Bezen Perrot

Bezen Perrot

aozadur damsoudardel

Deiziad krouiñ	1944
Brezel	Eil Brezel-bed
Diazezer	Célestin Lainé
Stad	Frañs
Lec'h	Roazhon
Raklec'hiet gant	Q21097711
Deiziad divodañ	1945

Ar Bezen Perrot pe Der bretonische Waffenverband der SS, lesanvet Perrot Gruppe pe Die bretonische SS, a oa un unvez-soudard alaman en Eil brezel-bed, Breizhiz enni o stourm, bet diazezet ez-ofisiel d'an 11 a viz Du 1943 da-geñver sinadur ur c'hendivizad etre Célestin Lainé hag ar c'horonal Hartmut Pulmer da grouiñ ar Bretonische Waffenverband der Sicherheitsdienst.

Kemer a reas lec'h al Lu Brezhon hag ar Gadervenn, strolladoù-stourm broadelour breton anezho.

Krouidigezh ar Bezen Perrot

Célestin Lainé ha Marsel Guieysse a zo enaouerien ar Bezenn Perrot. Graet e veze Bezen Kadoudal, Strollad Breton o vrezeliañ a-enep ar Frañs ("Compagnie Bretonne en guerre contre la France"), eus ar strollad-mañ betek drouklazh Yann-Vari Perrot e Skrigneg d'an 12 a viz Kerzu 1943 : da vare e obidoù, d'ar 15 a viz Kerzu, e oa bet divizet gant an 33 ezel eus an unvez kemmañ hec'h anv da Vezen Perrot kement hag enoriñ koun ar beleg.

Un hanter nemetken eus izili ar Gadervenn (dek den) a heulias Célestin Lainé er Bezen Perrot, o vont gant hent ar c'henlabour soudardel gant an Trede Reich.

Dindan unwisk al lu alaman e oa soudarded ar Bezenn Perrot dre urzh an Alamaned hag a gare chom hep krouiñ kudennoù gant gouarnamant Vichy. Hervez an Alamaned e oa pal ar strollad kaout Ur strollad stourm breton, da vezañ implijet e Breizh asambles gant an nerzhioù alaman, a-enep hevelep enebourien Breizh hag Alamagn .

Un niverenn eus Breiz Atao e 1944, oc'h ober brud evit ar Bezen Perrot dre ur pennad gant Frañsez Debauvais.

Brezel ar Bezen Perrot

Hini ar spont dindan urzhioù ar Sipo-SD e voe brezel ar Bezen Perrot. Stourm a reas taer soudarded ar Bezen Perrot a-benn frikañ makizoù paotred ar strouezheg. Ouzhpenn-se e voent gwarded da di ar Gestapo e Roazhon. Jahinet e voe lod prizonidi ar Rezistañs ganto betek o lazhañ, lod all a voe lazhet diouzhtu.

Poltred ar rezistant Albert Torquéau, jahinet ha fuzuilhet gant izili eus ar Bezen Perrot hag ar Milis d'ar 16 a viz Gouhere 1944 e Plougonveur gant c'hwec'h den all.

Er bloavezh 1944 e voent staliet e Roazhon e Kazarn ar C'holombier ; adal ar mare-se e grogjont da emgannañ a-enep ar makizoù.

Kartenn obererezhioù ar Bezen Perrot gant Kristian Hamon

Dibenn ar Bezen Perrot

Pa voe anat d'an holl izili e oa an Amerikaned o vont da vezañ trec'h e Breizh e savas ar soñj gant lod ha gant Olier Mordrel dreist-holl da adober un taol-dreist doare Emsavadeg Pask (Iwerzhoneg : Éirí Amach na Cásca) da Lun Fask 1916 gant ar vroadelourien iwerzhonat a-enep soudarded Bro-Saoz : kemer ur savadur e Roazhon ha gortoz bezañ friket gant an arme amerikan pe gant paotred ar strouezheg.

Siwazh evit ar re-se, Célestin Lainé a grede c'hoazh e vije trec'h an Alamaned en Eil brezel-bed, ha gant e holl nerzh e teuas a-benn da lakaat an taol da c'hwitañ.
Hervezañ, da betra e oa ar gounid o welet gwellañ stourmerien ar vroadelouriezh vrezhon o vont da get pa vefe an trec'h gant Alamagn hag e armoù souezhus un nebeud mizvezhioù war-lerc'h ?

