Mont d’an endalc’had

Neizhan

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Neizhan (planedenn))
Neizhan ♆
Neizhan luc'hskeudennet gant ar sontenn Voyager 2 en hañv 1989
Doareennoù he c'helc'htro
Skin etre 4,498 253 x 109 km
(30,1 ua)
Ezkreizennegezh 0,00858587
Prantad reveulzienn siderel 60 224,9036 d
(164 a 323 d 21,7 h)
Prantad sinodek 367,4857 d
Tizh kelc'htreiñ etre 5,4317 km/s
Stouadur 1,76917°
Adplanedennoù 14
Doareennoù fizikel
Treuzkiz keheder 49 922 km
Treuzkiz polel 48 574 km
Platadur 0,0171
Mas 1,0243 x 1026 kg
Mas volumek etre 1,638×103 kg/m³
Gravitadur
war he gorre
11,00 m/s²
Prantad treiñ 0,67 d
(16 h 6,6 min)
Stouadur an ahel 29,58°
Albedo 0,41
Tizh frankizadur 23,5 km/s
Temperadur
war he gorre
izelañ etre uhelañ
50 K 53 K --- K
Doareennoù an atmosfer
Gwask atmosfer Hervez an donder
Hidrogen > 84%
Heliom > 12%
Metan 2%
Amoniak 0,01%
Etan 0,00025%
Aketilen 0,00001%

Neizhan (Neptunus e latin) zo eizhvet planedenn koskoriad an Heol hag an hini bellañ eus ar ramzennoù gazek. Kavet e voe d'an 23 a viz Gwengolo 1846) gant an steredoniour prusian Johann Gottfried Galle (1812-1910) hag ivez, hep darempred gant J. G. Galle, gant Urbain Le Verrier ha John Couch Adams o devoa rakjedet ar rann eus an oabl ma c'halljed he gwelet.

Anv ar blanedenn

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Dont a ra anv ar blanedenn eus anv Neptunus, a oa doue ar mor gant ar Romaned.
Savet eo bet ar stumm brezhonek Neizhan en hanterenn gentañ an XXvet kantved gant Kerverzhioù (Daveoù a vank) gant skoazell Meven Mordiern(Daveoù a vank), diwar brezhonekadur Neptunus, hag adkemeret er braz eus an traoù embannet e brezhoneg war dachenn an astronomiezh(Daveoù a vank).

Loarennoù Neizhan

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Betek-henn (2021) ez eus bet kavet 14 loarenn pe adplanedenn da Neizhan, an hini vrasañ o vezañ Triton.

Renk[n 1] Urzh[n 2] Anv Treuzkiz (km) Mas (1016 kg) Skin kelc'htro etre (km) Prantad reveulziañ (d)
1 N III (1989) Naiad 60,4 (96 x 60x 52) ~19 48 224 + 0,2944
2 N IV (1989) Thalassa 81,4 (108 x 100 x 52) ~35 50 074 + 0,3115
3 N V (1989) Despina 156 (180 x148 x 128) 220 52 526 + 0,3346
4 N VI (1989) Galatea 174,8(204 x 184 x 144) 212 61 953 + 0,4287
5 N VII (1981) Larissa 194 (216 × 204 x 168)) 420 73 548 + 0,5555
6 N XIV (2013) Hippocamp 34,8 ± 4 ~3 105 283 + 0,9500
7 N VIII (1989) Proteus 420 (436 × 416 × 402) 4 400 117 646 + 1,1223
8 N I (1846) Triton 2 705,2 ± 4,8 (2 709 x 2 706 x 2 705) 2 139 000 354 759 – 5,8769
9 N II (1949) Nereid 357 ± 13 ~2 700 5 513 800 + 360,13
10 N IX ([[[2002]]) Halimede ~62 ~16 16 681 000 – 1 879,33
11 N XI (2002) Sao ~44 ~6 22 619 000 + 2 919,16
12 N XII (2002) Laomedeia ~42 ~5 23 613 000 + 3 175,62
13 N X (2003) Psamathe ~40 ~4 46 705 000 – 9 128,74
14 N XIII (2002) Neso ~60 ~15 50 258 000 – 9 880,63
  • MMMM Loarennoù direol o c'helc'htro hag a-enep gant bizied an horolaj pa seller eus o fennahel Norzh (arouez –).
  • MMMM Loarennoù direol o c'helc'htro hag a-du gant bizied an horolaj pa seller eus o fennahel Norzh (arouez +).

  1. Lec'h e-mesk al loarennoù all e-keñver o hed keitat diouzh Neizhan, eus an hini dostañ d'an hini bellañ.
  2. Urzh ar c'havadennoù, eus Triton (Neptune I, 1846) da Hippocamp (Neptune XIV, 2013)

Levrlennadur

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Koskoriad an Heol
Planedennoù : Merc'herGwenerDouarMeurzhYaouSadornOuranNeizhan
Korrblanedennoù : CeresPloudon & C'haronErisMakemakeHaumeaQuaoar
Loarennoù pennañ : LoarPhobosDeimosIoEuropaGanymedeCallistoTitanTitaniaTriton
Traoù all : HeolGourizad asteroidennoùStered-lostekGourizad KuiperKoumoulennad OortDisk strewet
Gwelet ivez : Listennad adplanedennoù koskoriad an Heol - Listennad asteroidennoù koskoriad an Heol