C (lizherenn)

Lizherenn C
Distagadur brezhonek : ['se:]
N'emañ ket e lizherenneg ar brezhoneg
Yezh orin	Latin
Reizhiad skrivañ	Lizherenneg latin
Renk	3vet
Sonenn	Kensonenn
Unicode	U+0043 (C), U+0063 (c)
Soniadoù	[c] • [k] • [t͡ʃ] • [t͡s(ʰ)] [d͡ʒ] • [ʃ] • [s̝] • [ʕ] [ʔ] • [θ] • soniadoù all

Ul lizherenn eo C, c.

Urzh

Trede lizherenn al lizherenneg latin eo, ha naontekvet lizherenn al lizherenneg kirillek eo ivez hervez urzh al lizherenneg rusek.

Distagadur

El lizherenneg fonetik etrebroadel e talvez [c] kement hag ur gensonenn staon dre serriñ divouezh.

Kemm a ra talvoudegezh al lizherenn skrivet hervez ar yezhoù:

• distaget e vez /k/:
  • e kembraeg atav
  • er skrivadurioù "ca, co, cu" e galleg, spagnoleg ha portugaleg;
  • er skrivadurioù "ca, co, cu" e saozneg;
• distaget e vez /s/:
  • e ruseg atav;
  • dirak i hag e (ce, ci) e galleg, spagnoleg ha portugaleg;
  • dirak i hag e (ce, ci) e saozneg (gant nemedennoù evel Celt, celtic, soccer... avat);
• distaget e vez /tch/:
  • (ce, ci), en italianeg;
• distaget e vez /ts/:
  • er yezhoù baltek;
  • er yezhoù slavek skrivet gant al lizherenneg latin;
  • en hungareg, albaneg...
• distaget e vez /dj/;
  • e turkeg, azerieg, tatareg, kurdeg...

E brezhoneg

Trede lizherenn al lizherenneg vrezhonek eo e deroù 11 ger e Geriadur brezhoneg An Here, ha 7 anezho zo arouezioù kimiek. Implijet e vez e brezhoneg evit skrivañ ar son [k], evel e-barzh corrida, pe e gerioù all amprestet gant ar brezhoneg digant yezhoù all.

En ur ger bennak e vez lennet al lizherenn C evel ma vez graet e galleg dirak e hag i, da lavaret eo [s], evel e-barzh CD-ROM, pe hacienda.

Kelenn

Tud zo a gav ne dleje ket bezañ kelennet er c'hentañ derez dre ma n'emañ ket el lizherenneg ar brezhoneg.
E gwirionez emañ al lizherenn c e div oberenn ha ne vezont ket implijet gant skolidi ar c'hentañ derez:

• Geriadur brezhoneg An Here
• La grammaire bretonne pour tous, gant Eugène Chalm.

Lizherennoù all

• ç e galleg ha portugaleg, distaget [s]

Diorroet e oa bet diwar patrom al lizherenn c'hresianek sigma loarel.

Arouezioù all

Arouezioù Skriturioù Pellgehenterezhioù Banniel Semafor Braille AFNA Morse Charlie – • – •

C kaset dre al lizherenneg Morse

• Arouez an niver 100 eo C en niveradur roman.
• Arouez ar c'harbon eo C ivez.
• Arouez an notenn sonerezh Do er broioù alamanek ha saoznek.
• Ar stumm bihan, c, eo arouez tizh ar gouloù, ha hini al lieskementer 10^-2 = centi.

Pennadoù kar

• ch
• c'h
• lizherenneg ar brezhoneg

Lizherenneg latin

Aa · Bb · Cc · Dd · Ee · Ff · Gg · Hh · Ii · Jj · Kk · Ll · Mm · Nn · Oo · Pp · Qq · Rr · Ss · Tt · Uu · Vv · Ww · Xx · Yy · Zz

Lizherenneg kirillek

Lizherennoù kirillek
А а	Б be	В ve	Г ge/he	Ґ ge (ukraineg)	Д de	Ђ dye	Ѓ gye	Е ye	Ё yo	Є ye ukrainek
Ж je	З ze	Ѕ dze	И i	І i ukrainek	Ї yi	Й i berr	Ј ye	К ka	Л el	Љ lye
М em	Н en	Њ nye	О o	П pe	Р er	С es	Т te	Ћ tshe	Ќ kje	У ou
Ў ou berr	Ф ef	Х c'ha	Ц tse	Ч tche	Џ dje	Ш cha	Щ shcha	Ъ yer	Ы yery	Ь yeri
			Э e	Ю you	Я ya
Lizherennoù kirillek nann-slavek
Ӏ palotchka	Ә schwa	Ғ ayn	Ҙ dhe	Ҡ qa	Қ qaf	Ң ng	Ө o barrennet	Ү ou eeun	Ұ ou eeun barrennet	Һ he
Lizherennoù kirillek kozh
Ꙗ A gant iota	Ѥ E gant iota	Ѧ yous bihan	Ѫ yous bras	Ѩ yous bihan gant iota	Ѭ yous bras gant iota	Ѯ ksi	Ѱ psi	Ѳ fita	Ѵ ijitsa	Ѷ ijitsa okovy
			Ҁ koppa	Ѹ ouk	Ѡ omega	Ѿ ot	Ѣ yat

Porched ar yezhoù hag ar skriturioù Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù.