Mont d’an endalc’had

P. G. Wodehouse

Eus Wikipedia
Sir P. G. Wodehouse

P. G. Wodehouse e 1930

Ganedigezh 15 Here 1881
Guilford, Surrey
Banniel ar Rouantelezh Unanet Rouantelezh-Unanet
Marv 14 C'hwevrer 1975
Southampton, New York
Banniel ar Stadoù-Unanet Stadoù-Unanet
Broadelezh   Breizhveuriat
  Stadunanat (1955 )
Micher Skrivagner
Respet 19021974

Oberennoù 160
Romant 71
C'hoariva 42
Dastumad 24
Sinema 15
All 8

Sir Pelham Grenville Wodehouse (Guilford,Surrey, 15 a viz Here 1881Southampton, New York, 14 a viz C'hwevrer 1975) a oa ur skrivagner saoznek brudet-bras a-hed an XXvet kantved dre e zanevelloù fentus ha tudennoù evel Bertie Wooster hag e vevel Jeeves, Psmith, Lord Emsworth, Mr Mulliner, Ukridge, a-douez reoù all. Tremen 70 levr, 40 pezh-c'hoari, 200 istor berr a skrivas etre 1902 ha 1974 ; evit ar sinema e skrivas ivez.

E Guilford, Surrey, e voe ganet Pelham Grenville d'ar 15 a viz Here 1881, trede mab Henry Ernest Wodehouse (18451929), anezhañ ur reizhaouer e trevadenn vreizhveuriat Hong Kong, hag e wreg Eleanor Deane (18611941), a oa dekvet bugel diwar trizek ar pastor ha skrivagner John Bathurst Deane.
Echuet gantañ e studioù e Dulwich College e Londrez e voe gopret P. G. Wodehouse gant un ti-bank ; peogwir ne veze ket plijet gant al labour-se e skrive pennadoù evit kelaouennoù e-pad e amzer vak.
E 1902 e voe embannet e romant kentañ, The Pothunters, a c'hoarveze en ur skol faltazius a anvas St. Austin's ; gant an hevelep hent e chomas pa skrivas e istorioù berr kentañ. An hevelep skol a voe leurenn e zastumadoù istorioù berr, an hini kentañ o vezañ Tales of St. Austin's bet embannet e 1903.

A-hed e respet hir ez ijinas P. G. Wodehouse tudennoù fentus a gejer outo a istor da istor, hag a veze anavezet mat gant e lennerien. Liesdoare e oa dodennoù an istorioù, eus ar golf da Iliz Bro-Saoz.

E romant A Gentleman of Leisure (1910 a azasaas evit ar c'hoariva e 1911 hag evit ar sinema (1915 ha 1923). War-dro sonerezh ar filmoù a reas ivez er bloavezhioù 1930.
E 1930 end-eeun e labouras evit an embregezh media Metro-Goldwyn-Mayer kent bezañ tutet gant RKO Pictures e 1937.

Eil brezel-bed

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E norzh Bro-C'hall edo P. G. Wodehouse o chom pa darzhas an Eil Brezel-bed ; paket e voe gant an Alamaned ha bac'het e-pad tremen ur bloavezh a-raok bezañ rediet da skignañ dre ar skingomz alaman pemp abadenn fentus hag anpolitikel war-du Stadoù-Unanet Amerika. Enebadur garv a savas e Breizh-Veur, ha biken ne zistroas ar skrivagner d'e vro, petra bennak ma oa bet didamallet gant Servij ar Surentez (MI5)[1].

Difennet e voe gant George Orwell, a skrivas In defence of P.G. Wodehouse e 1946[2], ha gant Evelyn Vaugh[3].

E 1947 en em stalias en SUA, ma voe lakaet da geodedad stadunanat e 1955.

Betek e varv d'ar 14 a viz C'hwevrer 1975 e kendalc'has P. G. Wodehouse da skrivañ.

E 1904, oadet 23 bloaz
Golo Love Among the Chickens (1906)

♦ Romantoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Skeudenn gant Will Grefé (1875–1957) evit ar romant A Gentleman of Leisure (1910)

notenn : goude bloaz an embann er Rouantelezh-Unanet emañ hini Stadoù-Unanet Amerika etre krommelloù ; lod oberennoù a voe embannet en SUA kent dont er gouloù en R-U ; lod titloù zo disheñvel en SUA.

