Txoria txori
Txoria txori ("Un evn zo un evn") zo ur varzhoneg euskarek savet gant Joxan Artze Agirre (1939-2018), lakaet war gan gant Mikel Laboa Mantzizidor (1934-2008).
- (H)egoak ("Eskell") a vez graet anezhi ivez a-wechoù, diwar ar ger kentañ.
Perc'hennez ur preti anvet Aurrera er straed Urbieta e Donostia a zastume barzhonegoù hag en o lakae da voullañ war he serviedennoù ; Mikel Laboa hag e wreg a yeas di da zebriñ, ha pa lennas ar soner ar varzhoneg-se war e serviedenn e c'houlennas a-zivout an aozer·ez. Pa ouezas e oa bet skrivet gant J. Artze ez eas e darempred gant ar barzh, ha sonerezh a voe lakaet war ar pozioù[1].
Ur varzhoneg a-zivout ar frankiz nac'het eo Txoria txori. Disklêriet en deus Joxan Artze en devoa skrivet ar varzhoneg e 1964 pe 1965. "Alies", emezañ, "e kaver dodenn an evned en hor c'hanaouennoù kozh. Soñjet em boa neuze e c'hallen liammañ skeudenn an evn ouzh hini ar frankiz. Amañ e kaver ur gudenn, hini frankiz un den hon eus c'hoant da berc'hennañ. Dre unan-a-zaou, pe e vac'hit an den evel un evn en e gaoued, pe en e garit evel m'emañ, ha ma fellfe dezhañ pe dezhi ho tilezel, leuskit eñ pe hi da vont a-raok..."
Diouzh e du, Mikel Laboa en deus disklêriet penaos en deus desket ar c'homzoù-se. "Un abardaez bennak e 1968, edon en un ti-debriñ e Donostia. Daoust d'ar gwerzennoù-se bezañ diembann c'hoazh, e oant bet moullet war ar serviedennoù. Un oberenn a stourm e oa a-enep lezennoù Franco hag a verze ober gant an euskareg. Plijet e oant bet din diouzhtu, ha pa'z on erruet er gêr em eus savet ar sonerezh. N'on ket bet pell o sevel an ton. »
Ret eo gouzout ivez e oa bet difennet outañ gwerzhañ e bladennoù gant kontrollerezh Franco. Neuze e c'heller astenn ster dodenn ar frankiz e Txoria txori eus an den d'ar vro evel m’en deus graet ar stourmer enepfrankoour ivez.
Ar ganaouenn
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Klik dehou war an titl euskarek evit selaou Mikel Laboa o kanañ.
Txoria txori | Un evn zo un evn | Sonerezh | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hegoak ebaki banizkio [2] |
Mard em bije troc'het e zivaskell |
|
Doareoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Arzour·ez | Titl | Albom | Bloaz | Produer |
---|---|---|---|---|
Mikel Laboa | Txoria txori' | Bat-hiru | 1974 | Elkarlanean |
L'Arcusgi | Egoak | Resistenza | 1988 | Ricordu |
Hegoak | Hegoak | Hegoak | 1989 | Agorila |
Etsaiak | Txoria txori | Gerra Zikina | 1990 | Esan Ozenki |
Angel Katarain | Txoria txori (Lekeitio) | Txerokee, Mikel Laboaren Kantak | 1990 | Elkar |
Joan Baez | Txoria txori [3] | Diamonds & Rust in the Bullring | 1998 | Gold Castle |
Portobello Bones | Hasta cierto punto | Refuse to keep silence | 1998 | PBB/Crash Disc |
Errobi Kanta | Txoria txori - Oi gu hemen | Euskal Kulturaren Mezulari - Baiona | 1998 | Idol/Agorila |
2B2R | L'auzel (Hegoak) [4] | D'aïci, d'ailleurs | 2003 | 2B2R |
Ester Formosa | Txoria txori | Perquè vull i altres cançons imprescindibles | 2004 | Ventilador Music |
Ontuak | Hegoak | Hola Festa ! | 2004 | Idol/Agorila |
Maialen Errotabehere, Mixu & Xabaltx | Hegoak | MMX | 2008 | Agorila |
John Kelly & Maite Itoiz, The Kelly Family | Txoria txori | The Blue Elf'S Dream - The Live Show | 2009 | Art Libitum Productions |
Kepa Junkera | Txoria txori | Kalea | 2009 | Warner |
Hak'Amarra | Txoria txori | Bidaian | 2011 | Elkar |
Anne Etxegoien & Aizkoa [5] | Hegoak (Les ailes) | Les Voix Basques | 2013 | Otentik Produons / Sony Music |
Battista Acquaviva | Hegoak - Txoria Txori | Les chants de libertés | 2015 | Decca Records / Universal Music Group |
Sonakay | Txoria Txori | Sonakay denontzat | 2018 | NO-CD Rekords |
NAO | Txoria txori | Ata que o lume se apague | 2018 | Estudios Garate |
Salvador Sobral | Txoria txori | 2018 | ||
Moonshine Wagon | Txoria txori | Straight from the Mud | 2019 | Moonshine Wagon |
Iseo & Dodosound | Txoria txori | Same Love | 2019 | Mundo Zurdo |
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (eu) (en) (gd) Txoria txori kempennet evit 4 mouezh