Mont d’an endalc’had

Rouaned Navarra

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Roue Navarra)
Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ

Savet eo amañ listenn Rouaned Navarra.

Rouaned Pamplona

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tiegezh Iñiguez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ar re-se a oa rouaned Pamplona. García Jiménez hag e vab Jimeno Garcés a oa marteze eus un tiegezh all.

Renk Poltred Anv Ren Titloù Notennoù
1 Eneko Arista Iñago Navarra
(v. 771 – 851) marvet da 80 vloaz bennak
824 - 851 Roue Pamplona Kentañ roue Pamplona anavezet, anvet ivez Íñigo Íñiguez Arista. Mab da Íñigo Ximenes Arista (marvet en 781).
2 García Iañ García I Navarra
(810 – 882) marvet da 72 vloaz
851 - 882 Roue Pamplona Mab e oa da Iñago Navarra, ha da Onega Velasquez Pamplona.
3 García II García Jiménez
(war-dro 810 – ???) marvet da ?? bloaz
858 - ??? Roue Pamplona
4 Fortún Iañ Fortún Garcés
(830 – goude 905) marvet goude 75 bloaz
882 - 905 Roue Pamplona lesanvet ar Born, Fortún el Tuerto ha Fortún el Monje. Mab da García I ha da Urraca Sánchez Gaskogn. Dimeziñ a reas da Auria, marteze ur briñsez vuzulman eus tiegezh ar Banu Qasi.

Tiegezh Jiménez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Titloù Notennoù
5 Sancho Iañ Navarra
(865 – 925) marvet da 60 bloaz
905925 Roue Pamplona ha goude
roue Navarra
Anvet ivez Sancho I Garcés. Mab e oa da García Jiménez Aragon, roue Pamplona, ha da Dadilde Palhares.
6 Jimeno Garcés Navarraz
(8?? – 29 a viz Mae 931) marvet da ?? bloaz
925931 Roue Navarra Breur da Sancho I.
Rejañs Toda Aznarez Larraun (931934)
7 García II Navarra
(919 – 970) marvet da 51 bloaz
931970 Roue Navarra Mab da Sancho I Garcés ha da Toda Aznarez Larraun, a oa merc'h-vihan d'ar roue Fortún Garcés.

