COVID-19

Eus Wikipedia
COVID-19
emerging communicable disease, atypical pneumonia, class of disease
Anv ofisielcoronavirus disease Kemmañ
Den heverkZhang Jixian, Zhong Nanshan Kemmañ
Darvoud-alc'hwezKleñved-red Wuhan Kemmañ
Abeg pennañSARS-CoV-2 Kemmañ
Mare ma oa dizoloet pe ijinetKerzu 2019 Kemmañ
Location of discoveryWuhan Kemmañ
Dibarder mezegelinfectious diseases, pulmonology, virology, epidemiology, emergency medicine Kemmañ
Medical examinationreverse transcription polymerase chain reaction, ELISEA, tomografiez jedet, polymerase chain reaction, COVID-19 rapid antigen test Kemmañ
HashtagCOVID19 Kemmañ
Has natural reservoirmink Kemmañ
Dezverket drecontagiousness, COVID-19 mortality Kemmañ
Istortimeline of the COVID-19 pandemic Kemmañ
Subject has roleacute respiratory distress syndrome Kemmañ
Manifestation ofdisease X Kemmañ
Handled, mitigated, or managed bytreatment of COVID-19 Kemmañ
ID en Thesaurus NCIC171133 Kemmañ
Wikipedia ne ro ket alioù mezegel pe yec'hedel
Titouroù diamzeriet pe ziwir a c'hall bout er pennad-mañ. Un den a-vicher hepken war ar vezegiezh a c'hall reiñ un ali mezegel deoc'h, ha pennadurezhioù yec'hedel ho pro hepken zo anadouek war ar reiñ kemennoù a-fet yec'hed foran evit a sell bedreuziad COVID-19 e 2019-2020.
Diwar-benn ur c'hleñved eo ar pennad-mañ. Gwelit Bedreuziad COVID-19 e 2019-2020 m'emaoc'h o klask deskrivadur bedreuziad ar C'hCOVID-19, SARS-CoV-2 m'emaoc'h o klask deskrivadur ar viruz.
Displegadenn ar c'hudennoù degaset gant ar c'hCOVID-19.

Kleñved ar c'hurunviruz 2019, berraet e COVID-19 (COronaVIrus Disease 2019 e saozneg), a zo ur c'hleñved poreüs c'hoarvezet gant ur viruz anvet SARS-CoV-2. Kiriek eo da kleñved-red Wuhan e Sina ha da bedreuziad kurunviruz 2019-2020 war e lerc'h.

Goradur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Gounervezh COVID-19 a vije war-dro 5 deiz, etre 3 ha 7 deiz peurliesañ. Da ouzhpenn 1% eus an dud e ya hiroc'h eget 14 deiz, hag e padfe betek 24 deiz ezreol. An ABY a ouie dija a-raok ar bedreuziad e 2020 e oad tredizhus a-raok vije an anzonoù gweladus, evel ar grip, bet studiet kurunviruzoù all gantañ.

Treuzkas[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E kreiz miz Kerzu 2019 eo deuet an treuzkas etredenel hervez The New England Journal of Medicine[1].

Ur metrad zo a-walc'h, evit-doare, d'en em wareziñ ouzh ar viruz, ha daou vetrad zo suroc'h. Ar maskloù gwareziñ a zo efedus pa lakaer an diarbennoù yec’hedoniel all da bleustriñ ivez (gwalc’hiñ an daouarn, h.a.)[2].

Azonoù kuñv pe azon ebet a vez gant ar vugale gontammet peurliesañ, tredizhus int avat. Dindan 0,5% emañ riskl marv an dud dindan 50 vloaz, 8% eo d'ar re a-us 70 bloaz. Ur riskl dibarek poread grevus zo gant ar merc'hed dougerez.

Vaksinoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Meur a vaksin efedus zo a-enep ar C’hovid-19[3]. Lod anezho a ra gant trenkenn ribonukleek kannad, lod all gant virused diaktivet, pe c’hoazh proteinoù adkevredek.

Notennoù ha daveoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. (en) Qun Li, Xuhua Guan, Peng Wu ha Xiaoye Wang, « Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus–Infected Pneumonia », New England Journal of Medicine,‎ 29 a viz Genver 2020, NEJMoa2001316 (ISSN 0028-4793 et 1533-4406, DOI 10.1056/NEJMoa2001316, gwelet d'ar 5 a viz C'hwevrer 2020).
  2. (fr) Maladie à coronavirus 2019 (COVID-19) : masques. Organisation mondiale de la Santé.
  3. (fr) Maladie à coronavirus 2019 (COVID-19) : vaccins. Organisation mondiale de la Santé.