Ploudon : diforc'h etre ar stummoù
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
closer to pluto today!! |
||
| Linenn 10: | Linenn 10: | ||
|----- |
|----- |
||
| bgcolor=black colspan="2" align="center"| |
| bgcolor=black colspan="2" align="center"| |
||
[[Restr:Pluto by LORRI, |
[[Restr:Pluto by LORRI, 7 July 2015 (Color).jpg||250px|center]] <font color=white><small>Ploudon luc'hskeudennet gant ar sontenn <br /> [[New Horizons]] en hañv [[2015]]'' |
||
|- |
|- |
||
| bgcolor="#6295DA" colspan="2" align="center"| '''Dizoloidigezh''' |
| bgcolor="#6295DA" colspan="2" align="center"| '''Dizoloidigezh''' |
||
Stumm eus an 9 Gou 2015 da 01:04
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
 New Horizons en hañv 2015 | |||||||
| Dizoloidigezh | |||||||
| Kavet gant | Clyde W. Tombaugh | ||||||
| Kavet d'an | 18 a viz C'hwevrer 1930 | ||||||
| Doareennoù he c'helc'htro | |||||||
| Skin etre | 5,90638×109 km ≈ 39,5 ua | ||||||
| Ezkreizennegezh | 0,2488 | ||||||
| Prantad reveulzienn siderel | 90 613,3058 d = 248 a 31 d 7,34 h | ||||||
| Prantad sinodek | 366,7352 d | ||||||
| Tizh kelc'htreiñ etre | 4,74 km/s | ||||||
| Stouadur | 17,14175° | ||||||
| Niver a adplanedennoù (loarennoù) | 5 | ||||||
| Doareennoù fizik | |||||||
| Treuzkiz keheder | 2390 km | ||||||
| Gorre | 17 milion a km² | ||||||
| Mas | 1,314×1022 kg | ||||||
| Mas volumek etre | 2,0×103 kg/m³ | ||||||
| Gravitadur war he gorre | 0,655 m/s² | ||||||
| Prantad treiñ | 6,387 d = 6 d 9 h 17 min | ||||||
| Stouadur an ahel | 119,61° | ||||||
| Albedo | 0,60 | ||||||
| Tizh frankizadur | 1,3 km/s | ||||||
| Temperadur war he gorre |
| ||||||
| Doareennoù an atmosfer | |||||||
| Gwask atmosferek | 0 - 0,0003 kPa | ||||||
| Nitrogen | 90% | ||||||
| Metan | 10% | ||||||
Ploudon (Pluto e latin ha (134340) Ploudon hervez hec’h anv ofisiel), a zo anezhi ur blanedenn gorr eus Koskoriad an Heol abaoe diviz an Unvaniezh Astronomel Etrebroadel (UAE) ar 24 a viz Eost 2006. A-raok e oa degemeret da navet planedenn ar sistem Heol daoust da soñj un darn eus ar steredoniourien. Kavet e oa bet er bloaz 1930 gant Clyde W. Tombaugh. Divizet ez eus bet gant UAE, d'ar 24 a viz Eost 2006 ivez, lakaat Ploudon da vezañ "prototip" ur rummad nevez a draezoù treuzneizhanat.
Ar blanedenn gorr gentañ eus Gouriziad Kuiper eo, hag an eil brasañ war-lerc'h Eris hervez ar pezh a anavezomp evit ar poent.
Hervez diviz UAE 2006 ez eo e gwirionez un divblanedenn gorr gant Charon, daoust ma n'eo ket sklaer c'hoazh.
Loarennoù
Cheñchamant a vo er rann-mañ dizale moarvat, ma vez lakaet Charon war roll ar planedennoù korr.
Ploudon he deus teir loarenn anavezet. An hini vrasañ anezho, Charon, a oa bet kavet er bloaz 1978. Div loarenn vihanoc’h a zo bet dizoloet e 2005, anvet int bet Hydra ha Nix, hag ur bevare kavet e 2011, bet anvet S/2011 (134340) 1 da c'hortoz.
Difurch
Ploudon eo ar blanedenn nemeti eus Koskoriad an Heol ha n’he deus bet, evit poent, sontenn ebet o vont betek enni. Dre se, ha dre m’emañ pell, n’ouzer nemet nebeut a dra diwar he fenn.
D’ar Yaou 19 a viz Genver 2006 eo bet bannet gant an Amerikaned ar sontenn New Horizons a dlefe diraezh ar blanedenn e miz Gouere 2015 d’ar gwellañ. Studiañ a raio Charon war ar memes tro.
Notennoù ha daveoù
Lennadurezh
- Koskoriad an Heol, Bruno Mauguin ha Bénédicte Saulier-Le Dréan (Egorenn ar skiantoù), treiñ gant an Ofis ar Brezhoneg, 2006, Éditions Apogée, ISBN 2-84398-249-9, pp. 52-57.
| Koskoriad an Heol |
|---|
|
| Planedennoù : Merc'her • Gwener • Douar • Meurzh • Yaou • Sadorn • Ouran • Neizhan
|
| Korrblanedennoù : Ceres • Ploudon & C'haron • Eris – Makemake – Haumea — Quaoar
|
| Loarennoù pennañ : Loar • Phobos • Deimos • Io • Europa • Ganymede • Callisto • Titan • Titania • Triton
|
| Traoù all : Heol • Gourizad asteroidennoù • Stered-lostek • Gourizad Kuiper • Koumoulennad Oort • Disk strewet
|
| Gwelet ivez : Listennad adplanedennoù koskoriad an Heol - Listennad asteroidennoù koskoriad an Heol |