Mont d’an endalc’had

Charlez III (Rouantelezh-Unanet)

Kemmañ al liammoù
Eus Wikipedia
Charlez III (Rouantelezh-Unanet)
Charlez III, pa oa Priñs Kembre e 2021
Roue ar Rouantelezh-Unanet
Ren 8 a viz Gwengolo 2022
A-raok Elesbed II
Buhez
Ganet Charles Arthur George[n 1]
14 a viz Du 1948 (73 vloaz)
Buckingham Palace, Londrez, Rouantelezh-Unanet
Tiegezh Windsor
Tad Priñs Philip, Dug Dinedin
Mamm Elesbed II
Priedoù Diana Spencer
(1981, torret e 1996, marvet e 1997)
Camilla Parker Bowles
(2005)
Diskennidi William, Priñs Kembre
Harry, Dug Sussex
Relijion Iliz anglikan

Charles, Roue ar Rouantelezh-Unanet (Charles Philip Arthur George, ganet d'ar 14 a viz Du 1948 e palez Buckingham, Londrez) a zo roue ar Rouantelezh-Unanet ha 14 rouantelezh all eus ar C'hommonwealth.[n 2] Eñ eo mab henañ Elesbed II ha Philip, Dug Dinedin. Priñs hêr Breizh-Veur ha priñs Kembre e oa etre 1958 ha 2022, an hini en doa douget an titl ar pellañ ha koshañ roue ar Rouantelezh-Unanet, da 73 vloaz, pa'z eas da roue d'an 8 a viz Gwengolo 2022 goude marv e vamm.

Ganet e oa da vare e dad-kozh ar roue Jorj VI, a varvas pa oa tri bloaz. Mamm Charlez az eas da rouanez hag eñ az eas da pennhêr ar rouantelezh adalek ar mare-se. Krouet e voe Priñs Kembre e 1958 ha kadoret e 1969 e Kembre, en ul lid a voe skignet dre ar skinwel hag e-lec'h ma tistagas lodennoù eus e brezegenn e kembraeg. E skol e oa bet e Cheam ga Gordonstoun, e-lec'h ma oa bet e dad, a-raok ober ur bloaz e Geelong Grammar School en Aostralia. Goude e studiadennoù e Skol-Veur Cambridge e voe soudard en Aerlu hag er Morlu etre 1971 ha 1976.

Dimezet e oa bet gant Diana Spencer e 1981 ha daou vab o devoe, William hag Harry. Dispartiañ a reas ar c'houblad e 1992 ha torret e voe o dimeziñ e 1996 goude ma oant aet pep hini eus e du war-zu darempredoù maez-dimeziñ. Mervel a reas Diana e 1997 en ur gwallzarvoud oto. Dimeziñ a reas Charlez gant Camilla Parker Bowles, e garantez abaoe pell, e 2005.

Evel Priñs Kembre e kemeras Charlez perzh e darvoudoù ofisiel en anv Elesbed II. Krouiñ a reas e 1976 un aozadur karitez evit ar yaouankiz, The Prince's Trust hag e penn 400 aozadur karitez e oa bet en holl. Breutaet en doa evit ma vije miret savadurioù istorel ha diwar-benn pouezusted an tisavouriezh e sevenadurioù.[2] Gant e soñjoù war an tisavouriezh en doa krouet kêrig arnodel Poundbury. Ken-skrivagner e oa bet evit ouzhpenn 20 levr. Emskiant en doa diskouezet diwar-benn an endro, hag harpet en doa al labour-douar biologel kenkoulz ha kaozeet diwar-benn tommadur an hin pa oa e penn domani dugelezh Kernev-Veur. Kavet e voe abeg avat en e souten evit medisinerezhioù alternativel evel an homeopatiezh tra m'emañ unan eus e aozadurioù karitez dindan enklask ar polis evit bezañ bet eskemmet enorioù ouzh arc'hant.

Bugaleaj, familh ha deskadurezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Badeziant Charlez e 1948 (eus an tu kleiz betek an tu dehoù) :e dad-kozh ar roue Jorj VI, e vamm ar Briñsez Elizabeth, Charlez ganti, e dad Philip hag e vamm-gozh, Rouanez Elizabeth.

Ganet e voe Charlez da 21:14 (Amzer Greenwich) d'ar 14 a viz Du 1948,[3] pa oa e dad-kozh eus perzh e vamm, Jorj VI o ren. Kentañ bugel Priñsez Elizabeth, Dugez Dinedin (Elesbed II diwezhatoc'h) ha Philip, Dug Dinedin.[4] Tri bugel all a voe ganet er familh, Anne (ganet e 1950), Andrew (ganet e 1960) hag Edward (ganet e 1964). Badezet e voe d'ar 15 a viz Kerzu 1948, da bevar sizhun, er Sal Muzik e Buckingham Palace gant Arc'heskop Canterbury, Geoffrey Fisher.[n 3][6]

E miz C'hwevrer 1952 ez eas Charlez da hêr tostañ pa oa marvet e dad-kozh, ar roue Jorj VI ha pa aet e vamm da Rouanez Elesbed II. Hervez ur garta gent Edouarzh III sinet e 1337, dre ma oa mab henañ ar monark, e kemeras end-eeun titloù ar Dug Kernev-Veur, hag evit lodenn skosat e ditloù, e kemeras an titloù da heul : Dug Rothesay, Earl Carrick, Baron Renfrew, Aotrou an Inizi ha Priñs ha Melestrour Uhel Bro-Skos.[4] D'an 2 a viz Even 1952 ez eas Charlez da welet kurunennadur e vamm en Abati Westminster.[7]

Da bemp bloaz e voe tutaet ur gouarnez, Catherine Peebles, d'ober war-dro e zeskadurezh e Buckingham Palace.[8] D'ar 7 a viz Du 1956 e komañsas Charlez da vont d'ar skol e Hill House School e kornôg Londrez.[9] An hêr tostañ kentañ a voe ne oa ket bet skoliataet gant kelennerien prevez.[10] Ne voe ket tretet gwelloc'h eget ar skolidi all gant ar rener, Stuart Townend, a alias ar Rouanez da lakaat anv Charlez er mell-droad kar ne veze james ar baotred re zoujus ouzh den ebet war an dachenn.[11] Charlez az eas da ziv skol bet darempreded gant e dad da c'houde, Cheam Preparatory School e Bro-Saoz[12] adalek 1958[9] ha da c'houde da c'hGordonstoun e Bro-Skos[4] adalek miz Ebrel 1962.[9]

E skrid-buhez Charlez, bet embannet gant e aotre e 1994, e taolennas ar skrivagner Jonathan Dimbleby un Elesbed II hag ur Philip a chome pell, ez-fizikel hag ez-frommoù, eus o bugale, o tamall dreist-holl ouzh Philip e zispriz ouzh personelezh tener Charlez kenkoulz ha bezañ rediet anezhañ da vezañ skoliataet e Gordonstoun e-lec'h ma voe harellet.[13] Embannet e voe en doa taolennet Charlez e skol, brudet evit he c'hentelioù taer, evel "[Kastell] Colditz gant kiltoù",[12] met meuliñ a reas ar skol e prezegennoù publik diwezatoc'h, o kontañ en doa desket "kalzig diwar va fenn hag ar pezh a c'hellen ober hag ar pezh ne c'hellen ket. Desket 'meus degemer an daeoù ha kemer intrudu." En un atersadenn e 1975 e embannas e oa "laouen" da vezañ bet er skol-se hag ez ae "re bell an dud" gant "taerded al lec'h."[14] Daou brantad e tremenas e 1966 e kampus Timberton e Geelong Grammar School en Aostralia.[9] Taolennet e voe gant Charlez evel lodenn blijusañ e zeskadurezh.[15] Pa zistroas da c'hGordonstoun e reas evel e dad o vont da brefed a-raok kuitaat ar skol gant c'hwec'h O-level ha daou A-level e Galleg hag en Istor e 1967.[9][4] Diwar-benn e zeskadurezh kentañ e lavaras Charlez : "Ne blije ket ar skol din kement hag em bije gellet ober, met an dra-se zo peogwir e vezan an eürusañ er gêr e-keñver n'eus forzh pe lec'h all."[14]

Un eil hengoun a dorras pa'z eas diouzhtu war-zu ar skol-veur goude e A-level e-lec'h mont gant Armeoù Breizh-Veur.[12] Degemeret e voe e Trinity College, Cambridge e miz Here 1967, e-lec'h ma studias arkeologiezh hag antropologiezh e-pad lodenn gentañ an tripos a-raok cheñch evit an istor evit an eil lodenn.[9][4] E-kerzh e eil bloaz ez eas da studial kembraeg hag istor Kembre e Skol-veur Aberystwyth e-pad ur prantad.[9] Diplomet e voe eus Skol-Veur Cambridge gant ur Bachelor in Arts d'an 23 a viz Even 1970, an hêr tostañ brezihveuriat kentañ o tapout diplomoù skol-veur neuze.[9][16] D'an 2 a viz Eost 1975 e voe deroet ur Master of Arts dezhañ gant Cambridge, ar pezh a zo ur renk akademik ha n'eo ket un diplom.[9]

Priñs Kembre

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Charlez, Priñs Kembre, gant Richard Nixon, Prezidant ar Stadoù-Unanet e 1970

Yn wir, rwy'n bwriadu cysylltu fy hun o ddifrif mewn gair a gweithred a chymaint o fywyd y Dywysogaeth - a'r fath Dywysogaeth ydy hi! - ag a fydd yn bosibl.
Va intent eo, da vat, d'en em lakaat a-gevred gant ar gerioù hag an oberoù gant ar muiañ eus buhez ar Priñselezh-se - ha pebezh Priñselezh !