Tiegezh Navarra

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
8 Sancho II Sancho II Sandale
(935, ? – 994, ?) marvet da 59 bloaz
970994 Tiegezh Navarra Anavezet ivez evel Sancho II Garcés Abarca. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Endregoto Aragon, kontez Aragon. Kemmañ a reas e didl, eus Roue Pamplona da roue Navarra. Kont Aragon e oa ivez etre 972 ha 994.
Rejañs (1000-1004) : Sancho Ramírez de Viguera
9 García III ar C'hrener
(war-dro 964, ? – 1004, ?) marvet da 36 vloaz
9941004 Tiegezh Navarra Anavezet ivez evel García ar C'hrener ha García III Sánchez II el Temblón. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Urraca Kastilha. Kont Aragon e oa ivez.
10 Sancho III ar Meur
(war-dro 990, ? – 18 a viz Here 1035, ?) marvet da 45 bloaz pe war-dro
10041035 Tiegezh Navarra Anavezet ivez evel Sancho III Garcés, Sancho Veur ha Sancho III el Mayor. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Ximena Fernandez de León (marvet war-dro 1035). Kont Aragon etre 1028 ha 1029, hag Impalaer ar Spagnoù n'ouzer ket gwall vat pegoulz. Goude e varv e voe rannet e vadoù entre e bevar mab : Fernando I Kastilha, Ramiro I Aragon, Gonzalvo I Sobrarbe ha Ribagorce ha García IV Navarra.
11 García IV ar Meur
(war-dro 1012, ? – 15 a viz Gwengolo 1054, Atapuerca) marvet da 34 bloaz
10351054 Tiegezh Navarra Anavezet ivez evel García IV Sánchez ha García de Nájera. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Gaya Gaskogn.
12 Sancho IV el Noble
(1039, ? – 4 a viz Even, Peñalén) marvet da 37 vloaz
10541076 Tiegezh Navarra Goude muntret Sancho IV Garcés e voe aloubet Navarra gant e gendirvi Alfonso VI Kastilha ha Sancho Ramirez Aragon, ha dindan gazel-gê e chomas gant Aragon e-pad ouzhpenn hanter-kant vloaz[1] Anvet Sancho IV Garcés ivez, ha Sancho Peñalen. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Étiennette de Bigorre.
13 Sancho V
(war-dro 1042, ? – goude ar 4 viz Mezheven 1094, Montéaragon) marvet da ouzhpenn 52 vloaz, a greder
10761095 Tiegezh Navarra Anvet Sancho Ramírez ivez, roue Aragon ha Navarra. Mab oa da Ramiro I Aragon, roue Aragon, ha da Gilbergue de Bigorre. Roue Aragon e voe etre 1063 ha 1094, anvet Sancho I Aragon neuze. Kinniget e voe kurunenn Navarra dezhañ gant ar bobl dre ma oa kar-tost d'ar roue nevez varvet.
14 Pedro I Aragon
(war-dro 1074, ? – 28 a viz Gwengolo 1104, Huesca) marvet da 30 vloaz pe war-dro
10941104 Tiegezh Navarra Anvet Pedro Sánchez ivez. Roue Aragon e oa ivez.
15 Alfonso I le Batailleur
(tro 1073, ? – 7 a viz Gwengolo 1134, Poleñino) marvet da 61 vloaz pe war-dro
11041134 Tiegezh Navarra Anvet Alfonso Sánchez ivez, hag Alfonso le Batailleur. Breur e oa d'ar roue en e raok. Roue Aragon e oa ivez. Mab e oa da Sancho V Navarra ha da Félicie de Montdidier, itron Ramerup (vers 1050-1086). Marvet divugel.
16 García V le Restaurateur
(1110, ? – 21 a viz Du 1150, Lorca) marvet da 40 bloaz
11341150 Tiegezh Navarra Goude marv Alfonso e savas bec'h en Aragon da c'houzout piv a renje war e lerc'h, hag uhelidi Navarra a ouias kemer o zro da adsevel rouantelezh distag Navarra. Anvet García Ramirez ha García le Restaurateur ivez. Mab e oa da Ramiro Sánchez Navarra, aotrou Monzón (marvet war-dro 1115) ha da Christine Díaz de Bivar (merc'h da Cid Campeador), hag a oa mab da Sancho de Uncastillo, mab bastard d'ar roue García IV Navarra. Kinniget e voe kurunenn Navarra dezhañ gant ar bobl abalamour d'e hendadoù.
17 Sancho VI ar Fur
(1132, ? – 27 a viz Even 1194, Pamplona) marvet da 62 vloaz
11501194 Tiegezh Navarra Sancho arFur a embannas e oa an euskareg "lingua navarrorum" (e 1167), dre se ec'h anaveze an euskareg, a veze graet "basconea lingua" anezhañ betek-hen, evel yezh an darn vrasañ eus e sujidi. Anvet ivez Sancho Garcés, Sancho ar Fur ha Sancho ar Gouizieg. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Marguerite de l'Aigle (war-dro 1104-1141).
18 Sancho VII ar C'hreñv
(17 a viz Ebrel 1154, Tudela7 a viz Ebrel 1234, Tudela) marvet da 64 bloaz pe war-dro
11941234 Tiegezh Navarra Pa varvas Sancho le Fort d'ar 7 a viz Ebrel 1234 ne fellas ket da uhelidi Navarra gwelout ar rouantelezh o vont gant Rouantelezh Aragon ha galvet e voe ar c'hont Tepot IV Champagn. Hêr da gurunenn Navarra dre vab e c'hoar, Blanca I, kontez Champagn,[2]. Anvet ivez Sancho ar C'hreñv. Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Sancha Kastilha, anvet ivez Beatriz Kastilha (1179).

Goude marv roue diwezhañ al lignez euskarat a chomas e penn ar vro e-pad 500 vloaz ez eas Rouantelezh Navarra e tammoù, hag e voe rannet etre stadoù nevez en daou du d'ar Pireneoù[3].

