Mont d’an endalc’had

Yideg

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Yiddisheg)
Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ
Yideg
(Yiddish, ייִדיש)
Perzhioù
Komzet e : Stadoù Unanet, Rusia, Israel, Ukraina, Belarus, Alamagn, Kanada, Arc'hantina ha meur a vro all
Rannved :
Komzet gant : ~ 3 000 000
Familh-yezh : Yezhoù indezeuropek
Statud ofisiel
Yezh ofisiel e : anavezet e Rusia, Sveden
Akademiezh : YIVO
Kodoù ar yezh
ISO 639-1 yi
ISO 639-2 yid
ISO 639-3
Kod SIL YID
Sellit ivez ouzh ar pennad Yezh.

Ur yezh c'hermanek eo ar yideg[1] pe yiddish[2] (ייִדיש, yidiš) komzet gant tro-dro da 3 milion a dud (1991) e Stadoù-Unanet Amerika, Israel, Ukraina, Belarus, Rusia, Kanada, Arc'hantina ha meur a vro all. Talvezout a ra anv ar yezh ("yiddish") kement ha "yuzeveg".

Istor ar yezh

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Eus ar yuzev-alamaneg d'an henyideg

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Adalek amzer an impalaeriezh roman da vihanañ e vez komzet yideg en Alamagn. War-dro an Xvet kantved e oa ur sevenadur yuzev en e vleuñv e-kreiz Europa. Anavezet e oa evel Ashkenazi, pe yuzeviezh c'hermanek.

Ashkenaz eo ar ger hebreek a veze graet eus Bro-Alamagn er Grennamzer, diwar ur meneg eus Levr ar C'heneliezh 10.3.)

An Haskalah (Sklêrijennadur) vodern

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar yideg en URSS

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Stadoù Unanet

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Reizhskrivadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Gant lizherennoù hebraek e vez skrivet ar yideg. Implijet e vez kensonennoù hebraek zo evel vogalennoù:

Anv Distagadur
א Alef a, o
ע Ayin e
י Youd i
ו Vav o, ou
  1. ger implijet gant Koulizh Kedez e-barzh Kas ha Lazh, "troet e brezhoneg diwar ar yideg", Skrid, 2005
  2. Kartenn yezhoù Europa, TES, 1999

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]


Yezhoù yuzev (kemmañ)
Afro-Aziatek
Hebraeg (marevezh): Bibl | Mishnaeg | Krennamzer | Modern
(rannyezhoù): Ashkenazed | Sefaraded | Yemeniteg | Sananeg | Tiberieg | Mizraheg
Yuzev-aramaeg (Aramaeg) : Barzaneg | Houlaolaeg | Denieg | Didaneg | Nochaneg
Yuzev-arabeg (Arabeg) : Arabeg yuzev-irakek | Arabeg yuzev-marokek | Arabeg yuzev-yemenek | Yuzevarabeg Libia | Yuzevarabeg Tunizia
Re all : Kouchiteg : | Kayleg | Kwareg | Kailigneg Berbereg : Yuzev-berbereg
Indezeuropeg
Yidicheg (Alamaneg) : Nat'l Yiddish Book Ctr. | YIVO | C'hoariva Yiddish | Yeshivish | Yinglish | Klezmer-loshn
Yuzev-romaneg : Yuzev-katalaneg | Italkieg | Ladinoeg | La‘az | Yuzev-okitaneg | Zarfateg | Yuzev-portugaleg | Yuzev-aragoneg | Tetuani
Yuzev-Perseg (Aryaneg) : Bouc'horeg | Djouhourieg | Dzhidieg | Yuzev-Hamedaneg | Yuzev-Golpayganeg | Yuzev-Chirazeg
Yuzev -Esfahaneg | Yuzev -Kermaneg | Yuzev -Kashaneg | Yuzev -Borujerdeg
Yuzev -Khunsareg | Yuzev -Kurdeg | Yuzev -Yazdeg | Yuzev -Nehevandeg
Re all: Yevaneg (Gresianeg) | Knaneg (Yezhoù slavek) | Yuzev-marateg (Indezaryaneg)
Altaeg Dravideg Kartvelianeg
Krimtchakeg | Karaimeg Yuzev-malayalameg Grouzineg


Porched ar yezhoù hag ar skriturioù
Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù.