Mont d’an endalc’had

Le Morte d'Arthur / 7vet istor

Eus Wikipedia

Sir Launcelot and Queen Gwenyvere, "Sir Lanselod hag ar Rouanez Gwenivar", eo seizhvet istor Le Morte Darthur ar skrivagner saoz Sir Thomas Malory (c. 141614 a viz Meurzh 1471), a skrivas pa oa bac'het e London adalek 1468 betek 1470.

Un henvoulladenn eus Le Morte Darthur a voe graet e 1485 gant William Caxton (c. 1422c. 1491) e London.
Diwar un eilskrid eus oberenn Malory hag un dornskrid all e labouras Caxton. Kentoc'h eget moullañ an eizh istor evel e oant bet skrivet gant Malory e kavas gwelloc'h o rannañ en 21 levrenn ha 504 fennad, setu e ya seizhvet istor Malory d'ober al levrennoù XVIII ha XIX, 38 pennad en holl.

Dornskrid ha henvoulladur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Pajenn gentañ Le Morte Darthur, Moullerezh Caxton, 1485
"Ar Roue Arzhur Meur, galloudusat Saoz", "Sir Lanselod al Lenn, marc'heg didrec'het" ; gwerell en Harden Grange, Yorkshire, William Morris, 1862
Skoed Sir Lanselod, en argant e deir sourin en gul
"Ar Rouanez Guenivar",Eleanor Fortescue-Brickdale, 1903

Setu amañ penaos e voe rannet seizhvet istor Le Morte Darthur gant William Caxton, hag ar pezh a zo kontet ennañ.

