Hannover (bro) : diforc'h etre ar stummoù
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
Linenn 106: | Linenn 106: | ||
[[Rummad:Broioù kozh Alamagn]] |
[[Rummad:Broioù kozh Alamagn]] |
||
[[Rummad:Hannover]] |
[[Rummad:Istor Hannover]] |
||
[[cs:Hannoversko]] |
[[cs:Hannoversko]] |
Stumm eus an 3 C'hwe 2012 da 15:40
Hannover (Hanover e saozneg, Hanovre e galleg) pe Priñselezh Hannover, zo ur vro gozh eus Alamagn.
Istor
| |||||
Kêr-benn | Hannover | ||||
Penn ar stad | Roue Hannover |
- Kaoz zo eus Priñselezh Hannover abaoe 1636.
- ur rouantelezh dizalc'h e oa eus 1814 da 1866.
- ur broviñs eus Prusia e oa etre 1866 ha 1946.
- ur rann eus land Niedersachsen eo hiziv.
Kêr Hannover eo ar gêr-benn.
Priñselezh
Da gentañ e oa bet anvet Priñselezh Calenberg, ur rann eus dugelezh Braunschweig und Lüneburg, a voe anezhi eus-talek 1432 betek 1803. Hannover e oa he c'hêr-benn.
Dugelezh Braunschweig und Lüneburg, unan eus stadoù an Impalaeriezh Santel Roman, a voe rannet meur a wech etre meur a briñselezh, hag un dug e penn pep hini.
Unan anezho e oa priñselezh Calenberg a'n em zistagas diouzh Priñselezh Braunschweig e 1432.
Degouezhout a reas e Priñselezh Wolfenbüttel e 1584.
E 1635 e voe dispartiet diouzh Wolfenbüttel adarre, war un dro gant Priñselezh Göttingen, a chomas stag outi avat.
En 1636 e voe kaset kêr-benn Priñselezh Calenberg eus Pattensen da Hannover, hag abaoe ez eo anavet evel Priñselezh Hannover.
E 1692 e voe roet an titl a briñs-dilenner Braunschweig-Lüneburg d'an dug Ernst August. Anavezet e oa ar briñselezh evel Priñselezh Dilenner Braunschwieig-Lüneburg pe Priñselezh Dilenner Hannover.
Rouantelezh
E 1714 e teuas Dilennourien Hannover da vout Rouaned Breizh-Veur (gwelout Tiegezh Hannover). Kreskiñ a reas o levezon en Alamagn diwar neuze. E 1715 e tegouezhas dezho Priñselezh Lüneburg, hag ivez arc'heskopti Bremen a oa da Sveden betek neuze, hag eskopti Verden e 1719. E 1803 e voe aloubet ar vro gant armeoù gall Napoleon a chomas eno betek 1813. E 1807 e voe staget Hannover ouzh Rouantelezh Westphalia. E 1813 e voe adsavet ar briñselezh, hag e miz Here 1814 e teuas da vout Rouantelezh Hannover e Kendalc'h Vienna, evit lakaat ar roue saoz George III davout a-renk gant roue Württemberg. E Kendalc'h Vienna e voe aozet un eskemm douaroù etre Hannover ha Prusia, ha gant-se e c'hallas Hannover kreskiñ un tamm mat. Hanover a dapas Eskopti Hildesheim, Frizia ar Reter, the Kontelezh Izel Lingen, ha hanternoz eskopti Münster. It lost those parts of the Duchy of Lauenburg e lez dehoù an Elbe, and several small exclaves in the east.
An unaniezh personel gant ar Rouantelezh Unanet a voe lakaet da fin e 1837 pa voe anvet Victoria da rouanez, rak abalamour d'al lezenn salek a dalveze en Hanover n'halle ket ur vaouez ren ma oa paotred vev en tiegezh (in the United Kingdom, a male only took precedence of his own sisters). In the Austro-Prussian War of 1866 e voe staget Hannover ouzh Rouantelezh Prusia hag e teuas da vout Proviñs Hannover.
Ardamezioù
Goude dibenn an unaniezh personel gant Breizh-Veur e 1837 e voe miret ardamezioù ar rouaned saoz gant Hannover.
Duked Brunswick-Lüneburg, 1635–1692
Tiegezh Welf, Eil tiegezh Braunschweig
split off from Wolfenbüttel
- William the Victorious 1432–1473
reunited with Wolfenbüttel in 1473; split off again from Wolfenbüttel in 1495
inherited by Wolfenbüttel -->
Tiegezh Welf, Tiegezh Hannover
Priñselezh Hannover
Duged Braunschweig ha Lüneburg, Priñsed Calenberg, ha Dilennourien an Impalaeriezh Santel Roman, 1692–1803
Ernst August a voe roet dezhañ an titl a briñs-dilenner e 1692. Dilennerien Hannover e oa anvet ar briñsed-se betek 1814.
- 1692-1698 : Ernst August
- 1698-1727 : George Iañ
- 1727-1760 : George II
- 1760-1814 : George III , a voe anvet da roue Hannover en 1814
Rouaned Hannover, 1814–1866
- George III (distro) 1814–1820
- George IV 1820–1830
- William IV ar Rouantelezh-Unanet 1830–1837
- Ernst August Iañ von Hannover 1837–1851
- George V 1851–1866