— Patrom:If empty, Patrom:If empty, Patrom:If empty


Krouet e voe Charlez Priñs Kembre (Tywysog Cumry) hag Earl Chester d'ar 26 a viz Gouere 1958,[18][19] goude ma ne voe ket kadoriet a-raok ar 1añ a viz Gouere 1969 pa voe kurunennet gant e vamm e-kerzh ul lid e Kastell Caernarfon.[20] Kemer a reas e blas e Ti al Lorded e 1970,[21][22] oc'h ober e brezegenn gentañ e miz Even 1974,[23] pa voe ezel kentañ o prezegenniñ eno abaoe ar Priñs Edouarzh e 1884.[24] Komañs a reas Charlez da enoriñ muioc'h a zarvoudoù publik, o krouiñ The Prince's Trust e 1976 da skouer,[25] hag o veajiñ d'ar Stadoù-Unanet e 1981.[26] E-kreiz ar bloavezhioù 1970 e voe intereset Charlez da vont da c'houarnour-hollek Aostralia, diwar goulenn Ministr kentañ ar vro Malcolm Fraser, met dre ma ne seblante ket bezañ an Aostralianed entanet gant an dra-se ne'z eas ket gwall belloc'h.[27] Charlez a zisklerias : "Neuze, petra oc'h sañset soñjal p'en em brebarit d'ober un dra bennak da sikour hag e lavarer deoc'h ne'z eus ket ezhomm eus ouzhoc'h ?"[28]

Deskadurezh ha red-vicher en arme

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Er Royal Air Force e servijas Charlez ha da c'houde er Royal Navy, da heul e dad, tad-kozh ha daou eus e dadoù-kuñv. Goulenn a reas e-pad e eil bloavezh e Cambridge bezañ gourdonet evit mont d'ar RAF, o teskiñ nijal an aerlestr Chipmunk gant bagad-aer Skol-Veur Cambridge. Deskiñ a reas nijal gant aerlistri-jet e 1971.[4][29] Goude dibunadeg al loreidi e miz Gwengolo ez eas war-zu ar Morlu da heuliañ ur stummadur c'hwec'h sizhun e Royal Naval College Dartmouth. Amzer a reas war al lestr-distrujer HMS Norfolk (1971-1972), ar fourgadennoù HMS Minerva (1972-1973) hag HMS Jupiter (1974). E 1974 e voe titlet evel levier viñsaskelloù en RNAS Yeovilton a-raok mont gant an 845vet Bagad Mor-Aer, oberiant gant an HMS Hermes.[4] Paouez a reas da nijal goude ur gwallzarvoud gant ur BA 146 en Islay e 1994, ur gwallzarvoud c'hoarvezet abalamour da wallegezh ar skipailh hervez ur c'huzul-enklask.[30][31]

D'an 9 a viz C'hwevrer 1976 e voe Charlez komandant ar chaseer-minoù-aod HMS Bronington e-pad e zek miz diwezhañ a servij oberiant er Morlu.[4]

Darempredoù ha euredoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Buhez dizimez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Pa oa yaouank e voe liammet Charlez ouzh un nebeud merc'hed. Reiñ a reas e eontr-kozh, Lord Mountbatten alioù dezhañ :

En un degouezh evel hoc'h hini, an nen a rankje hadañ e gerc'h gouez ha kaout kement a zarempredoù hag a c'hell a-raok en em staliañ, met evel gwreg e rankje choaz ur plac'h a-zoare, koant ha dous he spered a-raok m'he dije kejet ouzh unan all he dije graet choaz outañ... Direnkus eo evit ar merc'hed m'o devez skiant-prenet ma rankont chom war ur mas ur wezh dimezet hag euredet.[32]

Mignonezed Charlez a voe Giorgiana Russel, merc'h kannad Breizh-Veur da Spagn Sir John Russel,[4] Lady Jane Wellesley, merc'h 8vet Dug Wellington,[4] Davina Sheffield,[4], Lady Sarah Spencer,[4] ha Camilla Shand[4] a voe e eil pried da c'houde.[4]

Abred e 1974 e eskemmas Lord Mountbatten lizhiri gant Charlez diwar-benn un eured gant Amanda Knatchbull, unan eus e verc'hed-bihan,[33][4] met dre ma oa re yaouank d'ar mare-se[33] hag abalamour da zrouglazhañ Mountbatten hag izili all eus he familh, ar pezh a bellaas ar plac'h yaouank eus ar familh real,[33] ne'z eas ket pelloc'h an traoù.

Euredoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Eured gant Lady Diana Spencer
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Charlez ha Diana en Aostralia e 1983

Ober a reas Charlez anaoudegezh gant Lady Diana Spencer e 1977 pa oa en he zi en Althorp. Mignon e oa d'he c'hoar Sarah. Ne soñjas ket enni evel un danvez-gwreg a-raok 1980 avat. En em gavet a rejont adarre e ti mignoned boutin pa lavaras-hi e seblante dezhi kaout ezhomm da gaout unan bennak d'ober war e dro p'he doa gwelet anezhañ e-unan e-pad obidoù Lord Mountbatten. Hervez skridbuhezour Charlez, Jonathan Dimbleby, e komañsas neuze da soñjal enni evel ur pried, hep re a sañtimantoù avat, hag e voe pedet da vont gantañ da Gastell Balmoral ha da Sandringham House.[33] Kontet e voe gant kenderv Charlez, Norton Knatchbull, hag e wreg penaos e seblante Diana bezañ bamet dirak Charlez tra ma ne seblante ket hennezh kaout sañtimantoù eviti.[33] Sachañ a reas an danvez-koublad evezh ar c'hazetennoù hag ar paparazzi. Priñs Philip a lavaras da Charlez neuze e vije torret brud ar plac'h yaouank ma ne gemerje ket hennezh un diviz buan a-walc'h, hag o soñjal e oa un danvez-pried a-feson, diouzh alioù Lord Mountbatten, e komprenas Charlez e felle d'e dad ez aje da c'houlenn ganti dimeziñ dizale.[33]

Ober a reas e ginnig e miz C'hwevrer 1981 hag asantiñ a reas Diana. Dimezet hag euredet e voent en Iliz-Veur Sant Paol d'an 29 a viz Gouere 1981. Pa zimezas e tigreskas Charlez e dailhoù a-youl vat a baee evit gounidoù Dugelezh Kernev-Veur eus 50% da 25%.[34] Bevañ a reas ar c'houblad e Palez Kensington hag e Highgrove House, nepell eus Tetbury, ha daou vugel a voe ganet : Priñsed William (g. e 1982) hag Harry (g. 1984). Charlez a voe ezel kentañ eus paotred ar familh real a oa gant e wreg pa oa ganet o mibien.[10]

Dindan pemp bloaz e erruas trubuilh er c'houblad dre ma oa pell personelezh an eil diouzh egile ha dre an diferañs a oad (13 vloaz).[35][36] A-raok miz Du 1986 en doa adkemeret Charlez e istor gant Camilla Parker Bowles (ganet Shand).[37] Eus he zu e seblant Diana bezañ bet istorioù gant paotred eus hec'h en-dro adalek ar bloaz-se.[38][39] Ar boan a ziskoueze Charlez ha Diana pa vezent asambles a lakaas ar gazetennerien da lesenvel anezho The Glums, diwar ur sketch kozh.[40] Embann a reas Diana istor Charlez gant Camilla en ul levr anvet Diana, Her True Story skrivet gant Andrew Morton, tra ma voe embannet añrejistramantoù a ziskoueze he doa bet darempredoù er-maez eus hec'h eured ivez.[40] Ur gaozeadenn eus 1989, leun a basion, etre Charlez ha Camilla a voe embannet gant ar c'hazetennoù e 1992.[41]

Disparti ha torr-dimeziñ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E miz Kerzu 1992 e voe embannet dirak ar Parlamant gant ar Ministr Pennañ John Major e oa dispartiet ar c'houblad diouzh lezenn. Charlez a glaskas bezañ komprenet gant an dud : respont a reas d'un atersadenn evit ar film Charles: The Private Man, the Public Role gant Jonathan Dimbleby a voe skignet d'an 29 a viz Even 1994. Anzaviñ a reas e zarempred gant Camilla, oc'h embann groñs n'o doa adkroget d'en em welet nemet adalek 1986, pa oa torret e zarempred gant Diana "da vat."[33] Heuliet e voe gant Diana a anzavas an trubuilhoù er c'houblad en un atersadenn en abadenn BBC Panorama d'an 20 a viz Du 1995.[42] Ober a reas anv eus darempred Charlez ha Camilla, o lavaret "Ma, tri ac'hanomp a oa en eured-se, neuze e oa un tamm re a dud."[n 4] Douetañs a ziskouezas en atersadenn-se diwar-benn hag-eñ e oa gouest Charlez da vezañ roue.

