Jean-Marie de Lamennais
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Frañs |
| Anv e yezh-vamm an den | Jean-Marie de La Mennais |
| Anv-bihan | Jean-Marie |
| Anv-familh | Lamennais |
| Deiziad ganedigezh | 8 Gwe 1789 |
| Lec'h ganedigezh | Sant-Maloù |
| Deiziad ar marv | 26 Kzu 1860 |
| Lec'h ar marv | Ploermael |
| Tad | Pierre-Louis Robert de la Mennais |
| Mamm | Gratienne-Jeanne Lorin |
| Breur pe c'hoar | Félicité Robert de Lamennais, Marie-Joseph de La Mennais, Louis-Marie Robert de La Mennais, Gratien Robert de La Mennais |
| Familh | Robert de la Mennais (famille) |
| Yezhoù komzet pe skrivet | galleg |
| Micher | beleg katolik |
| Relijion | Roman Catholic |
| Stad ar c'hanonizasion | The Venerable |
| Gouel | 26 Kerzu |
| Prizioù resevet | Marc'heg al Lejion a Enor |
Jean-Marie de Lamennais, Jean-Marie de la Mennais ent-ofisiel (Sant-Maloù, 8 a viz Gwengolo 1780 – Ploermael, 26 a viz Kerzu 1860), a oa ur beleg breizhat.
Yaouankiz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]An tad Per-Loeiz Robert a oa paramantour e Sant-Maloù. Nebeut a-raok an Dispac'h Gall e oa bet barradoù naonegezh drastus e bro Sant-Malou hag e Dinan (1782, 1786), an tad a implijas nerzh e di-kenwerzh da gas greun gwerzhet da goll paneveken roet d'an dud da gaout bara evit ar brasañ niver. Dre an oberenn-se e voe goulennet gant Breujoù Breizh ma vije roet un titladur a noblañs dezhañ evit e servij da vad ar vro hag ar bobl. E miz mae 1788, Loeiz XVI a roas an titladur dezhañ, an aotrou Per-Loeiz Robert de al Mennais a voa graet anezhañ adal neuze.
E 1789, Gratienne-Jeanne Lorin, mamm Yann-Vari de la Mennais, a yeas da Anaon ; ouzhpenn d'ar c'holl-se e krogas an Dispac'h gall. Mard oa ar familh digor a-walc'h d'ar mennozhioù nevez e chomas sklaer an diaz katolik ganti. An darvoud a lakaas Yann-Vari de la Mennais da vont war hent an Iliz a voe ar Spont-Bras. Dre welet ar jahinerezh o sevel a-enep beleien e gorn-bro e krogas gant harpañ ha kuzhañ anezho ; a-feur ma pade ar mare spouronus ez eas donoc'h gant e feiz. Dre e vuhez kefredel uhel e vo douget da zifenn an Iliz a-enep prederourion ar Sklêrijenn.
En Iliz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Goude bezañ bet beleget d'ar 25 a viz C'hwevrer 1804 e Roazhon ez eas da gure en iliz-veur Sant-Maloù ; war ar memes tro e oa kelenner war ar feizoniezh er c'hloerdi, ha vikel-vras. Skuizh-divi e veze dre al labour fonnus en deveze da gas da benn, rediet e voe da baouez ha da vont da repuiñ war douaroù ar familh. Adkavout a reas e vreur yaouankañ Félicité Robert, ha gantañ e kasas ar preder war stad an Iliz en o amzer hag ar cheñchamantoù ret a vije da zegas. Adkregiñ a reas gant e gargoù en Iliz met, siwazh, fall ez eas an traoù gantañ : dre urzh Napoleon e voe serret ar c'hloerdi ha dre ar c'haeladur kevandirel (1806-1814) e voe rivinet ar familh De la Mennais. Mont a reas a-du gant goulenn eskob Sant-Brieg hag ez eas da vezañ e sekretour.
E penn-kentañ ar bloaz 1815 ez eas eskob Sant-Brieg da Anaon. Da 35 bloaz en em gavas neuze Yann-Vari de la Mennais e penn an eskopti. E-pad pemp bloaz e foetas hentoù e eskopti dizehan evit adurzhiañ pep tra : ar c'hloerdioù, ar manatioù, kemer a ra penn meur a vision war-du ar bobl vunut... Da neuze e voe bamet gant stad truezus ar yaouankiz, ar c'hudennoù feulster graet dezho pe graet ganto, an niver bras a emzivaded laosket da vont gant hent ar strad. Sur e voe neuze Yann-Vari de la Mennais gant daou dra : ret-groñs e oa mont davet ar yaouankiz evit he saveteiñ ha gwellaat he stad truezus ; an deskamant e oa ar voger wellañ d'ar yaouankiz evit chom hep kenderc'hel da vont gant hentoù hudur dazont ebet ganto.
E 1819 e voe anvet un eskob nevez e Sant-Brieg ; mont a reas Yann-Vari de la Mennais da [[Pariz[Bariz]], ma voe karget da zibab un daou-ugent a eskibion bennak evit Bro-C'hall. Nac'h a reas bepred bezañ eskobet e-unan avat. E-keit-se en devoa diazezet gant an aotrou Gabriel Deshayes eus an Alre ur genvreuriezh a voe penn-kentañ ar genvreuriezh "Frered an deskadurezh kristen a Bloermael", a zo anavezet gwelloc'h dindan he lesanv "Frered Ploermael", m'emañ Ti-kreiz an urzh-se.
Gant e vreur e skrivas pennadoù a voe kondaonet gant ar Vatikan. Neuze e plegas Yann-Vari met e vreur a daeras betek terriñ gant an Iliz. Gouzañv kalz a reas Yann-Vari diwar an dra-se hag en em ouestlas neuze penn-da-benn da oberenn ar skolioù kristen. E 1851 e voe benniget an oberenn gant ar pab Pi IX ha da fin e vuhez e konted dija 800 breur.
Marv
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Pa yeas Yann-Vari de Lamennais da Anaon e oa 852 vreur ha 349 skol en e rouedad deskadurezh[1].
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Labourioù gant e vreur Félicité de Lamennais
- Réflexions sur l’état de l’Église en France
- Tradition de l’Église sur l’institution des évêques
Levlennadurezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Fernandez Olabarrieta, Josu : Jean-Marie De La Mennais, Guetteur d'avenir, La Mennais, 2012 (ISBN 978-2-914547-81-9)
- Chotard, Maurice ha Rigo,t Robert : Le corsaire de dieu - Jean-Marie Robert de la Mennais (1780-1860), Fleurus, 1995 (ISBN 978-2-215-01572-7)
- Perrin,Pierre : Les idées pédagogiques de Jean-Marie de La Mennais;, Presses Universitaires de Rennes, 2000 (ISBN 978-2-86847-495-7)
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (fr) Info-Bretagne
- (fr) Buhez Jean-Marie de Lamennais, lec'hienn an Iliz c'hall
- (en) Buhezskrid Yann-Vari de Lamennais (Catholic Encyclopedia)
Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ (fr) La Mennais