Alan IV

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Alan IV a Vreizh)
Alan IV

Siell Alan IV hervez Dom Morice
Dug Breizh
Ren 10841115
A-raok Hoel II
Goude Konan III
Kont Roazhon
Ren 10841115
A-raok Hoel II
Goude Konan III
Kont Naoned
Ren 11031115
A-raok Mazheas II
Goude Konan III
Buhez
Ganet 1060
Kastellin, Breizh
Marvet 13 a viz Here 1119
Abati Sant-Salver Redon, Breizh

Tiegezh Kernev
Tad Hoel II, dug Breizh
Mamm Hawiz
Priedoù Constance Normandi
(1085, marvet e 1087)
Ermengarde Anjev]
(1093)
Diskennidi Konan III, dug Breizh
Hawiz
Jafrez ar Rouz
Brien FitzCount
Gwiomarc'h
Relijion Katolik

Alan IV, lesanvet Alan Fergant, ganet war-dro 1060 ha marvet d'an 13 a viz Here 1119, a oa Dug Breizh eus 1084 da 1112.

Mab e oa da Hoel, kont Kernev ha Naoned, ha da Hawiz Breizh, c'hoar da Gonan II, dug Breizh.

Pa varvas Konan e 1066 e oa bet lakaet Hoel da zug war e lerc'h. Tri mab en doe Hoel : Alan Fergant, Mazheaz ha Benedig.

Lesanv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Alan IV, lesanvet Alan Fergant
Édouard Odier (1800-1887)[1]

Zoken ma seblant "Fergant" dont diouzh ar galleg "maneg houarn", e teufe kentoc'h diouzh ar brezhoneg. Hervez Henri Hubert eo heñvel al lesanv-se ouzh an anv skosek "Fergus", ha talvezout a rafe kement ha "an hini peurgalonek"[2] An henvrezhoneg hag ar grennvrezhoneg o doa an anv-gwan fer a dalveze kement ha "kalonek"[3].

E Bro-Saoz[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Hoel, evit dont a-benn eus Eozen Pentevr ha re all en em savet en e enep, en doe ezhomm eus harp Gwilherm Iañ Normandi, dug Normandi. Pa dreuzas Gwilherm ar mor e 1066 evit mont da gemer Bro-Saoz, e oa Bretoned en e arme, 5 000 a dud a lavarer, gant Alan Fergant en o fenn (hervez lod istorourien da vihanañ).(Daveoù a vank)

Alan Fergant e Roazhon[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Alan Fergant, a c'hellje bezañ bet dug goude marv e vamm e 1071, en doa re a zoujañs ouzh e dad evit lemel an dugelezh digantañ. Ne zougas an anv a zug eta nemet goude marv Hoel, e 1084. Kentañ tra a reas e voe reiñ kontelezh Naoned d'e vreur Mazheaz ha mont da Roazhon da gemer e gurunenn. E eontr Jafrez, a oa mestr e Roazhon, a lakaas serriñ dorioù kêr outañ. Ret e voe da Alan en em gannañ gant Jafrez, a voe trec'het ha kaset da Gemper, ma varvas nebeut amzer goude.

Brezel hag eured kentañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Alan IV, hervez un daolenn gollet

Gwilherm, distro eus Bro-Saoz, a fellas dezhañ lakaat Alan Fergant da zont da Normandi evit touiñ lealded dezhañ. Nac'hañ a reas Alan. Gwilherm a zeuas da Vreizh gant un arme hag a glaskas kemer Dol. Alan koulskoude a zalc'has penn outañ, ha gant harp roue Bro-C'hall e tistrujas darn eus e arme. Gwilherm a reas ar peoc'h, hag a roas da Alan e verc'h Constance da bried. E Caen e 1085 e voe an eured.

Ermengard[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Konstanza a varvas daou vloaz goude.

E 1093 e timezas Alan da Ermengarde Anjev, merc'h kont Anjev. Brudet eo chomet an dugez en istor Breizh abalamour d'he furnezh ha d'he deoliezh. A-drugarez dezhi, a lavarer, e voe graet lezennoù a reas kalz evit lakaat an urzh vat da ren.(Daveoù a vank)

Brezel ar Groaz[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar pab Urban II a reas e 1095 ur c'halvadenn da briñsed ha renerien ar C'huzh-Heol evit mont da adc'hounit an Douar Santel digant Islamiz. Alan Fergant hag uhelidi all a Vreizh a gemeras perzh e kentañ Brezel ar Groaz, hag a voe e-touez ar re gentañ da vont da Jeruzalem. Ne zistroas da Vreizh nemet goude pemp bloaz.
Herri, mab yaouankañ Gwilherm, en doa kemeret kurunenn Bro-Saoz war-lerc'h marv e vreur Gwilherm II, hag a yeas neuze da gemer Normandi digant ur breur all, Roperzh. Herri a voe harpet gant dug Breizh, ha Roperzh, trec'het en emgann Tinohebray e 1106, a voe prizoniet.

