Mathurin Méheut

Mathurin Méheut, bet ganet e Lambal d'an 21 a viz Mae 1882, ha marvet e Pariz e 1958 a oa un tresour, livour, ha koadengravour breizhat.

Buhez

Ganet e oa bet en un tiegezh artizaned. Mont a reas da Skol an Arzoù-kaer Roazhon er bloavezh 1897. Da c’houde ez eas da Bariz. E vuhez arzour, hir, puilh ha frouezhus a grogas da vat dre e genlabour gant savlec’h biologel-mor Rosko. Du-se e voe krouet diazez ul levr kaer-meurbet "Raklivadur ar mor 1913/1914". Da c’houde e pennadas hent war-zu Bro-Japan. Galvet en-dro da Frañs abalamour d’an engalvadeg d’ar brezel-bed kentañ e voe savet gantañ ur bern tresadennoù, gwir destenioù eus ar vuhez pemdez er fozioù-brezel. Goude-se, goude an arsav-brezel, e teuas en-dro d’e vro c’henidik, Breizh. Skeudennaouer a-vicher e teuas da vezañ. Kelenn a rae ivez e skol an Arzoù-kaer. Liesseurt ha liesdoare e oa e labour : kinkladurezh ar mordreizher "Normandie", skeudennaouer levrioù kaer, kenlabourer talvoudus feilhañserezh Henriot e Kemper.

Test ur marevezh eo bet, boemet gant tud e vro. Redet en deus Breizh eus Roazhon da Zinan, eus Rosko da Sant-Wenole er Bro-Vigoudenn o legadiñ d’ar remziadoù nevez ur bern oberennoù hag un testeni prizius.

Mirdi Mathurin Méheut a zo staliet e Lambal er gêr ma voe ganet enni.

Anvet e oa bet da "livour ofisiel ar Verdeadurezh" e 1921.