Goude ar Brezel

Darn eus soudarded ar Bezen Perrot a dec'has da Iwerzhon gant sikour obererezh falspaperioù Yann Fouéré. Ar re a voe tapet a voe barnet e lez-varn Roazhon, hag adal ar 1añ a viz C'hwevrer 1951 e Lez-varn dibaouez ar nerzhioù milourel e Pariz.

Tro-spered ar Bezen Perrot

• A-du-krenn gant an Europa Nevez ha kenlabourat gant an Alamaned betek penn.
• A-enep-krenn ar Rezistañs e Breizh, gwelet evel harperien Frañs.
• Evit frankiz Breizh
• Evit un Europa kevredadel

Pennoù

Penn kentañ	Dibenn	Derez-karg	Anv
Gwengolo 1943	Du 1945	Hauptsturmführer Sicherheitsdienst (S.D.)	Hans Grimm

Izili

Listenn izili ar Bezen Perrot

Da gentañ e vez roet ar renk, goude-se an anv gwirion ha da c'houde al lesanv. Diaes eo kaout ditouroù resis a-zivout soudarded ar Bezen Perrot dre ma veze implijet meur a lesanv ganto ha dre zistruj pe goll un toullad paperioù e fin an Eil Brezel-bed.

Bro	Penn kentañ	Dibenn	Derez-karg	Anv	Barn
	1943	1945	Untersturmführer	Célestin Lainé "Neven Hénaff"	Ganet e 1908 e kêr Naoned. Penn meur ha kentañ hini ar strollad stourm. Kondaonet d'ar marv, repuet en Iwerzhon (Dulenn)
	1943	1945	Sturmscharführer	Ange Péresse "Ael", "Cokal"	Ganet e 1910. Heuliañ a reas e vuhez pad, adal ma kejas gantañ, Célestin Lainé etrezek hent dieubiñ Breizh dre ar feulster. Harper meur Lainé ha feal betek penn. Brudet evit bezañ taer en emgannoù dreist-holl a-enep ar gomunisted. Kondaonet d'ar marv, repuet en Alamagn (München)
		1945	Untersturmführer	Wild	Elzasian – 2vet penn ar strollad stourm.
	1943	1945	Hauptsturmführer	Hans Grimm "Lecomte "	Elzasian. Penn anv. Harzet e voe ha bodet gant lod all eus ar Gestapo gant an Amerikaned.
		1945	Oberscharführer	Erich Froeboese	Alaman a orin.
	1943	1945	Oberscharführer	Goulven Jacq "Maout"	alaman. Goude ar brezel en doa kavet repu e Spagn, e kamp Miranda de Ebro. War-lerc'h e oa aet da chom da Vrazil hag e São Paulo e oa chomet e-pad 8 |vloaz. Distreiñ a raio da Vreizh ha mervel e Kiberen.
	1943	1945	Oberscharführer	Alan Heusaff "Rouat", "Professeur"	lu alaman. Brezhoneger, bet asambles gant Yann Bourc'hiz evel skolaer e Kemper a-raok emezeliñ er Bezen Perrot. Kondaonet d'ar marv goude ar |brezel. Repuet en Iwerzhon. Aet da anaon e 1999.
		1945	SS-Mann	Marcel Bibe "Targaz"	Ezel yaouankañ ar Bezen Perrot. Enoret gant badj pe bazhedenn ar re gloazet gant al lu alaman. Kondaonet d'an toull-bac'h d'ar 17 a viz Gouere 1945.
		1945	Oberscharführer	Léon Jasson Gouez	Eus Baod. Penn kentañ bagad ar Bezen Perrot. Kondaonet d'ar marv. Fuzuilhet d'ar 17 a viz Gouere 1946 d'an oad a 24 vloaz.
		1945	SS-Mann	Geoffroy-Fernand "Ferrand"	Ur gov genidik eus Peurid-ar-Roc'h - Kondaonet d'ar marv ha fuzuilhet evel Léon Jasson e miz Gouere 1946 d'an oad a 25 bloaz.
			SS-Muzikmeister	Polig Guirec	Studier war ar Gwir ha soner binioù bras. C'hoari a rae sonerezh ar Bezen Perrot.
		1945	SS-Mann	Jean Larnicol Gonidec	Eus Pornaleg ha Triagad. Marvet gant Stern.
			SS-Mann	Jean Chanteau Mabinog	Arbennikaet war an titouriñ.
		1945	SS-Mann	Lezet	Eus Sant-Maloù
