Kaddich

 יהדות • Yuzevegezh 

Kaddich (arameeg : קדיש santel) zo ur c'han-lid da veuliñ Doue a zibuner alies e-pad al lidoù pediñ yuzev. E-kreizig-kreiz ar c'haddich emañ meuliñ ha santelaat anv Doue. Kaddichoù disheñvel a zibuner pe a ganer da verkañ ar cheñchamant etre lodennoù disheñvel al lid.

Alies mat e reer gant kaddich d'ober anv eus kaddich an hini e kañv a ganer e-pad al lidoù-kañv er Yuzevegezh hag e-pad an obidoù (pa ne vezer ket war lec'h an douarañ) e-pad 11 miz hebraek goude marv ar c'har, hag e-pad 30 devezh goude marv ar pried, ar bugel pe ar breur pe ar c'hoar e kumuniezhioù zo. Pa ra ur Yuzev anv eus "lavaret ar C'haddich" ez eus kaoz eus lidoù ar c'hañv, hep mar ebet. Dibuniñ a reer ar C'haddich e-pad ar c'hañv da ziskouez e veuler Doue daoust d'ar c'holl.

Gant Chema Yisrael eo ar C'haddich unan eus pedennoù pennañ ar Yuzevegezh. Ne zibuner ket ar bedenn-se en e unan avat, ma heulier an hengoun. He dibuniñ a reer asambles gant ur minyan (un niver-ret) a 10 yuzev.

Testenn

Amañ dindan e kavoc'h an hanter gaddich kement hag ar c'haddich klok, kaddich an hini e kañv ha kaddich ar rabin.