Bloavezhioù 1900
  • The Pothunters, 1902 (SUA : 1924)
  • A Prefect's Uncle, 1903 (1924)
  • The Gold Bat, 1904 (1923)
  • William Tell Told Again, 1904 (1904)
  • The Head of Kay's, 1905 (1922)
  • Love Among the Chickens, 1906[4] (1909)
  • The White Feather, 1907 (1922)
  • Not George Washington, 1907[5] (1909)
  • The Swoop!, 1909 (The Swoop! and Other Stories, 1979)
  • Mike, 1909 ; en SUA : eil rann embannet e 1935 dindan an titl Enter Psmith ; an div rann adembannet e 1953 :
  1. Mike at Wrykyn
  2. Mike and Psmith)
  • A Gentleman of Leisure, 1910[6] (The Intrusion of Jimmy, 1910)
  • Psmith in the City, 1910 (1910)
Bloavezhioù 1910
  • The Prince and Betty, 1912 (1912)[7]
  • The Little Nugget, 1913 (1914)
  • Psmith, Journalist, 1915 (1915)
  • Something Fresh, 1915 (Something New, 1915)
  • Uneasy Money, 1917 (1916)
  • Piccadilly Jim, 1918 (1917)
  • A Damsel in Distress, 1919 (1919)
  • The Coming of Bill, 1920 (Their Mutual Child, 1919)
Bloavezhioù 1920
  • Jill the Reckless, 1921 (The Little Warrior, 1920)
  • The Girl on the Boat, 1922 (Three Men and a Maid, 1922)
  • The Adventures of Sally, 1922 (Mostly Sally, 1923)
  • Leave It to Psmith, 1923 (1924)
  • Bill the Conqueror, 1924 (1925)
  • Sam the Sudden, 1925 (Sam in the Suburbs, 1925)
  • The Small Bachelor, 1927 (1927)
  • Money for Nothing, 1928 (1928)
  • Summer Lightning, 1929 (Fish Preferred, 1929)
Bloavezhioù 1930
  • Big Money, 1931 (1931
  • If I Were You, 1931 (1931)
  • Doctor Sally, 1932 (diembann en SUA)
  • Hot Water, 1932 (1932)
  • Heavy Weather, 1933 (1933)
  • Thank You, Jeeves, 1934 (1934)
  • Right Ho, Jeeves, 1934 (Brinkley Manor, 1934)
  • The Luck of the Bodkins, 1935 (1936)
  • Laughing Gas, 1936 (1936)
  • Summer Moonshine, 1938 (1937)
  • The Code of the Woosters, 1938 (1938)
  • Uncle Fred in the Springtime, 1939 (1939)
  • Quick Service, 1940 (1940)
Bloavezhioù 1940
  • Money in the Bank, 1946 (1942)
  • Joy in the Morning, 1947 (1946)[8]
  • Full Moon, 1947 (1947)
  • Spring Fever, 1948 (1948)
  • Uncle Dynamite, 1948 (1948)
  • The Mating Season, 1949 (1949)
  • The Old Reliable, 1950 (1950)
Bloavezhioù 1950
  • Barmy in Wonderland, 1952 (Angel Cake, 1952)
  • Pigs Have Wings, 1952 (1952)
  • Ring for Jeeves, 1953 (The Return of Jeeves, 1954)
  • Jeeves and the Feudal Spirit, 1954 (Bertie Wooster Sees It Through, 1955)
  • French Leave, 1956 (1959)
  • Something Fishy, 1957 (The Butler Did It, 1957)
  • Cocktail Time, 1958 (1958)
  • Jeeves in the Offing, 1960 (How Right You Are, Jeeves, 1960)
Bloavezhioù 1960
  • Ice in the Bedroom, 1961 (1961)
  • Service with a Smile, 1962 (1961)
  • Stiff Upper Lip, Jeeves, 1963 (1963)
  • Frozen Assets, 1964 (Biffen's Millions, 1964)
  • Galahad at Blandings, 1965 (The Brinkmanship of Galahad Threepwood, 1965)
  • Company for Henry, 1967 (The Purloined Paperweight, 1967)
  • Do Butlers Burgle Banks?, 1968 (1968)
  • A Pelican at Blandings, 1969 (No Nudes Is Good Nudes, 1970)
  • The Girl in Blue, 1970 (1971)
Bloavezhioù 1970
  • Much Obliged, Jeeves, 1971 (Jeeves and the Tie That Binds, 1971)
  • Pearls, Girls and Monty Bodkin, 1972 (The Plot That Thickened, 1973)
  • Bachelors Anonymous, 1973 (1974)
  • Aunts Aren't Gentlemen, 1974 (The Cat-nappers, 1975)
  • Sunset at Blandings, 1977 (1978)
  • The Luck Stone, 1997 (diembann en SUA)

