Adstagenn

Eus Wikipedia

Er yezhoniezh e vez implijet an termen adstagenn (saoz: adposition) evit komz eus ur rummad gerioù kloz implijet a-gevret gant elfennoù kevreadurezhel all evit diskwel penaos e ranker kompren ar rannfrazenn ma vez emplijet enni hervez ar c'henarroud tro-war-dro.

Un termen ledan a-walc'h e ster eo "adstagadenn" ha dave a ra peurliesañ da elfennoù peuzheñevel o arc'hwel kevreadurezhel daoust d'an doare ma vezont implijet e-keñver an elfennoù ma reont dave oute, da lâret eo araogennoù ha lerc'hennoù dreist-holl.

Diwar un adstagenn da benn ur rannfrazenn stag ouzh un elfenn all e c'heller sevel rannfrazennoù adstagennek, implijet diouzh o zro evel renadennoù evit rannfrazennoù all.

Rummataet hag isrannet e vez an adstagennoù e meur a doare hervez perzhioù hag an arc'hweloù resis o tennañ oute:

  • Adstagadennoù eeun ha kevrennek

Savet e vez an adstagennoù diwar ur ger pe kentoc'h ur morfem nemetken keit ha ma vez savet an adstagennoù kevrennek diwar meur a c'her pe morfem gante un arc'hwel unvan, da skouer:

Adstagadennoù eeun:
"da"
"e"
"adalek"
"estreget"
"nemet"
Adstagadennoù kevrennek:
"abalamour da"
"a-berzh"
""e-pad"
"e-tal"
"da geñver"


  • Renkadur hervez o lec'h stagañ

Isrannet e vez an adstagadennoù hervez o lerc'h stagañ e-keñver an elfenn ma reont dave oute:

Araogennoù
Lerc'hennoù
kemmstagennoù
Trostagennoù
Etrestagennoù


Implijet e vez an araogennoù pe lerc'hennoù dreist-holl hervez renadur ar penn er yezh-mañ'r-yezh, o klotaat peurliesañ araogennoù gant yezhoù evel ar brezhoneg hag a laka ar penn en deroù keit ha ma ra kentoc'h gant lerc'hennoù yezhoù evel ar japaneg hag a laka er penn en diwezh.


  • Renkadur semantikel

Talvezout a ra an adstagennoù da reiñ titour semantikel a-divout al liammoù etre ar renadennoù ma reont dave oute e-keñver ar c'henarroud tro-war-dro, setu e-touez al liammoù pennañ:

  • egor: "e", "e-barzh", "e-tal", "a-dal", "adal", "betek"...
  • amzer: "a-raok", "goude", "e-keit", "da geñver"...
  • keñveriañ: "evit", "eget", "e-keñver"...
  • endalc'h: "a" (d.s. "leun a"), "gant" (d.s. "graet gant koad")
  • mod: "war" (d.s. "war droad"), "gant" (d.s. "gant ar c'harr-boutin")
  • abeg: "abalamour da", "rak", "dre"

Liesster eo an darn vrasañ eus an adstagennoù implijetañ hag -awezhoù zoken e c'hellont bezañ implijet hep ster resis ebet tra ma vez implijet adstagennoù resis zo gant verboù zo, da sjkouer:

"selaou ouzh"
"talvezout da"
"goulenn digant unan un dra bennak"


  • Renkadur hervez o arc'hwel kevreadurezhel

Renket e c'hell bezañ ivez an adstagennoù hervez o ferzh resis er frazenn:

Arc'hweloù spisaat
en em derc'hel evel adverboù;
en em derc'hel evel anvioù-gwan
Arc'hweloù kevreadurezhel: Syntactic functions
en em derc'hel evel renadennoù;
en em derc'hel evel renerioù (ral-tre dre vras)


Gwelit ivez[kemmañ | kemmañ ar vammenn]