	6 a viz Even 1944	1945	SS-Mann	Yves Le Négaret	Bet ezel eus LVF eus Even 1943 betek miz Mae 1944, ezel eus ar Bezen Perrot adal ar 6 a viz Even 1944
		1945	SS-Mann	Louis Feutren Ar Mestr	Ganet d'ar 26/4/1922 e Pleuvihan. Studier war ar Gwir e Roazhon. Kavout a reas repu goude ar brezel e bro Gembre da gentañ ha goude-se en Iwerzhon lec'h ma teuio da vezañ kelenner ha ma timezo. Aet da anaon e 2009.
		1945	SS-Mann	Youenn Le Noac'h Ruzik
			SS-Mann	Yann Bourc'hiz Guével	Jean Bourhis e anv gwirion, lesanvet Guével. Genidik eus Pluguen e 1920. Bet e oa bet skolaer e Kemper gant Alan Heussaf. Brezhoneger. Penn ar strollad stourm Dahut. Anavezet evit bezañ feuls taer. Kondaonet d'ar marv e fin ar brezel.
		1945	SS-Mann	René Guyomarc'h
		1945	SS-Mann	Yann Guyomarc'h Pipot	Genidik eus Gwengamp. Breur René Guyomarc'h. Aet da repui da Iwerzhon goude ar Brezel. A sevenas al liammañ etre kêrioù Gaillimh hag an Oriant.
		1945	SS-Mann	Alphonse Le Boulc'h
		1945	SS-Mann	Auguste Le Deuff Verdier	Kentañ lazhet e miz Mae 1944. Marvet dre obererezh ur paotr eus ar strouezheg a guzhas ur bistolenn en e vered pa voe harzet. Beziet hag enoret e voe gant al lu alaman. War e vez e voe skrivet soudard alaman.
		1945	SS-Mann	Yann Laizet (pe Le Nezet) Stern	Eus Sant-Maloù. Marvet e 1944 e-pad un emgann gant paotred ar strouezheg.
		1945	SS-Mann	Yann Louarn Le Du	Eus Gwengamp. Drouklazhet gant paotred ar strouezheg. Ur wech harzet e voe kaset en ur c'hoad ha lazhet. Stlapet e voe e gorf en ur vengleuz.
		1945	SS-Mann	Job Hirgair Ivarc'h	eus Branderion . Marvet en Alamagn e-kerzh bombezadeg ur chareadenn tren. Hini diwezhañ ar Bezen Perrot marvet e-pad un emgann.
		1945	SS-Mann	Joseph Le Berre Kernel Stern	lesanvet Kernel ha goude-se e adkemeras al lesanv Stern goude marv Yann Lezet. Marvet e Pariz pa oa o tagañ ur c'hreñvlec'h alaman, goude bezañ emezellet en FFI
		1945	SS-Mann	Gervenou Docteur
		1945	SS-Mann	Michel Chevillote Bleiz	Mab Olier Chevillote Penn-kanton evit Strollad broadel Breizh. Eus Gwengamp. Drouklazhet gant paotred ar strouezheg. Ur wech harzet e voe kaset en ur c'hoad ha lazhet. Stlapet e voe e gorf en ur vengleuz.
		1945	SS-Mann	Ange Luec Forster	Anavezet evit bezañ kriz taer gant ar brizonidi.
		1945	SS-Mann	Gaston Foix Eskob, L’Évêque	Genidik a Roc'h-an-Argoed (Morbihan). Anavezet evit bezañ jahinet prizonidi.
		1945	SS-Mann	Xavier Théophile Mordelet le Mousse	genidik eus ar Mañs (1927). Studier, 17 vloaz pa emezelas er Bezen Perrot. Ne zougas biken an unwisk ha ne dennas ket un tenn fuzuilh.
		1945	SS-Mann	Jacques Malrieu Héric
		1945	SS-Mann	Christian-Joseph Guyonvarc'h Cadoudal	Emezelet da 18 vloaz. Kondaonet da 10 vloaz labour-ret. Dieubet e 1946.

Unwisk ar Bezen Perrot

Gant un doare ofisiel a-berzh an Alamaned e oa aotreet soudarded ar Bezen Perrot da gaout ur skoedig kroaz-du a-benn breizhekaat o dilhad soudard. War ar poltriji, ral a gaver anezho, ne weler ket ar skoedig.
Pa'z aent da dagañ ar makizoù e blije dezho kaout banniel ar groaz-du hag ar gwenn-ha-du ganto.

