Napoleon

Napoleon (pe Napoleone en italianeg, ar yezh orin, pe Napoléon e galleg) zo un anv-den a zeu, a-hervez, eus "Neapolis" (kêr Naplez) hag ar ster orin a vije "eus Naplez".

Hervez tud zo e vefe ur ger gregach, "Napoleoun", deuet eus "napè" pe "napos", a dalv kement ha "traonienn goadek" ha "leon" ; gant se e talvezfe an anv kement ha "leon an draonienn". [1]

Tud, lec'hioù, ha traoù zo bet anvet Napoleon.

Tud

Sent

• Sant Napoleone, ur sant politikel ha n'eus ket bet anezhañ.

Impalaered

• Napoleone Buonaparte (1769-1821), gallekaet e anv da vout Napoleon Bonaparte, jeneral gall a orin korsikat, kemeret ar galloud gantañ e Bro-C'hall hag anvet Impalaer ar C'hallaoued e Bro-C'hall dindan an anv Napoleon Iañ, a voe impalaer e-pad 10 vloaz 1804-1814), ha lezet e roud gantañ en istor Europa hag e melestradurezh meur a vro
  • brezelioù Napoleon, an anv roet d'ar brezelioù renet gant Napoleon pe enep dezhañ en Europa;
  • Kod Napoleon, un dastumad lezennoù lakaet e pleustr gant Napoleon Iañ en Impalaeriezh C'hall e 1803
  • marevezh Napoleon an anv roet d'ar mare ma renas Napoleon.
• Napoleon II (1811-1832) mab d'an impalaer Napoleon Iañ ha Marie-Louise d'Autriche, dug Reichstadt, roue Roma, lesanvet « l'Aiglon » (an ererig), a oa da ren war e lerc'h e dad met ne voe ket lezet d'ober (15-tez war ar paper), e anv gwir Napoleon Francis Joseph Charles Bonaparte;
• Napoleon III, pe Charles Louis Napoléon Bonaparte (1808-1873) a voe Prezidant ar Republik eus 1849 da 1852, a nac'has kuitaat ar galloud hag a reas un taol-stad gant an arme hag a voe neuze Impalaer ar C'hallaoued dindan an anv Napoléon III eus 1852 da 1870.

Tud all

• ar Priñs Napoléon Bonaparte Canino, diskennad da Luciano Buonaparte, Priñs Canino
• Napoleon XIV (1938- ), ur c'haner a grouas "They're Coming To Take Me Away"
• ur c'haner rap muzulman, Napoleon (rapper) ganet e 1977.
• José María Napoleón, ur c'haner meksikan,
• Napoleon Bonaparte Broward, Gouarnour Florida eus 1905 da 1909.
• Napoleon Hill (1883–1970), ur skrivagner.
• Loeiz Napoleon ar Rouz

El lennegezh

• Napoleon (pezh-c'hoari), ur pezh-c'hoari skrivet gant George S. Kaufman, krouet e 1927 gant ar Marx Brothers
• Napoleon (Animal Farm), unan eus ar moc'h er romant Animal Farm gant George Orwell; mar deo tapet e anv diwar hini an impalaer gall eo anat e tenn al loen da Jozef Stalin; er romant gallek eo lakaet "César" ar pemoc'h, evit chom hep feukiñ kizidigezh an impalaerourion moarvat.
• Napoleon Bonaparte, un enklasker aostralian e romantoù an oberour aostralian Arthur Upfield.

Filmoù

• Napoléon ur film gant Bud Fisher e 1920.
• Napoléon (film), ur film gall gant Abel Gance diwar-benn Napoleon Iañ e 1927
• Napoléon (1955), ur film gant Sacha Guitry e 1955
• Napoleon Wilson, un dudenn er film Assault on Precinct 13, graet gant John Carpenter e 1976.
• Napoléon ur film skinwel e 4 lodenn gant Yves Simoneau e 2002.
• Napoléon ur gomedienn war gan gant Serge Lama
• N (Io e Napoleone), ur film italian eus 2006.

Er skiantoù

• An teorem Napoleon
• Ar problem Napoleon
• Kemplezh Napoleon, ur gemplezh psikologel : Kemplezh an tru gouzañvet gant tud en em gav re vihan.

Traoù

-e Bro-C'hall:

• Napoleon (pezh moneiz), ur pezh moneiz aour gall, a dalv kement hag 20 lur gall, krouet e 1805.
• Le Napoléon (1850), ar c'hentañ lestr brezel dre aezhenn eus an istor.
• ar « Petit Napoléon » ur fourmaj er Pireneoù.
• an Napoléon anv ul lestr beajourien
• Napoleon, un anv all roet d'ar c'hoari FreeCell, a zo heñvel-poch ouzh ar c'h-"crapette" gall.
• ur pesk eus ar morioù tomm, Cheilinus undulatus, a vez graet Napoleon anezhañ.

-e broioù all:

• Napoleon, lesanv ar c'hanol 12 "M1857 smoothbore" er brezel diabarzh amerikan.
• Napoleon (c'hoari kartoù), ur c'hoari-c'hartoù breizhveurat.
• Napoleone, ur rummad kazetennoù bannoù-treset italian embannet gant Sergio Bonelli Editore.
• Napoléon a zo ur c'hoari video

-er bed a-bezh:

• Digoradenn Napoleon, un digoradenn implijet er c'hoari echedoù anvet diwar Napoleon Bonaparte en dije c'hoariet anezhi, a-hervez, a-enep an Turk, ur mekanik da c'hoari echedoù a oa bet savet en e amzer.
• Garadenn Napoleon, ur stumm eus ar c'hoari skosat, un digoradenn en echedoù.

Lec'hioù

• Napoleon (Alabama)
• Napoleon (Indiana)
• Napoleon (Kentucky)
• Napoleon (Michigan)
• Napoleon (Mississippi)
• Napoleon (Missouri)
• Napoleon (North Dakota)
• Napoleon (Ohio)

Pennadoù kar

• Napoleone