Tiegezh Champagn

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
19 Tepot Champagn Tepot I an Troubadour
(30 a viz Mae 1201, Troyes - 14 a viz Gouere 1253, Pamplona) marvet da 52 bloaz
12341253 Tiegezh Champagn Mab d'ar c'hont Tepot III Champagn ha da Blanca Navarra, c'hoar d'ar roue Sancho VII. Kont Champagn e oa ivez, hag anvet Tepot IV. [4].
20 Tepot II Tepot II Navarra ar Yaouankañ
(1239, ? – 4 a viz Kerzu 1270, Trápani) marvet da 31 bloaz
12531270 Tiegezh Champagn Mab e oa d'ar roue en e raok, Tepot I, ha da Marc'harid Bourbon (marvet war-dro 1257). Kont Champagn e oa ivez evel Tepot V.
Adalek 1253 (n'ouzer ket betek pegoulz) : rejañs Marc'harid Bourbon.
21 Henri Ier Herri I Navarra an Tev
(war-dro 1240, ? – 22 a viz Gouere 1274, ??) marvet da 34 bloaz pe war-dro
12701274 Tiegezh Champagn Breur da Depot II. Kont Champagn e oa ivez evel Herri III .
Rejañs Blanche d'Artois (1274-1284)
22 Janed Iañ Navarra Janed I Navarra
(17 a viz Ebrel 1271, Bar-sur-Seine - 4 a viz Ebrel 1305, Vincennes) marvet da 33 bloaz pe seik
12741305 Tiegezh Champagn Merc'h e oa d'ar roue en he raok ha da Blanche d'Artois (vers 1248-1302). Kontez Champagn e oa ivez. Dimeziñ a reas da Fulup IV, roue Bro-C'hall, en 1284.

Tiegezh Capet

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
23 Fulup Iañ Navarra Fulup I le Bel pe ar Roue Houarn
(1268, Fontainebleau – 29 a viz Du 1314, eno ivez ) marvet da 46 bloaz
12851305 Tiegezh Capet Roue Bro-C'hall e oa ivez, anavezet evel Fulup IV le Bel . Pried e oa d'ar rouanez en e raok, mab e oa da Fulup III le Hardi, roue Bro-C'hall, ha da Izabel Aragon. Roue Bro-C'hall ha kont Champagn e oa ivez. [4].
24 Louis Ier Loeiz I le Hutin
(4 a viz Here 1289, Pariz – 5 a viz Mezheven 1316, Vincennes) marvet da 26 bloaz
13051316 Tiegezh Capet Roue Bro-C'hall ivez evel Loeiz X le Hutin. Mab e oa d'ar roue en e raok ha d'ar rouanez Janed I Navarra.
Rejañs (1316) : Fulup Poitiers, breur yaouank Loeiz I, a vo Fulup II.
25 Jean Ier Yann Iañ (Bro-C'hall) an Dalif
(15 a viz Du, Pariz – 19 a viz Du 1316, Pariz) marvet pa ne oa nemet 5 deiz
1316 Tiegezh Capet Ofisialamant, Yann I roue Navarra entre ar 14 hag an 19 a viz Du 1316. Roue Bro-C'hall e oa ivez, ganet e voe gant e vamm Clémence de Hongrie (1293-1328) goude marv e dad, ar roue gall Loeiz X. Pa varvas ar bugel, e c'hoar Janed a voe kaset diwar-dro an hêrezh ha diwar kurunenn Bro-C'hall en abeg d'ar reolenn : « à couronne de France, femme ne succède pas » (maouez ebet ne vez pennhêrez kurunenn Bro-C'hall).
26 Fulup II Fulup II an Hir
(17 a viz Du 1293, Lyon3 a viz Genver 1322, Pariz ) marvet da 28 bloaz
13161322 Tiegezh Capet Roue Bro-C'hall ivez evel Fulup V an Hir. Mab da Fulup IV le Bel ha d'ar rouanez Janed I Navarra.
27 Charles IV Charlez I le Bel
(18 a viz Mezheven 1294, Creil1 a viz C'hwevrer 1328, Vincennes), marvet da 33 bloaz
13221328 Tiegezh Capet Roue Bro-C'hall ivez evel Charlez IV le Bel. Breur e oa d'ar roue en e raok. Pa varvas e voe emglev entre e warlerc'hiad, Fulup VI (Bro-C'hall), Roue Bro-C'hall, ha Philippe d'Évreux, pried d'ar bennhêrez Janed, evit ma c'hallfe Janed adkavout rouantelezh Navarra.
Rejañs ( 1 a viz C'hwevrer 1328 – 1 a viz Ebrel 1328) : Fulup Valois, da c'hortoz ganedigezh bugel Charlez IV ha Janed Évreux.
28 Janed II Janed II
(28 a viz Genver 1311, Conflans – 6 a viz Here 1349, Bréval) marvet da 38 bloaz
13281349 Tiegezh Capet Merc'h da Loeiz X, Roue Bro-C'hall ha Navarra, ha da Marc'harid Bourgogn (1290-1315). Kaset diwar-dro ar gurunenn en 1316, hogen lakaet da rouaez goude marv hec'h eontred .