Thomas Malory
Sir Launcelot and Queen Gwenyvere
Sir Lanselod hag ar Rouanez Gwenivar
William Caxton
Levrenn XVIII (25 pennad)  
I Of the joy King Arthur and the queen had of the achievement of the Sangreal; and how Launcelot fell to his old love again.
A-zivout al levenez o devoe ar Roue Arzhur hag ar rouanez diwar sevenadur klask ar Graal Santel ; ha penaos e kouezhas Lanselod en e garantez kozh adarre.
II How the queen commanded Sir Launcelot to avoid the court, and of the sorrow that Launcelot made.
Penaos e c'hourc'hemennas ar rouanez da Sir Lanselod pellaat diouzh al lez, hag a-zivout glac'har Lanselod.
III How at a dinner that the queen made there was a knight enpoisoned, which Sir Mador laid on the queen.
Penaos e voe ur marc'heg pistriet d'ur goan aozet gant ar rouanez, ar pezh a voe tamallet d'ar rouanez gant Sir Mador.
IV How Sir Mador appeached the queen of treason, and there was no knight would fight for her at the first time.
Penaos e tamallas Sir Mador trubarderezh d'ar rouanez, ha ne voe marc'heg ebet mennet da stourm eviti da gentañ.
V How the queen required Sir Bors to fight for her, and how he granted upon condition; and how he warned Sir Launcelot thereof.
Penaos e c'houlennas ar rouanez digant Sir Bors stourm eviti, ha penaos e c'hrataas diwar ziviz ; ha penaos e roas da Sir Lanselod da c'houzout.
VI How at the day Sir Bors made him ready for to fight for the queen; and when he would fight how another discharged him.
Penaos en em brientas Sir Bors da stourm evit ar rouanez d'an deiz merket ; ha penaos e voe disammet gant unan arall pa fellas dezhañ stourm.
VII How Sir Launcelot fought against Sir Mador for the queen, and how he overcame Sir Mador, and discharged the queen.
Penaos e stourmas Sir Lanselod enep Sir Mador evit ar rouanez, ha penaos e peurfaezhas Sir Mador, hag e tidamallas ar rouanez.
VIII How the truth was known by the Maiden of the Lake, and of divers other matters.
Penaos e voe gouezet ar wirionez gant Dimezell al Lenn, hag a-zivout dodennoù arall.
IX How Sir Launcelot rode to Astolat, and received a sleeve to wear upon his helm at the request of a maid.
Penaos e varc'hegas Sir Lanselod betek Astolat[1], hag e resevas ur vilgin da zougen war e helm diwar c'houlenn un dimezell.
X How the tourney began at Winchester, and what knights were at the jousts; and other things.
Penaos e krogas an tournamant e Winchester, ha pe varc'heien a oa d'ar stourmadennoù ; ha traoù arall.
XI How Sir Launcelot and Sir Lavaine entered in the field against them of King Arthur's court, and how Launcelot was hurt.
Penaos ez eas Sir Lanselod ha Sir Lavaine tre war an dachenn enep re lez ar Roue Arzhur, ha penaos e voe gloazet Lanselod.
XII How Sir Launcelot and Sir Lavaine departed out of the field, and in what jeopardy Launcelot was.
Penaos e kuitaas Sir Lanselod ha Sir Lavaine an dachenn, hag e pe arvar edo Lanselod.
XIII How Launcelot was brought to an hermit for to be healed of his wound, and of other matters.
Penaos e voe degaset Lanselod d'ur penitiour evit ma vije pareet e c'houli, hag a-zivout dodennoù arall.
XIV How Sir Gawaine was lodged with the lord of Astolat, and there had knowledge that it was Sir Launcelot that bare the red sleeve.
Penaos e voe lojet Sir Gawain gant aotrou Astolat, hag e ouezas eno e oa Sir Lanselod hag a zouge ar vilgin ruz.
XV Of the sorrow that Sir Bors had for the hurt of Launcelot; and of the anger that the queen had because Launcelot bare the sleeve.
A-zivout glac'har Sir Bors abalamour da c'houli Lanselod ; hag a-zivout fulor ar rouanez abalamour ma touge Lanselod ar vilgin.
XVI How Sir Bors sought Launcelot and found him in the hermitage, and of the lamentation between them.
Penaos e klaskas Sir Bors Lanselod hag en e gavas er peniti, hag a-zivout an hirvoud etrezo.
XVII How Sir Launcelot armed him to assay if he might bear arms, and how his wounds brast out again.
Penaos en em armas Sir Lanselod da glask ha gouest e oa da zougen armoù, ha penaos e tigoras e c'houlioù adarre.
XVIII How Sir Bors returned and told tidings of Sir Launcelot; and of the tourney, and to whom the prize was given.
Penaos e tistroas Sir Bors hag e kontas keleier a-zivout Sir Lanselod ; hag a-zivout an tournamant, ha da biv e voe roet ar priz.
XIX Of the great lamentation of the Fair Maid of Astolat when Launcelot should depart, and how she died for his love.
A-zivout hirvoud bras Dimezell Gaer Astolat pa rankas Lanselod mont kuit, ha penaos e varvas-hi evit e garantez.
XX How the corpse of the Maid of Astolat arrived to-fore King Arthur, and of the burying, and how Sir Launcelot offered the mass-penny.
Penaos ez erruas korf-marv Dimezell Astolat dirak ar Roue Arzhur, hag a-zivout ar beziadur, ha penaos e roas Sir Lanselod en oferenn ar prof evit an hini varv.
