Albert Speer
Reizh pe jener | paotr |
---|---|
Bro ar geodedouriezh | Alamagn |
Anv e yezh-vamm an den | Albert Speer |
Anv ganedigezh | Berthold Konrad Hermann Albert Speer |
Anv-bihan | Albert |
Anv-familh | Speer |
Deiziad ganedigezh | 19 Meu 1905 |
Lec'h ganedigezh | Mannheim |
Deiziad ar marv | 1 Gwe 1981 |
Lec'h ar marv | Londrez |
Abeg ar marv | Gwallzarvoud eus gwazhied an empenn |
Lec'h douaridigezh | Bergfriedhof |
Tad | Albert Friedrich Speer |
Pried | Margarete Weber |
Bugel | Albert Speer, Hilde Schramm, Margret Nissen |
Den heverk | Hans Fläschner, Hermann Mosler, Hans von Kittlitz |
Yezhoù komzet pe skrivet | alamaneg |
Place of detention | Spandau Prison, DUSTBIN, Nuremberg Court Prison |
Kondaonet evit | torfed a-enep Mab-Den |
Micher | politiker, arkitektour |
Karg | member of the Reichstag of Nazi Germany, Ministry of Ammunition and War Production of Nazi Germany |
Bet war ar studi e | Technische Universität Berlin, Technical University of Munich, TH Karlsruhe, Helmholtz-Gymnasium Heidelberg |
Lec'h labour | Berlin, Mannheim, Berlin, Heidelberg |
Strollad politikel | Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman |
Liv an daoulagad | gell |
Liv ar blev | blev rous |
Perzhiad e | Milch Trial, International Military Tribunal |
Skour lu | Schutzstaffel |
Ezel eus | Sturmabteilung, Schutzstaffel |
Prizioù resevet | Golden Party Badge |
Deskrivet en URL | https://www.persee.fr/authority/828717 |
Deskrivet dre | Letter proves Speer knew of Holocaust plan |
Assessment | intelligence test |
Berthold Konrad Hermann Albert Speer, ganet d'an 19 a viz Meurzh 1905 e Mannheim, a oa un tisavour ha ministr eus an Trede Reich etre 1942 ha 1945. Unan eus an dud pouezusañ e voe en Alamagn nazi e dibenn an Eil Brezel-bed.
Mont a reas war-lerc'h e dad war ar vicher a disavour.
E 1931 e emezelas en NSDAP a oa Adolf Hitler en e benn.
E 1934 e voe savet gant Speer ar c'hinklañ meurdezus a voe da gendalc'h bloaziek ar strollad nazi e Nürnberg. Tisavour ofisiel ar renad nazi e voe diwar neuze.
Ennañ e voe fiziet gant Hitler e huñvre pouezusañ : sevel Germania, "kêr-benn ar bed" (alamaneg: Welthauptstadt Germania), diwar gêr Berlin. Abalamour d'ar brezel ne voe savet netra en-fetis panevefe ar gañsellerez nevez (alamaneg: Neue Reichskanzlei, bet distrujet e 1945).
E 1942 e voe anvet da Vinistr an Armerezh hag e 1943 ez eas da Vinistr ar produiñ greantel. An dud a oa er c'hampoù a lakaas da labourat a-lazh-korf.
Dirak lez-varn Nürnberg e 1945 e lavaras avat ne ouie netra eus an tordefoù bet kaset gant ar renad nazi. 20 vloavezh en toull-bac'h e chomas.
D'ar 1añ a viz Gwengolo 1981 ez eas da anaon e Londrez.
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Gitta Sereny: Albert Speer : son combat avec la vérité. Seuil 1997. (e galleg)
- Matthias Schmidt: Albert Speer. Das Ende eines Mythos. München: Goldmann 1983.(en alamaneg)
|