Torret e voe dimeziñ Charlez ha Diana d'an 28 a viz Eost 1996,[43] pa vo aliet d'ar c'houblad gant ar Rouanez echuiñ an eured e miz Kerzu 1995. Lazhet e voe Diana en ur gwallzarvoud-hent e Pariz d'ar 31 a viz Eost 1997 ha Charlez az eas gant c'hoarezed Diana da gas he c'horf da Vreizh-Veur en-dro.[44]

Eured gant Camilla Parker Bowles
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Charlez, Priñs Kembre d'ar mare-se, ha Camilla, Dugez Kernev-Veur e 2019

Kendelc'her a reas Charlez da zaremprediñ Camilla ha d'an 10 a viz C'hwevrer 2005 e voe embannet o dimeziñ. Charlez en doa profet dezhi ur walenn-zimeziñ a oa bet hini e vamm-gozh.[45] Enrollet e voe asant ar Rouanez (hollret abaoe Akta 1772 war an eured real) evit an eured en ur C'huzul Prevez d'an 2 a viz Meurzh.[46] Kevrenn ar Justis e Kanada a embannas ne oa ket goulennet gant Kuzul Prevez ar Rouanez e Kanada da reiñ e soñj kar ne vije bugel ebet diwar an eured-se ha ne vije cheñchamant ebet e-keñver Kurunenn Kanada.[47]

Choaz a reas ar c'houblad kaout un eured sivil kentoc'h eget un eured-iliz. Dielloù eus ar gouarnamant skrivet e bloavezhioù 1950 ha 1960 a voe embannet gant ar BBC kar diskouez a rajent e vije un eured a-seurt-se er-maez diouzh al lezenn, met mouezh-aotreet Charlez a nac'has e vije un efed,[48] tra ma embannas ar gouarnamant ne dalveze ket al lezennoù-se ken.[49]

Raktreset e oa an eured gant ul lid sivil e Kastell Windsor, a-raok ur bennozh relijiel e Chapel St George, met cheñchet e oa bet lec'h d'ur sal publik e Windsor kar aozañ an eured er c'hastell a dalvezje e vije digor d'an holl a garje dimeziñ eno. Daleet e voe pevar devezh a-raok an deiziad raktreset, an 8 a viz Ebrel, evit leuskel Charlez da vont da obidoù Yan-Baol II e Roma.[50]

Ne voe ket tud Charlez d'al lid sivil, marteze abalamour da roll ar Rouanez evel Dreistgouarnour Iliz Bro-Saoz.[51] Mont a reas ar Rouanez ha dug Dinedin d'ar bennozh relijiel avat ha delc'her a rejont ur fest e Kastell Windsor.[52] Ar bennozh, kaset gant arc'heskob Canterbury Rowan Williams, a voe skignet gant ar skinwel.[53]

Endalc'hioù ofisiel

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 2008 e voe taolennet Charlez evel "ezel ar familh real a laboure ar muiañ" gant The Daily Telegraph.[54] Mont a reas da 560 darvoud e 2008,[54] 499 e 2010,[55] hag ouzhpenn 600 e 2011.

Priñs Kembre e digoradur ar Senedd e 2006.

Pa voe Priñs Kembre e voe endalc'het Charlez da zarvoudoù ofisiel en anv ar Rouanez.[56] Endalc'het e voe evit kadoriadurioù hag obidoù ofisiel.[4] Alies ez ae Charlez da Gembre, da nebeutañ evit ur sizhuniad darvoudoù ofisiel bep hañv, evel digoradur ar Senedd, e-lec'h ma veze kustum da lavaret boemoù kembraek.[57] E 2000 e voe adlañset gant Charlez ar c'hiz evit ur Priñs Kembre da gaout un telennour ofisiel, da galonekaat an arz-se, hini benveg-sonerezh ar vro.[58] D'ar 7 a viz Meurzh 2019 e voe dalc'het gant ar Rouanez ul lid e Buckingham Palace e koun 50 vloaz kadoridigezh Charlez evel Priñs Kembre. Pedet e voe dukez Kernev-Veur, duk ha dukez Cambridge, ar vinistrez bennañ Theresa May ha kentañ ministr Kembre Mark Drakeford.[59]

Prezegenn Charlez e Bridgetown pa oa aet Barbaos da republik

E 1970 ez eas Charlez da vBermuda da lidañ 350vet bloaz Parlamant ar vro. En e brezegenn dirak ar Vodadeg, en ur soñjal e-barzh oberoù ar roue Charlez Iañ, e lavaras : "O telc'her soñj ez on ar Charlez kentañ en deus tra da welet gant ur Parlamant abaoe 350 vloaz em bije gellet treiñ da fall ha divodañ ac'hanoc'h."[n 5] Mont a reas Charlez en anv ar Rouanez da lidoù dizalc'hidigezh Fidji e 1970,[61] e Bahamas e 1973,[62] e Zimbabwe e 1980[63] hag e Brunei e 1984.[64] E 1995 e voe Charlez ezel kentañ ar familh real o weladenniñ Republik Iwerzhon evit darvoudoù ofisiel.[65][66] Mont a reas da Hong Kong en anv ar Rouanez e 1997 evit lid an distro da Sina[67][68] e-lec'h ma lennas ur gemennadenn skrivet ganti a lavare : "Breizh-veur zo perzh eus istor Hong Kong hag Hong Kong zo perzh eus istor Breizh-Veur. Pep hini zo perzh eus amzer da zont an eil hag egile."[n 6] E miz Du 2021 e voe Charlez el lidoù tremen Barbados eus ur vonarkiezh d'ur republik, a skrape statud ar Rouanez evel penn-Stad.[70] Pedet e oa bet gant ar vinistrerez bennañ Mia Mottley evel penn da zont ar C'hommonwealth,[71] hag ar wezh kentañ a voe unan eus ar familh real e lidoù tremen unan eus o rouantelezhioù d'ur republik.[72]

Charlez hag e bried Camilla a reas o gweladenn gentañ asambles e Republik Iwerzhon e 2015, en ur veaj a voe taolennet evel ur bazenn bouezus war hent ar peoc'h hag ar pardoniñ gant Kannati Breizh-Veur er vro.[73] E Galliv, e-pad e veaj, e stardas Charlez dorn Gerry Adams, e penn ar strollad Sinn Féin, hag a oa bet ezel eus an IRA, ur strollad a oa kiriek eus marv tud eus ar familh real. Darvoud Galliv a voe taolennet gant ar c'hazetennoù evel unan "istorel" hag ur "prantad a-bouez evit an darempredoù etre ar Saozon hag an Iwerzhoniz."[74][75][76] A-raok ar weladenn e voe harzet daou zisivouder republikan a voe tammallet dezho bezañ raktreset ur gwalldaol gant ur vombezenn.[77][78] Da Guba ez eas Charlez asambles gant Camilla e miz Meurzh 2019 diwar goulenn gouarnamant ar Rouantelezh-Unanet, evit un droiad ofisiel a voe an hini kentañ gant un ezel eus ar familh real er vro-se. Gwelet e voe evel ur striv da tostaat an div vro.[79]

Dre ma oa perzh eus Armeoù Kanada e veze kelaouet diwar-benn oberoù ar soudarded, ar pezh a leuskas anezhañ da weladenniñ anezho e Kanada peotramant en tu all d'ar mor, pe da gemer perzh e lidoù zo. E 2001 e tegasas ur gurunenn-blant savet diwar plant a gaver war talbennoù ar Brezel Bed Kentañ da lakaat war bez Soudard dianav Kanada[80] ha mont a reas da batron Mirdi Kanada an Aerlistri Brezel e 1981.[81] E 2010 ez eas Charlez en anv ar Rouanez da lid-digeriñ C'hoarioù ar C'hommonwealth e Delhi, India.[82] Mont a reas da zarvoudoù ofisiel er Rouantelezh-Unanet aozet evit broioù ar C'hommonwealth, evel al lid relijiel en Abati Westminster e 2011 e koun krenn-douar Christchurch e Zeland Nevez, da skouer.[83][84] E miz Du 2013 ez eas evit ar wezh kentañ en anv ar Rouanez da emvod pennoù ar C'hommonwealth e Colombo, Sri Lanka.[85][86] E 2018 e tivizas pennoù-Stad ar C'hommonwealth lakaat Charlez da vezañ e penn an aozadur da c'houde Elesbed II.[87] Penn ar C'hommonwealth zo choazet, ne zeu ket diwar hêrezh.[88]

