Uzi
| Uzi | |
|---|---|
 Ur bistolenn-vindrailher Uzi | |
| Kinnig | |
| Bro |  Israel
|
| Mont en-dro | Pistolenn-vindrailher |
| Munisionoù | 9 x 19 mm Parabellum |
| Produer | Israel Military Industries |
| Mare implij | 1952-2003 (e arme Israel) |
| Pouez ha muzulioù | |
| Mas (hep kartouchenn) | 3,5 kg |
| Mas (karget) | 4 kg |
| Hirder | 650 mm |
| Hirder ar c'hanol | 260 mm |
| Perzhioù all | |
| Hed-tenn pleustrek | 200 m |
| Tizh mont e-maez ar boledoù | 410 m/s |
| Endalc'h | 20, 25 pe 32 gartouchenn |
An Uzi zo ur bistolenn-vindrailher ijinet en Israel gant an ijinour Uziel Gal adalek 1948 ha produet gant an embregerezh armoù Israel Military Industries (IMI).
Gwerzhet ez eus bet 10 milion eus e adstummoù[1]. Awenet eo gant ar pistolennoù-mindrailher tchek SA 23 hag SA 25. E meur a film e weler anezhi hag e-touez ar pistolennoù-mindrailher brudetañ emañ. Deuet eo Uzi da vezañ un anv jenerek evit an armoù-mañ e genoù tud zo.
Deskrivadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
D'ar 14 a viz Mae 1948 e teu Israel da vezañ ur stad dizalc'h. Brezel a sav buan etre ar vro nevez ha lod eus hec'h amezeien. Dizunvan eo an armoù implijet gant Tsahal peogwir e teuont eus stokoù a bep seurt bro dastumet goude an Eil Brezel-bed[2]. An embregerezh stad IMI a c'houlenn neuze gant daou soudard, al letanant a orin alaman Uziel Gal hag ar major Chaim Kara, sevel bep a raktres pistolenn-vindrailher nevez evit an arme. Dibabet e vez arm Uziel Gal abalamour dezhañ da vezañ marc'hadmatoc'h da broduiñ hag azasaetoc'h d'an emgannoù en dezerzh a-drugarez d'he gwikefre. Anvet e voe an arm choazet diwar anv e ijinour daoust dezhañ bezañ a-enep an implij-se[2].
.jpg)
Uziel Gal a enroll ur breved evit an arm e 1952 met chom a ra ar gwir da broduiñ anezhañ gant Ministrerezh an Difenn. 8.000 skouerenn ha 80.000 karger a vez urzhiet e 1954 evit marc'had diabarzh ar vro. Ezporzhiet e vez an arm adalek 1956 met ne c'hall ket IMI produiñ a-walc'h a armoù evit respont d'ar goulenn, hag aotreet e vez ul lisañs-produiñ d'an embregerezh belgiat FN Herstal e 1958 gant ma vo gwerzhet an UZI gantañ da vroioù aotreet gant Israel nemetken. E 1982 e oa bet produet ouzhpenn ur milion a skouerennoù evit an ezporzhiañ.[2]
War-zigresk ez a ar gwerzhioù adalek kreiz ar bloavezhioù 1970 abalamour da bouez brasoc'h-brasañ ar fuzuilhoù-arsailh war ar marc'had, AK-74 pe M16 hag all, ha da goll ar marc'had iranian goude dispac'h 1979 eno. Adstummoù a vez savet neuze gant IMI evit ar siviled evel an UZI Carbine adalek 1979. A-benn mirout lañs an embregerezh war marc'had an armoù bihan e vez savet ar Mini Uzi e 1980 hag ar Micro Uzi e 1986. Stummoù damaotomatek hag un adstumm tostoc'h ouzh ur bistolenn (Uzi Pistol) a vez savet d'ar mare-se evit ar marc'had amerikan.[2]
E 2010 e voe kinniget an Uzi Pro, stumm modernizaet ar Micro Uzi. Produet e vez bremañ gant Israel Weapon Industries (IWI) en deus kemeret plas IMI goude e vije prevesaet e 2018.[3]
Munisionoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Kambret eo an Uzi diazez e 9 mm Parabellum, met adstummoù e .45 ACP hag e .22 LR a vez produet e Stadoù-Unanet Amerika. Pakoù evit amdreiñ an Uzi e .40 S&W pe 10 mm Auto a gaver ivez. Ar munision 9 mm orin, dezhañ ur galloud-toullañ izel hag un hed-tenn berr a-walc'h, a zo kaoz eus diskar an Uzi e trede kard an XXvet kantved pa oa e keverezerezh gant fuzuilhoù-arsailh efedusoc'h-efedusañ.[2]
Implij gant Israel[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
An Uzi a grog da vezañ implijet gant Tsahal e 1955. Implijet e vez da gentañ gant unvezhioù harzlammerien hag an nerzhioù ispisial a-raok bezañ ledanaet e implij e-touez an droaderien, daoust dezhe ober dreist-holl gant an FN FAL.[2] Implijet e vez er Brezel C'hwec'h Devezh e-barzh ha tro-dro da Jeruzalem e-lec'h ma tiskouez bezañ akomod en emgannoù-kêr. Koulskoude e tiskouez bezañ re wan a-enep d'ar fuzuilhoù Kalashnikov implijet gant ar broioù arab. Erlec'hiet e vez adalek 1973 gant ar fuzuilh-arsailh Galil met chom a ra implijet gant an nerzhioù ispisial hag ar polis. E 2003 e vez tennet diouzh ar servij en holl unvezhioù Tsahal hag erlec'hiet gant an Tavor.[2]
Er sevenadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Sinema ha skinwel[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Brudet eo an Uzi e sevenadur poblek Stadoù-Unanet Amerika dreist-holl er bloavezhioù 1980-1990. Implijet e vez gant Arnold Schwarzenegger er filmoù Terminator sevenet gant James Cameron (1984) ha Commando (1985) ha gant Chuck Norris en heuliad filmoù Delta Force kenbroduet en Israel. Stag eo ivez skeudenn an Uzi ouzh hini ar servijoù ispisial hag an torfederezh kement hag ar gangoù er Stadoù-Unanet abalamour d'e implij e bed ar gangsta rap, daoust d'an niver a dud lazhet eno gant pistolennoù-mindrailherioù er bloavezhioù 1980 ha 1990 bezañ dister e-keñver armoù all.[2]
- Ar c'hentañ armoù gwerzhet gant Yuri Orlov penndudenn ar film Lord Of War a zo Uzioù.
Torfedelezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Un Uzi carbine a oa e-touez an armoù a voe implijet e 1984 e lazhadeg McDonald's San Ysidro (San Diego, Kalifornia).
Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- Martin J. Dougherty. Armes à feu, Elcy éditions (in fr). 304 p. ISBN 9782753205215. .
- McNab, Chris (2011). The Uzi Submachine Gun, Osprey Publishing, Weapon (in en). 80 p. ISBN 9781849085434. .
