant Paul Féval, troet asambles gant Ernest ar Barzhig, Skol 65-66, miz Mae 1977.
  • Valentina a Roc’han,Paul Féval, tr. gant asambles Ernest ar Barzhig
  • Krec'hioù an avel-yud, gant Emily Brontë. Mouladurioù Hor Yezh, 2006, 286 p.
  • Jordi Ventura : Broadelouriezh kouerien ha proletared Katalonia, Al Liamm 98

(extrait de « Théorie des nations prolétaires », Ar Vro, niv. 19 ha war-lerc'h, 1963)

Barzhonegoù, pennadoù all, pe asambles gant tud all

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Essai d’analyse sémiologique du mot verbal et du syntagme verbal en breton contemporain, Studia Celtica, 12-13, 1977/78: 259-90; 14-14, 1979/80: 290-312. tr gant Jean-Yves Urien.
  • Studiadenn war an niver-daou [Études sur le duel / le duel est un marqueur de pluriel en breton], Hor Yezh 126, 1979: 3-26. troet gant Jean-Yves Urien.
  • Cyflwyno’r Llydaweg, Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 1981. tr gant Rita Williams.
  • Poetoni Bretoni Moderni, Milano, Vanni Scheiwiller, 1966. tr gant Giacomo Prampoloni
  • Kenaozet : La société bretonne en changement, 1950-1980, ed. CNRS-UBO, UHB, Rennes 1, Mezheven 1982
  • Barzhaz 1350-1953: Anthologie de la poésie bretonne, Al Liamm-Tir na n-og,1953

in Hor Yezh

  • n°1- 1954,
  • 8-1955,
  • 12-1956,
  • 13- 1956,
  • 30-1979,
  • 152-1983,
  • 230-2002,
  • 244-2005,
  • 248-2006
  • Anvioù-lec’hioù Lanveog, Hor Yezh, niv. 23-1959
  • Les contes de Luzel et l’oeuvre de Joseph Olivier, Hor Yezh, niv. ,1995
  • Anvioù-lec’hioù Poullan,
  • Notennoù fonologiezh, 'Hor Yezh, niv. 130-1979
  • Gwerzennoù ar brezel, 'Hor Yezh, niv. 228 – 2001
  • Fañch an Uhel devot, 'Hor Yezh, niv. 228-2001
  • Kanaouennoù war follennoù distag, 'Hor Yezh, niv. 229-2002
  • Bretagne et peuples d'Europe, Hor Yezh, Klask, 1999 (dastumad pennadoù, ur festschrift savet en e enor e-lec'h ma skrivas 54 enklasker, pa 'z eas war e leve.)

Levrlennadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Lionel Henry, Dictionnaire biogragraphique du Mouvement breton, Yoran Embanner, 2013, pennad : Per Denez
  • Georges Cadiou, Emsav : dictionnaire critique, historique et biographique. Pennad : Denez, Per.

phique du Mouvement breton* Tudual Huon, Per Denez hag ar gelaouenn Al Liamm-Tir na n-Óg. E-barzh Al Liamm-Tir na n-Óg, Genver-C'hwevrer 2012, niv. 390.

  • Herve Bihan, Per Denez evel ma oa. E-barzh Al Liamm-Tir na n-Óg, Genver-C'hwevrer 2012, niv. 390.
  • Martial Menard, War hentoù Breizh gant Per Denez. E-barzh Al Liamm-Tir na n-Óg, Genver-C'hwevrer 2012, niv. 390.


  1. Lionel Hennry, Dictionnaire biographique du Mouvement breton, pennad Per Denez.
  2. Le Dictionnaire des romanciers de Bretagne
  3. pennad gant Meic Stephens, the Independent, Friday 02 September 2011
  4. Pennad Meic Stephens, op.cit.