#	Troidigezh vrezhonek	Treuzlizherennadur	Arameeg / Hebraeg
1	Ra vezo kanet ha santelaet E anv meur	Yitgaddal veyitqaddash shmeh rabba	יִתְגַּדַּל וְיִתְקַדַּשׁ שְׁמֵהּ רַבָּא
2	Er bed En doa krouet diouzh E volontez !	Beʻalma di vra khir'uteh	בְּעָלְמָא דִּי בְרָא כִרְעוּתֵהּ
3	Ra c'hello sevel E rouantelezh	Veyamlikh malkhuteh	וְיַמְלִיךְ מַלְכוּתֵהּ
4	Ha ra c'hello E salvidigezh hag E olevet bezañ nes	[Veyatzmaḥ purqaneh viqarev (qetz) meshiḥeh]	וְיַצְמַח פֻּרְקָנֵהּ וִיקָרֵב(קיץ) מְשִׁיחֵהּ
5	E-pad da vuhez hag e-pad da zeizioù	Beḥayeikhon uvyomeikhon	בְּחַיֵּיכוֹן וּבְיוֹמֵיכוֹן
6	Hag e-pad buhez holl Tiegezh Israel,	Uvḥaye dekhol [bet] yisrael	וּבְחַיֵּי דְכָל [בֵּית] יִשְׂרָאֵל
7	Gant hast ha prestik ! Ha lavar, Amen.	Beʻagala uvizman qariv veʼimru amen	בַּעֲגָלָא וּבִזְמַן קָרִיב. וְאִמְרוּ אָמֵן
An div linenn da heul zo dibunet gant ar genvreuriezh ha gant ar rener da c'houde :
8	Ra vezo santelaet E anv meur	Yehei shmeih rabba mevorakh	יְהֵא שְׁמֵהּ רַבָּא מְבָרַךְ
9	Da viken, ha da bep peurbadelezh !	Leʻalam ulʻalme ʻalmaya	לְעָלַם וּלְעָלְמֵי עָלְמַיָּא
10	Ra vezo benniget ha meulet, roet gloar dezhañ ha kanet,	Yitbarakh veyishtabbaḥ veyitpa'ar veyitromam	יִתְבָּרַךְ וְיִשְׁתַּבַּח וְיִתְפָּאַר וְיִתְרוֹמַם
11	Meulet hag enoret, azeulet ha kanet	Veyitnasse veyithaddar veyitʻalleh veyithallal	וְיִתְנַשֵּׂא וְיִתְהַדָּר וְיִתְעַלֶּה וְיִתְהַלָּל
12	Anv an Hini Santel, ra vezo benniget Eñ	Shmeh dequdsha berikh hu.	שְׁמֵהּ דְקֻדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא.
13	Dreist hag en tu all d'an holl vennozhioù,	Leʻella (lʻella mikkol) min kol birkhata	לְעֵלָּא (לְעֵלָּא מִכָּל) מִן כָּל בִּרְכָתָא
14	Kanoù-lid, meuleudi ha frealzoù	Veshirata tushbeḥata veneḥemata	וְשִׁירָתָא תֻּשְׁבְּחָתָא וְנֶחֱמָתָא
15	A vez dibunet er bed ! Ha lavar, Amen	Da'amiran beʻalma veʼimru amen	דַּאֲמִירָן בְּעָלְמָא. וְאִמְרוּ אָמֵן
Amañ e echu an hanter-gaddich.
Amañ ez eus e-barzh ar "c'haddich-klok" :
16	Ra vezo degemeret pedennoù hag azpedennoù	Titqabbal tzelotehon uvaʻutehon	תִּתְקַבַּל צְלוֹתְהוֹן וּבָעוּתְהוֹן
17	Holl Israel	D'khol (bet) yisrael	דְכָל (בֵּית) יִשְׂרָאֵל
18	Gant o Zad a zo en Neñv; Ha lavar, Amen.	Qodam avuhon di bishmayya, vʼimru amen	קֳדָם אֲבוּהוֹן דִּי בִשְׁמַיָּא וְאִמְרוּ אָמֵן
Amañ ez eus e-barzh "kaddich ar rabined" (ennañ kaddich goude ur siyum) :
19	Da Israel, d'ar Rabined hag o diskibien	ʻal yisrael veʻal rabbanan veʻal talmideihon	עַל יִשְׂרָאֵל וְעַל רַבָּנָן וְעַל תַּלְמִידֵיהוֹן
20	Da ziskibien o diskibien,	V'ʻal kol talmidei talmideihon	וְעַל כָּל תַּלְמִידֵי תַלְמִידֵיהוֹן.
21	Ha d'an holl en em laka da studial an Torah	Veʻal kol man deʻos'qin b'orayta	וְעַל כָּל מָאן דְּעָסְקִין בְּאוֹרַיְתָא.
22	E lec'h [santel]-mañ peotramant e n'eus forzh pe lec'h all,	Di b'atra [qadisha] haden vedi bekhol atar v'atar	דִּי בְאַתְרָא [קַדִישָא] הָדֵין וְדִי בְּכָל אֲתַר וַאֲתַר.
23	Ra zeuio ur beoc'h fonnus,	Y'hei lehon ul'khon sh'lama rabba	יְהֵא לְהוֹן וּלְכוֹן שְׁלָמָא רַבָּא
24	Gras, jentilded karantezus ha kendruez, buhez hir	Hinna v'ḥisda v'raḥamei v'ḥayyei arikhei	חִנָּא וְחִסְדָּא וְרַחֲמֵי וְחַיֵּי אֲרִיכֵי
25	Bevañs bras ha salvidigezh	Um'zone r'viḥe ufurqana	וּמְזוֹנֵי רְוִיחֵי וּפוְּרְקָנָא
26	A-berzh an Tad a zo en neñv (ha war an douar);	Min qodam avuhon di vishmayya [v'ʼarʻa]	מִן קֳדָם אֲבוּהוּן דְבִשְׁמַיָּא [וְאַרְעָא]
27	Ha lavar,, Amen.	V'ʼimru amen	וְאִמְרוּ אָמֵן
Holl stummoù, met an hanter-gaddich a echu :
28	Ra vezo peoc'h fonnus a-berzh an neñv,	Yehe shelama rabba min shemayya	יְהֵא שְׁלָמָה רַבָּא מִן שְׁמַיָּא,
29	[Ha] buhez [vat]	[Ve]hayyim [tovim]	[וְ]חַיִּים [טוֹבִים]
30	Kontantamant, sikour, koñfortañ, bod,	Vesava vishuʻa veneḥama veshezava	וְשָֹבָע וִישׁוּעָה וְנֶחָמָה וְשֵׁיזָבָה
31	Pareañs, daspren, digarez, damant,	Urfuʼa ugʼulla usliha v'khappara	וּרְפוּאָה וּגְאֻלָּה וּסְלִיחָה וְכַפָּרָה,
32	Soulas ha salvidigezh	Verevaḥ vehatzala	וְרֵוַח וְהַצָּלָה
33	Deomp-ni ha d'E holl bobloù [warnomp ha war an holl] Israel; ha lavar, Amen.	Lanu ulkhol ʻammo [ʻalainu v'al kol] yisrael v'ʼimru amen	לָנוּ וּלְכָל עַמּוֹ [עׇלֵינוּ וְעַל כׇּל] יִשְֹרָאֵל וְאִמְרוּ אָמֵן.
34	Ra roio an Hini a ra peoc'h en E lec'hioù uhel	ʻoseh shalom bimromav	עוֹשֶֹה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו,
35	Peoc'h warnomp [en E druez]	Hu [berakhamav] yaʻase shalom ʻalenu	הוּא [בְּרַחֲמָיו] יַעֲשֶֹה שָׁלוֹם עָלֵינוּ,
36	Ha war holl [E vroad] Israel ; ha lavar, Amen.	V'ʻal kol [ammo] yisra'el, v'ʼimru amen	וְעַל כָּל [עַמּוֹ] יִשְֹרָאֵל וְאִמְרוּ אָמֵן.