Kontelezhioù Bro-Saoz
Neuz
Termenaoueg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Kontelezh istorel (Historic county): kontelezh “hengounel” evel m’edo chomet digemm abaoe ar Grennamzer betek dibenn an XIXvet kantved;
- Kontelezh lidel (Ceremonial county): Tiriad fiziet en un Aotrou-Letanant (Lord-Lieutenant)
- Kêr-kontelezh (County borough, etre 1889 ha 1974 ; Unitary Authority abaoe dibenn ar bloavezhioù 1990): kêr disrannet diouzh ar gontelezh vrelestradurel m’edo stag betek-neuze, ha dezhi un aotrouniezh unvan gant galloudoù war un dro ur gontelezh hag un distrig; chom a ra a-gevret gant e gontelezh velestradurel kent en hevelep kontelezh lidel avat;
- Kontelezh velestradurel (Administrative county, etre 1889 ha 1974; Metropolitan pe Non-metropolitan county, abaoe 1974): kontelezh dezhi un aotrouniezh fetis hag oberiant; e gwirionez eo bet dilamet e 1986 digant ar Metropolitan counties o aotrouniezhioù dibar, deuet ma’z int da vezañ, er pleustr, kontelezhioù lidel hepken pa zeuas ar Metropolitan districts – a oa abaoe 1974 dindano – da vezañ-int gwir Aotrouniezhioù unvan;
- Aotrouniezh unvan (Unitary Authority): kêr pe gontelezh kent o verniañ kefridioù ur gontelezh velestradurel hag un distrig.
Ar c’hontelezhioù istorel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Bedfordshire
- Berkshire
- Buckinghamshire
- Cambridgeshire
- Cheshire
- Kernev-Veur
- Cumberland
- Derbyshire
- Devon
- Dorset
- Durham
- Essex
- Gloucestershire
- Hampshire
- Herefordshire
- Hertfordshire
- Huntingdonshire
- Kent
- Lancashire
- Leicestershire
- Lincolnshire
- Middlesex
- Norfolk
- Northamptonshire
- Northumberland
- Nottinghamshire
- Oxfordshire
- Rutland
- Shropshire
- Somerset
- Staffordshire
- Suffolk
- Surrey
- Sussex
- Warwickshire
- Westmorland
- Wiltshire
- Worcestershire
- Yorkshire
Eus ar c’hontelezhioù istorel d'ar c’hontelezhioù hag aotrouniezhoù unvan a-vremañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn](Degouezhioù 1, 2 ha 3: miret eo e doare pe zoare ar gontelezh istorel)
- Degouezh 1: Chomet eo bet digemm ar gontelezh istorel betek hiziv an deiz, o vezañ war un dro ur gontelezh velestradurel hag ur gontelezh lidel :
- Degouezh 2: Lodennoù eus ar gontelezh istorel zo deuet da vezañ dizalc’h diouzh ar gontelezh velestradurel en ur zont da vezañ Aotrouniezhioù unvan; miret eo ar gontelezh velestradurel hag an Aotrouniezhioù unvan dispartiet diouti en ur gontelezh lidel kumun a zegas koun eus ar gontelezh istorel:
- Kontelezh lidel Kernev-Veur, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Devon, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Dorset, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Wiltshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Gloucestershire*, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Somerset*, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Buckinghamshire, disrannet diouzh ar gontelezhvelestradurel:
- Kontelezh lidel Hampshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Kent, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Essex, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Bedfordshire, disrannet diouzh ar gontezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Cambridgeshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Shropshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Staffordshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Derbyshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Nottinghamshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Leicestershire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Cheshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Lancashire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Lincolnshire, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Kontelezh lidel Durham, disrannet diouzh ar gontelezh velestradurel:
