Wunderwaffe
Wunderwaffe ("arm burzhudus"), Wunderwaffen el liester, zo un droienn alamanek kement hag ur ger implijet e-kerzh an Eil Brezel-bed gant Ministrerezh propaganda an Alamagn Nazi evit ober anv eus "armoù dreistgalloudus".
E gwirionez, darn eus an armoù-se a oa chomet e stad kentpatromoù, hep tizhout an tachennoù emgann, pe pa voe graet e oa re ziwezhat pe e oa ken nebeut anezho ma ne oa bet efed gwirion ebet war ar brezel. An armoù-V pe Vergeltungswaffen, hag a oa bet savet a-raok a oa bet implijet e-leizh dreist-holl war Londrez hag Antwerpen, ur skouer e oa eus mennozhioù nevez armamant Alamagn. Hiziv-an-deiz en alamaneg e vez implijet an droienn Wunderwaffe evel un diskoulm a c'hall renkañ an holl gudennoù ; implijet e vez dre fent dreist-holl.
Adalek ar bloavezh 1942 e oa kroget ar brezel da dreiñ fall evit an Ahel ha dreist-holl Alamagn. Muioc'h-mui e oad krog da glevet e oa armoù nevez o vezañ savet, ar re-se o vezañ reveulzier ha galloudus-tre. Hervez ar propaganda e oant kap da dreiñv ar brezel war an tu mat evit an Trede Reich. A-feur ma oa ar brezel o padout hag o vont war fallaat e veze klevet muioc'h-mui anv anezhe, ha pal ar soudarded hag an drevourien o harpañ anezho e oa gounit amzer evit ma vefent implijet.
A-benn ar fin hervez an istorourien int gwelet hiziv evel unan eus mammennoù koll ar brezel gant Hitler. Implijet e oa bet kalz danvezioù ral, kalz nerzh, kalz prizonidi sklaved aberzhet ha kalz arc'hant evit nebeut. Ma vije bet savet muioc'h eus un nebeud anezho e vije bet drastus evit ar Gevredidi. E fin ar brezel evit Alamagn e oa bet klasket kas ul lodenn eus an ijinoù pe dafar d'o sevel da Impalaeriezh Japan hag a oa bet ivez o klask sevel armoù burzhudus evit gounit ar brezel met en aner ivez. Goude an Eil Brezel-bed e oant bet implijet da vat gant un nebeud anezho o tegas nevezintioù en armamant.
Trede Reich
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Rummad Bigi
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Dougerien kirri-nij
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Graf Zeppelin – un douger kirri-nij 33 550 tonenn moret e 1936; chomet diechu.
- Flugzeugträger B – bag gevell ar Graf Zeppelin; distrujet gant Alamagn a-raok bezañ implijet.
- Flugzeugträger C ha D – div vag eus ar c'hlasad Graf Zeppelin.
- I (1942) – un douger kirri-nij 56 500 tonenn, a-ziwar un dezouger; nullet a-raok ma vije kroget al labour da vat.
Bigi brezel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Lestr-hobregonet klasad H : un heuliad kinnigoù a-fed listri-hobregonet a vije bet galloudusoc'h evit re an United States Navy klasad Montana ha betek re Morlu Impalaeriezh Japan klasad Yamato a-fed armamant. An hini galloudusañ e vije bet an H-44, ul lestr-hobregonet 140 000 tonenn armet gant eizh kanol 20 biz-meud (50 sm). Daou gouc'h klasad H39-class savet; distrujet en arsanailh.
Karbedoù hobregonet
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Karbedoù enep kirri-nij
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Flakpanzer IV "Kugelblitz" (luc'hed bolod) – diazezet war ar Panzer IV-arm enep kirri-nij emluskek; pemp pimpatrom savet.
- Flakpanzer 341 Coelian – diazezet war ur Panther D- arm enep kirri-nij emluskek, ur vaketenn eus an douribell savet nemetken.
Fuzuilhoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Sturmgewehr 44 – ar c'hentañ fuzuilh-arsailh bet krouet.
Impalaeriezh Japan
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Program armoù nukleel Japan
- I-400-klasad lestr-spluj (伊四百型潜水艦, I-yon-hyaku-gata sensuikan) – ar rbasañ listri-spluj da vezañ e-kerzh an Eil Brezel-bed hag a chomo ar re brasañ bet savet betek al listri-spluj balestek eus ar bloavezhioù 1960.
- Dizagn A150-klasad lestr-hobregonet (brudet ivez evel ar “Lestr-hobregonet klasad Super Yamato”) – da gemer plas ar Yamato gant ouzhpennadurioù ha nevezintioù.
- Ki-200 kaeer – doare japanat d'an Me 163.
- J9Y Kikka – karr-nij jet japanat kamikaze.
- G5N Shinzan – pimpatrom ur c'harr-nij bombezer ramzel, lodenn esu ar Steuñv Z, doare japanat ar steuñv alaman Amerikabomber.
- G10N Fugaku – mennozh ur c'harr-nij bombezer gant un hed ramzel da vezañ keñveriet gant ar B-36 Peacemaker da vezañ sevenet er Steuñv Z.
- MXY-7 Ohka – ur c'harr-nij roketenn kamikaze.
- O-I – un tank dreist-ponner 150-tonnen, ur steuñv gant un istor dianav pe dost.