Moris
Ur pennad Mauritius zo ivez.| Repiblik Moris République de Maurice Republic of Mauritius | |
|---|---|
|
.svg)
|
| Banniel | Skoed-ardamez |
| Sturienn Stella clavisque maris Indici L'étoile et la clef de l'Océan Indien | |
| Kan broadelMère Patrie — Motherland | |
.svg) 20°09'36" S – 57°30'36 R | |
| Douaroniezh | |
| Gorread | 2 040 m²[1] |
| Aodoù | 177 km |
| Uhelderioù • Izelañ • Uhelañ |
0 m (Meurvor Indez) 828 m (MenezPiton) |
| Gwerzhid eur | UTC +4 |
| Poblañs | 1 356 388 (Gouere 2017) |
| Yezh ofisiel | Hini ebet Kreoleg 86,5% Bhojpurieg 5,3% Galleg 4,1% All 2,6%[2] |
| Gouarnamant | |
| Dizalc'hiezh | 12 a viz Meurzh 1968 Diouzh ar R.-U. |
| Doare | Republik parlamantel (1 gambr hepken) |
| Penn ar Stad | Prithvirajsing Roopun (2 a viz Kerzu 2019) |
| Kêr-benn | Port Louis |
| Melestradur | 9 distrig 3 amzalc'h |
| Moneiz | MUR (Roupi morisian ) |
| Kod pellgomz | +230 |
| Kod Internet | .mu |
| Internet | www.govmu.org |
| Andon : The WorldFactbook | |
Moris[3] (Moris e kreoleg, Mauritius e saozneg, Maurice e galleg) zo un enezenn hag ur republik e mervent Meurvor Indez, a-vaez da Afrika, nepell diouzh Madagaskar. Port Louis eo anv ar gêr-benn.
An anv
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Kentañ prouenn istorel eus an enez anvet Mauritius gant Europiz zo war ur gartenn bortugalat laeret gant ar spier italian Alberto Cantino e 1502[4]
.jpg)
War a seblant e oa anvet Dina Arobi gant moraerion arab war-dro 975, ar re gentañ marteze o teurel troad war an enez.
E 1507 e teuas moraerion eus Portugal da ober un dro war an enez didud. Anvet e voe Cirne ganto war ar c'hartennoù portugalek, marteze diwar anv unan eus o listri pe en abeg d'an evn anavezet evel dodo, a oa stank eno d'ar c'houlz. Ur moraer portugalat all, Pedro de Mascarenhas, a roas e anv d'an enezeg, Mascarenhas.
E 1598 e teuas ul lestraz izelvroat, dindan an amiral Wybrand van Warwijck, da aochañ e Grand Port, hag an amiral da envel an enezenn Mauritius, en enor d'ar priñs Maurits van Nassau, stathouder ("penngouarnour") ar Republik izelvroat. Diwar neuze e voe ul lec'h-arsav da bourveziñ dour ha boued war hent Indez Nederlandat ar Reter.
Douaroniezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn] |
En enezeg Maskaregnez (Mascarenhas) emañ Moris, a-gevret gant ar Reünion 200 km anezhi er mervent, hag enez Rodrigues 570 km er biz dezhi. Ouzhpenn enez Moris zo er republik :
|
 |
Yezhoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]N'eus yezh ofisiel ebet e Moris. Kreoleg dreist-holl, bhojpurieg ha galleg eo yezhoù an dud ; gant ar saozneg e vez graet er gouarnamant.
Touristelezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Klask a ra renerien ar Republik diorren an douristelezh ha sachañ ar re binvidikañ.
Koz a oa bet eus vakañsoù ar prezidant gall Jacques Chirac en hañvezh 2000 en ul leti eus ar re gerañ (ar Royal Palm, 21 972 lur gall bemdez)[5].
Tud brudet
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Jean-Marie Gustave Le Clézio, skrivagner, Priz Nobel al Lennegezh 2008.
Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Enno Cargados Carajos, Rodrigez hag Inizi Agalega.
- ↑ Ar saozneg en o zouez, anezhañ yezh ofisiel ar gouarnamant, petra bennak ma ne vez komzet nemet gant nebeutoc'h eget 1% eus ar boblañs.
- ↑ Geriadur brezhoneg An Here, Geriadur Al Liamm, Kartenn-ved TES.
- ↑ S. Toorawa, The medieval Waqwaq islands and the Mascarenes, Hassam Toorawa Trust, Port Louis, Mauritius, 2007.
- ↑ (fr) Denis Touret
Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland