Cerdic (Wessex)

Cerdic (pe Ceretic) a oa Dux Gewissorum ha roue kentañ Wessex. Sellet e vez outañ evel hendad da Egbert, roue Wessex ha da rouanez Bro-Saoz a-vremañ eta, Elizabeth II, kenkoulz ha d'an darn vrasañ eus familhoù roueel Europa.

Buhez ofisiel ha resped

Hervez ar C'hronik Angl-ha-Saoz e oa Cerdic ur penn-brezel saoz en dije dilestret gant e vab Cynric e 495 e Calshot e-kichen Southampton :

Her cuomon twegen aldormen on Bretene, Cerdic 7 Cynric his sunu, mid .v. scipum in þone stede þe is gecueden Cerdicesora 7 þy ilcan dæge gefuhtun wiþ Walum.

"Neuze e teuas daou ealdorman da Breden, Cerdic hag e vab, gant pemp bagad el lec'h a anver Cerdicesore hag er memes deiz e stourmjont ouzh ar Vrezhoned."

E 508 en defe faezhet ha lazhet ur roue brezhon, Natanleod e anv en emgann Natanleag, e-kichen Netley.

Her Cerdic 7 Cynric ofslogon ænne brettisccyning, þam was nama Natanleod, 7 .v. þusendu wera mid him. Æfter was þæt lond nemned Natanleaga oþ Cerdicesford.

"Amañ e lazhas Cerdic ha Cynric ur roue brezhon, Natanleod e anv, ha pemp mil a dud gantañ. Goude-se e voe graet Natanleod eus al lec'h-se betek Cerdicesford."

E 514 e erruas ur strollad arall a gadourien c'herman, Westseaxe o anv hervez ar c'hronik ha dilestret e vefent gant tri bagad e Calshot. Bleiniet e oant gant Stuf ha Wihtgar. Stourmet o defe ouzh ar Vrezhoned ha faezhañ anezho o defe.

Her cuomon Westseaxe in Bretene mid .iii. scipum in þa stowe þe is gecueden Cerdicesora, 7 Stuf 7 Wihtgar, 7 fuhton wiþ Brettas 7 hie gefliemdon.

"Neuze e teuas ar Westseaxe da Breden gant tri bagad el lec'h a anver Cerdicesora, ha Stuf ha Wihtgar ha stourm a rejont ouzh ar Vrezhoned a lakajont da dec'hout."

E 519 ez eas Cerdic da roue war an dud nevez-erruet-se goude un emgann ouzh ar Vrezhoned e Cerdicesford (Charford). Ne lâr ket ar c'hronik piv a c'hounezas ha posupl eo ne oa ket en hevelep arme.

Her Cerdic 7 Cynric : Westsexena rice onfengun on þy ilcan geare hie fuhton wiþ Brettas þær mon nu nemneþ Cerdicesford.

"Neuze e c'hounezas Cerdic ha Cynric rouantelezh ar Westseaxe. En hevelep devezh e stourmjont ouzh ar Vrezhoned el lec'h a anver Cerdicesford."

E 527 e stourmas ouzh ar Vrezhoned e Cerdicesleag. Ne ouzer ket piv a c'hounezas an emgann met dre ma ne veneg ket ar c'hronik gant piv ez eas an trec'h e c'haller soñjal ne oa ket Cerdic.

Her Cerdic 7 Cynric fuhton wiþ Brettas in þære stowe þe is gecueden Cerdicesleaga.

"Neuze e stourmas Cerdic ha Cynric ouzh ar Vrezhoned el lec'h a anver Cerdicesleag."

E 530 e kemeras Cercic Enez Wight ha lazhañ a reas un nebeud tud e Carisbrook.

Mervel a reas Cerdic e 534 ha, hervez ar c'hronik, e renas e vab Cynric goude se nemet en Enez Wight a roas d'e vibien-gaer Stuf ha Wihtgar.

