Gwerz

Ur werz (liester: gwerzioù) a zo ur ganaouenn e brezhoneg hag a gont un istor.
Klotañ a ra gant ar gerioù ballad e saozneg, ha baled e kembraeg. Dre ma vez trist pe kriz an istorioù kontet alies e kred d'an dud alies int memes tra evel klemmganoù.

Gerdarzh

Dont a ra ar ger gwerz eus al latin uersus (gwerzenn, linennad barzhoneg). E kembraeg ez eus ur ger gwers ivez hag a dalv kement ha kentel.

Istor

Savet int diwar mojennoù kozh, buhez tud brudet en istor Breizh, gwallzarvoudoù, istorioù karantez ur fin skrijus dezho. Se eo pezh a greder hiriv, met pa veze savet gwerzioù e veze kaoz enne eus traoù nevez-degouezhet.

Hir-mat e vez kavet ar gwerzioù alies, kalz pozioù enne, ha goustad ez eo an ton anezhe evel ma tere ouzh ur ganaouenn hag a zo graet evit bezañ selaouet ha komprenet. Met pa oant savet ne vezent ket kavet hir, ha disheñvel eo an doare a zo hiziv da welout an amzer hag ar pad diouzh an hini a oa gwechall.

Levrioù brudet

Kavout a reer gwerzioù en oberennoù-mañ dreist-holl:

er Barzaz Breiz, embannet gant Kervarker e 1839,
e Gwerziou Breiz Izel gant Fañch an Uhel, embannet e daou levr e 1868 ha 1874.

Gwerzioù brudet

E Barzhaz Breizh

E Gwerziou Breiz Izel

Les Aubray
Silvestrig

Gwerzioù brudet all

An hini a garan
En ti Eliz Iza
Gwerz ar Seizh Sant
Gwerz ar Vezhinerien, gant Denez Abernod
Gwerz Fañchig Kemper
Gwerz Ker Iz, savet gant Olier Souetr
Gwerz koz Plouenan
Gwerz Plogo
Gwerz Skolvan
Me zo ganet e-kreiz ar mor, diwar ur varzhoneg gant Yann-Ber Kalloc'h, ton savet gant Jef ar Penven.

Gwerzioù an XXvet kantved

Gwerzioù ar XXIañ kantved

Gwerz Fañchig Kemper, gant Mark Kerrain, e 2017
Gwerz Perin an Dorzh, gant Daniel Doujet, embannet e 2019 (http://www.emglevbroanoriant.bzh/spip.php?article1121);
Gwerz Samuel, gant Paskal Tabuteau, embannet e-barzh Ya !, niv. 804, 6 a viz Du 2020,p. 10.

Kembre

Brudet eo ar werzaouerien-mañ:

Gerioù kar

Liammoù diavaez

(fr)

Blog Françoise Morvan: http://francoisemorvan.com/les-nationalistes-bretons-naiment-pas-la-gwerz/