Tiegezh Capet Évreux

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tierniezh Notennoù Skoed
29 Fulup III Fulup III Navarra le Bon pe le Sage
(27 a viz Meurzh 1306, ? – 23 a viz Gwengolo 1343, Jerez de la Frontera) marvet da 37 vloaz
13281343 Évreux-Navarra Anvet ivez Fulup Évreux. Mab e oa da Louis d'Évreux (1276-1319), lezvreur yaouañ Fulup IV (Bro-C'hall) ha Marc'harid Artez. War un dro e oa kenderv da Loeiz X (Bro-C'hall) (roue Bro-C'hall ha Roue Navarra evel Loeiz I), ha pried d'e verc'h (ar rouanez Janed II Navarra). Kont Évreux e oa ivez. [4].
30 Carlos ar Fallakr Carlos II ar Fallakr
(10 a viz Here 1332, Évreux – 1 a viz Genver 1387, Pamplona) marvet da 54 bloaz
13491387 Évreux-Navarra Mab e oa d'ar roue en e raok ha d'ar rouanez Janed II. Dimezet da Janed Bro-C'hall (1343-1373). Kont Évreux e oa ivez.
Rejañs (1356 – 1357) : Loeiz Évreux.
31 Carlos III Carlos III Navarra le Noble
(22 a viz Gouhere 1361, Mantes-la-Jolie – 8 septembre 1425, Olite) marvet da 64 bloaz
13871425 Évreux-Navarre Mab e oa d'ar roue en e raok ha da Janed Bro-C'hall (1343-1373). Kont Évreux etre 1387 ha 1400.
32 Blanca Iañ Blanca I Navarra
(6 a viz Gouhere 1387, Pamplona – 1añ a viz Ebrel 1441, Santa María la Real de Nieva) marvet da 53 bloaz
14251441 Évreux-Navarre Merc'h d'ar roue en he raok, ha da Leonor Kastilha (ganet goude 1363, marvet en 1416). [4].

Tiegezh Trastamara (Aragon)

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
33 Juan II Juan II Navarra
( 29 a viz Mezheven 1398, Medina del Campo19 a viz Genver 1479, Barcelona) marvet da 80 vloaz
14251479 Tiegezh Trastamara Roue Navarra dre zimeziñ entre 1425 ha 1441 ha goude dre laer entre 1441 ha 1479 diwar-goust o zri bugel, Carlos IV Aragon, Blanca II Navarra ha Leonor I Navarra. Dimezet da la précédente. Mab e oa da Fernando I Aragon, roue Aragon, ha da Éléonore de Castille. Dug Peñafiel adal 1412 ha roue Aragon ha Sikilia etre 1458 ha 1479.
34 Carlos IV Navarra Carlos IV
(29 a viz Mae 1421, Peñafiel – 23 a viz Gwengolo 1461, Barcelona) marvet da 40 vloaz
14411461 Tiegezh Trastamara
35 Blanca II Navarra
(9 a viz Mezheven 1424, Erriberri – 2 a viz Kerzu 1464, Ortès) marvet da 40 vloaz
14611464 Trastámara Rouanez Navarra.
36 Leonor Navarra
( 2 a viz C'hwevrer 1425, Olite – 12 a viz C'hwevrer 1479, Tudela) marvet da 54 bloaz
14641479 Trastámara Rouanez Navarra betek marv he zad Juan II Aragon (1479). Dimezet en 1436 da Gaston IV Foix (1425-1472), Kont Foix.