Bloavezhioù diwezhañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1111 e klañvaas Alan Fergant. An dugelezh a roas d'e vab Konan kent mont da chom da Redon gant ar venec'h. Eno e varvas e 1119. E wreg Ermengard en em roas ivez da oberoù a relijion. Mont a reas da Abati Fontevraud, da Citeaux, da Balestina, ha distreiñ da vevañ e-kichen he mab. Mervel a reas e 1141.

Abati Redon lec'h ma z'eo beziet Alan IV

Dimezioù ha bugale[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1087 e timezas Alan ha Constance. Bugel ebet n'o doe.

E 1093 ec'h addimezas Alan da Ermangard. Tri bugel o doe :

Lennegezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Meneget eo e anv er Trioedd Ynys Prydein, ma'z eo anvet Alan Fyrgan. Hervez an destenn gembraek Bonedd y Saint (XIIIvet kantved) e oa Alan Fergant (skrivet Alan Ffyrgan) tad Sant Llonio.

Istor Breizh
Bretoned kentañ
-5000 kent JK
Arvorig
Marevezh galian
Vvet kantved kt JK - -56
Marevezh roman
-56 - IVe kantved
Marevezh poblañ Arvorig
ha savidigezh Breizh
IVe - IXvet kantved
Rouaned
845 - 913
845 - 851 Nevenoe
851 - 857 Erispoe
857 - 874 Salaun
874 - 876 Gurwant / Paskwezhen
876 - 888 Yezekael
888 - 907 Alan I
908? - 913? Gourmaelon
Reuziad an Normaned
913? - 931
Rögnvaldr
Felecanus
Inconus
931 - 937 Gwilherm I
Marevezh an Duged
937 - 1532
Tiegezh Naoned
937 - 952 Alan al Louarn
952 - 958 Drogon
958 - 981 Hoel I
981 - 988 Gwereg
Tiegezh Roazhon
970 - 992 Konan I
992 - 1008 Jafrez I
1008 - 1040 Alan III
1040 - 1066 Konan II
Tiegezh Kernev
1066 - 1084 Hoel II
1084 - 1112 Alan IV Fergant
1112 - 1148 Konan III
Tiegezh Pentevr
1148 - 1166 Konan IV
1166 - 1201 Konstanza
Plantajened
1169 - 1186 Jafrez II
1196 - 1203 Arzhur I
Tiegezh Thouars
1203 - 1221 Alis Breizh
Tiegezh Dreux
1213 - 1237 Pêr I
1221 - 1286 Yann I
1286 - 1305 Yann II
1305 - 1312 Arzhur II
1312 - 1341 Yann III
Tiegezh Bleaz-Pentevr
1341 - 1364 Janed Pentevr ha Charlez Bleaz
Tiegezh Moñforzh
1341 - 1345 Yann Moñforzh
1364 - 1399 Yann IV
1399 - 1442 Yann V
1442 - 1450 Frañsez I
1450 - 1457 Pêr II
1457 - 1458 Arzhur III
1458 - 1488 Frañsez II
1488 - 1514 Anna Breizh
1514 - 1524 Klaoda Breizh
1524 - 1532 Frañsez III
Marevezh ar Breujoù
1532 - 1789
Gouarn war-eeun Pariz
1789 - 1974
Rannvroeladur
René Pleven 1974-1976
André Colin 1976-1978
Raymond Marcellin 1978-1986
Yvon Bourges 1986-1998
Josilin Roc'han 1998-2004
Jean-Yves an Drian 2004-2012
Pierrick Massiot 2012-2015
Jean-Yves Le Drian 2015-2017
Loïg Chesnais-Girard abaoe 2017
En e raok:
Hoel II
Dug Breizh
thum
10841112
War e lerc'h:
Konan III

Daveennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. Ardamezioù fazius ː an erminoù a zo degouezhet war re an duged Breizh gant Pierre de Dreux, 1213 à 1237
  2. Henri Hubert, Les Celtes et l'expansion celtique, jusqu'à l'époque de la Tène (Pariz: Albin Michel, adembannadur 1974), p. 212.
  3. Wikitionnaire (fr), pennad "fer". Gwelout ivez Francis Favereau, Geriadurig ar Brezhoneg a-vremañ (Montroulez: Skol Vreizh, 2005), pennad brezhonek "Fer".