Kudennoù gant testeni ar C'hronik Angl-ha-Saoz

Kalz kudennoù zo gant testeni ar C'hronik Angl-ha-Saoz avat, ha diasur-kenañ ez eo an amzeriadoù a ro. David Dumville en deus damveneget en doa renet Cerdic eus 538 betek 534 tra ma kred klaskourien arall e oa-eñ ar penn-brezel saoz faezhet en Emgann Badon a c'hoarvezas etre 490 ha 518 moarvat. Ouzhpenn-se, tra m'edo kelc'hiad ag oberiantiz pennañ war-dro Southhampton e seblant e oa kreizennet tachenn ar Gewissae e Dorchester-on-Thames, en Oxfordshire. Du-se, ha n'eo ket e Winchester, e vije bet lec'hiet sez eskopti kentañ Wessex e derou ar VII^vet kantved. Da gêrbenn ar rouantelezh ez aio Winchester met goude koll tiriadoù an norzh hepken. Ar poblañsoù germanek o chom war-dro Southamptom a oa juted kentoc'h eget saozon hag ur rouantelezh jut bihan a zalc'has en enez Wight betek ren Cædwalla Wessex.

Ouzhpenn-se e c'hoarvezas emgann kentañ Cerdic meneget er C'hronik - Emgann Natanleag - war tachenn ar Meonware ur meuriad jut staliet e bro Southampton war-dro 450. An dra-mañ a laka diaes krediñ e stourmas Cerdic ouzh ar Vrezhoned du-se.

Gwirheñvel eo, neuze, e oa kalz liesekoc'h istor gwir derou diazezidigezh Wessex eget ar pezh a lâr deomp an testennoù a oa bet treuzvevet.

Un nebeud klaskerien o deus lakaet e oa Cerdic un den a vojenn met n'emañ ket an darn vrasañ eus ar gumuniezh skiantel a-du gant ar soñj-se.

Orin

Un anv predenek en doa Cerdic evel e zaou warlerc'hiad Cynric (Cunorix) ha Ceawlin (Colinus). Ur stumm saoznekaet eus Ceretic eo - un anv boutin tre e-touez familhoù roueel predenek ar marevezh-se. Hervez ar C'hronik Angl-ha-Saoz e tiskenne Cerdic eus an doue Woden met ijinet eo bet al lignez-se penn-da-benn evel-just. Kavout a reer enni elfennoù kemeret digant lignezoù familhoù roueel ar rouantelezhioù angl-ha-saoz arall. Ijinet e oa bet, moarvat, en amzer Alfred Veur da reishaat unvanadur Bro-Saoz gant Wessex. Ouzhpenn-se e c'hellfe bezañ keltiek anv e dad - Elsea - a c'hellfe klokañ ouzh ar c'hembraeg Elisedd pe Eliseg.

Dux Gewsissorum e vez galvet Cerdic ivez gant Bede, un titl douget gant Vortigern hag Eudaf Hen. Kevelet e vez alies gant Saozon ar C'hornôg e skridoù ar grennamzer ha fin ar marevezh saoz met un orin koshoc'h en-deus moarvat. Gewissa a vije bet anv unan eus merc'hed an impalaer Claudius a vije bet dimezet gant Arviragus hag implijet e veze da ziskouez bro-Went (Gwennwy e kembraeg).

Displeget o deus klaskourien zo an traoù-se dre lakaat en doa Cerdic un tad saoz hag ur vamm vrezhon. N'eo harpet an deorienn-se war testeni ebet ha daoust ma vir orin saoz Cerdic e laka e veve e familh e Preden dija. Klaskourien arall, evel John Morris a gred eo ur brezhon penn-da-benn en defe implijet goprsoudarded saoz pe jut da sevel ur Stad emren e-kichen Southampton, ur rannvro ma oa staliet meuriadoù jut adalek 450 dija. Posupl eo ivez e oa faos penn-da-benn istor ar C'hronik hag edo Cerdic o ren rannvro Dorchester war an Tavoez. E liammoù gant an Hampshire a vefe bet ijinet diwezhatoc'h da aesaat stagadur an tiriadoù jut.

Caratoc a oa un anv boutin a-walc'h er familhoù roueel ar V^vet kantved ha meur anezho a gaver e tierniezh Gwent. Posupl eo e oa Cerdic mab Deyfur Gwent, rak an tiern-se en doa ur mab a oa Cunorix e anv.