Geriadur Hemon-Huon

Geriadur Hemon-Huon, pe Dictionnaire breton-français français-breton Roparz Hemon - Ronan Huon, evel a zo skrivet dik war golo an embannadur diwezhañ e 2005, eo an anv roet d'ur geriadur divyezhek, embannet gant Al Liamm e 1997 hag adembannet e 2005, ha savet diwar labourioù Roparz Hemon (marvet e 1978) ha Ronan Huon (marvet e 2003).
Un doare modernaet eus an Dictionnaire breton-français français-breton Roparz Hemon eo a-benn ar fin, hag a veze embannet a-raok 1997, pe e div lodenn da gentañ, pe en ul levr hepken.

Ar c'hemmoù diwezhañ, ha dreist-holl goude marv Roparz Hemon, hag el lodenn galleg-brezhoneg, a zo bet graet gant tri den : Ronan Huon, Reun an Hir ha Divi Kervella.

Arabat droukveskañ ar geriadur-se gant an Nouveau Dictionnaire Breton-Français/Français-Breton, ur geriadur all a zo bet embannet gant Al Liamm e miz Kerzu 2014, hep anv oberour war ar golo.

Istor

Gant Gwalarn e veze embannet daou c'heriadur divyezhek, unan brezhonek-gallek hag unan all gallek-brezhonek, savet gant Roparz Hemon penn-da-benn. Adembannet e voent goude an eil brezel-bed gant Al Liamm ha kresket a-nebeudoù.
D'ur mare e oa tri levr: an hini brezhonek-gallek hag an hini gallek-brezhonek, hag unan all a vode an div levrenn.

Bremañ

Abaoe 1997 n'eus nemet ul levr ken.

Embannadurioù

Setu amañ bloavezhioù darn eus an embannadurioù evel ma'z int skrivet war ar geriadurioù. Mat eo gouzout e oa marvet R. Hemon e 1978.

Ar geriadur brezhoneg galleg

• 3de mouladur kresket e 1964, anvet neuze Dictionnaire Breton Français‎;
• 6vet mouladur kresket e 1978, adanvet neuze Nouveau Dictionnaire Breton Français‎;
• 8vet mouladur kresket e 1993, adanvet neuze Dictionnaire Breton Français‎ (ne oa ket nouveau ken);

Ar geriadur galleg brezhoneg

• Dictionnaire français breton e 1974, skrivet warnañ nouvelle édition, hep mui.

An daou en ul levr

• e 1978 : 6vet mouladur (revue et augmentée) evit an Nouveau Dictionnaire breton français ha "nouvelle édition" evit an Dictionnaire français breton;
• 10vet (?) mouladur e 2002 (a-raok marv Ronan Huon e 2003), anvet neuze Dictionnaire Breton / Français Français / Breton, embannet gant An Here hag Al Liamm (an daou anv zo war ar golo) .
• 11vet mouladur e 2005 (goude marv Ronan Huon e 2003), anvet neuze Dictionnaire Breton / Français Français / Breton.

Embannadur 2014

Ur geriadur all zo bet embannet e 2014, hep anv oberour ebet war ar golo, hag anvet Nouveau Dictionnaire Breton-Français/Français-Breton, Al Liamm, 2014 - ISBN 978-2-7368-0100-7 ; tremen 62 000 pennger ennañ.

Evezhiadennoù

• Arabat zo lakaet adverb: koulskoude eo anat, er skouer roet, eo un anv-gwan : arabat eo dit, il t'est interdit de, il est inutile.
• A-wechoù e kaver gerioù en ur rann ha ne gaver ket anezho er rann all:
  • En tu brezhoneg e kaver ruseg ha rusianeg, en tu galleg ne weler nemet rusianeg.
• Brave : pevar ger a gaver hep displegadenn: kadarn, kalonek, dispont, disaouzan, hag unan all, mat, troet ivez gant "bon".

Kemmadennoù

Lod eus ar gerioù zo bet kemmet o skritur, eus an eil embannadur d'egile, ha n'eo ket dalc'hmat gant Roparz Hemon eo bet graet ar c'hemmoù, na gant Ronan Huon, goude e varv, anat d'an holl.

• ac'han betek 1993, ac'hann e 2005 (moarvat diwar skouer amanenn/amann).
• alc'houez betek 1993, alc'hwez e 2005 (allwydd e kembraeg).

• betek-hen betek 2005, hogen betek-henn (evel e Geriadur an Here e 2001) da c'houde.
• dehou e 1985 evel e 2005.
• derou e 1964, 1974, ha 1978, deroù e 2005, da-heul Geriadur an Here e 2001 (dechrau e kembraeg).
• genou e 1964, 1974, ha 1978, genoù e 2005 (genau e kembraeg).

• gloud e 1964, glout e 1974, ha 1978 (glout e tu ar brezhoneg ha gloud evit ar galleg chouette), gloud ha glout e 1995. Glout eo ar ger nemetañ er Geriadur istorel ar brezhoneg, gant Roparz Hemon, embannet gant Preder e 1985.
  • "Glout" (anv) zo evit glouton, ivrogne, parasite (personne) ; n'eus meneg ebet eus "glout" evit ar gerioù-se el lodenn galleg/brezhoneg.

• marc'h-kornek, ha ne oa ket e 1964, a zo bet lakaet e 1978, hag adlakaet e 2005.
• Meksik e 1964, ha Meksika, e 1974, 1978, 1993, Mec'hiko e 2005 (Mejico e spagnoleg, pe kalz aliesoc'h México).
• Monforzh betek 1993, ha Moñforzh adalek 1997.
• moulañ ha mouladur.
• Sardinia e 1964, 1974, ha 1978, aet da Sardigna e 2005 (Sardegna en italianeg, ha Sardigna e sardeg), petra bennak ma vez skrivet Katalonia).
• Sfins e 1964, 1978, 1995, deuet da vout sfiñs e 2005.

Pennad kar

• Geriadurouriezh ar brezhoneg
• Geriadur istorel ar brezhoneg