• 
  Célestin Lainé bloavezh 1944 gant unwisk Waffen-SS ar Bezen Perrot
• 
  Doare arouezioù SS-Untersturmführer a zouge Célestin Lainé
• 
  Doare dilhad soudard ar Bezen Perrot, gant simboloù an SS (klopenn hag eskern-gar gant erer an Trede Reich)
• 
  Adsevel istorel e Polonia gant soudarded SS prest da stourm ouzh paotred ar strouezheg.

Tro-dro d'ar Bezen Perrot

Ken troet e oa soudarded ar Bezen Perrot a-enep ar C'hallaoued ha neuze dre o sell a-enep paotred ar strouezheg ma sikourent ofiserien ar Gevredidi hag a oa trapet er makizoù da dec'hel diouzh an Alamaned. Ar Major J.D Mac Leod eus an USAF a voe harzet ganto goude ma vije distrujet ur c'hamp paotred ar strouezheg.
Sikouret e voe da dec'hel etrezek harzoù Frañs gant Spagn gant tud ar Bezen Perrot. Siwazh dezhañ, pa glaskas prouiñ kement-mañ goude ar brezel e vankas prouennoù eus e lavar ha ne voe ket dalc'het e kont e barnadenn ar Bezen Perrot.

Adkemer er sevenadur

Diell filmoù

• La découverte ou l'ignorance - Histoire de mes fantômes bretons, gant Vincent Jaglin, CHAZ Productions, 90 munutenn, 2014

Levrlennadur

• Gregory Bouysse, Légion des Volontaires Français, Bezen Perrot & Brigade Nord-Africaine, Lulu.com, 2012
• Philippe Aziz, Histoire secrète de la gestapo française en Bretagne, 2 tamm, Geneva, Embannadur Famot, 1975.
• Kristian Hamon, Les nationalistes Bretons sous l’occupation, Fouenant, Yoran Embanner, 2004, (ISBN 2-9521446-1-3)
• Kristian Hamon, Le Bezen Perrot : 1944, des nationalistes bretons sous l'uniforme allemand, Fouenant, Yoran Embanner, 2004, (ISBN 2-914855-19-2)
• Ronan Caerleon, Au village des condamnés à mort, Embannadur Brittia, dastumadenn L'Histoire contemporaine revue et corrigée, 9 a viz Gwengolo 1970, (ISBN 2710318326)
• Ronan Caerleon, Le rêve fou des soldats de Breiz Atao, Embannadur Nature et Bretagne, 1974 (ISBN 9782847220056)
• Le combat des obscurs : Héroïsme de la Résistance Auboise gant Roger Gallery (715 pajenn), 3/01/1996, (ISBN 2911816153)
• Pierre-Philippe Lambert, Gérard Le Marec: Les Français sous le casque allemand. Embannadur Grancher, Pariz 2009, (ISBN 978-2-7339-1098-6)
• L'hermine et la croix gammée : Le mouvement breton et la collaboration gant Georges Cadiou, Embannadur Apogée nevesaet 5 a viz Gwengolo 2006 (ISBN 2843982391)
• Archives Secrètes de Bretagne 1940-1944 Gant Henri Freville, embannadur Ouest France, dastumadenn Histoire, 8 a viz Ebrel 2008 (ISBN 2737344530)
• Ina Schmidt: Der Herr des Feuers. Friedrich Hielscher und sein Kreis zwischen Heidentum, neuem Nationalismus und Widerstand gegen den Nationalsozialismus. SH-Verlag, Köln 2004, (ISBN 3-89498-135-0) (Zugleich: Hamburg, Skol-veur Hamburg. für Wirtschaft und Politik, tezenn, 2002).
• Clandestins de l'Iroise: récits d'histoire. 1940 - 1944, Levrenn 5, gant René Pichavant, Embannadur Morgane (574 pajenn), 1993 (ISBN 290437406X)
• Lionel Henry, Dictionnaire biographique du mouvement breton, Yorann embanner (432 pajenn), miz Du 2013 (ISBN 978-2-916579-59-7)

Adkemer er sevenadur

• L'enfant en fuite, romant gant Jean-Hugues Lime, embannet d'ar 7 a viz Ebrel 2015 {{ISBN[9782749143590}}

Liamm diavaez

• Bezen Perrot: The Breton nationalist unit of the SS, 1943-1945, Daniel Leach, University of Melbourne, e-Keltoi, Volume 4 (en)
• Lec'hienn bezenperrot.bzh, studiadenn hollek an holl strolladoù stourm pe kenlabourer breton (fr)

Pennadoù kar

• Rannoù Waffen-SS