Kib vell-droad ar bed
Iskevrennad eus | Kevezadeg bed, association football competition |
---|---|
Deiziad krouiñ | 1930 |
Anv er yezh a orin | FIFA World Cup |
Competition class | men's association football |
Sport | mell-droad |
Organizer | Kevread Etrebroadel Football Association |
Lec'hienn ofisiel | https://www.fifa.com/tournaments/mens/worldcup |
Hashtag | FIFAWorldCup |
Istor | history of the FIFA World Cup |
Miz ar bloaz | Mezheven |
Eligible recipient | national association football team |
Kib vell-droad ar bed a zo ur gevezadeg mell-droad etrebroadel hag a vez dalc'het bep pevar bloaz en ur riez aozer. Dalc'het eo bet evit ar wech kentañ war intrudu Jules Rimet, prezidant Kevread Etrebroadel Football Association (KEFA), e 1930 en Uruguay.
Orin ar gevezadeg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ar soñj da aozañ ar gevezadeg Kib ar bed a zo deuet kerkent ha lakaet Kevread Etrebroadel Football Association (KEFA) en e sav e 1904. E 1906 eo raktreset aozañ ar gevezadeg kentañ e Suis, gant pevar rumm, pevar skipailh e pep hini anezho, evit an dro gentañ. Met pa oa bet anv da glozañ an enskrivadurioù gant an holl skipailhoù bet pedet da zont, d'an 31 a viz Eost 1905, n'eus bet kevread ebet evit kadarnaat hag e oa bet nullet ar raktres. E 1908 e sav KEFA un tournamant mell-droad olimpek hag e klask lakaat anezhañ da vezañ anvet evel kampionad mell-droad amatour ar bed. Kadarnaet eo ar meno-se e 1914 da geñver kendalc'h KEFA. Met chom a ra sac'het an intrudu abalamour d'ar Brezel-bed kentañ. Goude ar Brezel Bras e cheñch KEFA hec'h emzalc'h. Adal m'eo dilennet Jules Rimet e penn KEFA e stourm evit ma ne vefe ket anvet an tournamant olimpek da gampionad mell-droad amatour hag evit ma vo krouet ur gevezadeg etrebroadel nevez. A-benn ar fin eo savet KEFA a-du gant ar raktres Kib ar bed d'an 28 a viz Mae 1928 : 25 mouezh a-du, 5 a-enep (Ar broioù Skandinaviat) hag unan neptu (Alamagn)[1].
Fiziet eo aozadur kentañ Kib ar Bed en Uruguay d'an 18 a viz Mae 1929 da geñver kendalc'h KEFA 1929 e Barcelona. Dre ma koust kaer-ruz mont da Uruguay, n'eus ken nemet pevar skipailh evit mont di 1930[2] : hini Bro-C'hall, hini Belgia, hini Yougoslavia hag hini Roumania. Dav eo da Jules Rimet ober tro Bro-C'hall zoken, evit kendrec'hiñ pennoù-bras ar melestradurezh, ar c'hoarierien hag an implijerien evit ma vo loc'het gant ar skipailh e koulz. Dont a ra a-benn un toullad a c'hoarierien da ziskregiñ eus o labour evit daou viz, ar pezh n'hall ket ober ar gourdoner Gaston Barreau. Evit enoriñ stourm prezidant KEFA eo "Kib Jules Rimet" anv an trofe a vez da c'hounit etre 1930 ha 1970.
Dibabet e vez lakaat ar gevezadeg nevez bep pevar bloaz, etre pep krogad C'hoarioù Olimpek. E deroù Kib ar bed e veze an hevelep skipailhoù o kenstrivañ an eil a-enep egile da geñver ar C'hoarioù Olimpek, amatourien ma oant holl. Hiziv an deiz eo gwell evit skipailhoù Europa, dre ma vez aozet Kib ar bed a bep eil gant Kampionad mell-droad Europa ar Broadoù, ar pezh ned eo ket heñvel evit ar skripailhoù afrikan a genstriv evit Kib Afrika ar Broadoù bep daou vloaz, zoken pa vez eus Kib ar Bed.