XXI Of great jousts done all a Christmas, and of a great jousts and tourney ordained by King Arthur, and of Sir Launcelot.
A-zivout stourmadennoù meur a voe graet holl da Nedeleg, hag a-zivout stourmadennoù meur hag un tournamant gourc'hemennet gant ar Roue Arzhur, hag a-zivout Sir Lanselod.
XXII How Launcelot after that he was hurt of a gentlewoman came to an hermit, and of other matters.
Penaos e teuas Lanselod davet ar penitiour goude bout bet gloazet gant ur vaouez a renk uhel, hag a-zivout dodennoù arall.
XXIII How Sir Launcelot behaved him at the jousts, and other men also.
Penaos en em zalc'has Sir Lanselod er stourmadennoù, ha gwazed arall ivez.
XXIV How King Arthur marvelled much of the jousting in the field, and how he rode and found Sir Launcelot.
Penaos ez estlammas kalz ar Roue Arzhur dirak ar stourmadennoù war an dachenn, ha penaos e varc'hegas hag e kavas Sir Lanselod.
XXV How true love is likened to summer.
Penaos emañ keñveriet ar garantez wirion d'an hañv.
Explicit liber Octodecimus. And here followeth liber XIX.
Echu an eizhvet levr. Hag amañ da-heul al levr XIX.
Levrenn XIX (13 pennad)  
I How Queen Guenever rode a-Maying with certain knights of the Round Table and clad all in green.
Penaos e varc'hegas ar Rouanez Gwenivar da lidañ miz Mae gant lod marc'heien eus an Daol Grenn hag an holl gwisket e gwer.
II How Sir Meliagrance took the queen and her knights, which were sore hurt in fighting.
Penaos e kemeras Sir Meliagrance ar rouanez hag he marc'heien, a voe gwall c'hloazet er stourm.
III How Sir Launcelot had word how the queen was taken, and how Sir Meliagrance laid a bushment for Launcelot.
Penaos en devoa klevet Sir Lanselod a-zivout ar rouanez o vout kemeret, ha penaos e stegnas Sir Meliagrance un antell evit Lanselod.
IV How Sir Launcelot's horse was slain, and how Sir Launcelot rode in a cart for to rescue the queen.
Penaos e voe lazhet marc'h Sir Lanselod, ha penaos ez eas Sir Lanselod gant ur c'harr da saveteiñ ar rouanez.
V How Sir Meliagrance required forgiveness of the queen, and how she appeased Sir Launcelot; and other matters.
Penaos e c'houlennas Sir Meliagrance pardon gant ar rouanez, ha penaos e peoc'haas-hi Sir Lanselod ; ha dodennoù arall.
VI How Sir Launcelot came in the night to the queen and lay with her, and how Sir Meliagrance appeached the queen of treason.
Penaos e teuas Sir Lanselod diouzh noz davet ar rouanez hag e c'hourvezas ganti, ha penaos e tamallas Sir Meliagrance trubarderezh d'ar rouanez.
VII How Sir Launcelot answered for the queen, and waged battle against Sir Meliagrance; and how Sir Launcelot was taken in a trap.
Penaos e respontas Sir Lanselod evit ar rouanez, hag e verkas un emgann enep Sir Meliagrance ; ha penaos e voe tapet Sir Lanselod en un traped.
VIII How Sir Launcelot was delivered out of prison by a lady, and took a white courser and came for to keep his day.
Penaos e voe divac'het Sir Lanselod gant un itron, hag e kemeras ur c'hourser gwenn hag e teuas da virout e zeiz.
IX How Sir Launcelot came the same time that Sir Meliagrance abode him in the field and dressed him to battle.
Penaos e teuas Sir Lanselod er c'houlz m'edo Sir Meliagrance ouzh e c'hortoz war an dachenn hag en em wiskas evit an emgann.
X How Sir Urre came into Arthur's court for to be healed of his wounds, and how King Arthur would begin to handle him.
Penaos e teuas Sir Urre da lez Arzhur evit ma vije pareet e c'houlioù, ha penaos e vennas ar Roue Arzhur kregiñ da ober war e dro.
XI How King Arthur handled Sir Urre, and after him many other knights of the Round Table.
Penaos e reas ar Roue Arzhur war-dro Sir Urre, ha kalz marc'heien eus an Daol Grenn en e c'houde.
XII How Sir Launcelot was commanded by Arthur to handle his wounds, and anon he was all whole, and how they thanked God.
Penaos e c'hour'chemennas Arzhur da Sir Lanselod ober war-dro e c'houlioù, ha diouzhtu e voe en e bezh, ha penaos e trugarekajont Doue.
XIII How there was a party made of an hundred knights against an hundred knights, and of other matters.
Penaos e voe bodet ur strollad kant marc'heg enep kant marc'heg, hag a-zivout dodennoù arall.
Explicit liber xix. And hereafter followeth the most piteous history of the morte of King Arthur, the which is the twentieth book.
Echu eo al levr XIX. Hag amañ da-heul emañ truezusat istor marv ar Roue Arzhur, hag eo an ugentvet levr.

Amañ ar skeudenn nemeti a voe graet gant Aubrey Beardsley (1872-1898) evit 7vet istor Le Morte d'Arthur, embannet gant J. M. Dent & Co., London, 1893-1894.

Levrlennadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Le Morte d'Arthur

Gwelout ivez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. Guilford, Surrey hervez Le Morte d'Arthur.