Kensonenn kurunenn an teod

Lec'hioù distagañ

Gweuz

Diweuz

Gweuz-drekstaon

Gweuz-kevig

Gweuz-dent

Kurunenn an teod

Teod-gweuz

Etredent

Dent

Kevig

Beg an teod

Lavnenn an teod

Drekkevig

Kevig-staon

Tro-gil

Kein an teod

Staon

Gweuz-staon

Drekstaon

Huged

Huged-ankoue

Gwrizienn an teod

Lañchenn

Ankoue-lañchenn

Ankoue

Troc'h-avel

Er yezhoniezh e vez implijet an termen kensonenn kurunenn an teod (saoz.: coronal consonant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ur gensonenn ganti kurunenn an teod da lec'h distagañ pennañ, da lâret eo adalek beg betek laonenn an teod.

Enebiet e vez ar c'hensonennoù distaget gant kein an teod diouzh ar c'hensonennoù distaget gant kein ha gant gwrizienn an teod.

Isrannet e vez ar c'hensonennoù distaget gant kurunenn an teod e lec'hioù distagañ resisoc'h:

• Kensonennoù beg an teod
• Kensonennoù laonenn an teod

Hag ivez hervez stumm resis an teod:

• Dre volzenniñ, ma vez bolzennet an teod
• Isbeg an teod, distaget gant leurenn beg an teod dre lakaat an teod da vont en tro-gil

Pa vez lakaet an teod d'ber un erv en e hed e vez produet ar c'hensonennoù dre c'hwitellat gant kendistagadurioù all.

Isrannet e vez ar c'hensonennoù distaget gant kurunenn an teod hervez bep o lec'h distagañ resis:

• Kensonennoù dent, da skouer:

[d] (skrivet <n> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn dent/kevig dre serriñ mouezhiet

[t] (skrivet <t> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn dent/kevig dre serriñ divouezh

[n] (skrivet <n> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn dent/kevig dre fri mouezhiet

[ð] (skrivet <dd> hervez reolennoù reizhskrivañ ar c'hembraeg): kensonenn etredent dre daravat mouezhiet

[θ] (skrivet <th> hervez reolennoù reizhskrivañ ar c'hembraeg): kensonenn etredent dre daravat divouezh

• Kensonennoù kevig, da skouer:

[z] (skrivet <z> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn kevig dre daravat mouezhiet

[s] (skrivet <s> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn kevig dre daravat divouezh

[l] (skrivet <l> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn kevig dre dostaat a-gostez (mouezhiet)

• Kensonennoù drekkevig, da skouer:

[ʒ] (skrivet <j> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn drekkevig dre daravat mouezhiet

[ʃ] (skrivet <ch> hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg): kensonenn drekkevig dre daravat divouezh

[r] (skrivet <r> hervez reolennoù reizhskrivañ ar spagnoleg hag ivez <r> e brezhoneg hervez doare distagañ rannyezhoù zo): kensonenn kevig/drekkevig dre froumal (mouezhiet)

Kensonennoù	Gwelit ivez: LFE, Vogalenn
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Kevig Drekkevig Tro-gil Staon Drekstaon Huged Lañchenn Ankoue Troc’h-avel Nann-skeventel hag arouezennoù all Dre fri m ɱ n̪ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ Dre serriñ p b p̪ b̪ t̪ d̪ t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal  pʼ tʼ kʼ qʼ sʼ Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ Dre froumal ʙ r • ʀ • Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ Dre stlakat ̟ⱱ̟ ⱱ ɾ ɽ • Kendistaget dre daravat ɕ ʑ ɧ A-gostez dre daravat ɬ ɮ • • • Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.

Gwelit ivez:

• Lec'h distagañ
• Kensonenn