Klik dent
LFE – niverenn | 177 |
LFE – unicode | ǀ |
LFE – skeudenn | |
X-SAMPA | |\ |
Selaou |
---|
Unan eus ar c'hensonennoù e taolennoù ofisiel al lizherenneg fonetikel etrebroadel ganti un arouezenn ispisial eo ar c'hlik dent treuzskrivet [ǀ] hervez reolennoù al LFE, ganti an niverenn dave 177. Betek 1989 eveze skrivet [ʇ].
Ur familh klikoù eo ar c'hlikoù dent implijet evel fonemoù en un nebeud familhoù yezh komzet en Afrika hag e luc'haj lidel an damineg komzet en Aostralia nemetken.
Kavet e vez stank klikoù dent er yezhoù koiek-sanek hag er yezhoù ngouniek komzet tro-war-dro bet levezonet gante, dreist-holl ar zouloueg hag ar xhosaeg. Er yezhoù ngouniek ("nguni") e vez skrivet c ar c'hlik dent tenuis; gc ar c'hlik dent sourrus; ch ar c'hlik dent c'hwezhet; nc ar c'hlik dent dre fri; ha ngc and nkc rakfriet.
Ur yezh kouchitek eo an dahaloeg enni pevar c'hlik dent, friet an holl anezhe: [ŋ̊ǀ, ŋǀ, ŋ̊ǀʷ, ŋǀʷ].
Kendistaget e e vez ar c'hlik-mañ atav evel-hen, da skouer:
- [k͡ǀ] pe [ǀ͡k]: klik drekstaon-dent divouezh ((gallout a ra bezañ c'hwezhet, dre strakal, dre fic'hal, h.a.)
- [ɡ͡ǀ] pe [ǀ͡ɡ]: klik drekstaon-dent mouezhiet (gallout a ra bezañ c'hwezhet, sourrus, dre fic'hal, h.a.)
- [ŋ͡ǀ] pe [ǀ͡ŋ]: klik drekstaon-dent dre fri (gallout a ra bezañ c'hwezhet, divouezhiet, h.a.)
- [q͡ǀ] pe [ǀ͡q]: klik huged-dent divouezh
- [ɢ͡ǀ] pe [ǀ͡ɢ]: klik huged-dent mouezhiet (alies rakfriet)
- [ɴ͡ǀ] pe [ǀ͡ɴ]: klik huged-dent dre fri
Implijet e vez klikoù e yezhoù all komzet en Europa ma talveont da estlamadennoù kentoc'h evit fonemoù evit diskwel an displijadur, da skouer en hungareg ha vez skrivet cöccögés [cœc:œge:ʃ], en alamaneg skrivet ts pe tss pe e saozneg tut-tut pe tsk-tsk. E gresianeg e vez implijet ur c'hlik dent pe ur c'hlik drekkevig evit lâret "nann" e lec'h όχι.
Gwelit ivez:
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Kensonennoù | Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout. |