Buhezskrid

1882 : Ganedigezh e Lambal (Bro Sant-Brieg)
1896 : Deskardelezh e Lambal e ti Mathurin Guernion, pentour-tiez. Tresadennoù kentañ deiziet.
1898 : Enskrivadur e skol an Arzoù-kaer e Roazhon (Il-ha-Gwilen)
1900 : E Pariz e-pad ur miz
1902 : E dibenn e studioù e Roazhon e tiviz en em staliañ da vat e Pariz. Labourat a ra evit ar gelaouenn "Arts et Décoration". Embann a ra e dresadennoù war ar pesked hag ar c’houraloù. En em enskrivañ a ra war un dro e Skol vroadel an Arzoù-kinklañ (Pariz).
1903-1904 : Koñje e Saint-Lô (Manche)
1905 : Dimeziñ gant Marguerite Rouja er Mañs (Sarthe). O chom emañ ar c’houblad e Pariz er 15vet karter, 45 straed Falguière
1906 : Kemer a ra perzh e Saloñs an Arzourien c'hall e Pariz
1908 : Ganedigezh e verc’h Maïvon
1910-1912 : Chomadenn ha labour e savlec’h-biologel Rosko. Arselladennoù ha brastresoù ar metoù-mor en un endro skiantel
1912 : Kelenn a ra er skol Boulle
1913 : Kentañ diskouezadeg e-unan e Mirdi an Arzoù-kinklañ (tinell Marsan) eus 450 oberenn savet e Rosko diwar-benn al loened hag ar bleunioù-mor. Gant Mirdi-mor Monako ha Mirdi Luksembourg e vez prenet e oberennoù. Aet eo ar maout gant Mathurin Méheut evit gounit ar "yalc’h tro-dro ar bed" roet gant an Diazezadur Kahn.
1914 : Beaj da Hawaii, da vro Japan da c’houde a-drugarez d’ar "yalc’h tro-dro ar bed". Ehanet eo ar veaj abalamour d’an engalvadeg d’ar brezel-bed kentañ. Dont a ra en-dro Mathurin Méheut da Frañs. Er 136vet rejimant troaderien Arras eo enluet
1916-1917 : Anvet eo Mathurin Méheut er servij lec’hanvadurezh ha kartennouriezh e Sainte Menehould ha da vBerques da c’houde. Tresadennoù brezel
1919 : Disoudarderezh. Er skol Boulle eo anvet Mathurin Méheut hag er skol Estienne evit ur prantad berr. Kregiñ a ra ivez da labourat er feilhañserezh Henriot e Kemper (Kerne)
1921 : Anvet eo da "livour ofisiel ar Verdeadurezh". Eil diskouezadeg en e-unan e Mirdi a Arzoù-kinklañ (tinell Marsan). Oberennoù breizhat, japanat hag a vrezel
1923 : Diskouezadeg e San Francisco
1924 : Chomadennoù e ti Albert Kahn. Krouiñ a ra e ginkladurioù kentañ evit mordreizherioù. Nac’hañ a ra kemer perzh e kevredigezh ar Seizh Breur.
1925 : Disoc’h e genlabour gant ar feilhañserezh Henriot : kinnig a ra e listri-taol anvet "ar mor" hag "ar grampouezhenn" da-geñver diskouezadeg etrebroadel an Arzoù kinklañ. Ober a ra anaoudegezh gant Yvonne Jean-Haffen
1926 : Emezelañ a ra da Gevredigezh an arzourien kinkladourien
1927 : Priajoù kentañ evit Labouradeg broadel Sèvres
1929 : Kinkladurioù ti-hañv Miramar e Cap Martin evit Albert Kahn
1930 : Kinkladur sal-degemer savadur Heinz e Pittsburgh gant skoazell Yvonne Jean-Haffen
1931 : Kemer a ra perzh en Diskouezadeg trevadennel (priajoù Sèvres)
1932 : Krouidigezh listri-taol anvet « ar mor » evit ar preti “Prunier”
1932-1933 : Labourioù liesseurt evit Labouradeg broadel Sèvres
1933 : Kinkladurioù kentañ evit mordreizherioù ar « C’hevredad treuzatlantek »
1937 : Diskouezadeg etrebroadel an Arzoù hag an Teknikoù e Pariz : kinkladur evit tinell Breizh hag hini ar Verdeadurezh kenwerzh
1937-1938 : Labourioù liesseurt evit Labouradeg broadel Sèvres
1939 : Pallenn-moger « Allégorie à la vie marine » evit Labouradeg ar Gobelins
1940 : Kelenn a ra betek 1944 e skol an Arzoù-kaer e Roazhon
1941 : Gwerennoù-livet ha priajoù evit ar preti "l’Huîtrière" staliet e Lille
1942 : Kinkladur Ensavadur broadel douarouriezh Roazhon
1944 : Embannadur al levr « Micherioù kozh Breizh » savet gant Florian Le Roy, tresadennoù gant Mathurin Méheut
1944-1945 : Donoc’h ez a en e labour koadengraver
1945 : Kinnig a ra e livadurioù e saloñs livourien a vor
1946 : Kenembannadur gant Georges Géo-Fourier eus ar rummad kartennoù-post anvet « Breizh Glas »
1949-1950 : Labourioù a brierezh evit an embregerezh Villeroy & Boch e Mettlach (bro-Alamagn)
1951 : Kinkladur ti-bank Caisse d’épargne e Pont-'n-Abad (Kerne)
1952 : Peuroberidigezh talbenn e priaj Feilhañserezh Henriot e Kemper
1955 : Diskouezadeg diwezhañ er palier Bernheim Jeune
1956 : Anvet eo “Akademiezh a Verdeadurezh”
1957 : “Pesketaerien ar Pevar mor” gant Roger Vercel eo al levr diwezhañ bet skeudennaouet gant Mathurin Méheut
1958 : Mervel a ra e Pariz d’an 22 a viz C’hwevrer

Mammennoù

Mathurin Méheut gant Denise Delouche, Anne de Stoop ha Patrick Le Tiec. Embannadurioù ar Chasse Marée, 2004, Eil embannadur
Voyage d'un peintre Breton au Japon : Mathurin Méheut avril-aout 1914 gant Elisabeth, Hélène ha Patrick Jude. Embannadurioù Ouest France : 2004
Mathurin Méheut : donation Château-Grall, Katalog diskouezadeg Mathurin Méheut, dediadennoù, roidigezh Château-Grall, Roazhon, Mirdi Breizh, 29 Meurzh –15 Here 2001
La Bretagne de Mathurin Méheut gant Patrick Le Tiec hag Anne de Stoop, Embannadurioù Mirdi Mathurin Méheut, Levraoueg ar Skeudenn, 2000

Da belec’h mont da sellout ouzh oberennoù Mathurin Méheut ?

Mirdi Lambal (e gêr c’henidik)
Dastumad enlinenn Mirdi Broadel an Arzoù Modern (Kreizenn Pompidou e Pariz)
Agence photographique de la Réunion des Musées Nationaux
Mirdi breizhek an departamant e Kemper
Mirdi ar feilhañs e Kemper

Liammoù diavaez

(fr) Pennad e galleg hag un nebeud livadurioù
(fr) Mirdi Mathurin Méheut