Brezhoned
Brezhoned eo an anv a reer e brezhoneg eus ar bobl a veze graet Britanni anezho e skridoù Julius Caesar (101 kent JK-44 kent JK) ha Tacitus (55-118), hag a oa o chom en Enez Vreizh, pe Preden, anvet Britannia e latin da neuze. Goude-se eo an anv a voe graet eus an dud o chom e Proviñs Britannia, da lavarout eo er c'hreisteiz d'ar stêrioù Clyde ha Forth hag a zo e Bro-Skos hiziv.
An anv
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Deuet e vefe ar ger Bretoned eus ar ger latin brito, an anv roet diwezhatoc'h d'o yezh e latin.
E kembraeg e vez graet gant ar ger kozh Brythoniaid (Brython en unander) eus ar Vrezhoned, ur bobl a emastennas neuze adalek aber ar stêr Clyde en hanternoz betek aber ar stêr Liger er c'hreisteiz. Evel-se e teuas Gweltaz eus Alt Clut da Gembre, da zeskiñ da vanati Llanilltud Fawr, hag alese da Vreizh betek Lokentaz.
Pobloù Enez Vreizh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Pobloù all a oa en Enez Vreizh:
- en hanternoz d'ar stêrioù Clyde ha Forth (Bro-Skos a hiziv), pobloù lies a veze graet Caledoni, pe Pikted anezho dre vras.
- en arvor Kembre, Hiberniz, pe Gouezeled, eus Iwerzhon.
goude e teuas pobloù all c'hoazh:
Brezhoned hiziv
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Graet e vez "Brezhon" ha Brezhoned hiziv eus tud eus Breizh ivez a-wechoù, pe en ur ster ledan pe en ur ster strizh:
- tud Vreizh, a zo o chom e Breizh, a vez lavaret Bretoned anezho peurvuiañ, pe Breizhiz,
- ar vrezhonegerien, pe an dud a oa brezhoneg yezh o zud, pe tud Breizh-Izel dre vras. Komzet e veze, poent zo bet eus ar bobl vrezhon. Ral eo implij ar ger en XXIañ kantved.
Pennadoù kar
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Breizh hag Arvorig,
- Britannia hag Enez Vreizh
- Rouantelezh vrezhon ha Hanternoz kozh
- Kaledonia ha Pikted
- Gweltaz, Nennius, Jafrez Menoe
- Pobloù brezhon Kembre
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- `The Britons`, Christopher Snyder. Blackwell 2003