Afrodite Anadyomene

Er pennad-mañ ez eus kaoz eus Afrodite, pe Gwener (pe Venus, hervez al latin) anadyomene, da lavarout eo "deuet e-maez an dour", a zo deuet da vezañ ur vojenn, hini ganedigezh an doueez en dour, livet gant arzourien evel Sandro Botticelli e Ganedigezh Gwener.

Ar c'hentañ livadur

300

Afrodite Anadyomene, a oa ur murlivadur brudet e Pompei, savet diwar ul livadur kalz koshoc'h a oa bet graet gant al livour meur Apelles evit-doare, hag a zo aet da get pell zo. Graet eo bet ar skeudenn a weler er pennad-mañ diwar al livadur a-raok ma voe peurzistrujet.

Meneg eus livadur Apelles zo el levr Istor Naturel gant Plinius Kozh, a gont e voe implijet Kampaspe, ur serc'h da Alesant Veur, evel patrom. Hervez Athenaeus e oa bet awenet al livour gant istor Frine, un hetaira brudet eus Hellaz, a yae da neuial en he noazh er mor da vare gouelioù relijiel Eleusis.

Degaset e voe livadur Apelles eus Hellaz da Roma gant Augustus, met en ur gwall stad e oa da vare Plinius. Sevel a ra roll gwellañ livadurioù Apelles hag e ra anv eus un daolenn all "eus Gwener o sevel eus ar mor, dediet gant Augustus benniget e eñvor e bez Julius Caesar e adtad hag a zo anvet "Anadyomene" meulet e gwerzennoù hellenek evel oberennoù arall aloubet gant an amzer met disaotr o brud."

Arouezioù reizhel

Hervez ar vojenn e savas Kronos a-enep e dad Ouranos, an oabl, hag e spazhas anezhañ hag e taolas e gelloù er mor, ma teuas sperius an eon-mor. Merc'h an oabl hag ar mor eo Afrodite eta.

En amzer an Azginivelezh ha war-lerc'h

Ganedigezh Gwener (war-dro 1485) Uffizi

Afrodite Anadyomene, gant Tizian, 1525. (National Gallery of Scotland)

Adalek ar XVvet kantved e c'hoantaas an arzourien, goude lenn pezh a skrive Plinius, da geveziñ gant Apelles, ha d'ober gwelloc'h ma c'hallent, ha meur a Venus Anadyomene a voe livet neuze:

• hini Sandro Botticelli, Ganedigezh Gwener, a c'haller gwelout e Mirdi an Ofisoù e Firenze,
• ur Venus Anadyomene all a zo un izelvos gant Antonio Lombardo eus Wilton House (Victoria and Albert Museum, Londrez ).
• Gwener Anadyomene, ul livadur gant Tizian war-dro 1525, prenet gant National Gallery of Scotland, Dinedin e 2003 goude ma veze prestet abaoe pell zo gant Dug Sutherland.

Ganedigezh Gwener livet gant Alexandre Cabanel, 1863 (Mirdi Orsay, Pariz)

Livadur Alexandre Cabanel (1823-1889) Ganedigezh Gwener a oa bet diskouezet e 1863 e Paris Salon ha prenet gant Napoleon III evitañ e-unan. Robert Rosenblum, comment on Cabanel's painting is that "This Venus hovers somewhere between an ancient deity and a modern dream" ... "and the ambiguity of her eyes, that seem to closed but that a close look revelas that she is awake." ... "A nude who could be asleep or awake is specially formidable for a male viewer"

Ganedigezh Gwener , livet gant William-Adolphe Bouguereau, 1879 (Mirdi Orsay, Pariz)

E 1879 e voe echuet livadur William-Adolphe Bouguereau,

Lennegezh

• Vénus Anadyomène a zo anv ur varzhoneg c'hallek gant Arthur Rimbaud.

Pennadoù kar

• Afrodite ha Gwener
• Ganedigezh Gwener
• Delwennoù da Afrodite

Liammoù diavaez

• Venus Anadyomene, Roman villa of Petit-Corbin, Gironde (Musée du Louvre)
• Antonio Lombardo, Venus Anadyomene
• Venus Anadyomene, National Gallery of Art
• Arthur Rimbaud, "Vénus Anadyomène"
• T.R. Quigley, "Semiotics and Western Painting", 1994 Picasso's Demoiselles d'Avignon.