Tiegezh Foix

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
Rejañs (1479-1483) : Madalen Bro-C'hall (1443-1495) .
37 Frañsez I
(1467, ? – 7 a viz Genver 1483, Pau) marvet da 16 vloaz
14791483 Tiegezh Foix Mab-bihan d'an hini gent a-berzh e dad Gaston V, kont Foix. E vamm e oa Madalen Bro-C'hall (1443-1495).
Régence (1483-1494) : Madalen Bro-C'hall.
38 Katelin Navarra
(18 a viz Ebrel 1468, ? – 12 a viz C'hevrer 1517, Mont-de-Marsan) marvet da 48 vloaz
14831517 Tiegezh Fois C'hoar e oa d'ar roue en he raok. Navarra Uhel a voe skrapet en 1512 gant Rouantelezh Kastilha.

Tiegezh Albret

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
39 Siell Yann III Yann III
(1469, ? – 17 juin 1516, Pau) marvet da 47 vloaz
14841516 Tiegezh Albret Anvet ivez Yann Albret. Dimezet en 1484 d'ar rouanez kent (goude bout bet prometet da Anna Breizh ha d'he c'hoar Isabeau de Bretagne). Mab e oa da Alan Albret (war-dro 1440-1522), kont Graves, ha da Françoise de Blois-Bretagne (marvet en 1481), kontez Périgord. Kont Périgord oa ivez adal 1481 bet e varv e 1516, beskont Lemojez adal 1481 ha beskont Tartas 'ouzer ket adal pegoulz.
40 Henri II Herri II
(18 avril 1503, Sangüesa – 25 mai 1555, Hagetmau) marvet da 52 bloaz
15171555 Tiegezh Albret Anvet Henri d'Albret e galleg ivez. Mab da Yann III ha d'ar rouanez Katelin Navarra. Aotrou Albret e oa ivez, adal 1522 betek 1550, ha goude dug Albret adal 1550 betek 1555 ha beskont Limoges en 1555.
41 Janed III Janed III Navarra
(16 novembre 1528, Saint-Germain-en-Laye – 9 juin 1572, Paris) marvet da 43 bloaz
15551572 Tiegezh Albret Anvet ivez Janed Albret. Merc'h da Herri II Navarra, roue en he raok, ha da Marc'harid Bro-C'hall (1492-1549) . Dugez Albret e oa ivez, adalek 1556, ha beskontez Lemojez. Ren ha reas gant he fried Anton I.

Tiegezh Capet Bourbon

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
42 Anton Iañ Anton I
(22 a viz Ebrel 1518, La Fère – 17 a viz Du 1562, Les Andelys) marvet da 44 vloaz
15551562 Tiegezh Bourbon-Vendôme Antoine de Bourbon e anv gallek. Mab da Charlez IV Bourbon (1489-1537, dug Vendôme, ha da Françoise d'Alençon. Dimezet da Janed III Navarra en 1548. Ouzhpenn-se e oa dug Bourbon, dug Vendôme adal 1537 betek 1562, dug Beaumont etre 1550 ha 1562, ha dug Albret etre 1556 ha 1562.
43 Herri III Herri III
(13 décembre 1553, Pau – 14 mai 1610, Paris) marvet da 56 bloaz
15721610 Bourbon-Vendôme Henri de Bourbon-Vendôme, mab d'ar rouanez Janed ha da Anton, dug Vendôme, Priñs a Wad Bro-C'hall, a zimezas en 1572 da Marc'harid Bro-C'hall, merc'h da Herri II roue Bro-C'hall. Perzh a gemeras er Brezelioù a Relijion. Roue Bro-C'hall en 1589 evel Herri IV (Bro-C'hall).
44 Louis II Loeiz II le Juste
(27 septembre 1601, Fontainebleau – 14 mai 1643, Saint-Germain-en-Laye) marvet da 41 bloaz
16101620 Bourbon-Vendôme

Benfarroa - Tiegezh Capet Bourbon (goude an Acte e 1620)

