Mont d’an endalc’had

Kumun c'hall

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Kumunioù gall)
Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ
kumun eus Frañs
seurt rann velestradurel e Frañs
Rann eusarondisamant Bro-C'hall, diazezadur publik a genlabour etrekumunel Kemmañ
Deiziad krouiñ1789 Kemmañ
StadFrañs Kemmañ
Post dalc'het gant penn ar gouarnamantmaer Kemmañ
A dalv evit tiriadFrañs Kemmañ
Isrannoùfraction cantonale, delegated commune Kemmañ
Foundational textArticle 72 of the Constitution of the Fifth French Republic Kemmañ
Erlec'hiañ a raQ121338772 Kemmañ

Ar gumun eo bihanañ rann ar melestradur tiriadel e Bro-C'hall ; 36 699 a gumunioù zo e 2014[1] goude m'eo deuet Mayotte da vezañ un departamant gall d'an 31 a viz Meurzh 2011, pa'z eus 8 072 kumun en Italia d'ar 1 a viz Genver 2014[2].

Anvioù nes d'ar ger "kumun" a zo roet e broioù all (Alamagn, Beljia).(Daveoù a vank) Er broioù ma vez komzet ur yezh a orin latin e vez graet gant gerioù tennet diwar al latin municipium.(Daveoù a vank)

Bihanañ rann velestradurel gall eo bihan he gorread keitat e-keñver re ar broioù all. Meret e vez gant ur c'huzul-kêr hag ur maer en e benn.

Krouet e voe ar c'humunioù diwar al lezenn votet d'an 11 a viz Du 1790. Re ar parrezioù kozh eo harzoù ar c'humunioù dre vras, met un darn vat zo bet krouet diwar ur patrom all :

  • adstagañ parrezioù pa oa un iliz hepken e vit meur a barrez, e gêrioù sezioù un eskopti, ma oa un iliz-veur enni, da skouer ;
  • distagañ diouzh ar parrezioù kevrennoù o doa ur chapel hag un tolpadig kêrioù war he zro. E Breizh e veze graet trevioù eus an tolpadigoù kêrioù-se.

Er raktres kentañ e oa bet kinniget ma vije savet kumunioù bras karrez 6 lev o ment, da lavaret eo war-dro 24 km.

An anv gall commune a zeu eus an emvodoù bourc'hizien a oa bet aotreet gant ar galloudoù (roueed, eskibien, aotrounez) e kêrioù 'zo evit ar merañ armerzhel ha surentel.

Dastumet eo an testennoù koulz lezennel ha reolel e Kod hollek ar strollegezhioù tiriadel (Code général des collectivités territoriales - CGCT) a zo bet embannet e 2000.

Renk Kumun Poblañs (2009)
1 Pariz 2 234 105
2 Marseille 850 602
3 Lyon 479 803
4 Toulouse 440 204
5 Nice 340 735
6 Naoned 282 047
7 Strasbourg 271 708
8 Montpellier 255 080
9 Bourdel 236 725
10 Lille 226 827
11 Roazhon 206 604
12 Reims 180 842

Mammenn: INSEE 2012..

E Bro-C'hall vrovennat ez eo 423 annezad poblañs keitad ar c'humunioù, pa'z eo 11 265 e Belgia, 5 505 e Spagn ha 2 343 en Italia ; 1 708 eo an niver evit Bro-C'hall a-bezh.

E 2012, e Bro-C'hall vrobennat, 31 590 kumun a oa nebeutoc'h eget 2 000 annezad enno (25,2 % eus poblañ ar Stad), 4 087 a oa etre 2 000 ha 10 000 annezad enno (26,5 %), 777 etre 10 000 ha 50 000 annezad enno (25,2 %), 103 etre 50 000 ha 200 000 annezad (13,8 %), 11 muioc'h eget 200 000 annezad enno (9,3 %). Tremen 10 000 kumun zo poblet gant nebeutoc'h eget 209 den.

Pariz eo ar gumun bobletañ, gant 223 4105 annezad. Levallois-Perret (Hauts-de-Seine) eo an hini gant ar stankter uhelañ, 26 213 annezad/km², pa'z eus 6,2 annezad/km² e Saintes-Maries-de-la-Mer (Bouches-du-Rhône).

C'hwec'h kumun peurzistrujet e-kerzh Emgann Verdun (1916) ne voent biskoazh adsavet, ha n'eus annezad ebet enno : Beaumont-en-Verdunois, Bezonvaux, Cumières-le-Mort-Homme, Fleury-devant-Douaumont, Haumont-près-Samogneux ha Louvemont-Côte-du-Poivre. Kumunioù « marv evit Bro-C'hall » eo o statud ; pep hini anezho zo meret gant ur c'huzul-kêr tri den ennañ, a zo anvet gant prefed departamant ar Meuse.

Un den hepken zo o chom e Rochefourchat (Drôme) (2015).
Daou zen zo o chom e Majastres (Alpes-de-Haute-Provence) (2013).
Tri den zo e Leménil-Mitry (Meurthe-et-Moselle) (2013).
Pevar den zo en Aulan (Drôme), pevar ivez en Ornes (Meuse).
Pemp annezad zo e Baren (Haute-Garonne).

  1. INSEE (fr)
  2. ISTAT (it)