Santez-Elen

Feunteun ar vourc'h.

Anv gallek (ofisiel)

Sainte-Hélène

Melestradurezh

56220

56700

Maer
Amzer gefridi

Jean-Yves Croguennec
2020-2026

Etrekumuniezh

Kumuniezh kumunioù Blavezh Gwelmeur hag ar Mor Bras

Bro velestradurel

Bro an Oriant

Lec'hienn web

https://saintehelenesurmer.bzh

Poblañsouriezh

Poblañs

1 272 ann. (2020)^[1]

Stankter

157 ann./km²

Douaroniezh

Daveennoù
lec'hiañ

47° 43′ 15″ Norzh
3° 12′ 12″ Kornôg / 47.7208333333, -3.20333333333

Uhelderioù

kreiz-kêr : 15 m
bihanañ 0 m — brasañ 20 m

Gorread

8,08 km²

Santez-Elen

Santez-Elen a zo ur gumun eus Breizh e kanton Pleuwigner e departamant ar Mor-Bihan.

Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar Brezoneg er Skol[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[2].

Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]


Stêr an Intel e Santez-Elen

War lez Stêr an Intel emañ Santez-Elen.

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dispac'h Gall[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Melestradurezh: savet e voe ar gumun e 1790 diwar ul lodenn eus parrez Lokoal; e Kanton Kervignag hag e Bann Henbont e oa. Lakaet e voe en Arondisamant an Oriant pa voe krouet e 1800 hag e Kanton Porzh-Loeiz, bet brasaet e 1801^[3].

XIX^vet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1841 e voe lakaet c'hwec'h kêriadenn eus Pleheneg e kumun Santez-Elen.

XX^vet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Brezel-bed kentañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Mervel a reas 35 milour ag ar gumun, da lavaret eo 4,92 % eus he foblañs e 1911^[4].

Eil brezel-bed[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Mervel a reas tri milour ag ar gumun hag ur glañvdiourez^[5] eus ar Rezistañs^[6]; war dalbenn Sankenn an Oriant edo Santez-Elen; pemp den nann-soudard eus ar gumun a voe lazhet^[7]. Kanoliataet hag entanet e voe ar vourc'h gant an Alamaned d'an 11 a viz Gwengolo 1944: an iliz katolik ha 90% eus an tiez a voe distrujet. Tapet e voe ar vourc'h gant an Alamaned d'an 28 a viz Gwengolo 1944 goude emgannoù start. Dieubet e voe ar gumun d'an 10 a viz Mae 1945^[8]. D'ar 6 a viz Du 1944 e kouezhas ur c'harr-nij Douglas A24 marilhet N° 254--549 eus an aerlu gall (Armée de l'Air) e Santez-Elen; lazhet e voe an daou nijour a oa en e vourzh^[9].

Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dismantroù ar chapel.

Dismantroù ar chapel, 590, e Beg Santez-Elen.

Ar feunteun er vourc'h, XVIII^vet kantved.

An iliz.
Ar c'hloc'hdi.

An iliz katolik a voe savet en XVIII^vet kantved hag adsavet e 1840 gant un embreger italian, La Casa. Relegoù Santez Elen ha Sant Steven a voe roet dezhi gant ar pab Pi VII e 1817. Adsavet e voe goude an Eil brezel-bed: tost distrujet razh e oa bet e miz Gwengolo 1944 gant ar c'hanolioù alaman. Miret eo bet an tour-iliz eus an XVIII^vet kantved.

Ar chapel.
Ur gador-brezeg.
Santez-Elen, ur groaz.

Chapel Intron-Varia Druez e Kerdavid.
Ur meni gador-brezeg e-tal an iliz ha kroazioù war ar maez.

Santez-Elen, Monumant ar re varv.

Monumant ar re varv, er vourc'h. Dioueliet e voe d’ar 25 a viz Eost 1923^[10].

Armerzh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ur vag istrerezh o tremen e-bioù d'ur park istr.

Istr a saver er gumun e Stêr an Intel.

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Niver a annezidi

Melestradurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar maerdi.

Mare		Anv
Roll maered ar gumun
2020	→ bremañ	Jean-Yves Croguennec
2014	2020	Pierric Le Fur
1978	2014	Emmanuel Giquel
	1978	Jean Davigo
N'eo ket anavezet c'hoazh an holl fedoù.

Tud[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tud bet marvet eno[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Firmin Tristan (25 a viz Meurzh 1886 e Groe-10 a viz Meurzh 1965), maer Groe, kuzulier Kanton Groe ha kannad ar Mor-Bihan e Kambr an deputeed^[11].

Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

(br) Santez-Elen war lec'hienn Geobreizh

Dave ha notennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
↑ (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
↑ (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 368
↑ (fr)Monumant ar re varv
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Monumant ar re varv
↑ (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 314
↑ (fr)Chemins de Mémoire
↑ (fr)Pertes de l'Armée de l'Air
↑ (fr)Université de Lille
↑ (fr)Annik Le Guen, Le Morbihan sous le Gouvernement de Vichy, Miz Kerzu 1993

[1] Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA

[2] (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936

[3] (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 368

[4] (fr)Monumant ar re varv

[5] (fr)Memorial Genweb

[6] (fr)Monumant ar re varv

[7] (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 314

[8] (fr)Chemins de Mémoire

[9] (fr)Pertes de l'Armée de l'Air

[10] (fr)Université de Lille

[11] (fr)Annik Le Guen, Le Morbihan sous le Gouvernement de Vichy, Miz Kerzu 1993

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]