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Renk Poltred Anv Ren Tiegezh Notennoù Skoed
Régence (1610 – 1617) : Maria de' Medici, pried da Herri III.
44 Louis II Loeiz II le Juste
( 27 a viz Gwengolo 1601, Fontainebleau14 a viz Mae 1643, Saint-Germain-en-Laye) marvet da 41 bloaz
16201643 Bourbon-Vendôme Roue Bro-C'hall ha Navarra da varv e dad Herri IV, d'ar 14 a viz Mae 1610. Kurunennet e Reims d'ar 17 a viz Here. Marvet d'ar 14 a viz Mae 1643, eus Kleñved Crohn[5].
Rejañs (1643 – 1651) : Anna Aostria, pried da Loeiz II.
45 Louis III Loeiz III le Grand pe le Roi-Soleil
(5 Gwengolo 1638, Saint-Germain-en-Laye – 1 Gwengolo 1715, Versailhez) marvet da 76 bloaz
16431715 Bourbon-Vendôme Roue Bro-C'hall ha Navarra par varvas e dad Loeiz XIII, d'an 14 a viz Mae 1643. Kurunennet e Reims d'ar 7 a viz Mezheven 1654 Ne commence à réellement gouverner qu'après la mort de Mazarin, en 1661. Meurt de la gangrène le 1 a viz 9 1715.
Rejañs (1715 – 1723) : Philippe d'Orléans, niz Loeiz III.
46 Louis IV Loeiz IV le Bien-Aimé
(15 février 1710, Versailhez – 10 mai 1774, Versailhez) marvet da 64 bloaz
17151774 Bourbon-Vendôme Devient roi de France et de Navarre à la mort de son arrière-grand-père Louis XIV, le 1 a viz 9 1715. Est sacré à Reims le 25 a viz 10 1722. Meurt de septicémie le 10 a viz 5 1774.
47 Louis V Loeiz V le Restaurateur de la Liberté Française
(23 août 1754, Versailhez – 21 janvier 1793, Paris) mort à 38 ans
17741792 Bourbon-Vendôme Devient roi de France et de Navarre à la mort de son grand-père Louis XV, le 10 a viz 5 1774. Est sacré à Reims le 11 a viz 6 1775. Désigné comme roi des Français par la Constitution du 3 septembre 1791, qu'il accepte le 13. Suspendu par l'Assemblée nationale le 10 a viz 8 1792 et détrôné le 21 septembre. Guillotiné au terme de son procès le 21 a viz 1 1793. Son fils Louis XVII, emprisonné, est reconnu comme héritier par les royalistes, sans avoir pu être sacré.
Louis VI de Navarre du 21 a viz 1 1793 au 8 a viz 6 1795.

Le royaume de Navarre disparut en 1789 avec la réorganisation administrative de la France désormais divisée en départements. La Basse-Navarre, ultime reliquat du royaume de Navarre, fut intégrée au département français des Basses-Pyrénées (aujourd'hui Pyrénées-Atlantiques). Le titre de roi de Navarre disparut aussi tandis que celui de roi de France était remplacé par roi des Français. Le titre traditionnel de roi de Navarre, mais non le royaume, fut rétabli lors de la Restauration en 1814, puis en 1815.

Renk Poltred Anv Ren Dynastie Notes Armoiries
Lieutenance générale du Royaume (1814): Charlez Bro-C'hall, kont Artez, nommé lieutenant-général du Royaume par Loeiz XVIII, du 14 avril au 3 mai.
72 Louis VII Loeiz VII le Désiré
(17 Du 1755, Versailhez – 16 Gwengolo 1824, Paris) marvet da 68 vloaz
18141815
18151824
Bourbon-Provence Auto-proclamé roi dès la mort de son neveu Loeiz XVII, d'an 8 Mezheven 1795, ne le devient effectivement que le 6 a viz 4 1814, après l'abdication de Napoléon. S'enfuit de Paris dans la nuit du 20 mars 1815. Rappelé par le gouvernement provisoire le 22 juin, date de la seconde abdication de Napoléon, distro da Bariz d'an 8 a viz Gouhere.
73 Charles X Charlez V le Bien-Aimé[6]
(9 octobre 1757, Versailhez – 6 novembre 1836, Goritz) mort à 79 ans
18241830 Bourbon-Artois Devient roi de France à la mort de son frère Louis XVIII, le 16 septembre 1824. Est sacré à Reims le 29 a viz 5 1825. Doit abdiquer suite aux Trois Glorieuses le 2 août 1830. Son fils, Louis XIX, qui abdique lui-même moins d'une heure plus tard, et son petit-fils, Henri V, ne sont ni proclamés ni reconnus.
Lieutenance générale du Royaume (1830): Louis-Philippe d'Orléans, duc d'Orléans, nommé lieutenant-général du Royaume par Charles X, du 31 juillet au 9 août.
Roi non proclamé : Loeiz VIII le 2 a viz août 1830 20 minutes.
Roi non proclamé : Henri V, adal an 2 a viz Eost 1830 betek ar 7 a viz Eost 1830.