Ne voe ket diarvar ar vuhez-se avat. E 1983 e tec'has Christopher John Lewis, an den en doa klasket drouglazhañ ar Rouanez e 1981, kuit eus e bredospital evit ober kement all gant Charlez pa oa e Zeland-Nevez gant Diana hag o mab William.[89] Pa oa Charlez en Aostralia e miz Genver 1994 e voe tennet div wezh outañ gant David Kang a glaske sevel a-enep an doare ma veze tretet klaskerien bod eus a Gambodja, a oa dalc'het e kampoù.[90] Skañvoc'h e voe an dañjer e Latvia e 2001 pa voe skoet gant bleunioù ruz gant ar grennardez Alina Lebedva.[91]

Ne voe ket didrubuilh tout e zarvoudoù ofisiel kennebeut. Pa oa en obidoù ar pab Yann-Baol II e 2005 e oa bet savet reuz p'en doa stardet dorn Robert Mugabe, prezidant Zimbabwe, a oa azezet en e gichen. Ranket en doa burev Charlez embann ur gemennadenn a lavare n'en doa ket gallet ober mod all dre ma oa Mugabe ken tost outañ, hag o klask degas soñj en-dro e oa nec'het bras Charlez gant renad Zimbabwe d'ar mare-se, o sikour kevredigezhioù a laboure a-enep Mugabe hag en doa kejet gant enebourien ar renad, evel Pius Ncube.[92]

Gant ar Rouanez ha Camilla, pried roue e 2013

Arc'hant en doa roet Charlez a-hed e vuhez evit sikour tud touchet gant meur a zarvoud. E 2013 e roas ur sammad ne voe ket disklêriet d'an aozadurioù breizhveuriat a sikoure an dud tapet gant ar brezel, sivil e Siria.[93] Ar gazetenn The Guardian a embannas en doa divizet reiñ e leve d'un aozadur a sikoure an dud deuet kozh.[94] E 2014 e aozas kasadenn pemp milion muzuliad brec'hiad ruzell ha rubeol d'ar Filipinez pa oa ar c'hleñvedoù-se o redek e Gevred Azia. Hervez Clarence House e oa bet fromet Charlez gant tremen an tifon Yolanda e 2013 a oa bet kaoz d'ar red-se. International Health Partners, un aozadur a oa bet roet arc'hant dezhañ gantañ abaoe 2004, a oa bet e karg da gas ar brec'hiadoù-se, a greder o doa gwarezet tro-dro da 5 milion a vugale dindan 5 bloaz diouzh ar ruzell.[95][96] E miz Genver 2020 e voe Charlez patron breizhveuriat kentañ International Rescue Committee, un aozadur a sikour ar repuidi diblaset gant ar brezelioù, an heskinnerezh pe an darvoudoù naturel.[97] E 2021, pa savas trumm sifroù an dud klañv gant ar C'hovid-19 en India, e embannas Charlez ur galv da gas kreizennerezhioù oksijen da ospitalioù India, anvet Oxygen for India dre ar British Asian Trust.[98]

Lakaet diaes e voe Charlez pa voe klasket gant ar gazetenn The Guardian lakaat lizhiri bet kaset gantañ d'ar Ministrerezhioù breizhveuriat etre 2004 ha 2005 — lesanvet ar memoioù-kevnid du — dindan Akt Frankiz ar C'helaouiñ bet votet e 2000. E miz Meurzh 2015 e voe divizet gant Lez-Varn Uhel ar Rouantelezh-Unanet lakaat al lihziri-se da vezañ embannet.[99] Embannet e voent gant servijoù ar Ministr pennañ d'an 13 a viz Mae 2015.[100] A-benn ar fin e voe damantus a-walc'h selloù ar c'hazetennoù war Charlez, gant nebeut a vurutelladennoù.[101] Taolennet e voe ar memo evel "dipitus"[102] ha "dizañjer"[103] hag e oa c'hoariet o embann "a-enep ar re a glaske gourdrouziñ anezhañ",[104] tra ma chome ar publik a-du gant Charlez.[105] Lakaet e voe war wel memestra en doa gwelet Charlez paperioù gouarnamant ar Rouantelezh-Unanet o dije ranket chom koachet.[106] E miz Here 2020 e voe embannet e-touez un dastumad dielloù diwar-benn enkadenn bonreizh Aostralia 1975 lizhiri bet skrivet gant Charlez d'ar gouarnour-hollek John Kerr goude ma oa bet skarzhet ar c'hentañ ministr Gough Whitlam.[107] Diskouez a ra Charlez en e lizher harpañ diviz Kerr o skrivañ e oa "reizh ar pezh [en doa] graet warlene hag e oa un dra kalonek d'ober – hag ar brasañ eus an Aostralianed a seblant souten [e ziviz] pa voe kemeret", o lavaret ouzhpenn n'en doa ket da vezañ nec'het gant "manifestadegoù ha sotonioù" graet da c'houde.[n 7]

Alies e weladennas Charlez Arabia Saoudit, beajoù a servije ivez da vrudañ armoù embregerezhioù evel BAE Systems. E 2013,[108] 2014,[109] hag e 2015[110] e kejas gant komanant gwarded roue Arabia Saoudit, Mutaib bin Abdullah. Kemer a reas perzh e 2014 en un dañs hengounel gant klezeioù asambles gant izili ar familh real saoudit evit gouel Janariyah e Riyadh[111] tra ma voe enoret an embregerezh breizhveuriat BAE Systems gant ar Priñs Salman bin Abdulaziz.[112] Klasket e voe faot gant Charlez gant an deputeez skosat Margaret Ferrier e 2016 e-keñver e berzh e gwerzh aerlistri-brezel Typhoon da Arabia Saoudit.[113] Hervez skridbuhezourez Charlez, ha kazetennerez evit Time, Catherine Mayer, a lavar he doa savet ar goulenn gant meur a zen nes ouzh Charlez, ne "blij ket dezhañ bezañ implijet da werzhañ armoù" d'an Arabi saoudit pe da vroioù all ar rannvro. N'en doa diskouezet e nec'hamant dirak nebeut a dud nemetken avat.[114]

Charlez o tistagañ prezegenn ar Rouanez evit e vamm e Mae 2022.

D'ar 25 a viz Meurzh 2020 e voe embannet e oa bet testet Charlez pozitivel d'ar C'hovid-19 e-kerzh ar bedreuziad. Mont a reas en distro gant e wreg, a voe testet negativel, e o zi e Birkhall.[115] Embannet e voe gant Clarence House e tiskoueze azonoù krenn met yac'h e chome. Displegañ a rejont ne c'helled ket gouzout e pelec'h en doa tapet ar c'hleñved abalamour d'an niver uhel a endalc'hioù en doa enoret.[116] Lakaet e voe ar biz gant un nebeud kazetennoù war ar fed ma oa bet testet buan ar c'houblad tra ma ne c'helled ket ober kement-all evit ar vedisined, ar glañviourien hag ar re glañv.[117][118] D'an 30 a viz Meurzh 2020 e lavaras Clarence House e oa pareet Charlez eus ar c'hleñved ha ne chome ket en distro ken, goude bezañ kemeret ali e vedisin.[119][120] Disklêriañ a reas daou zevezh diwezhatoc'h, en ur video, e kendalc'hje da lakaat ar pellaat sokial e pleustr.[121] D'an 10 a viz C'hwevrer 2022 e voe embannet e oa bet testet Charlez pozitivel d'ar C'hovid-19 un eil gwezh, hag e chome en distro e-unan.[122] E wreg a dapas ar c'hleñved da c'houde, heuliet gant ar Rouanez dek devezh war-lerc'h.[123] Brec'hiet e oa bet ar c'houblad e miz C'hwevrer 2021.[124]

E miz Mae 2022 ez eas Charlez da Zigoradur Stad ar Parlamant da lenn prezegenn ar Rouanez evit e vamm evel kuzulier-Stad, evit ar wezh kentañ.[125] E miz Even e voe danevellet gant The Times e oa bet taolennet raktres gouarnamant ar Rouantelezh-Unanet da skarzhañ tud kuit da Rwanda evel "spontus" hag e vije graet teñvalijenn war emvod pennoù gouarnamant ar C'hommonwealth e Rwanda e-lec'h ma oa sañset Charlez mont e plas ar Rouanez.[126][127] Embannet e voe da c'houde e oa bet roet da Charlez da c'houzout en doa da chom hep ober evezhiadennoù war politikerezh ar gouarnamant, gant aon e savje un enkadenn bonreizh ma kendalc'hje da ziskouez e soñjoù ur wezh aet da roue.[128]

Ren

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Charlez III e-barzh ambrougadeg-kañv Elesbed II war-zu Westminster Hall d'ar 14 a viz Gwengolo 2022.

D'an 8 a viz Gwengolo 2022 ez eas Charlez da roue, da c'houde marv e vamm Elesbed II. An hêr en doa gortozet ar pellañ en istor monarkiezh Breizh-Veur an hini eo, dirak Edouarzh VII en doa tremenet d'an 10 a viz Ebrel 2011.[129] Mont a reas da roue da 73 vloaz, an den koshañ o vont da roue abaoe Gwilhaom IV a oa aet da roue da 64 vloaz e 1830.[130]

Goulennoù a oa bet savet a-raok ma'z eas da roue e-keñver an anv a gemerje. E 2005 e voe lavaret en dije choazet ren dindan an anv Jorj VIII en enor e dad-kozh Jorj VI, un doare da bellaat diouzh ar rouaned all anvet Charlez ivez.[131][n 8] Met dislavaret e voe d'ar mare-se gant burev Charlez, oc'h embann ne oa bet kemeret diviz ebet.[132] Pa oa marvet Elesbed II e voe embannet gant Clarence House e vije anvet ar roue nevez "Charlez III".[133]

E brezegenn gentañ d'ar vro a zistagas Charlez d'an 9 a viz Gwengolo da 7 eur noz (amzer Breizh), o tougen kañv evit e vamm, o tegas soñj eus he oberoù, hag o lakaat e vab William da Briñs Kembre.[134]

D'an 10 a viz Gwengolo e voe proklamet Charlez da roue[135] da c'houde ul lid-publik hag un emvod gant Kuzul an Dont. Skignet e voe al lid gant ar skinwel evit ar wezh kentañ.[136] Gwelet e voe ar Priñs William, ar rouanez Camilla, ar vinistrez bennañ Liz Truss, a zo izili eus ar C'huzul, ministrez gentañ Bro-Skos Nicola Sturgeon a resevas le ar roue da wareziñ iliz Bro-Skos,[137] hag ar vinistred bennañ bet John Major, Tony Blair, Gordon Brown, David Cameron, Theresa May ha Boris Johnson.[138]

Raktresoù a oa bet savet evit kurunennadur Charlez abaoe bloavezhioù, dindan an anv-kod Oberenn Orb Alaouret.[139][140] Lavaret e voe a-raok ma'z eas da roue e vije simploc'h hag eeunoc'h kurunennadur Charlez eget hini e vamm e 1953,[141] gant ul lid berroc'h, pas ken ker, hag a ziskouezje livioù ar feizoù ha kumuniezhioù Breizh-Veur modern.[142][143] Evel da gustum e voe raktreset ul lid kaset gant Iliz Bro-Saoz gant le ar gurunennadur, roadenn an orb hag ar gadoriadur.[144] Embannet e voe e vije dalc'het kurunennadur Charlez III ha Camilla d'ar 6 a viz Mae 2023 en Abati Westminster.[145]

Diskennidi

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Anv Ganedigezh Eured Bugale
Deiziad Pried
William, Priñs Kembre 21 a viz Even 1982 (40 vloaz) 29 a viz Ebrel 2011 Catherine Middleton Priñs George Kembre
Priñsez Charlotte Kembre
Priñs Louis Kembre
Harry, Dug Sussex 15 a viz Gwengolo 1984 (38 vloaz) 19 a viz Mae 2018 Meghan Markle Archie Mountbatten-Windsor
Lilibet Mountbatten-Windsor

Titloù, enorioù ha skoedoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
A logo gant "CR III" ha kurunenn Bro-Skos
Monogram Charlez III, gant kurunenn Bro-Skos, krouet e miz Gwengolo 2022.[146]

Titloù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • 1948–1952 : His Royal Highness Prince Charles of Edinburgh[147] (E Veurded Real Priñs Charles Dindedin)
  • 1952–2022 : His Royal Highness The Duke of Cornwall (E Veurded Real Dug Kernev-Veur)
    • e Bro-Skos: 1952–2022: His Royal Highness The Duke of Rothesay (E Veurded Real Dug Rothesay)
  • 1958–2022 : His Royal Highness The Prince of Wales (E Veurded Real Priñs Kembre)
  • 2022– bremañ : His Majesty The King (E Veurded ar Roue)

Pa gaozeer gant ar Roue e c'houlenn ar protokol da envel anezhañ Ho Meurded da gentañ, ha da c'houde Sir.[148]

Enorioù ha renkoù en arme

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Renkoù disheñvel en doa bet Charlez e broioù disheñvel abaoe ma voe anvet letanant-nih er Royal Air Force e 1972. Kentañ renk-enor a oa bet deroet da Charlez a voe Penn-kolonel e Rejimant Real Kembre e 1969 hag abaoe e voe staliet Penn-kolonel, Kolonel, Komodor Aer a Enor, Penn-komodor Aer, Bez-penn-kolonel, Kolonel Real a enor, Kolonel Real ha Komodor a Enor e 32 arme er C'hommonwealth. Penn-kolonel ar Parachute Regiment e oa.

Ezel eus seizh urzh eo Charlez, hag eizh enor eus ar C'hommonwealth en doa resevet ouzhpenn da 20 enor eus broioù estren ha nav diplom a enor e skolioù-meur eus ar Rouantelezh-Unanet, Zeland-Nevez hag Aostralia.

Skoedoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Pa oa marvet e vamm ez eas Charlez da roue hag heritañ a reas skoed real ar Rouantelezh-Unanet ha skoed Kanada.

Skoed evel Priñs Kembre (1958–2022) Skoed real ar Rouantelezh-Unanet Skoed real ar Rouantelezh-Unanet da implijout e Bro-Skos

Bannieloù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Evel roue

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar Banniel Real a vez implijet da aroueziañ ar Roue er Rouantelezh-Unanet ha tramor pa ra gweladennoù ofisiel. Ar skoed real e stumm ur banniel eo, implijet gant rouaned Breizh-Veur abaoe 1702.

  • Rouantelezh-Unanet (Er-maez eus Bro-Skos)
    Rouantelezh-Unanet (Er-maez eus Bro-Skos)
  • Bro-Skos
    Bro-Skos
  • Kanada
    Kanada

Evel Priñs Kembre

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar bannieloù implijet gant Charlez pa oa Priñs Kembre a cheñche diouzh al lec'h. E vanniel personel a oa Banniel Real ar Rouantelezh-Unanet, kemmet gant e skoed gant ul liketenn a dri foent arc'hant ha skoedig Priñselezh Kembre e kreiz. Implijet e vez er-maez eus Kembre, Bro-Skos, Kernev-Veur ha Kanada, ha dre ar Rouantelezh-Unanet a-bezh pa veze ar priñs e servij ofisiel evit arme ar vro.[149]

Ar banniel personel implijet e Kembre a oa diazezet wat Bazhedenn Real Kembre (skoed istorel Rouantelezh Gwynedd), troc'het e pevar c'harrez, an hini kentañ hag ar pevare gant ul leon ruz en ur park alaouret, an eil hag an trede gant ul leon alaouret war ur park ruz. E-kreiz ez eus ur skoedig gwer gant kurunnenig Priñs Kembre.[149]

E Bro-Skos e oa diazezet ar banniel personel implijet abaoe 1974 diwar tri zitl skosat kozh : Dug Rothesay (hêr Roue Bro-Skos), Melestrour Uhel Bro-Skos hag Aotroù an Inizi. Rannet eo ar banniel e pevar c'harrez evel skoed penn Klann Stewart a Appin]] : ar c'hentañ hag ar pevare a ziskouez ur park alaouret gant ur vandennad tablezennet glas ha arc'hant, an eil hag an trede a ziskouez ur galion du war ur park arc'hant. Disheñvelaet eo an armoù-se diouzh reoù Appin en ur lakaat ur skoedig gant leon rampant Bro-Skos ha tri fik azur da ziskouer an hêr. [149]

E Kernev-Veur e oa skoed Duk Kernev-Veur: "Traezh 15 bezant Alamouret", ur park du neuze gant 15 pezh alaouret.[149]

  • Banniel skoed
    Banniel skoed
  • Banniel evit Kembre
    Banniel evit Kembre
  • Banniel evit Bro-Skos
    Banniel evit Bro-Skos
  • Banniel skoed Dug Kernev-Veur
    Banniel skoed Dug Kernev-Veur
  • Banniel Priñs Kembre implijet e Kanada
    Banniel Priñs Kembre implijet e Kanada

Notennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. ↑ Evel roue ne implij ket Charlez un anv-familh, met pa vez ezhomm e implij Mountbatten-Windsor.[1]
  2. ↑ Ouzhpenn ar Rouantelezh-Unanet, setu ar pevarzek rouantelezh all : Antigua ha Barbuda, Aostralia, Bahamas, Belize, Kanada, Grenada, Jamaika, Zeland-Nevez, Papoua Ginea-Nevez, Saint Kitts ha Nevis, Santez-Lusia, Sant Visant hag an Inizi Granadinas, Inizi Solomon ha Tuvalu.
  3. ↑ Paeroned ha Maeroned Priñs Charlez a oa Roue ar Rouantelezh-Unanet (e dad-kozh a-berzh e vamm), Roue Norge (e gouzin dre zimez, a voe erlec'hiet gant Earl of Athlone); ar Rouanez Mary (e vamm-guñv a-berzh e vamm); Priñsez Margaret (e voereb a-berzh e vamm); Priñs George Gres ha Danmark (e eontr-kozh a-berzh e dad, erlec'hiet gant Dug Dindedin); Douerez Markizez Milford Haven (e vamm-guñv a-berzh e dad); Lady Brabourne (e gendervez); hag an Enorapl David Bowes-Lyon (e eontr-kozh a-berzh e vamm).[5]
  4. ↑ (en) "Well, there were three of us in this marriage, so it was a bit crowded."
  5. ↑ (en) "Bearing in mind I am the first Charles to have anything to do with a Parliament for 350 years, I might have turned nasty and dissolved you."[60]
  6. ↑ (en) "Britain is part of Hong Kong's history and Hong Kong is part of Britain's history. We are also part of each other's future"[69]
  7. ↑ (en) "what Kerr "did last year was right and the courageous thing to do – and most Australians seemed to endorse your decision when it came to the point," adding that he should not worry about "demonstrations and stupidities" that arose following his decision."[107]
  8. ↑ Da lavaret eo ar rouaned Stuart Charlez Iañ, a voe dibennet goude un dispac'h ha Charlez II en doa brud fall e-keñver e zarempredoù. Charles Edward Stuart a voe danvez-roue evit Bro-Saoz ha Bro-Skos ha lesanvet Charlez III gant e harperien.[131]


Daveoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. ↑ The Royal Family Name [diell] e Official website of the British monarchy, 3 a viz C'hwevrer 2009
  2. ↑ (en) Merlin Fulcher, « Profession reacts to Prince Charles’ 10 design principles », Architect's Journal, 22.12.2014. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022
  3. ↑ (en) The London Gazette, niv38455, 15.11.1948. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 ha4,15 (en) Brandreth, Gyles (2007). Charles and Camilla: Portrait of a Love Affair. Random House. ISBN 978-0-09-949087-6.
  5. ↑ The Christening of Prince Charles e Royal Collection Trust. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022
  6. ↑ HRH The Prince of Wales | Prince of Wales e www.princeofwales.gov.uk. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022
  7. ↑ (en) 50 facts about The Queen's Coronation, Royal.uk. Lennet d'ar 26 a viz Gwengolo 2022
  8. ↑ (en) Gordon, Peter; Lawton, Denis (2003). Royal Education: Past, Present, and Future. F. Cass. ISBN 9780714683867.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 ha9,8 (en) The Prince of Wales [diell], Royal.uk. Lennet d'ar 26 a viz Gwengolo 2022
  10. ↑ 10,0 ha10,1 (en) Bonnie Johnson -- Laura Sanderson Healy, Rosemary Thorpe-Tracey ha Cathy Nolan, « Growing Up Royal [diell] », Times, 25.04.1988. Lennet d'ar 26 a viz Gwengolo 2022
  11. ↑ (en) The Times, « Lieutenant Colonel H. Stuart Townend », 30.10.2022. Lennet d'ar 26 a viz Gwengolo 2022
  12. ↑ 12,0 12,1 ha12,2 (en) HRH The Prince of Wales [diell], Debrett's. Lennet d'ar 26 a viz Gwengolo 2022
  13. ↑ (en) Fiammetta Rocco, « Flawed Family: This week the Prince of Wales disclosed still powerful resentments against his mother and father. But they also suffered in their early years. Fiammetta Rocco delves into the royal childhoods that went wrong », The Independant, 18.10.1994. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  14. ↑ 14,0 ha14,1 (en) Olivia Rudgard, « Colditz in kilts? Charles loved it, says old school as Gordonstoun hits back at The Crown », The Telegraph, 10.12.2017. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  15. ↑ (en) Prince had a happy time at Timbertop [diell] e Trove, The Camberra Times, 31.01.1973. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  16. ↑ (en) Trinity College - Cambridge, « God Save The King! » e Trinity College, 14.09.2022. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  17. ↑ (cy)(en) Charlez III, evel Priñs Kembre, « A speech by HRH The Prince of Wales replying to the Loyal Address by Sir Ben Bowen Thomas, President of the University College of Wales, Aberystwyth, The Investiture of The Prince of Wales, Caernarfon Castle, North Wales » e princeofwales.gov.uk, 1.07.1969. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  18. ↑ (en) The London Gazette, 29.07.1958. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  19. ↑ (en) Previous Princes of Wales [diell], The Prince of Wales. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  20. ↑ (en) The Prince of Wales, « Investiture as Prince of Wales [diell] ». Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  21. ↑ (en) H.R.H. THE PRINCE OF WALES INTRODUCED e Parlamant Breizh-Veur, 11.02.1970. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  22. ↑ (en) Prince of Wales, « Biography [diell] ». Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  23. ↑ (en) Parlamant Breizh-Veur, « The Prince of Wales », 13.06.1974. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  24. ↑ (en) Alvin Shuster, « Prince Charles Speaks in Lords », The New York Times, 14.06.1974. Lennet d'ar 27 a viz Gwengolo 2022
  25. ↑ (en) The Prince's Charities, « The Prince's Trust [diell] ». Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  26. ↑ (en) Fred Ferreti, « PRINCE CHARLES PAYS A QUICK VISIT TO CITY », The New York Times, 18.06.1981. Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  27. ↑ (en) Paul Daley, « Long to reign over Aus? Prince Charles and Australia go way back », The Guardian, 9.11.2015. Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  28. ↑ (en) David Murray, « Next governor-general could be Prince Harry, William [diell] », The Australian, 24.11.2009. Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  29. ↑ (en) The Prince of Wales, « Military Career [diell] ». Lennet d'an 28 a viz Gouere 2022
  30. ↑ (en) Aviation Safety Network, « ASN Wikibase Occurrence # 187927 », 29.06.1994. Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  31. ↑ (en) Steve Boggan, « Prince gives up flying royal aircraft after Hebrides crash », The Independant, 20.07.1995. Lennet d'an 28 a viz Gwengolo 2022
  32. ↑ (en) Junor, Penny (2005). The Firm: The Troubled Life of the House of Windsor. St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-35274-5.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 33,5 ha33,6 (en) Dimbleby, Jonathan (1994). The Prince of Wales: A Biography. William Morrow and Company. ISBN 0-688-12996-X.
  34. ↑ (en) "Royally Minted: What we give them and how they spend it". New Statesman. UK. 13 a viz Gouere 2009.
  35. ↑ (en) Brown, Tina (2007). The Diana Chronicles.
  36. ↑ (en) Smith, Sally Bedell (2000). Diana in Search of Herself: Portrait of a Troubled Princess. Signet. ISBN 978-0-451-20108-9.
  37. ↑ (en) Eleanor Bley Griffiths, « The truth behind Charles and Camilla's affair storyline in The Crown », Radio Times, 15.11.2020. Lennet d'ar 1añ Here 2022
  38. ↑ (en) BBC News, « Diana 'wanted to live with guard' », 7.12.2004. Lennet d'ar 1añ a viz Here 2022
  39. ↑ (en) Josh Duboff, « Princess Diana’s Former Lover Maintains He Is Not Prince Harry’s Father », Vanity Fair, 13.03.2017. Lennet d'ar 1añ a viz Here 2022
  40. ↑ 40,0 ha40,1 (en) Richard Quest, « Royals, Part 3: Troubled times », CNN, 3.06.2002. Lennet d'ar 1añ a viz Here 2022
  41. ↑ (en) BBC News, « Royals caught out by interceptions », 29.11.2006. Lennet d'ar 1añ a viz Here 2022
  42. ↑ (en) BBC, « 1995: Diana admits adultery in TV interview », 20.11.2005. Lennet d'ar 1añ a viz Here 2022
  43. ↑ (en) BBC News, « 1995: 'Divorce': Queen to Charles and Diana », 20.12.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  44. ↑ (en) CRAIG R. WHITNEY, « Prince Charles Arrives in Paris to Take Diana's Body Home », The New York Times, 31.08.1997. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  45. ↑ (en) Carly Wickell, « Camilla's Engagement Ring », About.com. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  46. ↑ (en) Privy Council, « Orders in Council [diell] », The National Archive, 2.03.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  47. ↑ (en) MICHAEL VALPY, « Scholars scurry to find implications of royal wedding », The Globe and Mail, 11.02.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  48. ↑ (en) BBC News, « Panorama: Lawful impediment? », 14.02.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  49. ↑ (en) The Secretary of State for Constitutional Affairs ha Lord Chancellor (Lord Falconer of Thoroton), « Royal Marriage », Parlamant ar Rouantelezh-Unanet, 24.02.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  50. ↑ (en) BBC News, « Pope funeral delays royal wedding », 4.04.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  51. ↑ (en) BBC News, « Q&A: Queen's wedding decision », 23.02.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  52. ↑ (en) Ellen Crean, « Charles And Camilla Finally Wed », CBS News, 9.04.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  53. ↑ (en) Mark Oliver, « Charles and Camilla wed », The Guardian, 9.04.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  54. ↑ 54,0 ha54,1 (en) Jon Swaine, « Prince Charles 'becomes hardest-working Royal' », The Daily Telegraph, 31.12.2008. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  55. ↑ (en) Female First, « Prince Charles is hardest working royal », 4.01.2011. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  56. ↑ (en) Mark Landler, « Long an Uneasy Prince, King Charles III Takes On a Role He Was Born To », The New York Times, 8.09.2022. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  57. ↑ (en) Official Opening of the Senedd [diell], Cynulliad Cenedlaethol Cymry, 2014. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  58. ↑ (en) The Prince of Wales, « TRH continue their annual tour of Wales [diell] », 4.07.2006. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  59. ↑ (en) BBC News, « Buckingham Palace event marks Prince of Wales' 50 years », 7.03.2019. Lennet d'an 13 a viz Here 2013
  60. ↑ (en) Holden, Anthony (1980). Charles, Prince of Wales. p. 287. ISBN 9780330261678.
  61. ↑ (en) Robert Trumbull, « Fiji Raises the Flag of Independence After 96 Years of Rule by British », The New York Times, 10.10.1970. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  62. ↑ (en) BBC, « 1973: Bahamas' sun sets on British Empire », 9.07.2005. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  63. ↑ (en) Jay Ross, « Zimbabwe Gains Independence », The Washington Post, 18.04.1980. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  64. ↑ (en) PAUL WEDEL, « Brunei celebrated its independence from Britain Thursday with traditional... », UPI, 22.02.1984. Lennet d'an 2 a viz Here 2022
  65. ↑ (en) Raidió Teilifís Éireann, « Prince Charles Makes First Royal Visit to Ireland 1995 » e RTÉ Archive, 1995. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  66. ↑ (en) BBC News, « Prince Charles visits Ireland in 1995 [diell] », 21.04.2015. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  67. ↑ (en) Brendon, Piers (2007). The Decline and Fall of the British Empire, 1781–1997. Random House. p. 660. ISBN 978-0-224-06222-0
  68. ↑ (en) Brown, Judith (1998). The Twentieth Century, The Oxford History of the British Empire Volume IV. Oxford University Press. p. 594. ISBN 978-0-19-924679-3.
  69. ↑ (en) "Britain and Hong Kong". Sino-American Relations. 23: 4. 1997.
  70. ↑ (en) Rhiannon Mills, « Barbados: Prince Charles acknowledges 'appalling' history of slavery as island becomes a republic », Sky News, 30.11.2021. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  71. ↑ (en) Victoria Murphy, « All About Prince Charles's Visit to Barbados as the Country Cuts Ties With The Monarchy », Town & Country, 28.11.2021. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  72. ↑ (en) Roya Nikkhah, « Regretful Prince Charles flies to Barbados to watch his realm become a republic », The Times, 28.11.2021. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  73. ↑ (en) Conal Urquhart, « Prince Charles Shakes the Hand of Irish Republican Leader Gerry Adams », Time, 19.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  74. ↑ (en) Henry McDonald, « Prince Charles and Gerry Adams share historic handshake », The Guardian, 19.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  75. ↑ (en) Ed Carty, « Historic handshake between Prince Charles and Gerry Adams », Independant.ie, 19.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  76. ↑ (en) Karla Adam, « Prince Charles, in Ireland, meets with Sinn Fein party leader Gerry Adams », The Washington Post, 19.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  77. ↑ (en) Daniel Hickey, « Man jailed over explosives find before Prince Charles’s visit », The Irish Times, 6.12.2016. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  78. ↑ (en) BBC News, « Prince Charles bomb plot: Real IRA leader jailed », 7.12.2017. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  79. ↑ (en) BBC News, « Prince Charles and Camilla make history in Cuba », 25.03.2019. Lennet d'an 13 a viz Here 2022