♦ Dastumadoù istorioù berr

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Bloavezhioù 1900
  • Tales of St. Austin's, 1903 (1923
Bloavezhioù 1910
  • The Man Upstairs, 1914 (diembann en SUA)
  • The Man with Two Left Feet, 1917 (1933)
  • My Man Jeeves, 1919 (diembann en SUA)[9]
Bloavezhioù 1920
  • Indiscretions of Archie, 1921 (1921)
  • The Clicking of Cuthbert, 1922 (Golf Without Tears, 1924)
  • The Inimitable Jeeves, 1923 (Jeeves, 1923)
  • Ukridge, 1924 (He Rather Enjoyed It, 1925)
  • Carry On, Jeeves, 1925 (1927
  • The Heart of a Goof, 1926 (Divots, 1927)
  • Meet Mr Mulliner, 1927 (1928)
  • Mr Mulliner Speaking, 1929 (1930)
  • Very Good, Jeeves, 1930 (1930)
Bloavezhioù 1930
  • Mulliner Nights, 1933 (1933)
  • Blandings Castle and Elsewhere, 1935 (Blandings Castle, 1935)
  • Young Men in Spats, 1936 (1936)
  • Lord Emsworth and Others, 1937 (Crime Wave at Blandings, 1937)
  • Eggs, Beans and Crumpets, 1940 (1940)
  • Nothing Serious, 1950 (1950)
  • A Few Quick Ones, 1959 (1959)
Bloavezhioù 1960
  • Plum Pie, 1966 (1967)
Bloavezhioù 1970
  • En SUA hepken : The Uncollected Wodehouse, 1976
Bloavezhioù 1990
  • A Man of Means, 1991 (diembann en SUA)
  • Plum Stones, 1993 (diembann en SUA)[10]
  • Tales of Wrykyn and Elsewhere, 1997 (diembann en SUA)
  • En SUA hepken : Enter Jeeves, 1997
Bloavezhioù 2010
  • Kid Brady Stories & A Man of Means, 2013 (2013)

♦ C'hoariva

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Tri fezh-c'hoari zo bet savet gant P.G. Wodehouse en e unan : Good Morning, Bill (1927),Candle-light (1934) ha The Inside Stand (1935) ; kenlabourat gant meur a zen en deus graet evit aozañ an 39 fezh all. notenn : goude anv ar pezh-c'hoari emañ ar gêr hag an deiziad m'eo bet c'hoariet da gentañ, heuliet gant bloaz an embann etre krommelloù ; e Londrez e voe an holl embannadurioù.

