Mont d’an endalc’had

Lizherenneg fenikek

Eus Wikipedia
(Adkaset eus Lizherenneg fenisian)

Savet e oa bet al lizherenneg fenikek diwar patrom al lizherenneg kentkenaanek tro-dro da 1050 a-raok ar marevezh boutin. Implijet e veze evit skrivañ ar fenikianeg, ur yezh semitek.

Un abjad an hini e oa e gwirionez, kentoc’h evit ul lizherenneg rik ha peurliesañ e veze skrivet a zehou da gleiz hag a-wechoù ivez e boustrofedon.

Skridoù fenikek zo bet kavet e kêrioù annezet gant Fenikianed gwechall, tro-dro d’ar Mor Kreizdouar, evel Biblos (e Liban hiziv) ha Kartada e Norzhafrika (Tunizia hiziv ).

Diwar al lizherenneg fenikek e oa bet diorroet da heul al lizherenneg arabek, al lizherenneg c’hresianek, al lizherenneg latin (dre al lizherenneg etruskek), al lizherenneg kirillek (dre al lizherenneg c’hresianek) hag al lizherenneg hebraek (dre al lizherenneg aramaek).

Lizherenn Anv Ster Treuzskrivadur Lizherenn a glot ganti
Lizherenneg hebraek Lizherenneg arabek Lizherenneg gresianek Lizherenneg latin Lizherenneg kirillek
Aleph ’āleph “ejen” ‘ (LFE [ʔ]) א A A А
Beth bēth “ti” b ב B B Б, В
Gimel gīmel “kañval” g ג Γ C, G Г, C
Daleth dāleth “dor” d ד ﺩ، ذ Δ D Д
He “prenestr” h ה Ε E Е, Ë, Є, Э
Waw wāw “krog” w ו Ϝ, Υ, (ϒ) F, U, V, W, Y У
Zayin zāyin “arm” z ז Ζ Z З
Heth ħēth “garzh” ħ (LFE [χ]) ח ﺡ، خ Η H И, Й
Teth ţēth “rod” ţ ט ﻁ، ظ Θ
Yodh yōdh “brec’h” y (LFE [j]) י ﻱ، ى Ι I, J І, Ї, Ј
Kaph kaph “palv” k כ Κ K К
Lamedh lāmedh “broud” l ל Λ L Л
Mem mēm “dour” m מ Μ M М
Nun nūn “pesk” n נ Ν N Н
Samek sāmekh “pesk” s ס Ξ, Χ X Х
Ayin ’ayin “lagad” ‘ (LFE [ʕ]) ע ﻉ، غ Ο O О
Pe “genoù” p פ Π P П
Sade tsādē “plantenn ar papiruz” ç (LFE [ts]) צ ﺹ، ض Ϡ Ц, Ч
Qoph qōph “marmouz” q (LFE [q]) ק Ϙ Q
Res rēš “penn” r ר Ρ R Р
Sin šin “dant” š (LFE [ʃ]) ש س، ش Σ S С, Ш
Taw tāw “merk” t ת ﺕ، ث Τ T Т

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Porched ar yezhoù hag ar skriturioù
Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù.