Tank
| Iskevrennad eus | karbed hobregonet stourm  |
|---|---|
| Anvet diwar | cistern |
| Oberataer | Afghan National Army, Albanian Joint Forces Command, United States Army |
| Mare ma oa dizoloet pe ijinet | 1915 |
| Istor | history of the tank |
| Implijet gant | tankman |
| Roll elfennoù | list of tank |
| Category for the view of the item | Category:Tanks by view |
Un tank (pe karr-hobregon, karr-argad, karr-arsailh ha karr-emgann[1]), a zo ur c'harbed milourel hobregonet gant ur c'hanol. Savet int evit ar stourm en talbenn gant un tan kreñv, un hobregon tev, hag ur c'heflusker nerzhus evit gellet fiñval bliv en emgann.
An tankoù kentañ a voe implijet e-pad ar Brezel-bed kentañ gant lu ar Rouantelezh-Unanet e Flers (Bro-C'hall) d'ar 15 a viz Gwengolo 1916. Mennet e oa pennoù uhel al lu saoz da dreuziñ ar fozioù difenn alaman. An tankoù a-vremañ a rank gellet fiñval buan hag a zo dafaret gant armoù lies, ur c'hanol tev en un douribell a c'hell treiñ, gant mindrailherezioù hag armoù all. Kemmesk int etre ur c'harbed hobregonet kreñv (evit gwareziñ ar vourzhidi), ur c'harbed harp-tan evit an troadegiezh, un enep-tan d'ar c'hanolierezh. Dre bezañ raouet e-serr implij rodoù e vez tu d'an tankoù fiñval war tachennoù lies dreist-holl reoù diaes evel reoù bouilhennek pe traezh. An tu a zo dezho aes da dizhout lec'hioù strategel war an dachenn emgann. An tankoù a c'hell bezañ hollbouezus e meur a zoare en emgann, kement en argadennoù gant sikour o tan kreñv pe evit an difenn dre o hobregon tev. Ne ra forzh ar roll a vez roet dezho, ar fed ma c'hellont fiñval aes a sikour kalz a sikour kalz a-fed kadoniezh brezel. Pa oant erruet war an dachenn emgann o devoa degaset ur marevezh nevez er brezel, anvet ar brezel hobregonet.
_Recolored.jpg)
An tankoù a-vremañ a zo liammet gant ar re gentañ bet gwelet ur c'hantved 'zo met a zo bet gwellaet a galz, a-fed kefluskerioù, armamant ha kadoniezhoù. Dre ar gwelladennoù lies bet degaset d'an tankoù, ez eo bet liesaet o rolloù war an tachennoù emgann. Tankoù ar C'hentañ Brezel-bed a oa savet gant Bro-Saoz ha Bro-C'hall evit terriñ linennoù difenn an enebourien war Talbenn ar C'hôrnog.
A-raok am vije krouet an tank stourm diazez, an tankoù a oa renket dre klasadoù hervez ar pouezh (tank skañv, tank etre, tank ponner pe tank dreist-ponner) pe dre o implij kadoniezhel (treuziñ, marc'hegiezh-, troadegiezh-, merdeer-, pe tankoù sklêrijennañ). Lod a zo gant un hobregon tevoc'h pe gant kanolioù tevoc'h, padal lod all a zo bihanoc'h, gant un hobregon skañvoc'h, ha dafaret gant armoù gant ur c'halibr bihanoc'h pe armoù skañv. An tankoù-se a fiñv bliv ha dre ma 'z int reoù bihanoc'h e c'hallont bezañ kefidiet gant roloù sklêrijennañ ouzhpenn tagañ palioù enebour. An tankoù skañvañ, met gant tizh uhel n'int ket sañset emgannañ gant tankoù hobregonet brasoc'h pe ponneroc'h, nemet pa vez eus ur gourdonadenn evit deskiñ tagañ dre ar c'hostez.
Gerdarzh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ur ger saoznek evit mirlec'h-dour eo, bet amprestet digant ar goudjarateg pe ar marateg. Implijet e voe da anv-kuzh gant lu ar Rouantelezh-Unanet pa veze o prientiñ an arm nevez-se e-pad ar Brezel-bed kentañ.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
E meur a arme e oa bet studiet penaos sevel armoù nevez evel-se a-raok ar Brezel-bed kentañ. Gant lu ar Rouantelezh-Unanet e voe implijet da gentañ en un emgann e Flers (Bro-C'hall), d'ar 15 a viz Gwengolo 1916. Ne voent ket kavet gwall efedus ar gwechoù kentañ avat, met tamm-ha-tamm e voe ijinet tankoù efedusoc'h.
Etre an daou vrezel-bed e voe diorroet ijinennoù nevez. E-pad an Eil Brezel-bed e oa bet an tankoù armoù a bouez bras, dreist-holl war Talbenn ar Reter, ma voe emgannoù tankoù bras etre Alamagn hag an Unaniezh Soviedel, evel da skouer Emgann Koursk e 1943. Chom a ra Emgann Brody stourmet e 1941 an hini o welet ar muiañ a dankoù o stourm war ar memes-tro: tro 4200 anezho. E-touez an tankoù brudetañ eus ar mare-se emañ T-34 an Arme Ruz ha Tiger I ha Panther ar Wehrmacht. Hiziv c'hoazh eo pouezus an tankoù evel armoù er brezelioù.
Ijinadenn
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Mennozh an tank a zo koshoc'h evit donedigezh re an XXvet kantved ar mennozh a oa bet: kaout un harp-tan fiñv evit an droadegiezh. Ar c'hefluskerioù, an hobregon, raouiñ ar c'harbed a zegasas an tank a-vremañ. Hervez mammennoù lies, ez eo Leonardo da Vinci hag H.G. Wells o defe "ijinet" mennozh an tank.
Tresadennoù gant Leonardo da Vinci er XVvet kantved a ziskouez un doare "tank" lusket gant tud, gant rodoù ha kanolioù tro-dro dezhañ. An "tank"-se gant ur c'heflusker nerzh denel na vije ket bet tu dezhañ fiñval evit ur pellder hir, hag implij nerzh loened ne vije ket bet posubl rak re vihan e oa ar c'harbed.
Notennoù ha daveoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- ↑ "karr-argad, karr-arsailh, karr-emgann", Grand dictionnaire français-breton, F. Vallée, 1931, p. 111b