- Degouezh 3: Freuzet eo bet penn-da-benn ar gontelezh velestradurel; miret eo bet al lodennoù diwanet diouzh ar gontelezh istorel en ur gontelezh lidel kumun avat:
- Berkshire, disrannet dioutañ an Aotrouniezhioù unvan :
(Degouezhioù 4, 5, 6, 7, 8 ha 9: Freuzet e oa bet ar gontelezh istorel penn-da-benn ha krouet e oa bet aotrouniezhioù unvan nevez penn-da-benn, pep hini o vezañ war un dro ur gontelezh lidel)
- Degouezh 4: Krouet eo ar gontelezh – melestradurel ha lidel – nevez diwar-goust unan goshoc’h miret:
- Enez Wight*, krouet diwar-goust Hampshire
- Bristol*, krouet diwar Gloucestershire
- Degouezh 5: Krouet ez eus ur gontelezh – melestradurel ha lidel – nevez dre gendeuziñ div gontelezh kozh en o fezh (ha dre stagañ ouzhpenn lodennoù eus kontelezhioù amezek); freuzet eo penn-da-benn ar gontelezh istorel kent, na zreistvev e kontelezh lidel ebet:
- Cumbria, krouet e 1974 dre gendeuziñ kontelezhioù istorel Cumberland ha Westmorland (ha dre stagañ lodennoù eus Lancashire ha [[Riding Kornog|Riding Kornôg] Yorkshire)
- Degouezh 6: Krouet e oa bet ur gontelezh nevez dre gendeuziñ lodennoù eus kontelezhioù all hag a zo miret a-hend-all):
- Tyne ha Wear, krouet e 1974 diwar lodennoù eus Northumberland ha kontelezh Durham;
- Merseyside, krouet e 1974 diwar lodennoù eus Lancashire ha Cheshire;
- Manchester Veur, krouet e 1974 diwar lodennoù eus Lancashire ha Cheshire;
- Kontelezh Kornôg Midlands, krouet e 1974 diwar lodennoù eus Warwickshire, Staffordshire ha Worcestershire
- Degouezh 7: Kontelezhioù nevez a zo krouet diwar ur gontelezh istorel kent rannet; kontelezhioù lidel e teu da vezañ an holl gontelezhioù nevez-se:
- Kornôg Sussex, Reter Sussex, krouet o-daou e 1888 diwar Sussex
- Riding Kornôg Yorkshire (deuet da vezañ e 1974 Kornôg Yorkshire), Riding Norzh Yorkshire (deuet da vezañ e 1974 Norzh Yorkshire), Riding Reter Yorkshire (freuzet etre 1974 ha 1996 hag adsavet da c’houde), krouet o-zri e 1889 diwar Yorkshire; e 1974 e voe krouet ouzhpenn Su Yorkshire diwar-goust Riding Kornôg Yorkshire.
- Degouezh 8: Da get eo aet ar gontelezh istorel, staget ma oa bet ouzh ur gontelezh all:
- Huntingdonshire, staget ouzh Cambridgeshire
- Degouezh 9: Amsavet e oa bet ur gontelezh gant ur gontelezh all, disrannet bloavezhioù a-raok diouti:
- Middlesex, staget ouzh Londrez-Veur, kontelezh Londrez (he deus kendalc’het adalek 1965) o vezañ ganet dioutañ e 1889
Kontelezhioù hag Aotrouniezhioù unvan hiziv an deiz
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Northumberland
- Tyne ha Wear
- Durham
- Cumbria
- Lancashire
- Blackpool
- Blackburn gant Darwen
- Kornôg Yorkshire
- Norzh Yorkshire
- Darlington
- Stockton-on-Tees
- Middlesbrough
- Hartlepool
- Redcar ha Cleveland
- York
- Riding Reter Yorkshire
- Hull
- Norzh Lincolnshire
- Biz Lincolnshire
- Lincolnshire
- Nottinghamshire
- Nottingham
- Su Yorkshire
- Derbyshire
- Derby
- Manchester Veur
- Merseyside
- Halton
- Warrington
- Cheshire
- Shropshire
- Telford ha Wrekin
- Staffordshire
- Stoke-on-Trent
- Kornôg Midlands
- Warwickshire
- Leicestershire
- Leicester
- Rutland
- Northamptonshire
- Peterborough
- Cambridgeshire
- Norfolk
- Suffolk
- Essex
- Southend-on-Sea
- Thurrock
- Hertfordshire
- Bedfordshire
- Luton
- Milton Keynes
- Buckinghamshire
- Oxfordshire
- Gloucestershire
- Worcestershire
- Herefordshire
- Su Gloucestershire
- Bristol
- Norzh Somerset
- Bath ha Biz Somerset
- Wiltshire
- Swindon
- Berkshire
- Londrez
- Medway
- Kent
- Reter Sussex
- Brighton & Hove
- Kornôg Sussex
- Surrey
- Hampshire
- Southampton
- Portsmouth
- Enez Wight
- Dorset
- Poole
- Bournemouth
- Somerset
- Devon
- Torbay
- Plymouth
- Kernev-Veur