Tenness

	Livermoriom – Tenness – Oganesson
; At; Ts	Taolenn beriodek
Perzhioù hollek
Niver atomek	117
Rummad kimiek	Halogenoù
Strollad	17
Trovezh	7
Bloc'h	p
Tolz atomek	[293]
Aozadur elektronek
	Aozadur elektronek an atomoù; [Rn] 5f14 6d10 7s2 7p5
	Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 32, 32, 18, 7
Perzhioù atomek
Niver oksidadur	(stlenn ebet)
Tredanleiegezh	(stlenn ebet) (Skeul Linus Pauling)
Gremmoù ionadur	1 : 743 kJ/mol; 2 : (stlenn ebet); 3 : (stlenn ebet)
Skin atomek	(stlenn ebet)
Skin kenamsav	165 pm
Skin Van der Vaals	(stlenn ebet)
Perzhioù fizikel
Arvez	Kaled (diouganet)
Douester (≈20 °C)	72,0 g/cm3 (brasjedet)
Teuzverk	(stlenn ebet)
Bervverk	(stlenn ebet)
Tredanharzusted	(stlenn ebet) nΩ•m (e 20 °C)

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Tenness

a vo kavet e Wikimedia Commons.

An tenness zo un elfenn gimiek kevanaozet gant mab-den ; 117 eo he niver atomek ha Ts he arouez. Skinoberiek-kenañ eo. War-dro 0,051 eilenn hepken eo hanter-vuhez an izotop stabilañ a anavezer, ²⁹⁴Ts.
E taolenn drovezhiek an elfennoù emañ er strollad 17, an drovezh 7 hag ar bloc'h p, hini an elfennoù ez eo ns² np^1–6 o aozadur elektronek.

Istor

En Ensavadur Unvanet an Enklaskoù Nukleel (Joint Institute for Nuclear Research, JNJR ; ruseg : Объединённый институт ядерных исследований, ОИЯИ) e Dubna (Oblast Moskov) e voe klasket kevanaozañ un elfenn nevez adalek miz Kerzu ar bloaz 2004 dre genlabour ur skipailh rusian, renet gant ar c'helenner Youri Oganessian (ganet e 1933), hag unan stadunanat en Oak Ridge National Laboratory (ORNL) en Oak Ridge (Tennessee).
D'an 10 viz Ebrel 2010 ez embannas an enklaskerien o devoa skinataet berkeliom-249 gant ionoù kalkiom-48 ha bet c'hwec'h atomenn eus un elfenn nevez, dre an izotopoù ${}_{\ 117}^{293}\operatorname {[?]}$ ha ${}_{\ 117}^{294}\operatorname {[?]}$ dre ${}_{\ 117}^{297}\operatorname {[?]}$ ^[2].

E miz meurzh 2016 e voe kinniget d'an International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) an anv tennessine evit an elfenn nevez, en enor d'an Tennessee. E miz Mezheven 2016 e voe degemeret da anv ofisiel, gant an arouez ₁₁₇Ts^[3].

Perzhioù

Ne ouzer netra a-zivout an elfenn ₁₁₇Ts er-maez eus he aozadur elektronek abalamour ma'z eus bet kenderc'het kalz re nebeut a atomennoù, ma tigevanont kalz re vuan ha ma koustont kalz re ger.

Izotopoù

Daou izotop eus ₁₁₇Ts zo bet kavet betek-henn^[4].

A-zivout ar bann "Digevanañ"

α a dalvez ez eztaol an elfenn ur rannig alpha (kraoñell ₂He)en ur zigevaniñ.

Atomenn	Z	N	Tolz atomek	1/2 vuhez	Digevanañ	Disoc'h
²⁹³Ts	117	176	293,20824	22 ms	α	²⁸⁹Mc
²⁹⁴Ts	117	177	294,21046	51 ms	α	²⁹⁰Mc

Notennoù

↑ Diouganet hervez hini an astat.
↑ (en) 'Semantic Scholar'. Kavet : 28 Meurzh 2021.
↑ (en) 'IUPAC'. Kavet : 28 Meurzh 2021.
↑ (en) 'Nuclear Data Center –'. Kavet : 28 Meurzh 2021.

Kimiezh \| Elfennoù kimiek
Rolloù hervez an arouez ~ hervez an anv • Taolenn beriodek Taolennoù an izotopoù rannet ~ klok
Dmitriy Mendeleyev • Ernest Rutherford

[1] Diouganet hervez hini an astat.

[2] (en) 'Semantic Scholar'. Kavet : 28 Meurzh 2021.

[3] (en) 'IUPAC'. Kavet : 28 Meurzh 2021.

[4] (en) 'Nuclear Data Center –'. Kavet : 28 Meurzh 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]