Mont d’an endalc’had

Afrodite Knidos

Eus Wikipedia
Afrodite Knidos, eildelwenn roman diwar Praksiteles.

Afrodite Knidos (Κνίδια Αφροδίτη Πραξιτέλη e gregach) a oa unan eus brudetañ delwennoù ar c'hizeller attek Praksiteles er IVe kantved kt JK, hag a vije poltred an hetaira Fryne. Venus Pudica (Gwener eleveziek) a vez graet eus an delwenn hag eus an eildelwennoù diwarni, abalamour m'emañ o kuzhat he gaol gant he dorn dehou.

Doareoù all zo eus ur Venus Pudica zo c'hoazh, ma vez gwelet o kuzhat he brennid, ha bez' ez int:

Delwenn orin

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Brudet e oa kened an delwenn, savet da vezañ gwelet pep korn anezhi a bep tu, ha kontet da vezañ kentañ skeudenn un doueez en he noazh. Gwelout a raed Afrodite oc'h en em brientiñ d'ober ur gibelladenn a roje he gwerc'hded dezhi en-dro, he dilhad en he dorn kleiz, he dorn dehoù dirak he moudenn.

Hervez Plinius an Henañ e oa bet urzhiet un delwenn da Afrodite gant tud Kos digant Praksiteles. Div zelwenn a voe graet gant ar c'hizeller, unan gwisket, hag unan noazh. Feuket e voe tud Kos gant an doueez en he noazh ha prenañ a rejont an hini gwisket. N'ouzer ket penaos e oa an hini gwisket, pa'z eo aet da get, n'eus ket bet kaoz anezhi er skridoù bepred.

Prenet e voe delwenn an doueez noazh gant keodedourien eus Knidos ha lakaet en un templ dindan an oabl, ma c'halled he gwelout a bep tu. Buan e voe unan eus brudetañ oberennoù Praksiteles en abeg d'an doare dibalamour ma oa kizellet, en he lorc'h hag en he noazh.

Engravadur ur pezh eus Knidos a ziskouez Afrodite Knidos, gant Praksiteles.

Hervez ar vrud e oa bet graet e zelwenn gant Praksiteles diwar batrom an hetaira Fryne, pezh a lakae ar gwalldeodoù da vont en-dro. Ken anavezet e teuas an delwenn da vezañ ma voe graet re all e-leizh hervezi, ken e veze kontet istor an doueez Afrodite erruet e Knidos da welout an delwenn, hag o c'houlenn ..."Pelec'h en deus Praksiteles ma gwelet em noazh?".

Sachañ tud a rae an delwenn, goude ma oa ur skeudenn relijiel da gentañ-penn, ha diwallerez Knidos.

Kinnig a eure ar roue Nikomedes I Bithynia paeañ dle bras kêr Knidos ma vije roet an delwenn dezhañ, met nac'het e voe e ginnig gant tud kêr. Hervez ar vojenn, kadarnaet gant ur merk e marmor ur vorzhed en tu a-dreñv, e oa ken buhezheñvel an delwenn ma kuzhas ur gwaz un noz hag e klaskas c'hoari daou gant delwenn Afrodite. Meneget eo an darvoud (a c'haller tostaat ouzh mojenn Pygmalion) en diviz Erotes (rann 15) lakaet war gont Lukian Samosata.

Venus Colonna

Eildelwennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Kollet eo Afrodite Knidos, siwazh. Soñjal a c'haller e voe kaset da Gonstantinopolis (İstanbul) ha kollet e-kerzh an tan-gwall a voe da goulz emsavadeg Nikaia. Eildelwennoù a-leizh a voe graet diwarni en Henamzer, ma c'haller kaout un damsoñj eus penaos e oa, etre an deskrivadurioù skrivagnerien hag an eildelwennoù arzourien a zo deuet betek ennomp.

E-pad ur pennad, e 1969, e kredas an hendraourez Iris Love bezañ kavet an tammoù nemeto eus an delwenn orin, a zo dalc'het hiriv er British Museum. Hiriv e kav d'an arbennigourien e oa an tammoù-se diwar un delwenn all.

Penn "Kaufmann"', e mirdi al Louvre.

Diwar Afrodite Knidos ez eus bet savet delwennoù damheñvel, ha dreist-holl:

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Levrlennadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Theodor Kraus. Die Aphrodite von Knidos. Walter Dorn Verlag, Bremen/Hannover, 1957.
  • Leonard Closuit. L'Aphrodite de Cnide: Étude typologique des principales répliques antiques de l'Aphrodite de Cnide de Praxitèle. Imprimerie Pillet - Martigney, 1978.
  • Francis Haskell and Nicholas Penny. Taste and the Antique: The Lure of Classical Sculpture, 1500-1900. Yale University Press, New Haven/London, 1981.
  • Christine Mitchell Havelock. The Aphrodite of Knidos and Her Successors: A Historical Review of the Female Nude in Greek Art. University of Michigan Press, 1995.