  80. ↑ (en) Stephen Bates, « Cautious Canada underwhelmed by Charles's visit », The Guardian, 26.04.2001. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  81. ↑ (en) Canadian Warplane Heritage Museum, « Patron ». Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  82. ↑ (en) The Prince of Wales, « The Prince of Wales opens the Commonwealth Games [diell] ». Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  83. ↑ (en) BBC News, « Prince Charles at London service for NZ quake victims », 27.03.2011. Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  84. ↑ (en) Stuff.nzl, « Tears flow at quake memorial service in London », 28.03.2011. Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  85. ↑ (en) Hasan Suroor, « Queen to miss Colombo CHOGM », The Hindu, 8.05.2013. Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  86. ↑ (en) Press Association, « Queen to miss Commonwealth meeting for first time since 1973 », The Guardian, 7.05.2013. Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  87. ↑ (en) New York Times, « Queen’s Funeral Set for Sept. 19 at Westminster Abbey », 10.09.2022. Lennet d'an 13 a viz Here 2022
  88. ↑ (en) Karla Adam, « Commonwealth backs Prince Charles as its next leader" », The Washington Post, 20.04.2018. Lennet d'an 13 a viz Here 2022
  89. ↑ (en) Eleanor Ainge Roy, « 'Damn … I missed': the incredible story of the day the Queen was nearly shot », The Guardian, 13.01.2018. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  90. ↑ (en) Reuters, « Student Fires 2 Blanks at Prince Charles », LA Times, 27.01.1994. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  91. ↑ (en) Amelia Gentleman, « Flower power », The Guardian, 13.11.2001. Lennet d'ar 4 a viz Here 2022
  92. ↑ (en) The Times, « Charles shakes hands with Mugabe at Pope’s funeral », 8.04.2005. Lennet d'an 3 a viz Here 2022
  93. ↑ (en) The Commentator, « Prince Charles makes 'generous' Syria donation [diell] », 27.03.2013. Lennet d'ar 6 a viz Here 2022
  94. ↑ (en) Esther Addley, « Prince Charles to claim state pension – and donate it to charity », The Guardian, 7.11.2013. Lennet d'ar 6 a viz Here 2022
  95. ↑ (en) The Prince of Wales, « The Prince of Wales organises Measles-Rubella vaccination donation to the Phillippines [diell] », 26.03.2014. Lennet d'ar 6 a viz Here 2022
  96. ↑ (en) Max Foster, « Prince Charles arranges mass vaccination for Typhoon Haiyan victims », CNN, 26.03.2014. Lennet d'ar 6 a viz Here 2022
  97. ↑ (en) Rebecca Cooney, « Prince Charles becomes International Rescue Committee's first UK patron », ThirdSector, 10.01.2020. Lennet d'an 13 a viz Here 2022
  98. ↑ (en) Erin Hill, « Prince Charles Sends Message to India amid 'Horrific' COVID-19 Surge: 'We Will Win This Battle' », People, 28.04.2021. Lennet d'an 13 a viz Here 2022
  99. ↑ (en) Rob Evans, Robert Booth ha Rowena Mason, « Supreme court clears way for release of secret Prince Charles letters », The Guardian, 26.03.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  100. ↑ (en) Keeley Lockhart, « Prince Charles' black spider memo in 60 second [diell [video]] », The Daily Telegraph, 14.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  101. ↑ (en) Fred Barbash, « "Prince Charles, the toothfish and the toothless 'black spider' letters". », The Washington Post, 14.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  102. ↑ (en) Dina Spector, « There are 3 reasons why Britain might be completely underwhelmed by Prince Charles' black spider memos », Buisiness Insider, 13.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  103. ↑ (en) Simon Jenkins, « The black spider memos: a royal sigh of woe at a world gone to the dogs », The Guardian, 13.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  104. ↑ (en) Andrew Roberts, « All the 'black spider memos' expose is the passion and dignity of Prince Charles », The Daily Telegraph, 13.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  105. ↑ (en) Joe Millis, « 'Black spider' memos: Prince Charles successfully badgered Blair over health rules », International Buisiness Times, 14.05.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  106. ↑ (en) Robert Booth, « This article is more than 6 years old Revealed: Prince Charles has received confidential cabinet papers for decades », The Guardian, 15.12.2015. Lennet d'ar 7 a viz Here 2022
  107. ↑ 107,0 ha107,1 (en) Matilda Boseley, « Prince Charles's letter to John Kerr reportedly endorsing sacking of Whitlam condemned », The Guardian, 24.10.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  108. ↑ (en) Saudi Press Agency, « Prince Miteb bin Abdullah Receives Britain's Heir Apparent [diell] », 16.03.2013. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  109. ↑ (en) Rupert Neate, « This article is more than 8 years old BAE agrees price on Typhoon jet deal with Saudi Arabia government », The Guardian, 19.02.2014. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  110. ↑ (en) Richard Spencer, « Prince Charles meets members of the Saudi royal family », The Daily Telegraph, 10.02.2015. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  111. ↑ (en) Caroline Davies, « Prince Charles performs sword dance in Saudi Arabia », The Guardian, 19.02.2014. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  112. ↑ (en) BAE Systems, « Crown Prince Honours BAE Systems Saudi Arabia [diell] », 25.02.2014. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  113. ↑ (en) Kirsteen Paterson, « MP criticises Prince Charles' role in BAE Systems' sale of fighter jets to Saudi Arabia », The National, 9.06.2016. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  114. ↑ (en) Lizzie Dearden, « Prince Charles 'does not want to be used to promote British weapons sales in Middle East' », The Independant, 3.02.2015. Lennet d'an 8 a viz Here 2022
  115. ↑ (en) Emma Reynolds, Max Foster ha David Wilkinson, « Prince Charles tests positive for novel coronavirus », CNN, 25.03.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  116. ↑ (en) BBC News, « Coronavirus: Prince Charles tests positive but 'remains in good health' », 26.03.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  117. ↑ (en) The Yorkshire Post, « Warning to all as Prince Charles catches coronavirus amid ’queue jump’ claims – The Yorkshire Post says », 25.03.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  118. ↑ (en) Andy Rudd, « Coronavirus: NHS workers' fury that Prince Charles had test with "mild symptoms" », The Mirror, 25.03.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  119. ↑ (en) Sarah Young, « Prince Charles out of self-isolation after recovering from coronavirus », The Independant, 30.03.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  120. ↑ (en) Rob Picheta ha Max Foster, « Prince Charles is out of isolation after contracting coronavirus », CNN, 30.03.2022. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  121. ↑ (en) Hannah Yasharoff, « Prince Charles addresses coronavirus diagnosis, says he's 'on the other side of the illness' », USA Today, 1.04.2020. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  122. ↑ (en) Haley Ott, « Britain's Prince Charles tests positive for COVID-19 for the 2nd time », CBS News, 10.02.2022. Lennet d'ar 14 a viz C'hwevrer 2022
  123. ↑ (en) Max Foster ha Lauren Said-Moorhouse, « Britain’s Queen Elizabeth tests positive for Covid-19 », CNN, 20.02.2022. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  124. ↑ (en) BBC News, « Covid: Prince Charles and Camilla get first vaccine », 10.02.2021. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  125. ↑ (en) Caroline Davies, « Queen remains ‘very much in charge’ even as Charles makes speech », The Guardian, 10.05.2022. Lennet d'ar 14 a viz Gouere 2022
  126. ↑ (en) Matt Dathan, Valentine Low, « Prince Charles: Flying migrants to Rwanda is ‘appalling’ », The Times, 10.06.2022. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  127. ↑ (en) Sky News, « Rwanda deportation plan: Prince Charles 'says policy is appalling' as court rules first asylum seekers can be sent away », 11.06.2022. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  128. ↑ (en) Caroline Wheeler, Tim Shipman, Roya Nikkhah, « Charles won’t be Prince Charming if he keeps on meddling, say ministers », The Times, 12.06.2022. Lennet d'ar 14 a viz Here 2022
  129. ↑ (en) BBC News, « Prince Charles becomes longest-serving heir apparent », 20.04.2011. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  130. ↑ (en) Gordon Rayner, « Prince of Wales will be oldest monarch crowned », The Telegraph, 19.09.2013. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  131. ↑ 131,0 ha131,1 (en) Andrew Pierce, « Call me George, suggests Charles », The Times, 24.12.2005. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  132. ↑ (en) Michael White, « Charles denies planning to reign as King George », The Guardian, 27.12.2005. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  133. ↑ (en) Reuters, « Britain's new monarch to be known as King Charles III », 8.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  134. ↑ (en) BBC News, « Watch King Charles's first speech in full », 9.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  135. ↑ (en) BBC News, « Watch as Charles is proclaimed king in TV first », 10.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  136. ↑ (en) BBC News, « Charles praises Queen's reign as he is formally confirmed as king », 10.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  137. ↑ (en) Steph Brawn, « Nicola Sturgeon will attend accession of King Charles III at St James's Palace », The National, 9.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  138. ↑ (en) Rebecca Ratcliffe, Tess McClure, Nadeem Badshah, Harry Taylor ha Sophie Zeldin-O'Neill, « Proclamations read out in Commonwealth countries – as it happened », The Guardian, 10.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  139. ↑ (en) Pepinster, Catherine (2022). "Pennad 9: Vivat! Vivat! Vivat Rex! the next coronation". Defenders of the Faith: Queen Elizabeth II's funeral will see Christianity take centre stage. Londrez. Hodder & Stoughton. ISBN 978-1399800068
  140. ↑ (en) Kevin Maher, « Ghosts? Here’s the true tale of things that go bump in the night », The Times, 14.02.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  141. ↑ (en) Nathan Hyde, « Prince of Wales plans for a 'scaled back' coronation ceremony with Camilla », Cambridgeshire Live, 17.02.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  142. ↑ (en) Amira Arasteh, « King Charles III coronation date revealed: What happens and will it be a bank holiday? », The Telegraph, 14.10.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  143. ↑ (en) Hayley Dixon, Gurpreet Narwan, « Coronation for the cost of living crisis as King expresses wish for ‘good value’ », The Telegraph, 13.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  144. ↑ (en) BBC News, « King Charles III, the new monarch », 18.09.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  145. ↑ (en) BBC News, « Coronation on 6 May for King Charles and Camilla, Queen Consort », 11.10.2022. Lennet d'ar 16 a viz Here 2022
  146. ↑ (en) King Charles: New royal cypher revealed, BBC News, 26.09.2022
  147. ↑ (en) The London Gazette, Issue 38452, Page 5889, 9.11.1948
  148. ↑ Greeting a member of The Royal Family, Royal Household, 15.01.2016. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022
  149. ↑ 149,0 149,1 149,2 ha149,3 Standards, Prince of Wales, 7.06.2016. Lennet d'ar 25 a viz Gwengolo 2022