Emdroadur ar gevezadeg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Diwar ar pennad gallek, da vezañ kendalc'het…
Ar gwechoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Goproù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Gwellañ paler pep dalc'h
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1930 (en Uruguay) : Guillermo Stábile ( Arc'hantina), eizh pal,
- 1934 (e Rouantelezh Italia) : Oldřich Nejedlý ( Tchekoslovakia), pemp pal,
- 1938 (e Bro-C'hall) : Leônidas ( Brazil), seizh pal,
- 1942 (nullet),
- 1946 (nullet),
- 1950 (e Brazil) : Ademir ( Brazil), eizh pal,
- 1954 (e Suis) : Sándor Kocsis ( Hungaria), unnek pal,
- 1958 (e Sveden) : Just Fontaine ( Bro-C'hall), trizek pal,
- 1962 (e Chile) : Garrincha ( Brazil), pevar fal,
- 1966 (e Bro-Saoz) : Eusébio ( Portugal), nav fal,
- 1970 (e Mec'hiko) : Gerd Müller ( Alamagn ar C'hornôg), dek pal,
- 1974 (en Alamagn) : Grzegorz Lato ( Polonia), seizh pal,
- 1978 (en Arc'hantina) : Mario Kempes ( Arc'hantina), c'hwec'h pal,
- 1982[3] (e Spagn) : Paolo Rossi ( Italia), c'hwec'h pal,
- 1986 (e Mec'hiko) : Gary Lineker ( Bro-Saoz), c'hwec'h pal,
- 1990 (en Italia) : Totò Schillaci ( Italia), c'hwec'h pal,
- 1994 (e Stadoù-Unanet Amerika) : Hristo Stoičkov ( Bulgaria) hag Oleg Salenko ( Rusia), c'hwec'h pal,
- 1998 (e Bro-C'hall) : Davor Šuker ( Kroatia), c'hwec'h pal,
- 2002 (e Republik Korea hag e Japan) : Ronaldo ( Brazil), eizh pal,
- 2006 (en Alamagn) : Miroslav Klose ( Alamagn), pemp pal,
- 2010 (e Suafrika) : Thomas Müller ( Alamagn), pemp pal,
- 2014 (e Brazil) : James Rodríguez, ( Kolombia), c'hwec'h pal,
- 2018 (e Rusia)
- 2012 (e Qatar).
Mell aour (Gwellañ c'hoarier) pep dalc'h
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1982 (e Spagn) : Paolo Rossi ( Italia),
- 1986 (e Mec'hiko) : Diego Maradona ( Arc'hantina),
- 1990 (en Italia) : Totò Schillaci ( Italia),
- 1994 (e Stadoù-Unanet Amerika) : Romário ( Brazil),
- 1998 (e Bro-C'hall) : Ronaldo Luís Nazário de Lima ( Brazil),
- 2002 (e Republik Korea hag e Japan) : Oliver Kahn ( Alamagn),
- 2006 (en Alamagn) : Zinédine Zidane ( Bro-C'hall),
- 2010 (e Suafrika) : Diego Forlán ( Uruguay),
- 2014 (e Brazil) : Lionel Messi ( Arc'hantina),
- 2018 (e Rusia)
- 2012 (e Qatar).
Gwellañ diwaller-pal pep dalc'h
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1994 (e Stadoù-Unanet Amerika) : Michel Preud'homme ( Belgia),
- 1998 (e Bro-C'hall) : Fabien Barthez ( Bro-C'hall),
- 2002 (e Republik Korea hag e Japan) : Oliver Kahn ( Alamagn),
- 2006 (en Alamagn) : Gianluigi Buffon ( Italia),
Maneg aour :
- 2010 (e Suafrika) : Iker Casillas ( Spagn),
- 2014 (e Brazil) : Manuel Neuer ( Alamagn),
- 2018 (e Rusia)
- 2012 (e Qatar).
Gwellañ c'hoarier yaouank pep dalc'h
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- 1958 (e Sveden) : Pelé ( Brazil),
- 1962 (e Chile) : Flórián Albert ( Hungaria),
- 1966 (e Bro-Saoz) : Franz Beckenbauer ( Alamagn ar C'hornôg),
- 1970 (e Mec'hiko) : Teófilo Cubillas, ( Perou),
- 1974 (en Alamagn) : Władysław Żmuda ( Polonia),
- 1978 (en Arc'hantina) : Antonio Cabrini ( Italia),
- 1982 (e Spagn) : Manuel Amoros ( Bro-C'hall),
- 1986 (e Mec'hiko) : Enzo Scifo ( Belgia),
- 1990 (en Italia) : Robert Prosinečki ( Yougoslavia),
- 1994 (e Stadoù-Unanet Amerika) : Mark Overmars ( Izelvroioù),
- 1998 (e Bro-C'hall) : Michael Owen ( Bro-Saoz),
- 2002 (e Republik Korea hag e Japan) : Landon Donovan ( Stadoù-Unanet),
- 2006 (en Alamagn) : Lukas Podolski ( Alamagn),
- 2010 (e Suafrika) : Thomas Müller ( Alamagn),
- 2014 (e Brazil) : Paul Pogba ( Bro-C'hall),
- 2018 (e Rusia) : Kylian Mbappé ( Bro-C'hall),
- 2012 (e Qatar).
Notennoù ha daveoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Victor Sinet, La Coupe du Monde oubliée, Saint-Cyr-sur-Loire, Alan Sutton, 2002, p. 17-20
- ↑ Deroù Kib ar bed
- ↑ Adalek 1982 e voe graet Botez aour eus an trofe a yae da c'hoprañ ar gwellañ paler.