En 1512, pa voe staget Navarra-Uhel ouzh Rouantelezh Aragon, e voe anvet Fernando II, roue Aragon, da roue Navarra ; en 1516, e roas ar rouantelezh d'e verc'h Janed (Janed ar Follez), rouanez Kastilha. Diwar neuze e chomo rouantelezh Navarra, hervez sell Spanoliz, stag ouzh rouantelezh Kastilha, ha rouaned Spagn a vo titlet rouaned Navarra, evel rouaned Bro-C'hall.

Prétendants non saliques au trône de Navarra

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Bez rouaned Navarra en Iliz-veur Lescar

Tud zo ha ne zalc'hont ket ebet eus unaniñ kurunenn Navarra ouzh hini Bro-C'hall en 1620 gant Loeiz XIII, un unaniñ arvarus e dalvoudegezh lezennel, a wel en un doare disheñvel kement tra a c'hoarvezas en e c'houde ha hervezo e vije bet « rouaned Navarra » (ma ne reer van ouzh al « lezenn salek » ha ne dalveze ket e Navarra a-raok ar stagidigezh e 1620) :

  • 1793-1795 : Louis de France, mab da Loeiz Patrom:XVI.
  • 1795-1851 : Marie Thérèse de France, anvet ivez Madame Royale, c'hoar dezhañ. Dimezet d'he c'henderv kompez Louis Antoine d'Artois, dug Angoulême (« Louis Patrom:XIX »), a vije « roue kenseurt Navarra » (« Louis Patrom:VII »).
  • 1851-1883 : Henri d'Artois, « kont Chambord », kenderv ha niz dezhi. Hennezh a voe « roue Bro-C'hall », evel « Herri V », e-pad un toullad eurioù e miz Eost 1830, entre dilez e dad-kozh Charlez X, contresignée par son oncle (« Louis Patrom:XIX ») et la proclamation de son cousin Louis-Philippe Ier. Goude marv Loeiz XIX, il fut le prétendant légitimiste au trône de France. Il est le dernier représentant des Bourbons issus de Louis Patrom:XV.
  • 1883-1907 : Robert Ier, dug Parma, niz da « Herri V ».
  • 1907-1939 : Henri de Bourbon, dug Parma, fils du précédent.
  • 1939-1950 : Joseph de Bourbon, dug Parma, frère du précédent.
  • 1950-1959 : Élie de Bourbon, dug Parma, frère des précédents.
  • 1959-1974 : Robert de Bourbon, dug Parma, fils du précédent.
  • 1974-1983 : Élisabeth de Bourbon, sœur du précédent.
  • 1983-1994 : Marie Françoise de Bourbon, sœur des précédents.
  • 1994- : Alice de Bourbon (née en 1917), sœur des précédents. Intañvez an infant Alphonse de Bourbon (1901-1964), danvez rouanez an Div Sikilia.
  1. Jean-Louis Davant, Histoire du peuple basque, Elkar argitaletxea, Baiona, 1970 , 2009. 352p. Isbn 978-84-9783-548-0
  2. Navarra a oa ur rouantelezh abaoe an IXvet kantved, ha diwall a rae pobl Navarra ouzh o rouaned a lakaent da douiñ doujañ d'o fors. Hag e 1234, pa deuas Tepot Champagn, eus ur vro en tu all d'al Liger, ma oa kreñv galloud an aotrouien, da gemer kurunenn Pamplona, e voe skrivet o fors gant pobl Navarra ha goulennet digant ar roue nevez doujañ anezho. Diwar neuze e rankas pep hini eus ar rouaned touiñ kemend-all pa gemere ar gurunenn.
  3. Euskadi, Une Nation Pour Les Basques gant Christian Rudel, Encre, 1985, 222 pajenn
  4. 4,0 4,1 4,2 ha4,3 http://www.heraldique-europeenne.org/Accueil.htm section Géographique - Péninsule Ibérique - Navarre
  5. Jean-Christian Petitfils, Louis XIII, Perrin, 2008, p. 849
  6. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k424911w