Da welet

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Liammoù diabarzh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Charlez III
Tiegezh Windsor
Ganet d'ar 14 a viz Du 1948
Titloù
A-raok :
Elesbed II 		Roue ar Rouantelezh-Unanet,
Antigua ha Barbuda,
Aostralia,
Bahamas,
Belize,
Kanada,
Grenada,
Jamaika,
Zeland-Nevez,
Papoua Ginea-Nevez,
Saint Kitts ha Nevis,
Santez-Lusia,
Sant Visant hag an Inizi Granadinas,
Inizi Solomon,
Tuvalu
8 a viz Gwengolo 2002 – bremañ 		War e anv
Hêr tostañ
Priñs Kembre
Titloù a enor
A-raok :
Elesbed II 		E penn ar C'hommonwealth
8 a viz Gwengolo 2022 – bremañ 		War e anv
Titloù real
A-raok :
Den ebet
Dalc'het gant
Edouarzh VIII
en diwezhañ 		Priñs Kembre
26 a viz Gouere 1958 – 8 a viz Gwengolo 2022
Dug Kernev-Veur
Dug Rothesay
6 a viz C'hwevrer 1952 – 8 a viz Gwengolo 2022 		Priñs William
Par ar Rouantelezh-Unanet
A-raok :
Priñs Philip 		Dug Dinedin
9 a viz Ebrel 2021 – 8 a viz Gwengolo 2022 		Kendeuzet gant ar Gurunenn
g • ka • ke
Ried Breizh-Veur (aboe 1707)
Stuart
(1707-1714)
1707-1714 : Anna
Hannover
(1714-1901)
1714-1727 : Jorj Iañ • 1727-1760 : Jorj II • 1760-1820 : Jorj III • 1820-1830 : Jorj IV • 1830-1837 : Gwilhaom IV • 1837-1901 : Viktoria
Saxe-Cobourg-Gotha
(1901-1917)
1901-1910 : Edouarzh VII • 1910-1917 : Jorj V
Windsor
(abaoe 1917)
1917-1936 : Jorj V • 1936 : Edouarzh VIII • 1936-1952 : Jorj VI • 1952-2022 : Elesbed II • Abaoe an 8 Gwengolo 2022 : Charlez III (kurunennet d'ar 6 Mae 2023)
Betek 1707 e oa Anna rouanez Bro-Saoz ha Bro-Skos.
g • ka • ke
Priñsed Kembre (aboe 1301)
Plantagenêt
Edward (1301-1307) • Edward (1343-1376) • Richard (1376-1377) • Henry (1399-1413) • Edward (1454-1471) • Edward (1471-1483) • Edward (1483-1484)
Tudor
Arthur (1489-1502) • Henry (1502-1509) • Edward (1537-1547)
Stuart
Henry Frederick (1610-1612) • Charles (1616-1625) • Charles (1638-1649) • James Francis (1688-1689)
Hannover
George Augustus (1714-1727) • Frederick Louis (1729-1751) • George William (1714-1727) • George Augustus (1762-1820)
Saxe-Cobourg-Gotha
Albert Edward (1841-1901) • George (1901-1910)
Windsor
Edward (1910-1936) • Charles (1958-2022) • William (abaoe 2022)
g • ka • ke
Monarkiezhoù ar Bed
Afrika: Eswatini° • Lesotho • Maroko* 

Azia: Arabia Saoudat°  • Bahrein* • Bhoutan° • Brunei° • Emirelezhioù Arab Unanet^ • Japan • Jordania* • Kambodja^ • Koweit* • Malaysia^  • Nepal • Oman° • Qatar° • Thailand 

Kenglad ar Broadoù (Commonwealth): Antigua ha Barbuda • Aostralia • Bahamas • Barbados • Belize • Grenada • Jamaika • Kanada • Papoua Ginea-Nevez • Rouantelezh Unanet • Saint Kitts ha Nevis • Santez-Lusia • Sant Visant hag ar Grenadinez • Inizi Salomon • Tonga • Tuvalu • Zeland-Nevez 

Monarkiezhoù european all: Belgia • Danmark • an Izelvroioù • Liechtenstein* • Luksembourg • Monako* • Norge • Spagn • Sveden • Vatikan (Sez Santel)°^

° monarkiezh absolut, * monarkiezh damvonreizhel, ^ monarkiezh dre zilennadegoù
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Charlez_III_(Rouantelezh-Unanet)&oldid=2118390 »