C'hloris

Flora ha Zefyros, gant William Bouguereau (1875).

C'hloris (χλωρις / Khlôris e gregach) zo anv meur a blac'h e mojennoù Hellaz kozh.

E mojennoù zo e oa un nimfenn eus Inizi ar Wenvidien (a vije Inizi Kanariez hiriv, gouez da lod), liammet hec'h anv ouzh an natur, an nevezamzer, ar bleunioù, hag an eginañ.

C'hloris ha Zefyros

Zefyros, doue an avel gornôk, a garas anezhi, he skrapas, a zimezas ganti hag a viras anezhi e barr he yaouankiz, ma roas dezhi rouantelezh ar bleuñv. E miz Mae eo e voe o c'harantez en he bleuñv ha n'ankounac'ha ket ar varzhed, pa reont anv eus tro ar bloaz hag e goulzoù-amzer, da reiñ lec'h d'an daou bried-se e lidambroug an Nevezamzer. Ur mab o doe, Karpos, un anv hag a dalv kement ha "frouezh" e gregach.

Gwelout a c'haller ar vetaforenn naturel-mañ: "Zefyros... paotr an avel gornôg a zegas freskijenn ha glav e-kerzh an nevezamzer. En em unaniñ a ra gant C'hloris, doueez an diwanañ, a zeu anezhi frouezh fresk an douar."

E latin

Flora e oa hec'h anv e latin. Azeulet e veze gant ar Sabined ha ganto e voe degaset da Roma, ma veze graet lidoù dezhi da-geñver C'hoarioù Flora, pe ar Floralia, a veze lidet eus an 28 a viz Ebrel betek ar 1añ a viz Mae, kent mont da goll er IV^e kantved.

"Pa gomz e vez he diweuz o sunañ roz an nevezhañv: C'hloris e oa, ha Flora on bremañ." Ovidius.

C'hloris (Meliboia)

Meliboia a oa unan eus pevarzek bugel Niobe hag Amfion (anvet ivez Niobided), hag an hini nemeti eus ar vugale (pe unan eus ar re nemeto) a voe laosket e vuhez gantañ pa voe lazhet ar re all gant Artemis hag he breur gevell Apollon, evel dic'haou eus an dismeg graet gant Niobe d'o mamm Leto, pa oa bet o fougeal he doa bet bugale a-leizh, e-keit ma ne oa bet nemet daou d'an doueez.

Ken spontet e voe Meliboia gant al lazhadeg ma oa aet glaslivet he dremm, ha ma kemmas hec'h anv da vezañ C'hloris ("an hini glaslivet"). Honnezh eo an hini a zo meneget gant Homeros en Odysseia (levr 11, linennoù 281-296).

Goude e timezas da Neleüs hag e voe rouanez e Pylos. Meur a vab o doe, en o zouez:

• Nestor,
• Alastor
• C'hromios
• Pero, ur verc'h.

Ur mab he doe C'hloris ivez, Periklymenos e anv, pa oa dimezet gant Neleüs, met hervez doareoù all eus ar vojenn eo Poseidon an hini a oa tad da Periklymenos (ha tad da Neleüs ivez). Poseidon a roas da b-Periklymenos ar galloud da dreiñ e kement loen a gare. Bugale all he doe, anaout a reer: Tauros, Asterios, Pylaon, Deimac'hos, Eurybios, Frasios, Eurymenes, Evagoras hag Epilaos.

Odysseüs a oa en em gavet gant C'hloris pa oa aet d'ober e dro d'an Hades (hervez Odysseia Homeros, 11, 281ff).

C'hloris (mamm Mopsos)

Dimeziñ a eure C'hloris d'an diouganer Ampyks (mab da Elatos), ha digantañ he doe ur mab, Mopsos, a voe un diouganer brudet ivez, hag a yeas da-heul an Argonaoted.

Gerdarzh

Donet a ra anv Chloris eus ar gregach Khloros a dalv kement ha "melen-glas," "glas-sklaer," "gwenn-glas" pe "fresk".

Anezhañ ez eus deuet un toullad gerioù anavezet er yezhoù europat bras (saozneg, galleg, ha yezhoù latin) :

• an anv plac'h Chloe - a dalv "egin glas"; un anv all roet da z-Demeter, doueez al labour-douar en Hellaz.
• Klorofil - ur pigmant glas a c'hoari e-barzh fotosintezenn ar plant.
• Klorin - un elfenn gimikel, un aezhenn etre melen ha glas he liv.