Tregastell

Eus Wikipedia

Tregastell
Ar Maen Krouget.
Ar Maen Krouget.
Ardamezioù
Anv gallek (ofisiel) Trégastel
Bro istorel Banniel Treger Treger
Melestradurezh
Departamant Aodoù-an-Arvor Aodoù-an-Arvor
Arondisamant Lannuon
Kanton Perroz-Gireg
Kod kumun 22353
Kod post 22730
Maer
Amzer gefridi
Xavier Martin
2020-2026
Etrekumuniezh Lannuon-Treger Kumuniezh
Bro velestradurel Bro Treger ha Goueloù
Lec'hienn web (fr)Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs 2 549 ann. (2020)[1]
Stankter 364 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù
lec'hiañ
48° 48′ 41″ Norzh
3° 29′ 56″ Kornôg
/ 48.811388889, -3.498888889
Uhelderioù bihanañ 0 m — brasañ 71 m
Gorread 7,00 km²
Lec'hiañ ar gêr
Tregastell

Tregastell zo ur gumun e norzh Breizh e Bro-Dreger, e departamant Aodoù-an-Arvor.

Douaroniezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tregastell, ar mor, ar reier hag un draezhenn.

War aod Mor Breizh, etre Pleuveur-Bodoù ha Perroz-Gireg emañ Tregastell, war vord Aod ar Vein Ruz emañ ivez.

Kumunioù amezek[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Anv[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

B. Tanguy : Tregastel, 1225 ; eccl. de Trecastell, dibenn an XIVvet kantved ; Tregastell, 1426 ; Tregastel, 1461.

  • Ar c'hastell (eus al latin castellum) a vefe ken kozh hag ar mare galian-ha-roman, pe savet er Grennamzer.

Ardamezioù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

En glazur e deir zreustell gommek en aour ; e grennbalefarzh en gul karget gant un tour en argant mogeriet en sabel.

  • Ger-ardamez : Krog e-barzh.
  • Bet degemeret gant Kuzul ar Gumun : 6 C'hwevrer 1987.

Istor[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Lodenn disrannet diouzh Pleuveur-Bodoù, kent 1225. Kumun adalek ar 24 a viz C'hwevrer 1790.

XXvet kantved[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Brezel-bed kentañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Eil Brezel-bed[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Mervel a reas 31 den abalamour d'ar brezel, unan anezhe e miz Here 1945 p'edo al lu gall o terc'hel Alamagn[2].

Brezelioù didrevadennañ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Brezel Indez-Sina[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Maroko[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Brezel Aljeria[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Mervel a reas daou vilour.

Monumantoù ha traoù heverk[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Mein veur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • alez-toet Kerguntuilh.
  • alez-toet Enez-Rennod ("Ti al Lia").
  • Taol-vaen Kerguntuilh.
  • Peulvan Tremarc'h.
  • Peulvan Keredol.
  • Peulvan Krec'h Ijen.
  • Maen-sav eus Oadvezh an houarn (bremañ e Ti an Douristed).
  • Karreg dre natur Ar Roue Grallon.

Savadurioù relijiel[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Iliz katolik Santez Anna, gant e garnel.
  • Chapel Santez Anna ar Roc'hoù.
  • Chapel Sant Golgon,

Savadurioù all[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Ar C'hastell (galian ha roman)
  • Kastell Kostaerez.
  • Maner Kerlavoz
  • ar vilin-vor.
  • Ti-feurm Krec'h-Leo (XVII-XVIIIvet)
  • Ti-feurm Ker-Feunteun, gwechall Koumanant Ti-Meur (XVvet)
  • Monumant ar re varv dirak ar vered, bet savet e 1947, luc’hskeudennoù[4],[5].
  • Plakenn ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn.[6]

Brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar Brezoneg er Skol[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol[7].

Ya d'ar brezhoneg[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Deskadurezh[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • Ur skol divyezhek a zo eno abaoe 1989.
  • E distro-skol 2022 e oa 50 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (32,9 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)[8].

Poblañs[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Emdroadur ar boblañs abaoe 1793[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

[9]

Gevelliñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Keveleriñ[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Levrlennadur[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  • (fr)Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor. Origine et signification. ArMen - Le Chasse-Marée. 1992
  • (br)Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
  • (fr)Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes des Côtes d'Armor & Ille-et-Vilaine. 2008

Liammoù diavaez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]


Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Dave ha notennoù[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

  1. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
  2. 2,0 ha2,1 (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  3. (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
  4. (fr)Memorial Genweb
  5. (fr)"Le Trégor", d'an 10 a viz Du 2018
  6. (fr)Memorial Genweb
  7. (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
  8. (br)Ofis Publik Ar Brezhoneg
  9. (fr)Cassini hag EBSSA

Pennadoù kar[kemmañ | kemmañ ar vammenn]