Andrés Nin

Andreu Nin

den

Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Spagn
Anv e yezh-vamm an den	Andreu Nin i Pérez
Anv ganedigezh	Andreu Nin i Pérez
Anv-bihan	Andreu
Anv-familh	Nin
Eil anv tiegezh en anvioù spagnolek	Pérez
Deiziad ganedigezh	4 C'hwe 1892
Lec'h ganedigezh	El Vendrell
Deiziad ar marv	20 Mez 1937
Lec'h ar marv	Madrid
Doare mervel	muntr
Abeg ar marv	undetermined
Bugel	Maria Antònia Simó i Andreu
Yezhoù komzet pe skrivet	katalaneg, esperanteg, rusianeg, spagnoleg
Micher	politiker, troer, skrivagner, sindikalour, Esperantist
Karg	Minister of Justice and Law, Secretary General of the Confederación Nacional del Trabajo, general secretary
Lec'h labour	Barcelona
Strollad politikel	POUM, Communist Left of Spain, Communist Party of Spain, Partido Socialista Obrero Español, Republican Nationalist Federal Union
Ezel eus	Confederación Nacional del Trabajo
Ideologiezh politikel	Komunouriezh, Trotskiouriezh

Andres Nin Pérez (4 a viz C'hwevrer 1892 en El Vendrell - muntret d'an 20 a viz Even 1937 en Alcalá de Henares) a oa un dispac'hour spagnol hag unan eus krouerien POUM.

E vuhez

Nin a voe ganet en ur familh paour (kere e oa e dad, ha peizantez e vamm). Mont a reas da chom e Barcelona ur pennadig a-raok ar Brezel bed kentañ. Skolaer e voe en ur skol lik e-pad ur frapadig, ha goude-se e stagas gant ar c'helaouiñ hag ar politikerezh.

A-bouez e voe 1917 en e vuhez. Gwall zesachet e voe gant an harz-labour hollek aozet e Spagn, an dispac'h e Rusia hag ar stourmoù etre pennoù embregerezhioù Barcelona hag ar sindikadoù, dreist-holl CNT. Ezel e voe eus PSOE e-pad ur pennadig, a-raok bezañ ezel eus CNT. Kemer a reas perzh en eil kendalc'h CNT e 1919, ha pouezañ a reas evit ma vefe ebarzhet CNT en Trede Etrevroadel. Lakaet e voe da sekretour broadel CNT, e-plas Evalio Boal hag a oa bet drouklazhet.

E 1921 e kemeras perzh en emvod meur kuzh CNT, ha dilennet e voe da gannad CNT evit trede kendalc'h an Trede Etrevroadel hag ivez da gannad e kendalc'h krouiñ an Etrevrodadel Sindikel Ruz. Bras e voe e berzh en daou aozadur-se. Ken abred hag e 1922 e voe dilezet an Trede Etrevroadel gant CNT.

Azalek 1921 edo o chom e Moskov, hag e-pad ur pennad e voe ezel eus skipailh Trotsky. Azalek 1926 e voe ezel eus an tu-kleiz renet gant Trotsky a-enep Stalin e diabarzh strollad komunour URSS. Rankout a reas kuitaat URSS e 1930.

Goude-se e tistroas da Spagn hag a-bouez e voe e berzh evit sevel un aozadur bolchevik ha leninour anvet ICE : Izquierda Communista de España (Tu-kleiz Komunour Spagnol) e miz Mae 1931. Stag ouzh Tu-Enep Etrevroadel an Tu-kleiz e oa, met bihan-tre e oa ivez strollad Nin. D'ar mare-se e savas diemglev etre Nin ha Trotsky, dreist-holl pa ginnigas Trotsky dezhañ kendeuziñ e strollad gant Yaouankizoù Sokialour PSOE, a-benn kaout muioc'h a dud a-du gantañ. A-benn ar fin ez eas an darempredoù etre Trotsky ha Nin da netra, hag eñ a zivizas kendeuziñ e strollad gant BOC (Bloque Obrero y Campesino), kaset gant Joaquín Maurín, a-benn sevel POUM e 1935.

Goude trec'h Talbenn ar bobl spagnol en dilennadegoù ha penn-kentañ Brezel Spagn e teuas Nin da vezañ kuzulier justis e Generalitat Katalonia. Goude ur pennad e voe lemet ar garg-se digantañ abalamour d'ar stalinourien (PCE, PSUC).

War washaat ez eas ar wask war an drotskourien. E miz Mae 1937 e voe emgannoù e Barcelona etre izili CNT ha re POUM a-enep ar stalinourien. Harzet e voe Nin gant ar polis politikel, diwar urzh Stalin. Kaset e voe Nin da València, ha goude-se da Vadrid, ma voe jahinet ha drouklazhet en Alcalá de Henares d'an 20 a viz Even 1937, diwar urzh ar jeneral Orlov, hag a sevenas un diviz bet kemeret gant Stalin, evel ma weler en dielloù eus KGB bet embannet gant José María Zabala en e levr En busca de Andreu Nin. Pa varvas Nin e voe embannet gant ar stalinourien e oa bet dieubet Nin gant e vignoned eus Gestapo hag e oa "e Burgos, pe e Berlin".

Levrlennadur

• Abel Paz : Barcelone 1936, un adolescent au cœur de la révolution espagnole, La Digitale, 2001
• Victo Alba : Histoire du POUM, Champ Libre, 1975
• Andreu Nin : Les mouvements d'émancipation nationale, Syros, 1975

Liamm diavaez

• Diazezadur Andreu Nin ma kaver dielloù diwar-benn POUM hag Andreu Nin