Golo levrig sonerezh The Lilt of a Gypsy Strain, kanet e The Riviera Girl (1917)
  • After the Show, kêr dianav, 1911 (diembann)
  • A Gentleman of Leisure, New York, 14 Eost 1911 (diembann)
  • A Thief for the Night, Chicago, 13 Meurzh 1913 (diembann)
  • Brother Alfred, Londrez, 8 Ebrel 1913 (diembann)
  • Nuts and Wine, Londrez, 4 Genver 1914 (diembann)
  • Have a Heart, New York, 11 Genver 1917 (1913}}
  • Oh Boy!, New York, 20 C'hwevrer 1920 (1917)[11]
  • Leave It to Jane, New York, 28 Eost 1917 (1917)
  • Kitty Darlin, New York, 19 Gwengolo 1917 (1918)
  • The Riviera Girl, New York, 24 Gwengolo 1917 (1917)
  • Miss 1917, New York, 5 Du 1917 (1917)
  • Oh, Lady! Lady!, New York, 1 C'hwevrer 1918 (1918)
  • See You Later, Baltimore (Maryland), 15 Ebrel 1918 (1918)
  • The Girl Behind the Gun, New York,16 Gwengolo 1918 (1918)[12]
  • The Canary, New York, 4 Du (diembann)
  • Oh, My Dear!, New York, 17 Du 1918 (1918)
  • The Rose of China, New York, 25 Du 1919 (1919)
  • Sally, New York, 21 Kerzu 1920 ((1920)
  • The Golden Moth, Londrez, 5 Here 1921 (1921)
  • The Cabaret Girl, Londrez, 19 Gwengolo 1922 (1922)
  • The Beauty Prize, Londrez, 5 Gwengolo 1923 (1923)
  • Sitting Pretty, New York, 18 Ebrel 1924 (1925)
  • Hearts and Diamonds, City of Westminster e Londrez, 1 Mezheven 1926 (1926)
  • The Play's the Thing, New York, 3 Du 1926 (1927)
  • Oh, Kay!, New York, 8 Du 1926 (1926)[13]
  • Her Cardboard Lover, New York, 21 Meurzh 1927 (diembann)[13]
  • Good Morning, Bill, Londrez, 28 Du 1927 (1928=
  • The Three Musketeers, New York, 13 Meurzh 1928 (1937)[14]
  • A Damsel in Distress, Londrez, 13 Eost 1928 (1930)
  • Baa, Baa, Black Sheep, Londrez, 22 Ebrel 1929 (1930)
  • Candle-light, New York, 30 Gwengolo 1929 (1934)
  • Leave It to Psmith, Londrez, 30 Gwengolo 1930 (1931)
  • Who's Who, Londrez, 20 Gwengolo 1934 (diembann)
  • Anything Goes, New York, 21 Du 1934 (1936)[15]
  • The Inside Stand, Londrez, 21 Du 1935 (diembann)
  • Arthur : azasaet e 1947 diwar ar pezh Jemand ("Un den bennak" en alamaneg) skrivet gant an dramaour hungariat Ferenc Molnár (18781952) ; biskoazh ne voe c'hoariet.
  • Game of Hearts : azasaet e 1947 diwar ur pezh skrivet gant Ferenc Molnár ; biskoazh ne voe c'hoariet.
  • Don't Listen, Ladies, Londrez, 2GWengolo 1948 (diembann)
  • Nothing Serious : bet c'hoariet e 1950 gant strolladoù hag a veaje dre Vreizh-Veur.
  • Phipps : skrivet e 1951 ; biskoazh ne voe c'hoariet.
  • Come On, Jeeves : bet c'hoariet e 1950 gant strolladoù hag a veaje dre Vreizh-Veur ; embannet e 1956.
  • Oh, Clarence!, Manchester, 29 Gouere 1968[16] (1969)
Bruderezh evit A Gentleman of Leisure (1923)
Wodehouse gant e adverc'h Leonora, 1930
  • The Globe By the Way Book, 1908 (kenskrivet gant Herbert Westbrook) – Dastumad pennadoù kezetennoù ; diembann en SUA
  • Louder and Funnier, 1932 – Pennadoù evit ar gelaouenn Vanity Fair ; diembann en SUA
  • Bring on the Girls!, 1954 (kenskrivet gant Guy Bolton) – Istorioù awenet gant buhez P.G. Wodehouse ; 1953 en SUA
  • Performing Flea, 1953 – Dastumad lizheroù ; Author! Author en SUA (1962)
  • Over Seventy, 1957 ; America, I Like You en SUA (1956)
  • The Parrot and Other Poems, 1990 – Barzhonegoù ; diembann en SUA
  • Yours, Plum: the letters of P.G. Wodehouse, 1988 – Lizheroù ; diembann en SUA
  • A Life in Letters, 2011 – Lizheroù ; 2013 en SUA
  • (en) JASEN, David A. : P.G. Wodehouse: A Portrait of a Master, Garnstone Press, 1975 (ISBN 978-0-85511-190-8)
  • (en) USBORNE, Richard : Wodehouse at Work to the End, Barrie & Jenkins, 1977 (ISBN 978-0-214-20211-7)
  • (en) Dictionary of Literary Biography: British Novelists 1890-1929: Traditionalists, Gale, 1984 (ISBN 978-0-8103-1712-3)
  • (en) CONNOLLY, Joseph (1979): P.G. Wodehouse, Thames and Hudson, 1987 (ISBN 978-0-500-26027-2)
  • (en) McILVAINE, Eileen : P.G. Wodehouse: A Comprehensive Bibliography and Checklist, Omnigraphics, 1991 (ISBN 978-0-87008-125-5)
  • (en) PHELPS, Barry : P.G. Wodehouse: Man and Myth, Constable, 1992 (ISBN 978-0-09-471620-9)
  • (en) Dictionary of Literary Biography: British Short-Fiction Writers, 1915–1945, Gale, 1996 (ISBN 978-0-8103-9357-8)
  • (en) Dictionary of Literary Biography: Twentieth-Century British Humorists, Gale, 2009 (ISBN 978-0-7876-8170-8)

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

  1. Military Intelligence, Section 5.
  2. The Orwell Foundation
  3. https://blog.bookstellyouwhy.com/how-evelyn-waugh-tried-to-save-p.g.-wodehouses-reputation
  4. Adsavet hag adembannet e 1921.
  5. Awenet gant buhez an aozer ha kenskrivet gant Herbert Westbrook.
  6. Diwar The Gem Collector, bet embannet a-bennadoù er gelaouenn Ainslee's Magazine e 1909.
  7. The Prince and Betty ha Psmith, Journalist kemmesket eo an embannadur stadunanat.
  8. Ivez dindan an titl Jeeves in the Morning en SUA.
  9. Meur a istor zo bet adskrivet evit Carry on, Jeeves (1925).
  10. Istorioù berr, barzhonegoù, hag un arnodskrid.
  11. Kempennet evit Breizh-Veur hag adanvet Oh Joy!.
  12. Kempennet evit Breizh-Veur hag adanvet Kissing Time.
  13. 13,0 ha13,1 Sonerezh gant George Gershwin, komzoù gant Ira Gershwin
  14. Diwar Les trois mousquetaires Alexandre Dumas
  15. Sonerezh ha komzoù gant Cole Porter.
  16. E Londrez diwezhatoc'h kent treiñ dre Vreizh-Veur.