São Tomé ha Príncipe

São Tomé ha Príncipe
Banniel	Skoed-ardamez
Ger-stur	Unidade, Disciplina, Trabalho
Kan broadel	Independência total
Kêr São Tomé e 2010
LocationSaoTomeAndPrincipe.png|230px]] 0° 20' N - 6° 44' R
Meslestradurezh
Dizalc'hiezh • diouzh Portugal	12 a viz Gouere 1975
Kêr-benn	São Tomé
Kêr dudetañ	Água Grande
Yezhoù	Portugaleg (ofisiel) Kreoleg forro Kreoleg angolar Kreoleg principense
Gouarnamant	Republik unvan hanterbrezidantel
• Prezidant • Pennmaodiern	Carlos Vila Nova (2021) Patrice Trovoada (2022)
Moneiz	Dobra (STD)
Douaroniezh
Gorread	964 km²
Poblañs	197 541 (2016)
Stankted	143
Internet	Touristelezh

São Tomé ha Príncipe (São Tomé e Príncipe [sɐ̃ũ tu'mɛ i 'pɾı̃sɨpɨ] e portugaleg), ent-ofisiel Republik Demokratel São Tomé ha Príncipe, zo un enezeg hag ur Stad e Pleg-mor Ginea, a-vaez da aodoù Afrika.
Div enezenn bennañ zo : São Tomé ha Príncipe, 140 [[metr|km] an eil diouzh eben, ha tremen 200 km o-div diouzh aodoù Gabon. Dre ma’z eo un enezeg n’he deus harzoù douarel gant bro all ebet ; Gabon, Ginea ar C'heheder, Kameroun ha Nigeria eo ar Stadoù tostañ, war douar-bras Afrika.

Stummet eo bet an enezeg gant un aradennad menezioù-tan kozh. São Tomé, an enez vrasañ, zo tre en hanternoz d’ar c’heheder. Anvet e voe evel-se en enor da sant Tomaz, gant ergerzherien deuet eus Portugal hag a erruas dirazi da zevezh gouel ar sant.

São Tomé ha Príncipe eo ar Stad vihanañ (e-keñver poblañs) a zo en Afrika. Bez' ez eo ivez ar vro bortugalek vihanañ a zo er bed.

An inizi

Div enezenn vrasañ São Tomé ha Príncipe

São Tomé (850 km²) Principe (142 km²), An inizi bihan : Cabras Sete Pedras Santana Quixibá Rolas Gabado Coco

Istor

Dizoloet e voe an enezeg gant moraerien bortugalar, João de Santarém ha Pedro Escobar, etre 1469 ha 1472.
Trevadennet e voe São Tomé adalek 1493 gant Alvaro Caminha, en doa resevet an douar-se digant roue Portugal. Príncipe a voe aloubet un nebeud bloavezhioù diwezhatoc’h, e 1500. E-kreiz ar XVI^vet kantved e oa deuet an enezeg, diwar-bouez labour ar sklaved, da vezañ ar vro ma veze gounezet ar muiañ a sukr en Afrika.

E 1876 e voe lakaet fin d’ar sklaverezh, met heñvel a-walc’h e chomas al labour evit an dud zu. En XX^vet kantved e c’hoarvezas ganto meur a emsavadeg a voe mouget dre nerzh bep taol.

Goude Dispac’h ar Jenoflez e Portugal e teuas São Tomé ha Príncipe da vezañ ur stad dizalc’h d’an 12 a viz Gouere 1975.

Yezhoù

• Goude ar portugaleg ofisiel ez eo ar c'reoleg forro ar yezh a vez komzet gant ar brasañ niver a dud en inizi.

Stadoù Afrika

Aljeria • Angola • Aod an Olifant • Benin • Botswana • Burkina Faso • Burundi • Djibouti • Egipt • Eritrea • Eswatini • Etiopia • Gabon • Gambia • Ghana • Ginea • Ginea-Bissau • Ginea ar C'heheder • Kab Glas • Kameroun • Kenya • Komorez • Republik Kongo • Republik Demokratel Kongo • Republik Kreizafrikan • Lesotho • Liberia • Libia • Madagaskar • Malawi • Mali • Maouritania • Maroko • Mozambik • Maoris • Namibia • Niger • Nigeria • Ouganda • Rwanda • São Tomé ha Príncipe • Senegal • Sechelez • Sierra Leone • Somalia • Soudan • Soudan ar Su • Suafrika • Tanzania • Tchad • Togo • Tunizia • Zambia • Zimbabwe

Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos

Broioù ha n'int ket anzavet gant an holl
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland